Με τη διαδικασία του επείγοντος στη Βουλή το νομοσχέδιο που αλλάζει το DNA της εκπαίδευσης.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας «Αναδιοργάνωση των Δομών Υποστήριξης της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και άλλες Διατάξεις» (αποτελείται από 121 άρθρα), θα εισαχθεί με τη διαδικασία του επείγοντος, πράγμα που σημαίνει πως θα ψηφισθεί εντός της επόμενης εβδομάδας.
Χρήστος Κάτσικας
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Γαβρόγλου το χαρακτήρισε «τεράστια μεταρρύθμιση». Σύμφωνα με τον υπουργό Παιδείας πρόκειται για «ένα πολύ μεγάλο και πάρα πολύ ριζοσπαστικό νομοσχέδιο που θα έχει σχέση με την αναμόρφωση των δομών στήριξης των σχολείων. Αυτό είναι μία τεράστια μεταρρύθμιση που γίνεται και η οποία παρόλο που τη βγάλαμε σε διαβούλευση, δεν πήρε διαστάσεις, αφού συνήθως η τριτοβάθμια μονοπωλεί τα πράγματα. Αφορά στο με ποιο τρόπο θα γίνεται η αυτοαξιολόγηση των σχολείων, με ποιο τρόπο θα γίνεται η υποστήριξη των σχολείων –γιατί σήμερα έχουμε δομές, οι οποίες δεν συντονίζονται με το σωστό τρόπο. Με ποιο τρόπο θα ενταχθούν σε αυτό οι σχολικοί σύμβουλοι, και κυρίως, πώς θα καταφέρουμε επιτέλους να έχουμε στις δομές αυτές διάφορες ειδικότητες, όπως κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, που αυτή τη στιγμή τα σχολεία τους έχουν τεράστια ανάγκη».
Όσον αφορά στις αρμοδιότητες των Σχολικών Συμβούλων ο Κώστας Γαβρόγλου σημείωσε ότι «θα κάνουμε μια πολύ καλύτερη οργάνωση των δομών υποστήριξης και μέσα σε αυτή, οι σχολικοί σύμβουλοι θα έχουν αναβαθμισμένο ρόλο. Το σημαντικότερο όλων είναι ότι το σχολείο από την πρώτη μέρα, με απόφαση του συλλόγου των διδασκόντων, θα στέλνει σε αυτές τις δομές τα προβλήματα και τους προβληματισμούς. Γιατί το σχολείο έχει μια εμπειρία.
»Δεν υπάρχει περίπτωση, τα προβλήματα που έχουν εμφανιστεί να μην εμφανιστούν και την επόμενη χρονιά. Άρα, από την αρχή θα κληθεί το σχολείο να πει ποια είναι τα προβλήματα και να έχει απαιτήσεις από αυτές τις δομές για το πώς θα αντιμετωπιστούν αυτά τα προβλήματα. Αυτές οι δομές είναι υποχρεωμένες να συνεργαστούν, αφού πάρουν τα αιτήματα των σχολείων και να στείλουν στα σχολεία έναν προγραμματισμό με τις δράσεις που πρόκειται να κάνουν.
»Επισκέψεις σχολικών συμβούλων, επισκέψεις των ψυχολόγων, θα γίνεται με πρωτοβουλία των σχολείων και υποχρεωτική ανταπόκριση από πλευρά των δομών. Άρα, οι δομές αυτές θα είναι δυναμικές. Αυτό ανάλογα με τα αιτήματα θα συνεδριάζει και θα αποφασίζει από κοινού πώς θα αντιμετωπίζονται αυτά τα θέματα και στο τέλος του χρόνου θα πρέπει όλοι να έχουν μία αίσθηση του τι έκαναν, τι πήγε καλά, τι δεν πήγε.»
Ο σχεδιασμός
Ως γνωστόν το υπουργείο Παιδείας, σχεδιάζει: α) σε κάθε Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης (ΠΔΕ) θα λειτουργήσουν «Περιφερειακά Κέντρα Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕΚΕΣ)» (σελ. 9) και, ακόμα, β) Σε κάθε Διεύθυνση Εκπαίδευσης θα λειτουργούν «Κέντρα Εκπαιδευτικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης (ΚΕΣΥ)» και «Κέντρα Εκπαίδευσης για την Αειφορία (ΚΕΑ)».
