Με μια έξυπνη αντιστροφή στο γνωστό ρητό από το «Κομμουνιστικό μανιφέστο», «Ενα φάντασμα πλανιέται πάνω από την Ευρώπη», υπονοώντας τον κομμουνισμό, με αφορμή τις επαναστάσεις του 1848, το οποίο μετέτρεψε σε «Φαντάσματα του (αντι)κομμουνισμού: Πολιτική και ιδεολογία στη σύγχρονη Ελλάδα» (εκδόσεις Τόπος), ο ομότιμος καθηγητής του ΕΚΠΑ, Κύρκος Δοξιάδης, και αρθρογράφος της «Εφ.Συν.», εξετάζει εξονυχιστικά όχι μόνο τις πηγές του ελληνικού αντικομμουνισμού, αλλά και τα ιδεολογικά ελλείμματα της Αριστεράς.
Τάσος Τσακίρογλου
Το βιβλίο έχει και έναν χαρακτήρα αυτοβιογραφίας, αφού, όπως λέει ο ίδιος, οι γονείς του ήταν εύποροι και ο κύκλος τους μεγαλοαστοί, με ιδιαίτερους δεσμούς με την ελληνική Δεξιά, ενώ ο ίδιος φοίτησε στο Αμερικανικό Κολέγιο, όπου φοιτούσε και ο Αντώνης Σαμαράς, τέσσερα χρόνια μεγαλύτερος του Δοξιάδη. Οι περιγραφές του από τις σπουδές και τις συναναστροφές του είναι εκτός από σπαρταριστές και ενδεικτικές, καθώς, όπως αναφέρει, «θα ήταν λίγο υπερβολικό να πω πως όλα εκείνα τα νεανικά μου χρόνια “μάζευα θυμό”». Και συνεχίζει προσθέτοντας ότι «τούτο το βιβλίο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί κάτι σαν “ιδεολογικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών”», καθόσον από μικρός ήταν ενταγμένος ιδεολογικά στην Αριστερά και αργότερα και οργανωτικά.
Ξεκινώντας από τη μεταξική δικτατορία, της οποίας, όπως γράφει, το ιδεολογικό τρίπτυχο ήταν «πατρίς – θρησκεία – οικογένεια», «το οποίο επανήλθε δριμύτερο στο αντικομμουνιστικό καθεστώς της μετεμφυλιακής περιόδου. Το τρίπτυχο αυτό συνιστούσε τον πυρήνα της επίσημης ιδεολογίας της “εθνικοφροσύνης”, που ασπαζόταν το εν λόγω καθεστώς».
Οσο για την περίφημη «θεωρία των δύο άκρων» λέει ότι ήδη από το 2008, η Ευρωπαϊκή Ενωση με ψηφίσματά της την καθιέρωσε εξισώνοντας ναζισμό και κομμουνισμό (επί Χίτλερ και Στάλιν), όχι μόνο ως προς τις πρακτικές τους εκφάνσεις, αλλά ως προς «τα ιδεολογικά δόγματα επί των οποίων βασίστηκαν».
Τα ιδεολογικά δόγματα του νεοφιλελευθερισμού, έτσι όπως αυτά θεμελιώθηκαν από τον Φρίντρικ Χάγιεκ, εξ ορισμού αντιτίθενται στον μαρξισμό και στην Αριστερά και, όπως γράφει ο Δοξιάδης, «η αστική τάξη είναι αντιαριστερή από γεννησιμιού της». Αλλωστε ο ίδιος ο Χάγιεκ υπήρξε θαυμαστής του Πινοσέτ, ο οποίος εφάρμοσε ένα σκληρό νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα, με τα «παιδιά της Σχολής του Σικάγου», συνδυασμένο με απεριόριστη καταστολή.
Στη συνέχεια, και αφού διανύσει την απόσταση που μας χωρίζει από τη Μεταπολίτευση φτάνει στη δεκαετία του ‘80, με τους γιους του Ιωάννη Ράλλη (δοτός πρωθυπουργός από τους ναζί, που ίδρυσε τα Τάγματα Ασφαλείας) και του Αγγελου Έβερτ (κατοχικός αρχηγός της Αστυνομίας), που διετέλεσαν αμφότεροι αρχηγοί της Νέας Δημοκρατίας.
Ταυτόχρονα, όμως, καυτηριάζει και τις ιδεολογικές ελλείψεις της Αριστεράς, και δη της ανανεωτικής, καταλογίζοντάς της ότι δηλητηριάστηκε από τον εθνικισμό, όταν η ΕΔΑ υποστήριζε την ένωση ολόκληρης της Κύπρου με την Ελλάδα, υιοθετώντας μια «αριστερή εθνικοφροσύνη» καλυμμένη υπό τον μανδύα ενός «αντιιμπεριαλισμού», «απογυμνωμένου από ουσιαστικό περιεχόμενο», όπως λέει, με την έννοια του σεβασμού της τουρκόφωνης μειονότητας.
Στη συνέχεια επικρίνει τη μεταπολιτευτική πολιτική της ΕΑΔΕ (Εθνική Αντιδικτατορική Δημοκρατική Ενότητα). Αναφέρει συγκεκριμένα: «Το ΚΚΕ Εσωτερικού προτίμησε τη στρατηγική μιας συμμαχίας που δεν άφηνε κανέναν απέξω πέρα από τους ηττημένους και περιθωριοποιημένους χουντικούς. Αντί μιας κοινωνικής-ταξικής ανάλυσης, επέλεξε ένα αφήγημα περί “μετανοημένων” μετριοπαθών δεξιών, που είχαν διωχθεί και εκείνοι από τη χούντα και είχαν “μάθει το μάθημά τους”».
Σύμφωνα με τον Δοξιάδη, αυτό που έχει να κάνει η Αριστερά για να αντιμετωπίσει τη θεωρία των δύο άκρων είναι να αναγνωρίσει τις πραγματικές της ευθύνες για την άνοδο της Ακροδεξιάς.
Επίσης, τον δικό της «αρχηγισμό», την κύρια ευθύνη για τον οποίο επιρρίπτει στον Αλέξη Τσίπρα, για τη μη λειτουργία των οργάνων του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Αλλά και την ευθύνη για την επιλογή του Στέφανου Κασσελάκη, ο οποίος δεν είχε καμία σχέση με την Αριστερά και κατέλαβε τον ΣΥΡΙΖΑ με ένα επικοινωνιακό ρεσάλτο. Ταυτόχρονα αποδίδει στον Τσίπρα έναν άμετρο «κυβερνητισμό», ο οποίος άλωσε εσωτερικά το κόμμα και του αφαίρεσε το όποιο αντικαπιταλιστικό πνεύμα. Ιστορικά η ανανεωτική Αριστερά, όπως λέει ο Δοξιάδης, στην ουσία ποτέ δεν ήταν γειωμένη στα κινήματα, στα συνδικάτα και στους φορείς, αλλά υπήρξε πάντοτε ένα «κόμμα διανοουμένων».
Σχόλια (0)