Το πολεμοχαρές ελληνογαλλικό σύμφωνο και η εξοπλιστική κούρσα

Οι εξοπλισμοί που ανακοίνωσε πρόσφατα ο Μητσοτάκης, το σύμφωνο πολεμικής συνδρομής που συνυπέγραψε με τον Μακρόν, αλλά και η αναβάθμιση της «στρατηγικής συμφωνίας» (MDCA) με τις ΗΠΑ, δημιουργούν νέες συνθήκες και συσχετισμούς στην περιοχή.

Βά­ζουν μπρο­στά στην Αρι­στε­ρά αυ­ξη­μέ­να κα­θή­κο­ντα, τόσο ως προς την αντι­με­τώ­πι­ση των εξο­πλι­σμών, όσο και απέ­να­ντι στους «πει­ρα­σμούς» αυτοί να χρη­σι­μο­ποι­η­θούν στην πράξη.

1. Τα όπλα

Στη Θεσ­σα­λο­νί­κη ο Μη­τσο­τά­κης ανα­κοί­νω­σε ότι επαυ­ξά­νει την από­φα­ση για αγορά γαλ­λι­κών πο­λε­μι­κών αε­ρο­σκα­φών Ραφάλ από 18 σε 24.

Το «άλμα» αυτό δεν είναι αμε­λη­τέο. Το κό­στος των 18 Ραφάλ ήταν ήδη με­γά­λο, και στα 24 γί­νε­ται τε­ρά­στιο. Το Ραφάλ είναι ένα «βαρύ» πο­λε­μι­κό αε­ρο­σκά­φος, με τε­ρά­στια ακτί­να δρά­σης, με με­γά­λες ηλε­κτρο­νι­κές δυ­να­τό­τη­τες διείσ­δυ­σης στον αντί­πα­λο χώρο, ενώ μπο­ρεί να φέρει οπλι­σμό που του επι­τρέ­πει κα­τα­στρε­πτι­κούς βομ­βαρ­δι­σμούς με­γά­λης κλί­μα­κας και ακρί­βειας. Διε­θνώς ανα­γνω­ρί­ζε­ται ως ένα επι­θε­τι­κό αε­ρο­σκά­φος κα­τώ­τε­ρο μόνο από τα αμε­ρι­κα­νι­κά F35.

Αντώνης Νταβανέλος

Όμως ακόμα πιο ση­μα­ντι­κοί είναι οι ναυ­τι­κοί υπε­ρε­ξο­πλι­σμοί που ανα­κοι­νώ­θη­καν στη συ­νέ­χεια.

Η πα­ραγ­γε­λία των 3 + 1 φρε­γα­τών τύπου Belharra και των 3 κορ­βε­τών τύπου Gowind, είναι ένα κο­λοσ­σιαίο (για τα με­γέ­θη της ελ­λη­νι­κής οι­κο­νο­μί­ας) πρό­γραμ­μα, το κό­στος του οποί­ου θα ξε­πε­ρά­σει τα 5 δισ. ευρώ, υπο­λο­γί­ζο­ντας μόνο την από­κτη­ση-πα­ρα­λα­βή των πλοί­ων, ενώ θα ακο­λου­θή­σει ένα επί­σης με­γά­λο κό­στος για το φόρ­τω­μά τους με όπλα και ηλε­κτρο­νι­κά.

Οι Belharra είναι υπερ­με­γέ­θη πλοία, με­γά­λου βυ­θί­σμα­τος και εκτο­πί­σμα­τος, που χα­ρα­κτη­ρί­ζο­νται διε­θνώς ως πο­λε­μι­κά «ανοι­χτής θα­λάσ­σης» (Blue Waters Navy). Πα­ντε­λώς άχρη­στα για άμυνα στα μπου­γά­ζια και στα γε­μά­τα με νησιά και βρά­χους νερά του Αι­γαί­ου, προ­ο­ρί­ζο­νται για την κα­το­χύ­ρω­ση τη «στρα­τη­γι­κής υπε­ρο­χής» στην ευ­ρύ­τε­ρη Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο. Θε­ω­ρού­νται ιδιαι­τέ­ρως επι­θε­τι­κά πλοία, με ηλε­κτρο­νι­κή υπε­ρο­χή που τους επι­τρέ­πει να «συ­ντο­νί­ζουν» την κα­τα­στρε­πτι­κή δράση της αε­ρο­πο­ρί­ας και του πυ­ρο­βο­λι­κού ξηράς, ενώ μπο­ρούν να φέ­ρουν ση­μα­ντι­κό αριθ­μό πυ­ραύ­λων με­γά­λου βε­λη­νε­κούς, απει­λώ­ντας στό­χους στον αέρα, στη θά­λασ­σα και στη ξηρά. Πρό­κει­ται για ναυαρ­χί­δες στο­λί­σκων δρά­σης με­γά­λων απο­στά­σε­ων. Για να το πούμε συ­νο­πτι­κά, μιας και φτά­νου­με στην 100ή επέ­τειο του 1922, το πο­λε­μι­κό ναυ­τι­κό αγό­ρα­σε 4 Αβέ­ρωφ.

