Οι ρωσοκινεζικές σχέσεις μετά το ταξίδι του Σι στη Μόσχα

Κατά την πρό­σφα­τη επί­σκε­ψη του Κι­νέ­ζου Προ­έ­δρου Σι Τζι­πίνγκ στη Μόσχα, ο Πού­τιν και οι εκ­πρό­σω­ποι της ρω­σι­κής κυ­βέρ­νη­σης δή­λω­ναν κατά κόρον την εκτί­μη­σή τους ότι οι ρω­σο­κι­νε­ζι­κές σχέ­σεις κα­θο­ρί­ζο­νται  πλέον από «φιλία», την οποία μά­λι­στα χα­ρα­κτή­ρι­σαν «απε­ριό­ρι­στη». Το μή­νυ­μα απευ­θυ­νό­ταν κυ­ρί­ως στη Δύση, θέ­λο­ντας να υπο­γραμ­μί­ζει ότι, παρά την ει­σβο­λή στην Ου­κρα­νία, το ρω­σι­κό κα­θε­στώς δεν είναι απο­μο­νω­μέ­νο, ούτε υπο­βαθ­μι­σμέ­νο. Ο Σι και ο κι­νε­ζι­κός Τύπος υπήρ­ξαν πιο προ­σε­κτι­κοί. Χρη­σι­μο­ποί­η­σαν τον όρο «φιλία» ως προς τις σχέ­σεις των δύο ηγε­τών, αλλά κυ­ρί­ως τους όρους «συ­νύ­παρ­ξη» και «συ­νερ­γα­σία» ως προς τις σχέ­σεις των δύο κα­θε­στώ­των και κυ­βερ­νή­σε­ων.

Αντώνης Νταβανέλος

Η «Επι­τρο­πή Ρω­σο-κι­νε­ζι­κής Φι­λί­ας» υπήρ­ξε (από το 1945 ως τον θά­να­το του Στά­λιν) το βα­σι­κό όρ­γα­νο επέμ­βα­σης των Ρώσων στις εσω­τε­ρι­κές κι­νε­ζι­κές υπο­θέ­σεις, υπο­τι­μώ­ντας και υπο­βαθ­μί­ζο­ντας τότε το ΚΚ Κίνας, πα­ρό­λο που αυτό είχε νι­κη­φό­ρα αντι­με­τω­πί­σει την κρίση του τέ­λους του Β’ Πα­γκο­σμί­ου Πο­λέ­μου. Η Κίνα του Μάο, μετά το 20ό Συ­νέ­δριο του ΚΚΣΕ (1956), ξε­φορ­τώ­θη­κε αυτό το υπο­τι­μη­τι­κό πλαί­σιο σχέ­σε­ων και ο Σι δεν έδει­ξε τώρα καμιά προ­θυ­μία να το υπεν­θυ­μί­σει, έστω και λε­κτι­κά. Μι­λώ­ντας για τις προ­ο­πτι­κές της ρω­σο­κι­νε­ζι­κής «συ­νερ­γα­σί­ας», έστελ­νε μή­νυ­μα στη Δύση σχε­τι­κά με τις ενι­σχυ­μέ­νες κι­νε­ζι­κές δυ­να­τό­τη­τες, αλλά και στη Μόσχα, υπο­γραμ­μί­ζο­ντας ότι  οι σχέ­σεις «συ­νύ­παρ­ξης» είναι άνι­σες,αυτή τη φορά σε βάρος του ρω­σι­κού κα­θε­στώ­τος.

Πέρα από το «τε­λε­τουρ­γι­κό», αυτά ανα­δεί­χθη­καν στην ουσία των συ­ζη­τή­σε­ων και των απο­φά­σε­ων.

Δου­λειές και γε­ω­πο­λι­τι­κή

Στο κέ­ντρο της συ­νά­ντη­σης ήταν οι οι­κο­νο­μι­κές σχέ­σεις, παρά την έμ­φα­ση του διε­θνούς Τύπου στις διερ­γα­σί­ες σχε­τι­κά με την Ου­κρα­νία.