Παράλληλα στο νομοσχέδιο του ΥΠΠΕΘ προβλέπεται πως τα Περιφερειακά Κέντρα Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού θα στελεχωθούν από τους νέους περιφερειακούς συντονιστές εκπαιδευτικού έργου και επιμόρφωσης (ΠΣΕΕ) (που θα αντικαταστήσουν τους νυν σχολικούς συμβούλους). Έργο των συντονιστών θα είναι: «η παιδαγωγική καθοδήγηση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και ο προγραμματισμός και αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου των σχολείων»
Τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου του ΥΠΠΕΘ για τις νέες δομές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου είναι:
⇒ Καταργούνται οι Σχολικοί Σύμβουλοι κι ενσωματώνονται κι αυτών οι αρμοδιότητες στο ΚΕΣΥ σε επίπεδο Νομού και σε επίπεδο Περιφέρειας στο ΠΕΚΕΣ (Περιφερειακό Κέντρο Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού).
⇒ Παιδαγωγική Αυτονομία της Σχολικής Μονάδας με την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Συλλόγου Διδασκόντων και του διευθυντή του Σχολείου.
⇒ Περιφερειακός Εκπαιδευτικός Σχεδιασμός με τη δημιουργία των Περιφερειακών Κέντρων Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕΚΕΣ).
⇒ Υποστήριξη του εκπαιδευτικού έργου σε επίπεδο Διεύθυνσης Εκπαίδευσης
Όσον αφορά στον Προγραμματισμό και την Αποτίμηση του Εκπαιδευτικού Έργου στο νομοσχέδιο του ΥΠΠΕΘ αναφέρονται:
1. Ο Σύλλογος Διδασκόντων, κατά την έναρξη του σχολικού έτους συνεδριάζει για τη σύνταξη του προγραμματισμού και δύναται να καλεί στελέχη του ΠΕΚΕΣ, του ΚΕΣΥ ή του ΚΕΑ, μέλη ΔΕΠ ή εκπροσώπους επιστημονικών, κοινωνικών ή πολιτιστικών φορέων, που κατά την κρίση του θα συμβάλλουν στη διαμόρφωση ενός κατάλληλου σχεδίου δράσης για την επίτευξη των στόχων του εκπαιδευτικού έργου.
2. Για την επιλογή των στόχων του σχεδίου δράσης λαμβάνεται υπόψη η έκθεση αποτίμησης της προηγούμενης σχολικής χρονιάς. Η τελική επιλογή των στόχων συνδιαμορφώνεται, μετά από διερεύνηση των θεμάτων που απασχολούν το σύλλογο διδασκόντων και μετά από τη συνεκτίμηση των προτάσεων όλων των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας.
3. Ο αρχικός προγραμματισμός μπορεί να εμπλουτιστεί μετά από σχετικές επιμορφωτικές δράσεις και συνεργασίες των εκπαιδευτικών κατά την πορεία της σχολικής χρονιάς, είτε στο πλαίσιο της λειτουργίας της ομάδας σχολείων, είτε εκτός αυτής. Συνεπώς, το σχέδιο δράσης δύναται να επικαιροποιείται και να αναδιαμορφώνεται κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, μετά από τεκμηρίωση αναγκών ή/και ευκαιρίες αξιοποίησης νέων προτάσεων, συνεργειών κ.α. που μπορεί να προκύψουν.
4. Οι πιθανοί-ενδεικτικοί θεματικοί άξονες τίθενται μέσω σχεδίου προγραμματισμού το οποίο καθορίζεται με ΥΑ και παρουσιάζεται στα σχολεία με οδηγίες συμπλήρωσης και ενημερωτικές συναντήσεις των Διευθυντών των σχολείων από τα στελέχη του ΠΕΚΕΣ.
5. Στο τέλος του σχολικού έτους ο Σύλλογος Διδασκόντων αποτυπώνει την κριτική αποτίμηση του παραγόμενου εκπαιδευτικού έργου στη σχολική μονάδα, με μοναδικό σκοπό τη βελτίωσή του προς όφελος των μερών της σχολικής κοινότητας. Εστιάζει ιδιαίτερα στην αποτελεσματική επίτευξη των διατυπωμένων στόχων, στον εντοπισμό των προβλημάτων και δυσκολιών που ενδεχομένως προέκυψαν σε όλες τις φάσεις της εφαρμογής του σχεδίου δράσης καθώς και στον τρόπο αντιμετώπισής τους, ώστε τα νέα δεδομένα να αποτελέσουν πηγή ανατροφοδότησης.