Είναι κοινό μυ­στι­κό ότι η κυ­βέρ­νη­ση προ­σα­να­το­λι­ζό­ταν στην αγορά των φτη­νό­τε­ρων αμε­ρι­κα­νι­κών φρε­γα­τών. Η από­φα­ση συ­νά­ντη­ση τις αντιρ­ρή­σεις της ηγε­σί­ας του Ναυ­τι­κού («εθνι­κοί» δη­μο­σιο­γρά­φοι μί­λη­σαν για εξέ­γερ­ση ων ναυάρ­χων…), που επέ­με­νε στο πιο φι­λό­δο­ξο πρό­γραμ­μα Belharra. Ο Μη­τσο­τά­κης ευ­θυ­γραμ­μί­στη­κε ευ­χα­ρί­στως, όταν οι διε­θνείς εξε­λί­ξεις έκα­ναν εφι­κτό το να αντι­με­τω­πι­στεί το με­γά­λο κό­στος.

Η μια πλευ­ρά των εξε­λί­ξε­ων ήταν προ­φα­νώς η ίδρυ­ση του AUKUS, που έβγα­λε τη Γαλ­λία έξω από το τε­ρά­στιο πρό­γραμ­μα εξο­πλι­σμού της Αυ­στρα­λί­ας με συμ­βα­τι­κά υπο­βρύ­χια. Μετά το στρα­πά­τσο στον Ει­ρη­νι­κό, ο Μα­κρόν είχε επεί­γου­σα ανά­γκη να πα­ρου­σιά­σει κι­νή­σεις «ανα­βάθ­μι­σης» του γαλ­λι­κού μι­λι­τα­ρι­σμού. Και πήρε γρή­γο­ρα την ευ­και­ρία ανα­βάθ­μι­σης της πα­ρου­σί­ας στην ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο.

Η άλλη πλευ­ρά σχε­τί­ζε­ται με τις συ­ζη­τή­σεις επί του προ­σα­να­το­λι­σμού της ΕΕ στη διε­θνή σκηνή μετά το AUKUS, αλλά και ενό­ψει των δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων για το Σύμ­φω­νο Στα­θε­ρό­τη­τας μετά το 2023. Ο Μα­κρόν και ο Ντρά­γκι εμ­φα­νί­ζο­νται να απαι­τούν την εξαί­ρε­ση των επεν­δύ­σε­ων σε εξο­πλι­σμούς και ενέρ­γεια από τις πε­ριο­ρι­στι­κές ρή­τρες του Συμ­φώ­νου. Σε αυτό το ρεύμα προ­σχω­ρεί με θέρμη ο Μη­τσο­τά­κης, ελ­πί­ζο­ντας ότι θα του επι­τρα­πεί να «απλώ­σει» τις πλη­ρω­μές για τους εξο­πλι­σμούς σε βάθος χρό­νου, ώστε να απο­φύ­γει το στραγ­γα­λι­σμό της οι­κο­νο­μί­ας από το κό­στος των Ραφάλ και των Belharra. Οι με­γά­λοι εξο­πλι­σμοί είχαν πάντα και έχουν και σή­με­ρα ένα σκλη­ρό οι­κο­νο­μι­κό-δι­πλω­μα­τι­κό υπό­βα­θρο.

Εδώ αξί­ζει να ανοί­ξου­με ένα «πα­ρά­θυ­ρο». Στα ρε­πορ­τάζ για τα γαλ­λι­κά όπλα ανα­δεί­χθη­κε ο ρόλος κά­ποιων ελ­λη­νι­κών επι­χει­ρή­σε­ων. Η National Cables, η Intracom-Defence, η Mevaco κ.ά. είναι «συ­νερ­γά­τες» της Naval Group στο πρό­γραμ­μα πα­ρα­γω­γής των Belharra, ενώ η κά­πο­τε τα­πει­νή Sunlight πα­ρά­γει τις υπερ­με­γέ­θεις μπα­τα­ρί­ες που είναι απα­ραί­τη­τες στα πο­λε­μι­κά πλοία και πε­ρισ­σό­τε­ρο στα υπο­βρύ­χια. Οι διε­θνείς αλυ­σί­δες εφο­δια­σμούς είναι μια πραγ­μα­τι­κό­τη­τα που έχει κρυ­φές πτυ­χές ακόμα και στην πα­ρα­γω­γή όπλων, ενώ η ει­κό­να για τον ελ­λη­νι­κό κα­πι­τα­λι­σμό που, τάχα, έχει πε­ριο­ρι­στεί στον του­ρι­σμό και τη ναυ­τι­λία, δεν αντα­πο­κρί­νε­ται στην αλή­θεια.