Το χρόνο πριν τη ρω­σι­κή ει­σβο­λή στην Ου­κρα­νία, οι ρω­σο­κι­νε­ζι­κές οι­κο­νο­μι­κές ανταλ­λα­γές είχαν ανα­πτυ­χθεί εντυ­πω­σια­κά, κατά 30% σε σύ­γκρι­ση με τον προη­γού­με­νο χρόνο, ξε­περ­νώ­ντας σε  ετή­σια αξία τα 190 δισ. δο­λά­ρια. Πρέ­πει να θε­ω­ρεί­ται δε­δο­μέ­νο ότι στο χρόνο που ακο­λού­θη­σε την έναρ­ξη του πο­λέ­μου, αυτή η ανά­πτυ­ξη συ­νε­χί­στη­κε και μά­λι­στα με με­γα­λύ­τε­ρους ρυθ­μούς. Οι ρω­σι­κές εξα­γω­γές προς την Κίνα είναι κυ­ρί­ως, αν όχι απο­κλει­στι­κά, καύ­σι­μα-ορυ­κτά-πρώ­τες ύλες. Αντί­στοι­χα, οι κι­νε­ζι­κές εξα­γω­γές προς τη Ρωσία είναι κυ­ρί­ως βιο­μη­χα­νι­κά προ­ϊ­ό­ντα, ερ­γα­λειο­μη­χα­νές και προ­ϊ­ό­ντα υψη­λής τε­χνο­λο­γί­ας. Στη Ρωσία οι ει­σα­γω­γές από την Κίνα έχουν ήδη κα­τα­κτή­σει την 1η θέση ως προς την αξία τους, ενώ στην Κίνα η Ρωσία πα­ρα­μέ­νει μόλις στην 11η θέση ως προ­ο­ρι­σμός των εξα­γω­γών της.

Αυτού του τύπου η οι­κο­νο­μι­κή ανταλ­λα­γή, στη γλώσ­σα της αντι­ι­μπε­ρια­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς του 20ού αιώνα, θα μπο­ρού­σε να χα­ρα­κτη­ρι­στεί σί­γου­ρα άνιση (αν όχι «αποι­κιο­κρα­τι­κή»).

Ο Πού­τιν και ο Σι συμ­φώ­νη­σαν να επι­τα­χύ­νουν τον αγωγό που, δια μέσου της Σι­βη­ρί­ας, θα μπο­ρεί να με­τα­φέ­ρει πολύ με­γα­λύ­τε­ρους όγκους πε­τρε­λαί­ου και φυ­σι­κού αε­ρί­ου προς τη «δι­ψα­σμέ­νη» για ενέρ­γεια κι­νε­ζι­κή πα­ρα­γω­γι­κή μη­χα­νή. Είναι μια διέ­ξο­δος για τις ρω­σι­κές εξα­γω­γές μετά τις δυ­τι­κές κυ­ρώ­σεις. Όμως είναι ταυ­τό­χρο­να δε­δο­μέ­νο ότι η Κίνα (αλλά και η Ινδία) αγο­ρά­ζουν σή­με­ρα το ρω­σι­κό φυ­σι­κό αέριο και πε­τρέ­λαιο σε τιμές κατά πολύ κα­τώ­τε­ρες από εκεί­νες που η Ρωσία πε­τύ­χαι­νε πριν τις κυ­ρώ­σεις, που­λώ­ντας στη Γερ­μα­νία και τις ευ­ρω­παϊ­κές αγο­ρές.

