Το 2016 θα είναι ο ένατος χρόνος της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης (αυτής που σύμφωνα με την αστική σκέψη θα κρατούσε δυο χρόνια) και όλα δείχνουν πως δεν υπάρχει καμία προοπτική ανάκαμψης. Αντίθετα, μπορούμε να ισχυριστούμε πως το νέο ευτυχές έτος θα επαναφέρει με ένταση την πιθανότητα ενός παγκόσμιου κραχ, μιας κρίσης μέσα στην κρίση. Το αδιέξοδο του συστήματος μοιάζει να βγαίνει αυτούσιο από τις σελίδες του Κεφαλαίου καθώς κάθε αστική πολιτική υπέρβασής της κρίσης από την αέναη λιτότητα και υποτίμηση των βιοτικών όρων των καταπιεσμένων, μέχρι το τύπωμα χρήματος και την υπαγωγή όλων των πτυχών της ζωής στην αριστοκρατία του χρήματος, οξύνει την κρίση.
Ήδη συστημικοί αναλυτές εκφράζουν φόβους πως το 2016, η κρίση θα χτυπήσει ανελέητα και τις αναδυόμενες οικονομίες, τις ύστατες εφεδρείες του καπιταλιστικού συστήματος.
Η άνοδος των χρηματιστηρίων (ΗΠΑ, Γερμανία, Αγγλία) εδώ και 8 χρόνια σε επίπεδα ανώτερα του 2009, η «κόπωση» της Κίνας που αποτέλεσε την ατμομηχανή του καπιταλισμού της κρίσης, πιστοποιούν τις συσσωρευμένες αντιφάσεις του συστήματος που σε συνδυασμό με την όξυνση των γεωπολιτικών ανταγωνισμών και τις πολεμικές προετοιμασίες του δυτικού ιμπεριαλισμού, απειλούν να κάνουν κομμάτια την όποια προσωρινή ισορροπία.
Δε θα είναι η πρώτη φορά! Το 1937 αποτέλεσε το σημείο καμπής στην κρίση του 1929, καθώς και τότε, ήταν ο παροξυσμός της κρίσης που επιτάχυνε την τελική λύση υπέρβασής της, το ιμπεριαλιστικό σφαγείο του 2ου παγκοσμίου πολέμου, ως γιγάντια μηχανική καταστροφής παραγωγικών δυνάμεων. Ναι όψιμοι νεοφιλελεύθεροι κεϊνσιανιστές, όσο και να αρνείστε ανεπιτυχώς την πραγματικότητα, ο πόλεμος και η βίαιη αναδιάταξη του παγκόσμιου καπιταλιστικού πλαισίου, αποτέλεσε την υλική βάση της Αυτοκρατορίας και της Belle Époque της μεταπολεμικής ανάπτυξης που σε τελευταία ανάλυση παρήγαγε και εσάς, ως φιλολαϊκή συνιστώσα του δυτικού καπιταλισμού.
Μέσα στον καταιγισμό των γεγονότων και στα ζοφερά προμηνύματα της χρονιάς που έρχεται, μοιάζει πολυτέλεια να μπορέσει κανείς να διατηρήσει την ικανότητα του αναστοχασμού και της βαθύτερης ανάλυσης της κοινωνικής κίνησης σε τοπική και πλανητική κλίμακα. Μοιάζει με την απέλπιδα προσπάθεια σύνθεσης ενός παζλ σε πραγματικό χρόνο. Όμως, αυτή η επίπονη θεωρητική προσπάθεια είναι η προϋπόθεση κάθε ουσιαστικής κριτικής στο υπάρχον και ο απαράβατος όρος για τη χάραξη επαναστατικής στρατηγικής που να μη βολεύεται στις αλλοτριωτικές παραλλαγές της κυρίαρχης ιδεολογίας.
