Μια σύντομη κριτική παρουσίαση των μεγάλων αφιερωμάτων που φιλοξένησαν τέσσερις εφημερίδες
Στις 20-21 Ιουλίου κυκλοφόρησαν ουκ ολίγα αφιερώματα στον Τύπο σχετικά με τη Μεταπολίτευση. Ασφαλώς μια συνολική αποτίμησή τους σε ένα άρθρο δεν θα μπορούσε να γίνει. Αυτό που θα επιχειρήσουμε είναι μια συμπυκνωμένη κριτική επιλέγοντας κάποια χαρακτηριστικά κείμενα.
◼️ Η «Καθημερινή» είχε το πιο πλούσιο αφιέρωμα. Ο «πλούτος», ωστόσο, δεν συνιστά και ποιότητα. Ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, στην περίπτωση της εν λόγω εφημερίδας ο μεγάλος όγκος του αφιερώματος χαρακτηρίζεται από έντονο ιδεολογικό φορτίο. Από τα πολλά κείμενα θα αναφερθούμε σε δύο.
Βασίλης Λιόσης*ης Λιόσης*
Το πρώτο είναι του ιστορικού Τάσου Σακελλαρόπουλου. Στο άρθρο του επισημαίνει πως πριν από τη Μεταπολίτευση «θριάμβευσαν καταστροφικές νοοτροπίες πολιτικού αποκλεισμού και παραθεσμικών κυριαρχιών». Ετσι, ο Εμφύλιος, το μετεμφυλιακό κράτος της εκτεταμένης βίας και η χούντα ήταν απόρροια κάποιων… λανθασμένων νοοτροπιών. Μόνο που αυτό που προηγήθηκε της Μεταπολίτευσης δεν ήταν τίποτα άλλο παρά μια σκληρότατη ταξική σύγκρουση. Και μάλιστα το μετεμφυλιακό κράτος και η χούντα ήταν η συνέχιση του Εμφυλίου με άλλα μέσα, με την ευγενική συνεπικουρία, τον σχεδιασμό και τις παρεμβάσεις του αμερικανικού παράγοντα.
Το δεύτερο, είναι του Ευάγγελου Βενιζέλου. Ο γνωστός πολιτικός, χρησιμοποιώντας ένα πλήθος από λεκτικές φιοριτούρες που συνήθως συσκοτίζουν την ουσία των λεχθέντων, δεν μπορεί να κρύψει τον ιδεολογικοπολιτικό του προσανατολισμό. Και ούτε και θέλει κάτι τέτοιο. Ετσι, η «εμμονή» να διατηρηθούν τα κεκτημένα της Μεταπολίτευσης είναι μία «μυωπικά συντηρητική εμμονή». Και στη συνέχεια δικαιώνει την πολιτική αφαίμαξης του ελληνικού λαού, αφού με αυτήν «η χώρα στάθηκε όρθια».
◼️ Η «Απογευματινή» πρόσφερε σε ένθετο το βιβλίο του Νίκου Σίμου με τον τίτλο «Η Ελλάδα της Μεταπολίτευσης». Το βιβλίο αποτελεί επιτομή προχειρότητας και αναπαραγωγής αφόρητων κοινοτοπιών. Πρόκειται για τα γνωστά ιδεολογήματα και τις στερεοτυπικές ιδέες που καλλιεργούνται από την εποχή του εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ με ιδιαίτερη ένταση. Ετσι, ο Σίμος υιοθετεί τη χυδαία παγκάλεια ρήση «μαζί τα φάγαμε» για να δικαιολογήσει τη χρεοκοπία της χώρας και τη βίαια επιβαλλόμενη πολιτική λιτότητας. Επικαλείται τοποθετήσεις του επικοινωνιολόγου Γιάννη Λούλη, βάσει των οποίων «οι ρίζες του κακού» βρίσκονται στο ότι στην Ελλάδα μετά το 1974 δεν ανανεώθηκε το πολιτικό προσωπικό, στο ότι κομματικοποιήθηκε το κράτος, ότι σε κυβερνητικό επίπεδο ασκήθηκε λαϊκίστικη πολιτική. Ο λεγόμενος λαϊκισμός έχει μετατραπεί, έτσι κι αλλιώς, σε ερμηνευτικό εργαλείο «διά πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν».