6. Η σχολική μονάδα κοινοποιεί τον προγραμματισμό και την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου στο οικείο ΠΕΚΕΣ.
Παράλληλα, το νομοσχέδιο προβλέπει, μεταξύ άλλων:
1. Συγχώνευση όλων των υφιστάμενων δομών υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου σε επίπεδο νομού σε έναν (ΚΕΣΥ). Συγχωνεύονται οι εξής δομές:
• ΚΕΔΔΥ– Κέντρο Διάγνωσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες,
• Συμβουλευτικού Σταθμού Νέων, με αντικείμενο την αγωγή για θέματα εξαρτήσεων, σχολικού εκφοβισμού, αγωγή υγείας κ.ά.
• ΚΕΣΥΠ (Κέντρα Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού) με αντικείμενο τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό των μαθητών Δευτεροβάθμιας.
• ΚΕΠΛΗΝΕΤ (Κέντρο Πληροφορικής και Νέων Τεχνολογιών), με αντικείμενο την υποστήριξη εκπαιδευτικών και σχολείων για τις εφαρμογές νέων τεχνολογιών.
• ΕΚΦΕ (Εργαστηριακό Κέντρο Φυσικών Επιστημών) – αυτό συγχωνεύεται με τα Εργαστηριακά Κέντρα των σχολείων Δευτεροβάθμιας, ενώ μέχρι τώρα είχε δράση και προσφορά και για τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
2. Συγχώνευση των Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και των Υπευθύνων Σχολικών Δραστηριοτήτων, Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Αγωγής Υγείας των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης.
3. Υποβιβασμό των νέων Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με την υπαγωγή τους στην τοπική Διεύθυνση Εκπαίδευσης, ενώ μέχρι τώρα υπάγονταν στην Περιφέρεια.
4. Υποβιβασμό του Υπεύθυνου του νέου ΚΕΑ (θεσμού που αντικαθιστά τα ΚΠΕ) με το να ορίζει ως διοικητικό του προϊστάμενο τον Υπεύθυνο του ΚΕΣΥ του Νομού (μέχρι τώρα υπάγονταν στον Περιφερειακό Διευθυντή Εκπαίδευσης).
5. Περιορισμό της δράσης των νέων Κέντρων (πρώην Περιβαλλοντικής) σε επίπεδο Νομού και μόνο, ενώ μέχρι τώρα είχαν εμβέλεια αρκετούς νομούς και δέχονταν σχολεία από διάφορες περιοχές της χώρας.
6. Περιορισμό του έργου των νέων Κέντρων (πρώην Περιβαλλοντικής), καθώς θα πρέπει πλέον να κάνουν και τη δουλειά που έκαναν οι Υπεύθυνοι Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Αγωγής Υγείας και Πολιτιστικών των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης, δηλαδή την υποστήριξη των προγραμμάτων αυτού του είδους των σχολείων.
Κριτική αποτίμηση
Το νομοσχέδιο αποτελεί άλλη μια πρωτοβουλία της κυβέρνησης για την προώθηση των συμφωνηθέντων με τους υπερεθνικούς οργανισμούς ΟΟΣΑ- Ε.Ε, την υλοποίηση των προτάσεων ΣΕΒ και ΙΟΒΕ, αλλά και των πορισμάτων του “εθνικού διαλόγου”, για τη ριζική αντιδραστική αλλαγή του δημόσιου σχολείου.
Είναι φανερό ότι το υπουργείο Παιδείας κάτω από τον εύηχο τίτλο «Νέες δομές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου» θεσμοθετεί μια νέα ιεραρχική δομή επιτήρησης των σχολικών μονάδων. Τα Περιφερειακά Κέντρα Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού (ΠΕ.Κ.Ε.Σ.) έχουν στην ευθύνη τους τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό, την επιστημονική και παιδαγωγική καθοδήγηση, την οργάνωση της επιμόρφωσης, την αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου των σχολικών μονάδων της περιοχής τους.