Μοιάζει επίσης πολυτέλεια να διατηρεί κανείς την αισιοδοξία του και να μην αφεθεί στη σκοτεινή σαγήνη της παραίτησης, να μην εκτονώσει την οργή του με κραυγές για προδότες, παρουσιάζοντας μονίμως το λαό ή το προλεταριάτο ως αφελή υποκείμενα που παρασύρθηκαν από σκοτεινές δυνάμεις.
Και όμως μπορεί η χρονιά που φεύγει να μυρίζει αίμα και θάνατο, από την Ουκρανία και τη Συρία, μέχρι τους χιλιάδες δολοφονημένους στα σύνορα της πολιτισμένης Ευρώπης. Μπορεί η ελπίδα που έρχεται να έγινε ματαίωση, διάψευση προσδοκιών και απελπισία και η δυναμική της κρίσης να παράγει συνεχώς και αδιάλειπτα το κράτος έκτακτης ανάγκης που δείχνει τα δόντια του στο προλεταριάτο, ανεξάρτητα από το χρώμα του δέρματός του ή τη θρησκεία του. Μπορεί το ισλαμικό κράτος, αυτό το μεταμοντέρνο καπιταλιστικό, αντιδραστικό μόρφωμα γνήσιο προϊόν του δυτικού ιμπεριαλισμού, συνομιλώντας με τους αφέντες να αποτελεί το συμμετρικό κάτοπτρο του δυτικού ιμπεριαλισμού.
Όμως οι κομμουνιστές και όσοι στρατεύονται συνειδητά στο “ξεπερασμένο” όραμα της αλλαγής του κόσμου δε χάνουν την τόλμη τους, δεν υποστέλλουν την κόκκινη σημαία στο όνομα του ρεαλισμού και της σύνεσης. Μαθαίνουν να μετουσιώνουν την απελπισία σε δύναμη και δράση, ακόμα και αν αυτό σημαίνει να βαδίζουν ξανά και ξανά κόντρα στο ρεύμα. Μαθαίνουν να αφουγκράζονται την σιωπηλή κραυγή των νεκρών τους και την υπόγεια κίνηση του τυφλοπόντικα που συνεχώς αθόρυβα μετασχηματίζει το υπάρχον.
Οι κομμουνιστές κοιτάζοντας κατάματα την πραγματικότητα και μένοντας πιστοί στον όρκο της οργής στους καταπιεσμένους οφείλουν να βγάλουν τα επώδυνα συμπεράσματα από τη χρονιά που έφυγε. Αν καμία συναινετική λύση δεν είναι εφικτή, αν το πολιτισμένο τέρας του καπιταλισμού της εποχής μας δε μεταρρυθμίζεται, τότε η υπόθεση της πραγματικής χειραφέτησης δεν είναι ρητορική στα αστικά κυβερνητικά σαλόνια, δεν είναι θεωρία δειλών, αλλά εν δυνάμει πραγματική λύση στα υπαρκτά αδιέξοδα της εποχής. Λύση που απαιτεί σχέδιο, στρατηγική και τον πολιτικό φορέα που θα συντονίσει το ταξικό μίσος με το κομμουνιστικό πρόταγμα.
Δεν υπάρχει καμία νομοτελειακή δικαίωση του κομμουνιστικού οράματος, δεν υπάρχει καμία βεβαιότητα πως η ανθρωπότητα δε θα επιλέξει τελικά τη βαρβαρότητα.
Όμως, στεκόμενοι εδώ στο κατώφλι της χρονιάς που φεύγει και εκείνης που έρχεται, εν μέσω τυπικών ευχών και απολογισμών, χαμογελώντας και με το βλέμμα καθαρό ας υψώσουμε εν είδει επαναστατικού χαιρετισμού τη γροθιά μας και ας θυμηθούμε πως η συνειδητή δράση κάποιες – δυστυχώς σπάνιες – φορές αλλάζει την πραγματικότητα. Αυτές οι σπάνιες φορές είναι και η ομορφιά της επαναστατικής στιγμής που γράφει την ιστορία από την αρχή!
Άκης Τζάρας