2. Τα σύμ­φω­να

Το ελ­λη­νο­γαλ­λι­κός σύμ­φω­νο «αμυ­ντι­κής» συν­δρο­μής, είναι ακόμα πιο ση­μα­ντι­κό από τις αγο­ρές γαλ­λι­κών όπλων.

Υπε­ρέ­χει του Άρ­θρου 5 της ιδρυ­τι­κής συμ­φω­νί­ας του ΝΑΤΟ, που δεν βε­βαιώ­νει για «συν­δρο­μή» αν  εμπλο­κή αφορά δύο μέλη της ευ­ρω­α­τλα­ντι­κής συμ­μα­χί­ας. Υπε­ρέ­χει του Άρ­θρου 42 της Συν­θή­κης της ΕΕ, που δεν βε­βαιώ­νει για «αυ­τό­μα­τη» συν­δρο­μή, αλλά πα­ρα­πέ­μπει σε μα­κρό­συρ­τες δι­πλω­μα­τι­κές διερ­γα­σί­ες. Το ελ­λη­νο­γαλ­λι­κό σύμ­φω­νο δε­σμεύ­ει σε αυ­τό­μα­τη εμπλο­κή τη Γαλ­λία αν υπάρ­ξει πο­λε­μι­κή προ­σβο­λή (ακόμα και από άλλη χώ­ρα-μέ­λος του ΝΑΤΟ, φω­το­γρα­φί­ζο­ντας την Τουρ­κία) στα όρια της ελ­λη­νι­κής επι­κρά­τειας. Ως επι­κρά­τεια, προ­φα­νώς, ορί­ζε­ται η διε­θνώς ανα­γνω­ρι­σμέ­νη (έδα­φος + χω­ρι­κά ύδατα + εθνι­κός ενα­έ­ριος χώρος) και όχι η «δυ­νη­τι­κή» (δη­λα­δή οι «θα­λάσ­σιες ζώνες» που για να θε­ω­ρη­θούν τμήμα της επι­κρά­τειας έχουν ως προ­ϋ­πό­θε­ση την προη­γού­με­νη διε­θνή ανα­γνώ­ρι­σή τους).

Το «μή­νυ­μα» αυτής της συμ­φω­νί­ας δεν είναι δυ­να­τό να υπο­τι­μη­θεί. Απο­τε­λεί ισχυ­ρή πίεση πάνω στο τουρ­κι­κό κα­θε­στώς που υπο­χρε­ώ­νε­ται πλέον να συ­νυ­πο­λο­γί­ζει στον ελ­λη­νο­τουρ­κι­κό αντα­γω­νι­σμό το εν­δε­χό­με­νο της εμπλο­κής με τη Γαλ­λία. Γι’ αυτό άλ­λω­στε ήταν έντο­νες οι πρώ­τες αντι­δρά­σεις της κυ­βέρ­νη­σης Ερ­ντο­γάν: που έκανε έκ­κλη­ση για σε­βα­σμό στο Διε­θνές Δί­καιο, πα­ρου­σί­α­σε την Τουρ­κία ως αμυ­νό­με­νη απέ­να­ντι σε μα­ξι­μα­λι­στι­κές θέ­σεις για τις θα­λάσ­σιες ζώνες, ενώ θύ­μι­σε το 1919-22 όταν τα γαλ­λι­κά όπλα (μαζί με τους Άγ­γλους και τους Ιτα­λούς) συ­νό­δευ­σαν την από­βα­ση στη Μικρά Ασία, ανοί­γο­ντας το δρόμο για την κα­τα­στρο­φή.

Το ελ­λη­νο­γαλ­λι­κό σύμ­φω­νο θα έχει με­γά­λες συ­νέ­πειες:

α) Οδη­γεί σε μια ση­μα­ντι­κή ανα­βάθ­μι­ση του ελ­λη­νι­κού μι­λι­τα­ρι­σμού στην Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο, όπου δια­μορ­φώ­νε­ται μια νέα συ­γκυ­ρία. Η κα­τάρ­ρευ­ση του με­γα­λε­πή­βο­λου σχε­δί­ου East Med (οι «αγο­ρές» το έχουν κη­ρύ­ξει νεκρό, και οι πο­λυ­ε­θνι­κές εξό­ρυ­ξης απο­σύ­ρο­νται πλέον και από «οι­κό­πε­δα» εντός της ελ­λη­νι­κής κυ­ριαρ­χί­ας) θα οδη­γή­σει αντι­κει­με­νι­κά και στα­δια­κά σε μια «εκλο­γί­κευ­ση» της αντι­πα­ρά­θε­σης για τη φού­σκα των ΑΟΖ. Όμως κάθε άλλο παρά θα λεί­ψουν οι εστί­ες έντα­σης και αντα­γω­νι­σμού. Οι συ­ζη­τή­σεις για το μέλ­λον της Κύ­πρου μπαί­νουν στην τε­λι­κή-στρα­τη­γι­κή φάση τους, ενώ το ζή­τη­μα της ναυ­τι­κής κυ­ριαρ­χί­ας γί­νε­ται όλο και πιο ανα­βαθ­μι­σμέ­νο.

β) Προ­κα­λεί κούρ­σα εξο­πλι­σμών σε όλη την πε­ριο­χή.

Η Κύ­προς ήταν η πρώτη που αντα­πο­κρί­θη­κε. Ανα­κοι­νώ­νει τις προ­ε­τοι­μα­σί­ες για την «υπο­δο­χή» μιας εκ των ελ­λη­νι­κών Belharra, σε μό­νι­μη πε­ρι­πο­λία στα κυ­πρια­κά νερά. Ορ­γα­νώ­νει μό­νι­μη γαλ­λι­κή ναυ­τι­κή βάση. Προ­τί­θε­ται να εγκα­τα­στή­σει το ισ­ραη­λι­νό Iron Dome (Σι­δη­ρούς Θόλος) που δια­σφα­λί­ζει αντι­πυ­ραυ­λι­κή κά­λυ­ψη από αέρος. Και στον Τύπο έσκα­σαν μύτη τα πρώτα δη­μο­σιεύ­μα­τα για την προ­ο­πτι­κή αγο­ράς κυ­πρια­κών Belharra…

Το με­γά­λο μειο­νέ­κτη­μα των υπο­στη­ρι­κτών των εξο­πλι­σμών (ως τάχα απο­τρε­πτι­κή για τον πό­λε­μο πο­λι­τι­κή) είναι ότι υπο­τι­μούν το γε­γο­νός ότι στην κούρ­σα θα ακο­λου­θή­σει και η άλλη πλευ­ρά. Η Τουρ­κία δεν πρό­κει­ται να κά­τσει με σταυ­ρω­μέ­να χέρια. Αντι­με­τω­πί­ζο­ντας αμε­ρι­κα­νι­κό εμπάρ­γκο όπλων και έχο­ντας πλέον εχθρι­κές σχέ­σεις με τη Γαλ­λία, θα στρα­φεί πι­θα­νό­τα­τα προς τα ρω­σι­κά όπλα, όπως ήδη προει­δο­ποιεί ο διε­θνής και τουρ­κι­κός Τύπος. Και αυτά τα όπλα δεν είναι κα­θό­λου, μα κα­θό­λου, ανα­πο­τε­λε­σμα­τι­κά.

γ) Επι­ση­μο­ποιεί μια ση­μα­ντι­κή ανα­βάθ­μι­ση της πα­ρου­σί­ας του γαλ­λι­κού ιμπε­ρια­λι­σμού στην ευ­ρύ­τε­ρη Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο. Και αυτή είναι μια ιδιαί­τε­ρα ανη­συ­χη­τι­κή και επι­κίν­δυ­νη εξέ­λι­ξη που, για την ώρα, κρύ­βε­ται πίσω από τους πα­νη­γυ­ρι­σμούς για την «εθνι­κή επι­τυ­χία». Η Γαλ­λία, δια του Συμ­φώ­νου, «κλη­ρο­νο­μεί» τις δομές των συμμ­χιών του ελ­λη­νι­κού κρά­τους κατά την προη­γού­με­νη πε­ρί­ο­δο. Κλη­ρο­νο­μεί τη σχέση με τους «άξο­νες» Ελ­λά­δας-Κύ­πρου-Αι­γύ­πτου-Ισ­ρα­ήλ-ΗΑΕ. Απο­σκο­πώ­ντας σε αυτές τις γε­νι­κό­τε­ρες και με­γα­λύ­τε­ρες «μπίζ­νες», ο Μα­κρόν φά­νη­κε πρό­θυ­μος απέ­να­ντι στον Μη­τσο­τά­κη, κά­νο­ντας εκ­πτώ­σεις στα Ραφάλ και στις Belharra.