Τα ΠΕ.Κ.Ε.Σ. ενσωματώνουν τις αρμοδιότητες των Π.Ε.Κ., των Προϊσταμένων Παιδαγωγικής Καθοδήγησης, και των Σχολικών Συμβούλων. Στην ουσία μιλάμε για «μικρά υπουργεία παιδείας», που θα συγκεντρώνουν πλήθος αρμοδιοτήτων και θα παίζουν καθοριστικό ρόλο στη χάραξη της εκπαιδευτικής πολιτικής.
Οι στόχοι που θα τίθενται, έμμεσα, σχετίζονται και με τη λεγόμενη «Περιφερειακή Αναπτυξιακή Πολιτική», που διαφημίζει η κυβέρνηση μέσα από τα «Αναπτυξιακά Συνέδρια», δηλαδή το πώς θα τροφοδοτηθούν με κίνητρα, φοροαπαλλαγές και επιδοτήσεις οι επιχειρηματικοί όμιλοι. Εδώ θα κουμπώσει η περιβόητη «σύνδεση του σχολείου με την αγορά εργασίας» μέσω των προγραμμάτων επιχειρηματικότητας, την προώθηση δεξιοτήτων με βάση τις ανάγκες της αγοράς, τη γενίκευση των προγραμμάτων της μαθητείας. Επιπλέον, λογοδοτούν άμεσα στο ΙΕΠ για την υλοποίηση της εκπαιδευτικής κυβερνητικής πολιτικής.
Άρα έχουμε «συγκεντρωτισμό» όσον αφορά τον πιο σφικτό έλεγχο του κράτους στο να υλοποιούνται οι αναδιαρθρώσεις στην εκπαίδευση και «αυτονομία» όσον αφορά τη μεταφορά των λειτουργικών, χρηματοδοτικών υποχρεώσεων του στα σχολεία, στους γονείς και στους εκπαιδευτικούς, την επιβολή ευλύγιστων εργασιακών σχέσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο η αυτοαξιολόγηση και η αξιολόγηση ως βασικό εργαλείο προώθησης των αντιδραστικών αλλαγών επανέρχεται, αλλά μετονομάζεται σε “προγραμματισμό και αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου.” Η αυτοαξιολόγηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ έχει όλα τα χαρακτηριστικά του Π.Δ του 2013 της κυβέρνησης Ν.Δ-ΠΑΣΟΚ για την αυτοαξιολόγηση των σχολείων. Προβλέπει:
⇒ Οι πιθανοί-ενδεικτικοί θεματικοί άξονες τίθενται μέσω σχεδίου προγραμματισμού, το οποίο καθορίζεται με ΥΑ και παρουσιάζεται στα σχολεία με οδηγίες συμπλήρωσης και ενημερωτικές συναντήσεις των Διευθυντών των σχολείων από τα στελέχη του ΠΕΚΕΣ.
⇒ Θα γίνονται συνεδριάσεις του Συλλόγου Διδασκόντων τουλάχιστον μία φορά το μήνα για να φέρει σε πέρας τον προγραμματισμό, τη διαμορφωτική και τελική αποτίμηση της δράσης του.
⇒ Το Σχολικό Συμβούλιο κάθε μονάδας ( Σύλλογος Διδασκόντων, ΔΣ του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων, εκπρόσωπος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εκπρόσωποι μαθητικών κοινοτήτων, με προεδρεύοντα το Διευθυντή) θα συμμετέχει στις διαδικασίες προγραμματισμού και αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας, διατυπώνοντας προτάσεις. Θα εντοπίζει τα προβλήματα, θα προτείνει λύσεις και θα αναπτύσσει πρωτοβουλίες για την επίλυση θεμάτων, όπως: επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ των μελών της σχολικής κοινότητας, ανάπτυξης συνεργειών με τους κοινωνικούς φορείς, υγιεινής, ασφάλειας και πρόληψης ατυχημάτων στον σχολικό χώρο, υλικοτεχνικής υποδομής, κ.ά.
Ό,τι δηλαδή καλούνταν να υλοποιήσουν οι Σύλλογοι Διδασκόντων και με την αυτοαξιολόγηση του Αρβανιτόπουλου: τυποποιημένες φόρμες, κατάθεση σχεδίων δράσης για καινοτομίες, υλικοτεχνική υποδομή, συνεργασίες με φορείς και τοπική κοινωνία, εσωτερικοί κανονισμοί σχολείων κλπ. Και λογοδοσία για τα αποτελέσματα. Κατάθεση των εκθέσεων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα τότε, στο ΠΕΚΕΣ τώρα.
