Μιλάμε για α-δια-νό-η-τα πράγματα! Την έφτιαξαν, λέει, για να ενισχυθούν όσοι κατεβαίνουν στα οδοφράγματα – πρώτο «για όνομα!». «Δεν υπάρχει καλύτερη δημοκρατία από την άμεση» έλεγαν – δεύτερο «θεός φυλάξοι!». Πίστευαν ότι είχε έρθει η ώρα να πέσει ο καπιταλισμός – εντάξει, γελάω για μέρες, συνεχόμενα… Ολα αυτά 50 χρόνια πριν, όταν, εκεί γύρω στο 1973-1974, ένας που κοίταγε και δεξιά και αριστερά αλλά δεν κέντραρε ποτέ, Ζαν-Πολ Σαρτρ τον έλεγαν, αποφάσισε να δημιουργήσει την εφημερίδα «Λιμπερασιόν» («Απελευθέρωση»), εμπνεόμενος από τα συνθήματα του Μάη του ’68 (μα καλά, ακόμα τα θυμόνταν πέντε χρόνια μετά, ενώ είχαν αρχίσει να τα ξεχνάνε ακόμη και αυτοί που τα έλεγαν;
Νόρα Ράλλη
Μάλιστα οι πιο φωνακλάδες τότε, τα ξέχασαν νωρίτερα απ’ όλους!). Κάτι παραλίες κάτω από τα οδοστρώματα έψαχναν οι εξεγερμένοι νεολαίοι εκείνη την άνοιξη, κάτι φαντασίες στην εξουσία ήθελαν, κάτι ασανσέρ σνόμπαραν να πάρουν καθώς προτιμούσαν να πάρουν την προαναφερθείσα εξουσία, κάτι στίχους έψαχναν στους δρόμους, μέχρι και το ότι «το αφεντικό έχει ανάγκη εσένα, όχι εσύ το αφεντικό» έλεγαν (αχ βρε γατάκια με τα ροζ μυτάκια). Κάπως έτσι ιδρύθηκε η «Λιμπέ» (έτσι γουγουτσουνίστικα την έλεγαν οι φίλοι), η οποία πήρε τ’ όνομά της από μία παράνομη έκδοση που κυκλοφορούσε στη Γαλλία κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και πειραματίστηκε με μία ριζοσπαστική ισότητα: ο διευθυντής πληρωνόταν το ίδιο με τους συντάκτες, οι αποφάσεις λαμβάνονταν συλλογικά, καμία διαφήμιση δεν γινόταν δεκτή και η βιωσιμότητα βασιζόταν σε συνδρομές. Με απλά λόγια, η «Λιμπερασιόν» ανήκε στους εργαζόμενους και τους αναγνώστες της (κάτι μου θυμίζει αυτό, σπάω το κεφάλι μου…).
Λεπτομέρεια: το 1972, ένα χρόνο δηλαδή πριν από την ίδρυση αυτής της «για όνομα» εφημερίδας, ο Σαρτρ είχε ένα σοβαρό επεισόδιο (κάτι το άπειρο πιοτό, κάτι το πάφα πούφα στον θεό, κάτι τα ναρκωτικά που γιατί όχι;) και είχε τυφλωθεί σχεδόν πλήρως. Αυτός, λοιπόν, ο σχεδόν τυφλός έφτιαξε τη «Λιμπερασιόν» για να μας ανοίξει τα μάτια – αλήθεια τώρα; Πολύ γρήγορα αρρώστησε κι άλλο, ε, και μετά από λίγο πέθανε. Τα ηνία της εφημερίδας ανέλαβε ο συνεργάτης του, Σερζ Ζιλί, ο οποίος βρήκε μία κα-τα-πλη-κτι-κή δικαιολογία για να βάλει διαφημίσεις: «Οι διαφημίσεις» εξήγησε ο Ζιλί, «αποτελούν την αντανάκλαση της καθημερινής ζωής, αλλά και μια μορφή τέχνης, και η “Λιμπέ” ήταν πάντα με το μέρος του λαού και του πολιτισμού!». Και αυτό, Νινέττα μου, ονομάζεται «ριζοσπαστική κανονικοποίηση», κάτι που σήμερα αποτελεί τη βασική ιδεολογία των ακροκεντρώων, που είναι μία πιο εκλεπτυσμένη λέξη για τους κάργα δεξιούς.
Τότε, όμως, ένεκα που η εφημερίδα είχε εξαιρετικούς συντάκτες, οι οποίοι ήξεραν να γράφουν, αλλά και να ξεχωρίζουν την πληροφορία από την άποψη (αυτό πάλι δεν μου θυμίζει τίποτα), η δημοσιογραφική ανεξαρτησία διατηρήθηκε για κάμποσο ακόμα, παρότι χάθηκε η οικονομική. Μέχρι το 2005, που ο Ζιλί δέχτηκε τα 20 εκατομμύρια ευρώ (ναι φίλε μου!) που του έδωσε ο τραπεζίτης Εντουάρντ ντε Ροτσίλντ, της γνωστής οικογενείας, ο οποίος ήταν λάτρης των αλόγων και των εχθρών της εφημερίδας. Αμέσως εξώθησε τον Ζιλί σε παραίτηση, καθώς και τους καλύτερους δημοσιογράφους. Ωστόσο, σε μία στιγμή αδυναμίας, αποφάσισε να διατηρήσει κάτι από την ανεξαρτησία των συντακτών, αλλά, μη γελιόμαστε, αν ζούσε (κι έβλεπε κιόλας) ο Σαρτρ, μία φρίκη θα τη βάραγε, σε βαθμό που θα ίσιωναν ακόμα και τα μάτια του, σου λέει.
Αυτά στη Γαλλία. Γιατί στην Ελλάδα, είμαστε έτη φωτός μπροστά: κάτω από κάθε οδόστρωμα θα βρεις οπωσδήποτε μπαζωμένη παραλία, τα ασανσέρ είναι εκτός λειτουργίας (ειδικά στα μετρό και τα Πανεπιστήμια), η εξουσία επίσης, οι στίχοι έφυγαν απ’ τους δρόμους και μπήκαν στο payroll του Κασσελάκη και μπορείς άνετα να δηλώνεις «αριστερός εκδότης», απλά λέγοντας ότι γνωρίζεις τα πάντα και τινά ακόμα και απολύοντας τον συντάκτη σου με συγκεκριμένες κατηγορίες: «Γράφεις τη μισή εφημερίδα, αλλά όχι την άλλη μισή!», «Αντί να δουλεύεις, βλέπεις πορνό, αλλά δεν τον παίζεις ταυτόχρονα – μισές δουλειές δηλαδή!», «Γράφεις για δικαιώματα, αλλά τα διεκδικείς κιόλας!», «Μιλάς λίγο, αλλά αντιμιλάς πολύ!».
Ετσι δεν είναι «αριστερά» εκδοτοκαμάρια μου;
https://www.efsyn.gr/stiles/hronografima/456823_pos-na-gineis-aristeros-ekdotis
Σχόλια (0)