Ο γαλ­λι­κός ιμπε­ρια­λι­σμός είναι μια αδί­στα­κτη, συχνά κτη­νώ­δης, δύ­να­μη, όπως έχει απο­δεί­ξει η δράση του στην Αφρι­κή. Αυτή η δύ­να­μη έχει ιε­ραρ­χή­σει ως πρώτη επι­δί­ω­ξή της την κυ­ριαρ­χία στη Με­σό­γειο. Πρό­σφα­τα η Αλ­γε­ρία απέ­συ­ρε τον πρέ­σβη της στο Πα­ρί­σι, μετά από μια ομι­λία-μί­σους του Μα­κρόν, που έθετε ολο­φά­νε­ρα το στόχο της γαλ­λι­κής εμπλο­κής στο εσω­τε­ρι­κό της Αλ­γε­ρί­ας, για πρώτη φορά μετά το νι­κη­φό­ρο πό­λε­μο για την ανε­ξαρ­τη­σία της. Στη Λιβύη, τα γαλ­λι­κά όπλα δεν έχουν δι­στά­σει να «δια­βούν το Ρου­βί­κω­να», βομ­βαρ­δί­ζο­ντας όσους θε­ω­ρούν αντι­πά­λους.

Όμως οι πιο ανη­συ­χη­τι­κές εξε­λί­ξεις είναι στο ίδιο το εσω­τε­ρι­κό της Γαλ­λί­ας. Η κά­πο­τε πα­τρί­δα της δη­μο­κρα­τί­ας στην Ευ­ρώ­πη, είναι σή­με­ρα το μο­να­δι­κό ευ­ρω­παϊ­κό κρά­τος που έχει κάνει επί­ση­μη κρα­τι­κή πο­λι­τι­κή το μίσος απέ­να­ντι στο Ισλάμ. Οι κα­τη­γο­ρί­ες για «ισλα­μο­φα­σι­σμό» και για «ισλα­μο­α­ρι­στε­ρι­σμό» επι­φέ­ρουν συ­νέ­πειες, ενώ ο στρα­τός έχει επι­φορ­τι­στεί με τις αρ­μο­διό­τη­τες να τις επι­βά­λει στα προ­ά­στια των με­γά­λων πό­λε­ων, ακόμα και στα πα­νε­πι­στή­μια του Πα­ρι­σιού. Σε αυτό το έδα­φος ανα­πτύ­χθη­κε ο γε­νι­κευ­μέ­νος «αντι­τουρ­κι­σμός» που δια­κρί­νει την πο­λι­τι­κή του Μα­κρόν. Και θυ­μί­ζου­με ότι την ερ­χό­με­νη άνοι­ξη στη Γαλ­λία θα γί­νουν προ­ε­δρι­κές εκλο­γές, όπου υπάρ­χει το εν­δε­χό­με­νο (όχι ως πρώτη πι­θα­νό­τη­τα, αλλά πλέον ως υπο­λο­γί­σι­μη πι­θα­νό­τη­τα) η Μαρίν Λεπέν να πάρει τη θέση του Μα­κρόν, δί­νο­ντας σε αυτή την ούτως ή άλλως ρα­τσι­στι­κή πο­λι­τι­κή νέες με­γα­λύ­τε­ρες δια­στά­σεις.

Η ιδέα να προ­σκα­λεί κα­νείς αυτή τη δύ­να­μη να ανα­λά­βει ση­μα­ντι­κό ρόλο σε μια εύ­φλε­κτη πε­ριο­χή, είναι χει­ρό­τε­ρη από την ιδέα του τσο­πά­νη που καλεί τους λύ­κους να του φυ­λά­νε τα πρό­βα­τα.

3. Με­τα­το­πί­σεις

Είναι φα­νε­ρό ότι η εξέ­λι­ξη αυτή είναι συν­δε­δε­μέ­νη με τη με­τα­τό­πι­ση των ΗΠΑ προς την προ­τε­ραιό­τη­τα στον Ει­ρη­νι­κό.

Η Γαλ­λία κα­λεί­ται να ανα­λά­βει δράση και ευ­θύ­νες στα κενά που δη­μιουρ­γεί η αμε­ρι­κα­νι­κή με­τα­τό­πι­ση. Δεν πρό­κει­ται για «υπερ­γο­λα­βία» στους Αμε­ρι­κά­νους. Όλες οι ση­μα­ντι­κές ιμπε­ρια­λι­στι­κές δυ­νά­μεις διεκ­δι­κούν και απο­λαμ­βά­νουν αυ­το­νο­μί­ες και ελευ­θε­ρία κι­νή­σε­ων, μέσα σε ένα γε­νι­κό­τε­ρο συ­σχε­τι­σμό δύ­να­μης. Ει­δι­κά η Γαλ­λία δια­κρί­νε­ται σε αυτό, κά­νο­ντας συχνά αυ­τό­νο­μες κι­νή­σεις είτε στο χώρο (Αφρι­κή) είτε στο χρόνο (πα­ρά­δο­ση Ντε Γκολ). Η Γαλ­λία δεν προ­χω­ρά στην Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο για «να βγά­λει τα κά­στα­να από τη φωτιά» για τους Αμε­ρι­κα­νούς. Έρ­χε­ται για να βγά­λει δικά της κά­στα­να, έστω και με τον κίν­δυ­νο να αντι­με­τω­πί­σει δικές της φω­τιές. Η ανα­βάθ­μι­σή της είναι, μεν, σε πε­ρι­φε­ρεια­κό επί­πε­δο, αλλά είναι επί­σης κα­θα­ρή ανα­βάθ­μι­ση.