Αντί­στοι­χα ο Σι δε­σμεύ­τη­κε για με­γα­λύ­τε­ρες κι­νε­ζι­κές εξα­γω­γές προς τη Ρωσία, προ­ϊ­ό­ντων τε­χνο­λο­γί­ας που συν­δέ­ο­νται με την πα­ρα­γω­γι­κή δυ­να­τό­τη­τα αλλά και με την πο­λε­μι­κή βιο­μη­χα­νία (ημια­γω­γοί, τε­χνο­λο­γία drones κ.ά.). Είναι ασφα­λώς μια «πρό­κλη­ση» προς τη Δύση, αλλά ιδιαί­τε­ρα προ­σε­κτι­κή: Στις συμ­φω­νί­ες δεν πε­ρι­λαμ­βά­νο­νται άμε­σες κι­νε­ζι­κές εξα­γω­γές όπλων και κυ­ρί­ως πυ­ρο­μα­χι­κών, που ο ρω­σι­κός στρα­τός έχει άμεση ανά­γκη για τη συ­νέ­χεια των σα­ρω­τι­κών βομ­βαρ­δι­σμών στην Ου­κρα­νία.

Οι οι­κο­νο­μι­κές σχέ­σεις είναι συ­νή­θως προ­γε­φύ­ρω­μα για γε­ω­πο­λι­τι­κές αλ­λα­γές. Η απο­τυ­χία του Πού­τιν να δια­σφα­λί­σει μια γρή­γο­ρη και κα­θα­ρή νίκη στην Ου­κρα­νία έχει με­τα­τρέ­ψει σε διεκ­δι­κί­ση­μη την κά­πο­τε αναμ­φι­σβή­τη­τη ρω­σι­κή κυ­ριαρ­χία στη «ζώνη» της Κε­ντρι­κής Ασίας. Ο Σι, μι­λώ­ντας από τη Μόσχα, δεν μπήκε καν στον κόπο να κρύ­ψει δι­πλω­μα­τι­κά τις κι­νε­ζι­κές φι­λο­δο­ξί­ες: Υπεν­θύ­μι­σε τον πρω­τα­γω­νι­στι­κό ρόλο των κι­νε­ζι­κών επεν­δύ­σε­ων στο Κα­ζακ­στάν και στο Τα­τζι­κι­στάν, την καλ­πά­ζου­σα βελ­τί­ω­ση των σχέ­σε­ων με το Ιράν, για να δη­λώ­σει ότι η Κίνα είναι πλέον  ο ρυθ­μι­στι­κός πα­ρά­γο­ντας για τη στα­θε­ρό­τη­τα σε αυτή την κρί­σι­μη πε­ριο­χή. Εδώ το «μή­νυ­μα» αφορά πε­ρισ­σό­τε­ρο τη Ρωσία, παρά την Δύση.

Ανά­λο­γες συ­νέ­πειες θα έχει και ο νέος αγω­γός «Σι­βη­ρι­κή Δύ­να­μη 2». Η ανά­πτυ­ξή του θα χρεια­στεί ση­μα­ντι­κές επεν­δύ­σεις, που θα δια­θέ­σει κυ­ρί­ως η Κίνα, δια­μέ­σου μιας αραιο­κα­τοι­κη­μέ­νης, υπο­α­νά­πτυ­κτης και μη ομοιο­γε­νούς πε­ριο­χής. Από τις αρχές του 21ού αιώνα, η Κίνα θυ­μί­ζει ότι με­γά­λα τμή­μα­τα της Ανα­το­λι­κής Σι­βη­ρί­ας προ­σαρ­τή­θη­καν από την (τσα­ρι­κή) Ρωσία μόλις το 1904. Ο κι­νε­ζι­κός Τύπος ανα­δει­κνύ­ει το «δη­μο­γρα­φι­κό κενό» στις αχα­νείς εκτά­σεις δίπλα σε υπερ­κα­τοι­κη­μέ­νες κι­νε­ζι­κές συ­νο­ρια­κές πε­ριο­χές, και θυ­μί­ζει ότι το στρα­τη­γι­κό λι­μά­νι του Βλα­δι­βο­στόκ «ιστο­ρι­κά» εθε­ω­ρεί­το κι­νε­ζι­κή κτήση. Στο πρό­σφα­το συ­νέ­δριο του ΚΚ Κίνας, όπου ο Σι ανα­νέ­ω­σε τον ηγε­τι­κό ρόλο του, υπήρ­ξαν πολ­λές ομι­λί­ες κρα­τι­κών και στρα­τιω­τι­κών στε­λε­χών που υπο­γράμ­μι­ζαν ότι η Κίνα δεν θα απο­δε­χθεί έναν «πα­ρα­γκω­νι­σμό» στην προ­ο­πτι­κή του ανοίγ­μα­τος του Βό­ρειου ναυ­τι­κού δια­δρό­μου, που με­τα­τρέ­πει τον Αρ­κτι­κό Κύκλο και τις σι­βη­ρι­κές ακτές σε πε­ριο­χές στρα­τη­γι­κές ση­μα­σί­ας.

