Σε συνάντηση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου με τον ΑΔΜΗΕ την προσεχή Δευτέρα θα επιχειρηθεί να λυθεί η εμπλοκή στην υλοποίηση του έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κύπρου με την Ελλάδα (μέσω Κρήτης) και μέσω αυτής με όλο το ευρωπαϊκό δίκτυο, προκειμένου να μη χαθεί η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση του έργου με 657 εκατ. ευρώ.
Γιάννης Κιμπουρόπουλος
Το έργο, συνολικού κόστους 1,4 δισ., έχει ενταχθεί στα λίστα με τα 166 διασυνοριακά έργα κοινού ενδιαφέροντος (PCI) και σύμφωνα με το ρεπορτάζ της ανταποκρίτριάς μας στις Βρυξέλλες Μαρίας Ψαρά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν κρύβει το ενδιαφέρον της για την υλοποίησή του, μια και η Κύπρος είναι το τελευταίο κράτος της Ε.Ε. που δεν είναι συνδεδεμένο στο ευρωπαϊκό δίκτυο. Αλλά δεν κρύβει και την ανησυχία της για τις διενέξεις μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων τις οποίες «παρακολουθεί στενά με στόχο να εξασφαλιστεί ότι το έργο θα προχωρήσει εντός του προγραμματισμένου χρονικού πλαισίου ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί η επιχορήγηση ύψους 657 εκατ. ευρώ».
Πίσω από τις προσεκτικές διατυπώσεις της ευρωπαϊκής τεχνοκρατίας κρύβεται το «τελεσίγραφο», που σύμφωνα με διαρροές στα ελληνικά ΜΜΕ από πλευράς του ελληνικού ΑΔΜΗΕ, δόθηκε στις κυπριακές Αρχές από τους ειδικούς της Κομισιόν να άρουν τα εμπόδια.
Χθες, ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας Γιώργος Παπαναστασίου παρέλαβε τη μελέτη κόστους – οφέλους για την ηλεκτρική διασύνδεση και μετέφερε διαβεβαιώσεις του ΑΔΜΗΕ ότι το κόστος επιβάρυνσης των Κυπρίων καταναλωτών, το οποίο προτείνεται να επιβληθεί στη διάρκεια κατασκευής του έργου, θα ξεκινήσει την 1/1/2025 και θα είναι 0,6 του σεντ ανά κιλοβατώρα, που θα προστεθούν στα 33 σεντ της σημερινής λιανικής τιμής της κιλοβατώρας στην Κύπρο.
Απειλές
Η εμπλοκή στην υπόθεση του καλωδίου προέκυψε από την απόφαση της ΡΑΕΚ να μην εγκρίνει την ανάκτηση δαπανών για την κατασκευή του καλωδίου με επιβάρυνση των καταναλωτών από τις αρχές του 2025, επιμένοντας ότι η επιβάρυνση μπορεί να επιβληθεί μόνο αφότου ξεκινήσει η εμπορική εκμετάλλευση του έργου. Στη μάλλον λογική απόφαση αυτή της κυπριακής ρυθμιστικής αρχής αντέδρασε «τελεσιγραφικά» ο ΑΔΜΗΕ, προειδοποιώντας ότι αν η ΡΑΕΚ δεν αναθεωρήσει τη στάση της μέχρι τα μέσα Αυγούστου θα διακόψει την κατασκευή του υποβρύχιου καλωδίου και τη συνεργασία με τη γαλλική Nexans που την έχει αναλάβει. Μάλιστα, η δήλωση του προέδρου του ΑΔΜΗΕ Μ. Μανουσάκη στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων την επομένη της απόφασης της ΡΑΕΚ, στις 3/7, ήταν πολύ πιο κατηγορηματική. «Αν η απόφαση δεν αλλάξει τις αμέσως επόμενες ημέρες, το έργο θα σταματήσει».
Σε τηλεδιάσκεψη που έγινε την περασμένη Τρίτη με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων και ενδιαφερόμενων μερών φαίνεται ότι ΑΔΜΗΕ, Nexans αλλά και εκπρόσωπος της αρμόδιας διεύθυνσης της Κομισιόν συνέκλιναν στην ίδια «τελεσιγραφική» γραμμή προς την κυπριακή πλευρά.