Θα ήταν όμως ση­μα­ντι­κό λάθος αν, δί­νο­ντας την έμ­φα­ση στην εξή­γη­ση των «αυ­το­νο­μιών», υπο­βαθ­μί­ζα­με τη ση­μα­σία του γε­νι­κού συ­σχε­τι­σμού δύ­να­μης. Οι ΗΠΑ δεν απο­χω­ρούν από την πε­ριο­χή, δεν έχουν υψώ­σει «λευκή ση­μαία» σε αυτή. Στις υπερ­φί­α­λες ανα­λύ­σεις αυτής της από­χρω­σης, έρ­χε­ται να υπεν­θυ­μί­σει πολλά η ανα­νέ­ω­ση της ελ­λη­νο­α­με­ρι­κα­νι­κής συμ­φω­νί­ας (MDCA) που ανα­βαθ­μί­ζει τον χα­ρα­κτη­ρι­σμό της Ελ­λά­δας ως «στρα­τη­γι­κό ση­μείο στή­ρι­ξης» των ΗΠΑ. Η συμ­φω­νία κυ­ρώ­νε­ται για τα επό­με­να 5 χρό­νια, αν και στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα ορί­ζε­ται ως αο­ρί­στου χρό­νου. Προ­βλέ­πει ότι πέρα από τη Σούδα (όπου οι Αμε­ρι­κα­νοί έχουν κα­το­χυ­ρώ­σει απε­ριό­ρι­στη ελευ­θε­ρία κι­νή­σε­ων) θα πε­ρά­σουν επι­σή­μως στο κα­θε­στώς των αμε­ρι­κα­νι­κών στρα­τιω­τι­κών βά­σε­ων οι εγκα­τα­στά­σεις στη Λά­ρι­σα, στο Στε­φα­νο­βί­κι και στην Αλε­ξαν­δρού­πο­λη. Η γε­ω­γρα­φι­κή κα­τα­νο­μή των βά­σε­ων, ανα­δει­κνύ­ει το στρα­τη­γι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό της αμε­ρι­κα­νι­κής πο­λι­τι­κής: τα Βαλ­κά­νια ως τμήμα του «τόξου ανά­σχε­σης» της Ρω­σί­ας.

Σε αντάλ­λαγ­μα, το ελ­λη­νι­κό κρά­τος θα πάρει δι­πλω­μα­τι­κή υπο­στή­ρι­ξη στην αντι­πα­ρά­θε­σή του με την Τουρ­κία (πο­λι­τι­κή Με­νέ­ντεζ), αλλά και… όπλα. Ανά­με­σα στα τε­λευ­ταία ξε­χω­ρί­ζει η υπό­σχε­ση για F35 (αε­ρο­πλά­να που δεν έχουν αντί­πα­λο σε αυτή την πε­ριο­χή) και η προ­μή­θεια ποι­κί­λων συ­στη­μά­των πυ­ραύ­λων και βλη­μά­των ακρι­βεί­ας, προς τον εξο­πλι­σμό των νη­σιών.

Είναι ιδιαί­τε­ρα ση­μα­ντι­κή η εξέ­λι­ξη σχε­τι­κά με την Αλε­ξαν­δρού­πο­λη που προ­ο­ρί­ζε­ται για μια «νέα Σούδα». Σε αυτή συ­μπί­πτουν οι στρα­τιω­τι­κές δρα­στη­ριό­τη­τες, ως στή­ριγ­μα του νέου «δια­δρό­μου» του ΝΑΤΟ προς τη Μαύρη Θά­λασ­σα, πα­ρα­κάμ­πτο­ντας τα Στενά και το τουρ­κι­κό έδα­φος. Αλλά και οι εμπο­ρι­κές-γε­ω­πο­λι­τι­κές αλ­λα­γές, μιας και το λι­μά­νι θε­ω­ρεί­ται ο πι­θα­νό­τε­ρος «σταθ­μός» με­τα­φόρ­τω­σης υγρο­ποι­η­μέ­νου φυ­σι­κού αε­ρί­ου μετά το αδιέ­ξο­δο των ιδεών East Med.

