Μερικές πρώτες σκέψεις για τον θάνατο του προέδρου του Ιράν, του Θέμη Τζήμα

Μερικές πρώτες σκέψεις για τον θάνατο του προέδρου του Ιράν, του Θέμη Τζήμα

  • |

Οι αιτίες του μένουν να διερευνηθούν. Οι πρώτες εικασίες δείχνουν να τείνουν προς κάποιου είδους ανθρώπινο λάθος ή δυσλειτουργία, σε συνδυασμό με τις πολύ κακές καιρικές συνθήκες, ωστόσο είναι ακόμα πολύ νωρίς για ασφαλή συμπεράσματα και πολύ ύποπτη η συγκυρία για να μη γίνουν και άλλοι συνειρμοί. Η ίδια η διεθνής κατάσταση και ειδικότερα οι σχέσεις με το Ισραήλ δεν επιτρέπουν να «ξεχάσει» κανείς το σενάριο της δολιοφθοράς (δεν έχει αναφερθεί οτιδήποτε μέχρι τώρα που να υποδεικνύει επίθεση με ρουκέτα) είτε από ένοπλες οργανώσεις που δρουν μέσα στο Ιράν, είτε από άλλες, με Ισραηλινό δάκτυλο από πίσω. Ακόμα και η συγκυρία της επίσκεψης στο Αζερμπαϊτζάν των εξαιρετικώς φιλικών σχέσεων προς το Ισραήλ και των όχι και τόσο καλών σχέσεων με το Ιράν δείχνει να είναι βγαλμένη από ταινία-πολιτικό θρίλερ. Ενδεικτικό του σε πόσο τεταμένες συνθήκες βρισκόμαστε είναι ότι αξιωματούχοι του Ισραήλ έσπευσαν να ξεκαθαρίσουν στον τύπο ότι δεν έχουν καμία σχέση με το εν λόγω γεγονός (όχι φυσικά ότι αν είχαν θα το παραδέχονταν).

Η κατάσταση η οποία διαμορφώνεται για το Ιράν είναι πολλαπλώς προβληματική. Αν το σενάριο του δυστυχήματος επιβεβαιωθεί προκύπτουν ερωτήματα για το γεγονός ότι ο Πρόεδρος μετακινούνταν με ένα τόσο παλιό ελικόπτερο και υπό τέτοιες καιρικές συνθήκες. Βεβαίως οι κυρώσεις των ΗΠΑ είναι γνωστό ότι προκαλούν επιπτώσεις στα πτητικά μέσα του Ιράν, ωστόσο θα περίμενε κανείς δεδομένων των σχέσεων με τη Ρωσία και με την Κίνα να διαθέτει καλύτερα μέσα για ανωτάτους αξιωματούχους. Αν το σενάριο της δολιοφθοράς προκύψει, τότε προφανώς το Ιράν θα πρέπει να αντιδράσει με πλήρη ισχύ εναντίον όποιας πλευράς κριθεί ότι προέβη στην εν λόγω δολιοφθορά, κάτι που θα ανατινάξει (ακόμα περισσότερο)την περιοχή.

Αυτό είναι το ένα επίπεδο. Το άλλο επίπεδο έχει να κάνει με τις πολιτικές εξελίξεις. Ο Ραϊσί προετοιμαζόταν για μια άνετη επανεκλογή στον θώκο του Προέδρου, προερχόταν από την πλευρά των «Συντηρητικών» ή «σκληροπυρηνικών» (έτσι όπως στα δυτικά ΜΜΕ προσδιορίζονται οι διαφορετικές παρατάξεις μέσα στο Ιράν), βρισκόταν πολύ κοντά στον ανώτατο ηγέτη Χαμενεΐ και μάλιστα προαλειφόταν για ανώτατος ηγέτης και ο ίδιος ή τουλάχιστον είχε ισχυρές πιθανότητες για τον εν λόγω ρόλο. Μέσα σε συνθήκες πολέμου, η εσωτερική σταθερότητα στο Ιράν είναι πολύ μεγάλης σημασίας και για το ίδιο αλλά και για τους συμμάχους του (ενώ αντιθέτως οι ισχυροί του εχθροί έχουν κάθε λόγο να προβοκάρουν την εσωτερική πολιτική του κατάσταση).

Στο πολύ ιδιαίτερο πολιτειακό σύστημα του Ιράν, το οποίο συντίθεται από ένα μείγμα εκλογικών διαδικασιών και θεσμικών φίλτρων ως προς τις υποψηφιότητες, η απώλεια του Ραϊσί, αφενός θέτει το ζήτημα νέων εκλογών εντός 50 ημερών (κατά τη διάρκεια των οποίων είναι πιθανό να δούμε πολλά γεγονότα), αφετέρου της εξεύρεσης καταλλήλων υποψηφίων για τη θέση του Προέδρου και προοπτικώς για εκείνη του ανωτάτου ηγέτη. Το πολιτικό στρατόπεδο που θα πρωταγωνιστήσει είναι αυτό των «συντηρητικών» αλλά αυτή η παραδοχή πολύ απέχει από την προσδοκία μιας εύκολης εκλογικής διαδικασίας και από το να μιλούμε για ένα μονολιθικό σύστημα, χωρίς πολιτικές συγκρούσεις. Οι εκλογές στο Ιράν έχουν τεράστια συμμετοχή, σκληρές πολιτικές συγκρούσεις και εν προκειμένω θα διεξαχθούν εν μέσω ακήρυκτου πολέμου. Όλα αυτά, μαζί με την προώθηση μιας νέας πολιτικής-πολιτειακής επετηρίδας πρέπει να οργανωθούν ξανά.

Θα δούμε τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες τι θα μάθουμε και τι θα συμβεί. Πάντως, αν δεν πρόκειται για σαμποτάζ, τότε μοιάζει σαν να κάνει η ζωή ό,τι μπορεί προκειμένου να περιπλέξει ακόμα περισσότερο μια ήδη εξαιρετικώς περίπλοκη κατάσταση στην περιοχή και παγκοσμίως.

https://kommon.gr/diethni/item/17055-merikes-protes-skepseis-gia-ton-thanato-tou-proedrou-tou-iran-tou-themi-tzima

Εκτρωφείο Λαγων Καρφής Ευαγγελος