Κοντολογίς, το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα έντασης του κρατικού ελέγχου που συναντάμε στις «Νέες Δομές του Εκπαιδευτικού έργου» είναι η αποδυνάμωση του Συλλόγου Διδασκόντων όσον αφορά τον καθορισμό των κριτηρίων διαμόρφωσης της τελικής έκθεσης αυτοαξιολόγησης του σχολείου. Τα κριτήρια θα καθορίζονται σε κεντρικό επίπεδο από το Ι.Ε.Π και θα απηχούν τους στόχους και τους προσανατολισμούς της κυρίαρχης πολιτικής για την εκπαίδευση.
Σχέδιο διάλυσης των υποστηρικτικών δομών των σχολείων
Από την άλλη, οι 5 άνθρωποι που σχεδίαζαν και υλοποιούσαν εκπαιδευτικά προγράμματα και σεμινάρια για εκπαιδευτικούς και για σχολικές ομάδες είτε στο χώρο του ΚΠΕ είτε αλλού, θα καλούνται να ασχολούνται επιπλέον και με το κάπνισμα, τα ναρκωτικά, τις θεατρικές παραστάσεις των σχολείων και να υποστηρίζουν τις σχετικές δράσεις των σχολείων!
Συνεπώς, θα μπορούν πλέον να κάνουν πολύ λιγότερα εκπαιδευτικά προγράμματα και σεμινάρια για το περιβάλλον, άλλος ένας τρόπος που πλήττεται η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, πέρα από την αφαίρεση και της λέξης «περιβάλλον» από την ονομασία των Κέντρων.
Εννοείται ότι και τα μειωμένα κατά 35% κονδύλια των ΚΠΕ θα πρέπει τώρα να μειωθούν ακόμη περισσότερο, καθώς τα ίδια μειωμένα θα πρέπει πλέον να διατίθενται και για Αγωγή Υγείας, Πολιτιστικά κλπ. Αφαιρούνται συνεπώς και άλλα κονδύλια από την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, παρά το ότι θα μπορούσαν, εάν υπήρχε πολιτική βούληση να βρεθούν επιπλέον κονδύλια, είτε από τον προϋπολογισμό είτε από ευρωπαϊκά κονδύλια.
Και μετά τη συγχώνευση – κατάργηση όλων σχεδόν των υποστηρικτικών θεσμών, καλούνται οι εκπαιδευτικοί των σχολείων να υποβάλλουν προγραμματισμούς και απολογισμούς στην Περιφέρεια (!) στο Περιφερειακό Κέντρο Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού! Προς δόξαν της …αποκέντρωσης (!) θα συγκεντρώνονται μερικές χιλιάδες προγραμματισμοί και απολογισμοί σχολείων στην έδρα κάθε Περιφέρειας και θα πρέπει το Κέντρο αυτό να ελέγχει και να κρίνει όλα αυτά και να υποστηρίζει και μερικές χιλιάδες εκπαιδευτικούς των σχολείων – μόνο στα Χανιά είναι 3.000 οι εκπαιδευτικοί που υπηρετούν και καμιά 300αριά οι σχολικές μονάδες!
Κατόπιν όλων των παραπάνω, είναι προφανές ότι στόχος του σχεδιασμού του Υπουργείου είναι απλά η μείωση των χρημάτων και των εκπαιδευτικών που διατίθενται για δομές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου. Στην πράξη, αυτό που θα γίνει, «για μια χούφτα ευρώ», είναι να μείνουν οι εκπαιδευτικοί της τάξης εντελώς αβοήθητοι, καθώς θα υπάρχουν μόλις δύο δομές σε επίπεδο νομού και μία (1) σε επίπεδο Περιφέρειας για να τους βοηθήσουν. Όποιος πρόλαβε τον κύριο οίδε… Το συγχωνευμένο ΚΕΣΥ θα είναι έξι (6) σε ένα (1) και θα εποπτεύει κι άλλο ένα (το πρώην Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του νομού).
Αυτό είναι το «δια ταύτα» του προτεινόμενου σχεδίου συγχωνεύσεων, η μείωση των ατόμων που υποστηρίζουν τους εκπαιδευτικούς της τάξης, η μείωση κονδυλίων για υποστηρικτικές δομές των σχολείων και ο ασφυκτικός πολιτικός – διοικητικός έλεγχος ακόμη και των πρώην Κέντρων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
efsyn.gr