Σε μερικούς έχει γίνει πλέον πεποίθηση ότι κάθε επανάσταση καταλήγει σε αντεπανάσταση. Οι επαναστάτες, εάν τα καταφέρουν, παίρνουν τη θέση των προηγούμενων και κινούνται στ’ αχνάρια τους, είτε το θέλουν είτε όχι. Γιατί; Διότι έτσι επιτάσσει η διακυβέρνηση – δεν αλλάζει από μερικούς επαναστάτες η κοινωνία εάν αυτοί δεν συμπαρασύρουν στο διάβα τους θεσμούς παγιωμένους για χρόνια στην αντίληψη όλων μας. Αφθονούν, λένε οι εν λόγω μερικοί, τα παραδείγματα, τόσο στη γαλλική όσο και στην ελληνική εξέγερση του ’21 και βεβαίως και στη ρωσική [και αλλού].
Γιώργος Σταματόπουλος
Η επανάσταση δεν φαίνεται να έχει πολλούς ένθερμους οπαδούς· οι πολλοί θέλουν την ησυχία τους και την ασφάλειά τους, ακόμη και όταν αδυνατούν να επιβιώσουν – ένα ξεροκόμματο από δω, ένα κυβερνητικό ψιχίο από κει και, εντάξει, να βγει πέρα η ρημάδα η ζωή. Είναι ένα πρόβλημα για όσους αρέσκονται να υποκινούν επαναστάσεις ακόμη κι όταν οι συνθήκες φαίνονται ανώριμες. «Θέλουν τον κόσμο και τον θέλουν τώρα», κατά πώς λέγαν οι ποιητές προηγούμενων δεκαετιών. Αυτά όλα χωρίς προετοιμασία, χωρίς σχέδια και προγράμματα, χωρίς κάποια συγκεκριμένη δομή στη διαδικασία του κυβερνάν.
Είναι έτοιμη η κοινωνία [εδώ και παντού] να αναλάβει την αυτοοργάνωσή της και την αυτοδιαχείρισή της; Διότι μόνο έτσι νοείται επανάσταση, όταν επιτευχθεί κάποιο είδος δημοκρατίας, όταν όλοι συμμετέχουν και όλοι συναποφασίζουν. Νομίζουν οι διάπυροι της εξέγερσης ότι είναι δυνατό κάτι τέτοιο [πρακτικά και όχι θεωρητικά, όπου όλα είναι δυνατά]; Μάλλον δεν έχουν τίποτα στο μυαλό τους πάρεξ καταστροφή. Αυτό όμως δεν οδηγεί πουθενά, πόσο μάλλον όταν οι υποκινητές δεν συγκροτούν πολιτικό υποκείμενο ικανό να σταθμίσει τις συνθήκες και να είναι σε θέση να γεννάται ανά πάσα στιγμή από τα σπλάχνα της κοινωνίας της ίδιας. Ποιος επαναστάτης συνομίλησε ποτέ με τους αγρότες και τους εργάτες;
Απαισιόδοξοι όλοι αυτοί που πιστεύουν ότι ο άνθρωπος είναι περισσότερο αντεπαναστάτης από επαναστάτης, άχρηστοι και επικίνδυνοι για τα ανά τον κόσμο κινήματα (ταξικά, απελευθερωτικά, αντιωφελιμιστικά ή οτιδήποτε επικαλούνται για να εκδιωχθεί το τυραννικό [πάντα οι εξουσίες είναι τυραννικές] αυτό κατεστημένο). Ισως όμως, αν δώσει κανείς περισσότερη προσοχή στις ενστάσεις τους και τα επιχειρήματά τους, ίσως τότε ακούσει καλύτερα και πιθανώς να αντιληφθεί τι πραγματικά συμβαίνει στα ανθρώπινα. Δεν λέω ότι όσοι εξεγείρονται κάνουν λάθος· προς θεού, νομίζω όμως ότι όλοι πρέπει να ακούγονται πριν από μια μεγάλη εναντίωση, ακόμη και με βία, στην εξουσία [σήμερα όλες οι εξουσίες είναι σχεδόν ομοιότυπες και εξίσου βίαιες, άρα η αντιβία προκύπτει σαν κάτι αυτονόητο].
Να εξεταστεί επίσης μήπως όσοι φαντάζουν αντεπαναστάτες, φέρουν περισσότερα επαναστατικά στοιχεία στον λόγο τους, που δεν διακρίνονται μέσα στην ένταση και τις αποδοκιμασίες εκ μέρους εκείνων που νομίζουν ότι κατέχουν την απόλυτη αλήθεια. Αυτό φαίνεται να έχει ενδιαφέρον – κάτι σαν τον συντηρητικό αναρχικό άνθρωπο του Οργουελ, του ίδιου του συγγραφέα. Δημιουργική ίσως κατά Μπακούνιν η καταστροφή, αλλά να μη χάσουμε τη δημιουργία άνευ καταστροφής.
efsyn.gr/