Το θέμα έχει πολιτική διάσταση και το μπαλάκι είναι όχι απλώς στη ΡΑΕΚ, αλλά στην κυπριακή κυβέρνηση που πιέζεται ασφυκτικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι απέναντι στο τελεσιγραφικό χρονοδιάγραμμα που θέτουν ΑΔΜΗΕ και Βρυξέλλες για απόφαση σε ένα μήνα το αργότερο, ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας Γιώργος Παπαναστασίου αντέτεινε ένα πιο χαλαρό χρονοδιάγραμμα. «Θα αναμένουμε την αξιολόγηση της μελέτης από τους οίκους στους οποίους θα αποσταλεί και στους επόμενους δύο μήνες πιθανό να έχουμε μια προκαταρκτική τοποθέτηση ώστε να λάβει η Κυπριακή Δημοκρατία τις αποφάσεις της», δήλωσε. Επομένως η όποια απόφαση πάει πολύ μετά τα μέσα Αυγούστου. «Δεχόμαστε ότι υπάρχουν ορόσημα που πρέπει να τηρήσει ο φορέας υλοποίησης, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να γίνει βιαστική δουλειά σε ένα μεγαλεπήβολο έργο με σοβαρό κόστος και με ορίζοντα λειτουργίας για τα επόμενα 30-40 χρόνια», είπε ο Κύπριος υπουργός. Κι έχει σημασία και η επόμενη παρατήρησή του, ότι η τελική μελέτη κόστους – οφέλους που παρέλαβε χθες αναμορφώθηκε με βάση παρατηρήσεις της κυπριακής κυβέρνησης σε στόχους που έχει συμφωνήσει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Αυτό δεν ήταν το μόνο διακριτικό καρφί της κυπριακής πλευράς προς την Κομισιόν. Οταν ο Κύπριος υπουργός ρωτήθηκε για το «τελεσίγραφο» απόφασης μέχρι τα μέσα Αυγούστου, απάντησε ότι εξ όσων γνωρίζει αυτό το χρονοδιάγραμμα «δεν είναι τελεσίγραφο, είναι η προσδοκία. Το ορόσημο μπορεί με μικρή παράταση να γίνει αποδεκτό από τα μέρη».
Σύγκρουση συμφερόντων
Πίσω από τη διελκυστίνδα για τον περίπλοκο ποντισμό ενός καλωδίου 1.200 χιλιομέτρων –αν συνυπολογιστεί η διασύνδεση και με το Ισραήλ (Great Sea Interconnector)–, κρύβονται ποικίλες ορατές και μη συγκρούσεις συμφερόντων. Για παράδειγμα, το λόμπι των αιολικών στην Κύπρο προβάλλει το επιχείρημα ότι δεν είναι δυνατό η ενεργειακή ασφάλεια της Κύπρου να εξαρτάται από μια ιδιωτική εταιρεία, όπως ο ΑΔΜΗΕ, ενώ δεν κρύβει τον φόβο ότι αν το πλεόνασμα ηλεκτρικής ενέργειας της Ελλάδας διοχετεύεται στην Κύπρο οι εταιρείες ΑΠΕ στην Κύπρο θα χρεοκοπήσουν. Ακόμη και οι πάροχοι ρεύματος στην Κύπρο τάσσονται μεν υπέρ μιας διασύνδεσης, αλλά ταυτόχρονα υποστηρίζουν την απόφαση της ΡΑΕΚ κατά της άμεσης επιβολής τέλους στους καταναλωτές.
Κι ενώ πλησιάζει η επέτειος της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, φαίνεται ότι η παρουσία του Ελληνα πρωθυπουργού στις επετειακές εκδηλώσεις –για πρώτη φορά εδώ και 50 χρόνια– μάλλον θα αξιοποιηθεί για να ενισχυθούν οι πιέσεις προς την κυπριακή κυβέρνηση να υποχωρήσει στο θέμα του καλωδίου. Η λύση του Κυπριακού μπορεί να περιμένει άλλα 50 χρόνια…
https://www.efsyn.gr/oikonomia/elliniki-oikonomia/439740_telesigrafo-gia-ena-kalodio-kai-kati-psila
