Με τυμπανοκρουσίες ανήγγειλε ο πρωθυπουργός την ίδρυση μη κρατικών μη κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων στη χώρα, με παράκαμψη του άρθρου 16 του Συντάγματος, επικαλούμενος το δίκαιο της Ε.Ε. Οπως, όμως, τονίζει σε άρθρο του ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης Αντώνης Τζανακόπουλος στην «Εφημερίδα των Συντακτών» της 5-7.1.2024: «Το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο απλώς δίνουν στην Ελλάδα τη διακριτική ευχέρεια να ανοίξει την αγορά της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης».
Την ευχέρεια αυτή, όπως είναι φυσικό, τη χρησιμοποίησε η κυβέρνηση της Ν.Δ. και αποφάσισε την ίδρυση αυτών των Πανεπιστημίων, δεδομένου ότι αυτή η απόφασή της εντάσσεται στην πολιτική της της ιδιωτικοποίησης των πάντων (κερδοφόρων δημόσιων επιχειρήσεων δημόσιας περιουσίας, λιμανιών, αεροδρομίων, Υγείας, Παιδείας κ.λπ.).
Η λειτουργία, όμως, μη κρατικών μη κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων στη χώρα εγείρει πλήθος ερωτημάτων, στα οποία ζητούνται απαντήσεις:
1. Ποια Πανεπιστήμια κρατών-μελών της Ε.Ε. ή άλλων κρατών θα ενδιαφερθούν να ιδρύσουν μη κρατικά μη κερδοσκοπικά Πανεπιστήμια (δηλαδή παραρτήματά τους με άλλο όνομα) και για ποιο λόγο; Μήπως η κυβέρνηση θα τους δώσει κίνητρα γι’ αυτό και ποια κίνητρα είναι αυτά;
2. Αν πράγματι υπάρξουν κάποια Πανεπιστήμια, ποιας κατηγορίας θα είναι, όταν γνωρίζουμε ότι σε πολλά κράτη, όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία, υπάρχουν Πανεπιστήμια Α’, Β’ και Γ’ κατηγορίας;
3. Το διδακτικό προσωπικό των Πανεπιστημίων που θα ιδρυθούν αρκεί να έχει, όπως αναφέρει η κυβέρνηση, διδακτορικό, δηλαδή μπορεί να μην έχει καν ερευνητικό έργο ή διδακτική πείρα; Με άλλα λόγια δεν θα απαιτηθεί να υπάρξουν καθηγητές, αναπληρωτές καθηγητές. επίκουροι καθηγητές και λέκτορες με το απαιτούμενο διδακτικό και ερευνητικό έργο για τις βαθμίδες αυτές;
4. Αν υπάρξει τέτοιου επιπέδου διδακτικό προσωπικό που εργαζόταν στο μητρικό Πανεπιστήμιο, ποιες θα είναι οι αμοιβές του; Αν είναι ίσες με εκείνες που θα έπαιρναν στο Πανεπιστήμιό τους, για ποιο λόγο να έρθουν να εργαστούν εδώ;
5. Με ποια κτιριακή υποδομή θα λειτουργήσουν τα Πανεπιστήμια αυτά; Θα είναι ανάλογη με εκείνη των δημόσιων Πανεπιστημίων; Υπάρχουν τέτοια κτίρια διαθέσιμα; Μήπως, όμως, πριν κατασκευαστούν δικά τους κατάλληλα κτίρια, λειτουργήσουν σε κάποια μισθωμένα κτίρια χωρίς τους χώρους που απαιτούνται για ένα Πανεπιστήμιο;
6. Με ποια κριτήρια θα εισάγονται φοιτητές στα τμήματα των Πανεπιστημίων αυτών; Θα εισάγεται όποιος μπορεί να καταβάλει τα δίδακτρα που ζητούν τα ιδρύματα αυτά ανεξάρτητα από τις επιδόσεις του στο Λύκειο;
7. Ποιο θα είναι το ύψος των διδάκτρων αυτών; Θα είναι αντίστοιχα εκείνων που καταβάλλουν οι φοιτητές στο μητρικό Πανεπιστήμιο; Αν ναι, για ποιο λόγο ένας Ελληνας φοιτητής να μην πάει στη χώρα όπου έχει την έδρα του το Πανεπιστήμιο;
8. Πόσους, κατ’ ελάχιστο, φοιτητές θα πρέπει να έχει για να λειτουργήσει το κάθε τμήμα και σχολή των Πανεπιστημίων αυτών; Ποια θα είναι η αναλογία φοιτητών/διδακτικού προσωπικού;
9. Πού θα φορολογούνται τα Πανεπιστήμια αυτά; Στην Ελλάδα ή στη χώρα όπου λειτουργεί το μητρικό Πανεπιστήμιο, αν η χώρα μας έχει συνάψει με τη χώρα αυτή συμφωνία αποφυγής διπλής φορολόγησης; Και τέλος
10. Θα επιτραπεί σε συνταξιούχους καθηγητές όλων των βαθμίδων δημόσιων Πανεπιστημίων να εργαστούν στα Πανεπιστήμια αυτά;
Αυτά είναι ορισμένα από τα πολλά ερωτήματα που εγείρει η ίδρυση μη κρατικών μη κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων στη χώρα μας. Φυσικά δεν αναμένεται απάντηση από την κυβέρνηση. Είναι, όμως αναγκαίο, τα δημόσια Πανεπιστήμια, και ειδικότερα η Σύνοδος των Πρυτάνεων των ιδρυμάτων, να θέσουν όποια από αυτά ή άλλα κρίνουν ότι πρέπει να τεθούν επισήμως στην κυβέρνηση και να απαιτήσουν απαντήσεις, δεδομένου ότι, αν τα ιδρύματα αυτά δεν είναι επιπέδου ανάλογου των δικών μας Πανεπιστημίων και παρ’ όλα αυτά θα είναι ισότιμα με αυτά, τίθενται προβλήματα που δεν αφορούν μόνο την ανώτατη εκπαίδευση αλλά και άλλους οικονομικούς και κοινωνικούς τομείς της χώρας.
Σε ό,τι αφορά την ωφέλεια που θα έχουν οι ελληνικές οικογένειες για τις σπουδές των παιδιών τους από την ίδρυση των Πανεπιστημίων αυτών, το ερώτημα είναι ποιες θα είναι οι οικογένειες αυτές; Προφανώς όχι εκείνες που δεν έχουν την οικονομική ευχέρεια να καταβάλουν τα δίδακτρα που θα ζητούν τα Πανεπιστήμια αυτά. Ισως να εξυπηρετήσουν πλούσιες οικογένειες που τα παιδιά τους δεν πέτυχαν στις πανελλαδικές εξετάσεις και δεν επιθυμούν να τα στείλουν να σπουδάσουν σε κράτη των οποίων τα Πανεπιστήμια θα τους δέχονταν.
*Πρώην: αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ
https://www.efsyn.gr/stiles/apopseis/418215_erotimata-egeirei-i-idrysi-mi-kratikon-panepistimion