Οι δυο χώρες βρί­σκο­νται σε φάση «συ­νερ­γα­σί­ας» κυ­ρί­ως απέ­να­ντι στην απει­λή των δυ­τι­κών πιέ­σε­ων. Το τα­ξί­δι του Σι στη Μόσχα ενί­σχυ­σε την ει­κό­να αλλά και τις πραγ­μα­τι­κό­τη­τες της συ­νερ­γα­σί­ας, κυ­ρί­ως στο πεδίο της οι­κο­νο­μί­ας. Όμως η συ­νερ­γα­σία είναι άνιση. Τα κα­θο­ρι­στι­κά οι­κο­νο­μι­κά, δι­πλω­μα­τι­κά και στρα­τιω­τι­κά με­γέ­θη, κά­νουν κάθε σύ­γκρι­ση «ασύμ­με­τρη». Και με­τα­ξύ των δύο χωρών υπάρ­χουν ζη­τή­μα­τα στρα­τη­γι­κού αντα­γω­νι­σμού που, ανά πάσα στιγ­μή, είναι δυ­να­τόν να βγουν κάτω από το χαλί και να αλ­λά­ξουν τη συ­γκυ­ρία. Η από­στα­ση που χω­ρί­ζει τις ση­με­ρι­νές πραγ­μα­τι­κό­τη­τες αυτής της ασύ­με­τρης συ­νερ­γα­σί­ας, με τις πι­θα­νό­τη­τες συ­γκρό­τη­σης ενός συ­νε­κτι­κού «αντι­δυ­τι­κού μπλοκ», πα­ρα­μέ­νει με­γά­λη.

Ου­κρα­νία

Αυτές οι πραγ­μα­τι­κό­τη­τες απο­τυ­πώ­θη­καν και στις συ­ζη­τή­σεις για το μέλ­λον της Ου­κρα­νί­ας.

Το κι­νε­ζι­κό σχέ­διο επι­διώ­κει (του­λά­χι­στον στο δι­πλω­μα­τι­κό φαί­νε­σθαι) την παύση των εχθρο­πρα­ξιών και την ανα­ζή­τη­ση δι­πλω­μα­τι­κής διε­ξό­δου. Πε­ρι­λαμ­βά­νει 12 ση­μεία-άξο­νες:

1. Σε­βα­σμός στην κυ­ριαρ­χία όλων των χωρών (στη βάση των αρχών του Διε­θνούς Δι­καί­ου και του Χάρτη των Ηνω­μέ­νων Εθνών «που πρέ­πει να τη­ρού­νται αυ­στη­ρά»). 2. Εγκα­τά­λει­ψη της Ψυ­χρο­πο­λε­μι­κής νο­ο­τρο­πί­ας («Η ασφά­λεια μιας χώρας δεν πρέ­πει να επι­διώ­κε­ται εις βάρος άλλης… ισορ­ρο­πη­μέ­νη, απο­τε­λε­σμα­τι­κή και βιώ­σι­μη αρ­χι­τε­κτο­νι­κή ασφά­λειας στην Ευ­ρώ­πη και στην Ευ­ρα­σια­τι­κή ήπει­ρο»). 3. Παύση των εχθρο­πρα­ξιών. 4. Επα­νέ­ναρ­ξη ει­ρη­νευ­τι­κών συ­νο­μι­λιών (να ανοί­ξει η πόρτα «για πο­λι­τι­κή διευ­θέ­τη­ση το συ­ντο­μό­τε­ρο δυ­να­τό…»). 5. Επί­λυ­ση της αν­θρω­πι­στι­κής κρί­σης. 6. Προ­στα­σία των αμά­χων και των αιχ­μα­λώ­των πο­λέ­μου. 7. Δια­τή­ρη­ση της ασφά­λειας των πυ­ρη­νι­κών ερ­γο­στα­σί­ων πα­ρα­γω­γής ενέρ­γειας. 8. Μεί­ω­ση των στρα­τη­γι­κών κιν­δύ­νων («Η Κίνα τάσ­σε­ται κατά της χρή­σης, αλλά και κατά της απει­λής χρή­σης πυ­ρη­νι­κών, χη­μι­κών και βιο­λο­γι­κών όπλων»). 9. Διευ­κό­λυν­ση των εξα­γω­γών σι­τη­ρών. 10. Να στα­μα­τή­σουν οι μο­νο­με­ρείς κυ­ρώ­σεις. 11. Δια­τή­ρη­ση της στα­θε­ρό­τη­τας των βιο­μη­χα­νι­κών αλυ­σί­δων και των αλυ­σί­δων εφο­δια­σμού. 12. Προ­ώ­θη­ση της με­τα­συ­γκρου­σια­κής ανα­συ­γκρό­τη­σης («Η Κίνα δη­λώ­νει έτοι­μη να παί­ξει δρα­στή­ριο ρόλο σε μέτρα ανοι­κο­δό­μη­σης στις ζώνες των συ­γκρού­σε­ων»).

Σε απλά ελ­λη­νι­κά, μετά από ένα χρόνο αι­μα­τη­ρού πο­λέ­μου όπου όλες οι πλευ­ρές κα­τέ­γρα­ψαν σο­βα­ρές απώ­λειες, η Κίνα δη­λώ­νει ότι επι­διώ­κει την επι­στρο­φή στην «προ­τέ­ρα κα­τά­στα­ση» της ομα­λής λει­τουρ­γί­ας των δι­κτύ­ων της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης κα­πι­τα­λι­στι­κής πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης. Σε αυτό το «γή­πε­δο» άλ­λω­στε πέ­τυ­χε την εκρη­κτι­κή ανά­πτυ­ξή της κατά την προη­γού­με­νη πε­ρί­ο­δο. Τα κρι­τή­ρια που προ­βά­λει για την επί­λυ­ση της ου­κρα­νι­κής κρί­σης, πα­ρα­μέ­νουν σε ένα εξαι­ρε­τι­κά γε­νι­κό επί­πε­δο «αρχών» που λο­γο­δο­τούν κυ­ρί­ως στα προ­βλή­μα­τα που η Κίνα εκτι­μά (ή φο­βά­ται…) ότι μπο­ρεί να αντι­με­τω­πί­σει σε δικές της «καυ­τές» πε­ριο­χές (Ταϊ­βάν, Ιν­δο-Ει­ρη­νι­κός Ωκε­α­νός, Ιν­δο-Κι­νε­ζι­κά σύ­νο­ρα κ.ά.), παρά στα συ­γκε­κρι­μέ­να προ­βλή­μα­τα που πρέ­πει να λυ­θούν για να υπάρ­ξει ει­ρη­νι­κή εξέ­λι­ξη στην Ου­κρα­νία.