Η πο­λι­τι­κή που εγκαι­νί­α­σε ο Σα­μα­ράς, που συ­νέ­χι­σε ο Τσί­πρας και κλι­μα­κώ­νει σή­με­ρα ο Μη­σο­τά­κης, οδη­γεί στη στενή πρόσ­δε­ση στην ουρά των ΗΠΑ και της Γαλ­λί­ας. Δύο δυ­νά­με­ων που έχουν απο­δεί­ξει ξανά και ξανά στη διε­θνή σκηνή ότι είναι ιδιαί­τε­ρα επι­κίν­δυ­νες.

4. Συ­νέ­πειες

Αυτή η εξέ­λι­ξη έχει πολ­λα­πλές συ­νέ­πειες. Η κούρ­σα των εξο­πλι­σμών δεν απο­τε­λεί μελ­λο­ντι­κό κίν­δυ­νο, είναι ήδη εδώ. Το λο­γα­ρια­σμό για τα όπλα θα πλη­ρώ­σει το ερ­γα­τι­κό ει­σό­δη­μα και οι κοι­νω­νι­κές δα­πά­νες. Σε μια χώρα που δεν έχει πυ­ρο­σβε­στι­κά αε­ρο­πλά­να, που βλέ­πει τα δη­μό­σια σχο­λεία και νο­σο­κο­μεία σε πα­ρακ­μή, είναι κοι­νω­νι­κό έγκλη­μα η από­φα­ση για αγορά Ραφάλ, F35 και Μπελ­χά­ρα. Η πο­λι­τι­κή πάλη ήταν και είναι πάντα πάλη για τις προ­τε­ραιό­τη­τες και αυτό δεν πρέ­πει να το ξε­χνούν όσοι υπο­βαθ­μί­ζουν τη ση­μα­σία των εξο­πλι­σμών.

Είναι γνω­στό ότι η από­κτη­ση πε­ρισ­σό­τε­ρων όπλων ενι­σχύ­ει τους πει­ρα­σμούς για τη χρη­σι­μο­ποί­η­σή τους. Η συ­γκυ­ρία γί­νε­ται ιδιαί­τε­ρα επι­κίν­δυ­νη. Εδώ, ακού­γο­νται ήδη φωνές που προ­τεί­νουν να «τε­στά­ρου­με» εδώ και τώρα τα αντα­να­κλα­στι­κά των τουρ­κι­κών ενό­πλων δυ­νά­με­ων, για να δούμε αν ο φόβος της Γαλ­λί­ας τους ανα­γκά­σει σε υπο­χω­ρή­σεις. Στην Τουρ­κία, ακού­γο­νται επί­σης φωνές που λένε ότι αν είναι να γίνει «θερμό επει­σό­διο», πρέ­πει να γίνει τώρα, πριν ωρι­μά­σουν τα σύμ­φω­να και πριν πα­ρα­δο­θούν οι νέοι εξο­πλι­σμοί. Και είναι κα­θα­ρό ότι το «μή­νυ­μα» προς αυτή την κα­τεύ­θυν­ση το έχουν στεί­λει οι απο­φά­σεις του ελ­λη­νι­κού κρά­τους.

Είναι επί­σης κα­θα­ρό ότι αυτές τις απο­φά­σεις οφεί­λει να κο­ντρά­ρει το σύ­νο­λο της Αρι­στε­ράς. Ζη­τώ­ντας μι­σθούς και κοι­νω­νι­κές δα­πά­νες και όχι αε­ρο­πλά­να και φρε­γά­τες. Ζη­τώ­ντας ρήξη με τις ιμπε­ρια­λι­στι­κές δυ­νά­μεις και όχι στε­νό­τε­ρη πρόσ­δε­ση σε αυτές. Ζη­τώ­ντας να εμπο­δί­σου­με τον πό­λε­μο και όχι να προ­ε­τοι­μα­στού­με να νι­κή­σου­με σε αυτόν. Το 1922 είναι γε­μά­το μα­θή­μα­τα για το τι μπο­ρεί να συμ­βεί όταν υπο­τι­μώ­νται αυτά τα κα­θή­κο­ντα.