◼️ Ο «Ριζοσπάστης» κυκλοφόρησε το ένθετο με τη Διακήρυξη της Κ.Ε. για τα 50 χρόνια από την επαναφορά της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Για το ιστορικότερο κόμμα της ελληνικής κοινωνίας και το πιο συγκροτημένο κόμμα της ελληνικής Αριστεράς, το κείμενο βρίσκεται πολύ πίσω από τις ανάγκες μιας αποτίμησης μισού αιώνα, ιδιαίτερα πυκνού ιστορικά. Κωδικοποιώντας τα αποφθέγματα της Διακήρυξης θα λέγαμε πως:
α) Κινείται στην πεπατημένη των τελευταίων ετών και με βάση την οποία το ΚΚΕ περίπου μέχρι το 2000 πορεύτηκε σε έναν δρόμο οπορτουνισμού και η σημερινή ηγεσία ήταν αυτή που αποκατέστησε τα επαναστατικά του χαρακτηριστικά.
β) Παραδόξως και για άλλη μια φορά εντός της επιλεκτικής ανάγνωσης της Ιστορίας δεν υπάρχει παρά μόνο μία χλιαρότατη κριτική για τη συμμετοχή στις κυβερνήσεις Τζαννετάκη και Ζολώτα.
γ) Διαπιστώνεται, όπως και σε περσινά κομματικά ντοκουμέντα, πως στο πραξικόπημα του 1967 δεν ενεπλάκη ο αμερικανικός παράγοντας, αλλά αυτό ήταν απότοκο των επιδιώξεων της εγχώριας αστικής τάξης.
δ) Τεκμηριωμένη άποψη για την πορεία της οικονομίας, της κοινωνίας, των ιδεολογικών και κοινωνικών τάσεων σε μια χρονική ζώνη μισού αιώνα δεν υπάρχει. Οπως δεν υπάρχει και μια σοβαρή εκτίμηση για τη στρατηγική του ελληνικού κεφαλαίου όλα αυτά τα χρόνια.
Τέλος, είναι φανερή η αμηχανία (ή έλλειψη πρόθεσης;) στο να κατατεθεί μία πολιτική πρόταση ανασύνταξης του λαϊκού κινήματος και το κείμενο αρκείται σε ευχολόγια του τύπου «να συμμαχήσουν η εργατική τάξη με τους βιοπαλαιστές αγρότες, τους αυτοαπασχολούμενους κ.λπ.»
◼️ Στην «Αυγή», πέρα από γενικόλογες εκτιμήσεις, δεν υπάρχει καμία αποτίμηση των πεπραγμένων του ΣΥΡΙΖΑ. Μόνο σε ένα κείμενο συναντά κάποιος τη διαπίστωση για την «αποριζοσπαστικοποίηση» του κόμματος, αλλά πουθενά δεν θα βρεθεί μια γενναία αυτοκριτική για την αντιστροφή του μηνύματος του δημοψηφίσματος του 2015, για το τρίτο μνημόνιο και για τη σημερινή εκφυλιστική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ. Για να είμαστε ειλικρινείς, αυτό είναι και το απολύτως αναμενόμενο αφού το συγκεκριμένο κόμμα υπερασπίζεται δογματικά την κυβερνητική του πορεία και ουδέποτε αποφάσισε να δει κατάματα τα πραγματικά αίτια της πολιτικής του ήττας και παρακμής.
Εν κατακλείδι και λαμβάνοντας υπόψη τη μέχρι τώρα «βεντάλια» των παρεμβάσεων που σχετίζονται με τη Μεταπολίτευση (αναφερόμαστε στο συστημικό μπλοκ), συναντάμε περιγραφές που δεν ερμηνεύουν τα φαινόμενα αλλά και μια είτε εξευγενισμένη είτε χοντροκομμένη επίθεση στο λαϊκό κίνημα της Μεταπολίτευσης.
* Συγγραφέας, εκπαιδευτικός