Ως τέ­τοιο ανα­γνώ­ρι­σαν το κι­νε­ζι­κό σχέ­διο τόσο η Ρωσία, αλλά και η Ου­κρα­νία. Ο Πού­τιν χαι­ρέ­τι­σε ως «προ­σε­κτι­κή και συ­νε­τή» τη στάση της Κίνας, αλλά πέραν τού­του ουδέν. Η εκ­πρό­σω­πος του ρω­σι­κού υπουρ­γεί­ου Εξω­τε­ρι­κών, Μαρία Ζα­χά­ρο­βα, επι­χεί­ρη­σε μια πιο συ­γκε­κρι­μέ­νη «ανά­γνω­ση» του κι­νε­ζι­κού σχε­δί­ου: «Συ­νε­πά­γε­ται τη δια­κο­πή της ροής των δυ­τι­κών όπλων, τον τερ­μα­τι­σμό των εχθρο­πρα­ξιών, την απο­κα­τά­στα­ση ενός ου­δέ­τε­ρου και εκτός μπλοκ  κα­θε­στώ­τος στην Ου­κρα­νία και την ανα­γνώ­ρι­ση των εδα­φι­κών πραγ­μα­τι­κο­τή­των που έχουν προ­κύ­ψει». Είναι πε­ρισ­σό­τε­ρο μια προ­βο­λή επι­θυ­μί­ας, παρά πραγ­μα­τι­κό­τη­τα. Η Κίνα, για δι­κούς της λό­γους, δεν ανα­γνω­ρί­ζει στην πα­ρού­σα φάση αλ­λα­γές συ­νό­ρων, και γι’ αυτό δεν έχει ανα­γνω­ρί­σει ούτε τα πρό­σφα­τα «δη­μο­ψη­φί­σμα­τα» στο Ντον­μπάς, αλλά ούτε την προ­σάρ­τη­ση της Κρι­μαί­ας στα πολλά χρό­νια μετά το 2014.

Γι’ αυτό ο Ζε­λέν­σκι έδει­ξε πρό­θε­ση για πιο συ­γκε­κρι­μέ­νο «διά­λο­γο» με τον Σι: «…Η Κίνα άρ­χι­σε να μιλά για την Ου­κρα­νία και αυτό δεν είναι κακό… στο ει­ρη­νευ­τι­κό της σχέ­διο δια­φαί­νε­ται σε­βα­σμός στην εδα­φι­κή μας ακε­ραιό­τη­τα και θε­τι­κές θέ­σεις που αφο­ρούν την ασφά­λεια… Σκο­πεύω να συ­να­ντή­σω τον Σι και πι­στεύω ότι αυτό θα είναι επω­φε­λές για τις χώρες μας και για την πα­γκό­σμια ασφά­λεια…».

Οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ φρό­ντι­σαν κυ­ρί­ως -δια των δη­λώ­σε­ων Μπλίν­κεν, Στόλ­τεν­μπεργκ και Ούρ­σου­λα φον ντερ Λάιεν- να υπο­γραμ­μί­σουν την «κόκ­κι­νη γραμ­μή» του δυ­τι­κού ιμπε­ρια­λι­σμού: τις κι­νε­ζι­κές εξα­γω­γές όπλων και πυ­ρο­μα­χι­κών προς τη Ρωσία.

Το ευ­ρω­α­τλα­ντι­κό στρα­τό­πε­δο σή­με­ρα επι­μέ­νει στη συ­νέ­χεια του πο­λέ­μου, με την επι­δί­ω­ξη μιας σα­φούς ήττας της Ρω­σί­ας. Όμως, πίσω από τα φώτα της δη­μο­σιό­τη­τας, «ωρι­μά­ζουν» δι­πλω­μα­τι­κές πρω­το­βου­λί­ες για μια πι­θα­νή διέ­ξο­δο. Κατά το διε­θνή Τύπο, στον ΟΗΕ κυ­κλο­φο­ρούν σχέ­δια της δυ­τι­κής «ρε­α­λι­στι­κής» σχο­λής (ευ­ρω­παϊ­κής και αμε­ρι­κα­νι­κής προ­έ­λευ­σης), που προ­βλέ­πουν: Την υπο­χώ­ρη­ση του ρω­σι­κού στρα­τού στα προ της ει­σβο­λής σύ­νο­ρα. Την ανα­γνώ­ρι­ση ενι­σχυ­μέ­νης αυ­το­νο­μί­ας στο Ντον­μπάς, υπό τον έλεγ­χο του ΟΗΕ και «εγ­γυ­η­τι­κή» πα­ρου­σία χωρών όπως η Κίνα, η Ινδία, η Τουρ­κία, η Γαλ­λία κ.ά. Την προ­κή­ρυ­ξη δη­μο­ψη­φί­σμα­τος για το μέλ­λον του Ντον­μπάς, μετά από 10 χρό­νια, υπό τον έλεγ­χο του ΟΗΕ και την προ­ϋ­πό­θε­ση της ανε­μπό­δι­στης επι­στρο­φής των προ­σφύ­γων. Την ανα­γνώ­ρι­ση της ρω­σι­κής κυ­ριαρ­χί­ας στην Κρι­μαία, με τη μορφή του ενοι­κί­ου της για 99 χρό­νια, και υπό την προ­ϋ­πό­θε­ση ότι η Ρωσία θα ανα­γνω­ρί­σει ότι κα­τέ­χει ου­κρα­νι­κό έδα­φος. Εάν και όταν έρθει η ώρα του δι­πλω­μα­τι­κού πα­ζα­ριού, τέ­τοιες κτη­νώ­δεις «λε­πτο­μέ­ρειες» θα έρ­θουν στο τρα­πέ­ζι, και όχι οι γε­νι­κές αρχές του σχε­δί­ου του Σι. Μέχρι τότε θα μι­λούν τα κα­νό­νια…