Από την άποψη αυτή είναι κυ­ριο­λε­κτι­κά λυ­πη­ρή η στάση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ που, έχο­ντας ψη­φί­σει υπέρ των Ραφάλ στη Βουλή, κλα­ψου­ρί­ζει σή­με­ρα σχε­τι­κά με το ελ­λη­νο­γαλ­λι­κό σύμ­φω­νο προ­βάλ­λο­ντας επι­χει­ρή­μα­τα που είναι… δεξιά του Μη­τσο­τά­κη (όπως το ότι το σύμ­φω­νο κα­λύ­πτει μόνο την επι­κρά­τεια, αλλά όχι εξί­σου τις ΑΟΖ). Είναι επί­σης λυ­πη­ρή η στάση όσων απο­φεύ­γουν τις ευ­θύ­νες, κρυ­βό­με­νοι πίσω από το δά­χτυ­λό τους, δη­λα­δή τα επι­χει­ρή­μα­τα περί «άμυ­νας της χώρας» ή «κυ­ριαρ­χι­κών δι­καιω­μά­των», κα­τα­πί­νο­ντας αμά­ση­τη την πρό­κλη­ση της υπο­γρα­φής των συμ­φω­νιών με τις δυο πιο επι­θε­τι­κές δυ­νά­μεις του δυ­τι­κού ιμπε­ρια­λι­σμού.

Οι πραγ­μα­τι­κό­τη­τες του νέου προ­γράμ­μα­τος υπε­ρε­ξο­πλι­σμών, αλλά και των πο­λε­μι­κών συμ­φώ­νων με τις ΗΠΑ και τη Γαλ­λία, θα πιέ­σουν ασφυ­κτι­κά όλες τις «εν­διά­με­σες» και ανα­πο­φά­σι­στες θέ­σεις μέσα στην Αρι­στε­ρά. Είναι η ώρα που ο αντι­ι­μπε­ρια­λι­σμός οφεί­λει να γίνει συ­γκε­κρι­μέ­νος και να ταυ­τι­στεί με τις κα­λύ­τε­ρες πα­ρα­δό­σεις του αντι­μι­λι­τα­ρι­σμού και του διε­θνι­στι­κού αντι­κα­πι­τα­λι­σμού μέσα στην κομ­μου­νι­στι­κή πα­ρά­δο­ση.

Ένα τέ­τοιο ξε­κα­θά­ρι­σμα δεν κα­τα­δι­κά­ζει σε μειο­ψη­φι­κή θέση, σε απο­μό­νω­ση από τις πλα­τιές ερ­γα­τι­κές και λαϊ­κές μάζες. Οι πα­λαιό­τε­ροι με­τα­ξύ μας θα θυ­μού­νται την άμεση επί­δρα­ση, ακόμα και τον εν­θου­σια­σμό, που είχαν προ­κα­λέ­σει πο­λι­τι­κές όπως το «Ελ­λάς-Γαλ­λία, συμ­μα­χία» του Κων­στα­ντί­νου Κα­ρα­μαν­λή, ή της «αγο­ράς του αιώνα» του Αν­δρέα Πα­παν­δρέ­ου (που φρό­ντι­ζε, όμως, να πα­ρου­σιά­ζει τότε τους μα­ζι­κούς εξο­πλι­σμούς του ελ­λη­νι­κού κρά­τους ως τμήμα μιας στρα­τη­γι­κής ανε­ξαρ­τη­σί­ας απέ­να­ντι στις δυ­τι­κές ιμπε­ρια­λι­στι­κές δυ­νά­μεις). Τέ­τοια φαι­νό­με­να δεν υπάρ­χουν σή­με­ρα: ο κό­σμος κα­θο­ρί­ζε­ται από τις εμπει­ρί­ες της παν­δη­μί­ας, των πυρ­κα­γιών και της πα­ρα­τε­τα­μέ­νης κρί­σης. Πα­ντού μπο­ρεί να ακού­σει κα­νείς τις συ­ζη­τή­σεις που ανοί­γουν το ερώ­τη­μα αν σή­με­ρα χρεια­ζό­μα­στε όπλα ή δη­μό­σια νο­σο­κο­μεία και σχο­λεία.

Αυτή την αυ­θόρ­μη­τη τάση, η ορ­γα­νω­μέ­νη πο­λι­τι­κή Αρι­στε­ρά οφεί­λει να τη με­τα­τρέ­ψει σε συ­γκρο­τη­μέ­νο πο­λι­τι­κό ρεύμα, που θα αντι­πα­ρα­τί­θε­ται με τις επι­λο­γές της κυ­ρί­αρ­χης τάξης σε όλο το φάσμα της πο­λι­τι­κής ύλης. Σε όλους τους αγώ­νες μας, από δω και πέρα, οφεί­λου­με να συν­δυά­ζου­με τα συ­γκε­κρι­μέ­να οι­κο­νο­μι­κά-κοι­νω­νι­κά αι­τή­μα­τά μας, με τα συν­θή­μα­τα της απόρ­ρι­ψης των εξο­πλι­σμών, την απαί­τη­ση για ρήξη με τις ιμπε­ρια­λι­στι­κές δυ­νά­μεις, και ει­δι­κό­τε­ρα τις ΗΠΑ και τη Γαλ­λία που παί­ζουν δυ­να­μι­κά στην πε­ριο­χή μας.

rproject.gr