Ο πό­λε­μος στην Ου­κρα­νία εξα­κο­λου­θεί να προ­κα­λεί κα­θη­με­ρι­νά τρο­μα­κτι­κές απώ­λειες καις στις δυο εμπό­λε­μες πλευ­ρές. Εξα­κο­λου­θεί να προ­κα­λεί, εμ­μέ­σως αλλά σαφώς, σο­βα­ρές αρ­νη­τι­κές συ­νέ­πειες και ακόμα σο­βα­ρό­τε­ρους κιν­δύ­νους για τους ερ­γα­ζό­με­νους και τους λαούς σε όλο τον κόσμο. Σε αυτό το πεδίο η Κίνα επεμ­βαί­νει ως μια με­γά­λη ιμπε­ρια­λι­στι­κή δύ­να­μη, επι­διώ­κο­ντας να ενι­σχύ­σει τα δικά της συμ­φέ­ρο­ντα σε άλλες πε­ριο­χές του πλα­νή­τη, αλλά και να επαυ­ξή­σει τις δικές της δυ­να­τό­τη­τες διείσ­δυ­σης στο κέ­ντρο της Ευ­ρα­σί­ας. Η διέ­ξο­δος από αυτόν τον επι­κίν­δυ­νο βάλτο δεν μπο­ρεί να επα­φί­ε­ται σε μια πα­θη­τι­κή ανα­μο­νή για τις εξε­λί­ξεις στο πεδίο των μαχών, αλλά ούτε και στην πα­ρα­μι­κρή εμπι­στο­σύ­νη απέ­να­ντι στον άτυπο (αλλά υπαρ­κτό) «διά­λο­γο» με­τα­ξύ των Με­γά­λων Δυ­νά­με­ων, στο τρί­γω­νο Ουά­σινγ­κτον-Μό­σχα-Πε­κί­νο. Είναι επεί­γου­σα ανά­γκη η πα­ρέμ­βα­ση ενός μα­ζι­κού αντι­πο­λε­μι­κού κι­νή­μα­τος από τα κάτω, που θα απαι­τεί το άμεσο στα­μά­τη­μα του πο­λέ­μου, μαζί με λύ­σεις δι­καιο­σύ­νης. Ενός κι­νή­μα­τος απο­λύ­τως ανε­ξάρ­τη­του απέ­να­ντι σε όλες τις εμπλε­κό­με­νες ιμπε­ρια­λι­στι­κές πλευ­ρές. Για όσες/όσους ζούμε σε τούτη τη χώρα του «ανή­κο­μεν εις την Δύση», αυτό ση­μαί­νει προ­τε­ραιό­τη­τα στην πάλη ενά­ντια στον ευ­ρω­α­τλα­ντι­σμό και τους εξο­πλι­σμούς μέσα στην ίδια μας τη χώρα, χωρίς όμως καμιά αυ­τα­πά­τη ούτε για τον Πού­τιν ούτε για τον Σι Τζι­πίνγκ.

/rproject.gr