Ισως δίνουμε υπερβολική σημασία στο μέλλον. Ισως είναι πολλή και η σημασία που δίνουμε στο παρελθόν. Οντολογικά φαίνεται ανορθολογικό να σκαλίζουμε το παρελθόν μας, ατομικό ή συλλογικό, γνωρίζοντας ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε ούτε μια στιγμή του. Και εξίσου ανορθολογική φαίνεται η αγωνία μας για το μέλλον, όταν ξέρουμε πως η μόνη του βεβαιότητα είναι ο θάνατός μας. Ως ατόμων, ως είδους, ως πλανήτη, ενδεχομένως και ως σύμπαντος.
ΚΙΜΠΙ
Αλλά, βρείτε μου έστω κι ένα ανθρώπινο πλάσμα απόλυτα αφοσιωμένο στη μόνη διάσταση του χρόνου που είναι χειροπιαστή, αισθητή και με τις πέντε αισθήσεις μας, στο παρόν. Κρατάει, βλέπετε, τόσο λίγο. Μόλις που προλαβαίνουμε να βιώσουμε τον απόηχό του, πριν ο ιππόκαμπος του εγκεφάλου μας το αρχειοθετήσει στους νευρώνες της μνήμης. Λίγο να το φυλάξεις το παρόν, χαλάει. Πας να τ’ αγγίξεις, για να τελειώσει μια ώρα αρχύτερα αν είναι δυσάρεστο, να κρατήσει περισσότερο αν είναι ευχάριστο, κι έχει γίνει σκόνη, παρελθόν.
Είναι όμως η ανθρώπινη φύση. Ολα τα άλλα είδη είναι προσκολλημένα στο παρόν. Το παρελθόν υπάρχει εντός τους μόνο ως μετασχηματισμένη σε ένστικτα εμπειρία. Το μέλλον υπάρχει ως προσαρμογή του σώματός τους στον κύκλο των εποχών. Μόνο ο άνθρωπος ζει με την αγωνία του μέλλοντος.
Γι’ αυτό και από καταβολής πολιτισμού, το μέλλον ήταν μια επικερδής μπίζνα, πηγή ισχύος, κύρους και εξουσίας. Μάντεις, οιωνοσκόποι, σαμάνοι, ιερείς, προφήτες, ιεροκήρυκες, ενσαρκώσεις θεών, αστρολόγοι, χαρτορίχτρες, καφετζούδες, παραψυχολόγοι, μέντιουμ, μετεωρολόγοι, μελλοντολόγοι, αστροφυσικοί, στατιστικολόγοι, διεθνείς οργανισμοί, τμήματα ανάλυσης τραπεζών, εκτιμητές των αγορών αξιών, παίκτες παραγώγων, εταιρείες δημοσκοπήσεων, τεχνοσαμάνοι, σχεδιαστές ψηφιακών εφαρμογών, ρομπότ και αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης… Μια μακρά σειρά ειδικών από τη βαθιά προϊστορία μέχρι σήμερα, που βρίσκονται τόσο στην πλευρά της πλάνης, όσο και στην πλευρά της επιστήμης, συνθέτουν την ακατάπαυστα εξελισσόμενη βιομηχανία του μέλλοντος.
Αν το καλοσκεφτούμε, βεβαίως, δεν υπάρχει και πολύς ορθολογισμός στην προσπάθεια πρόβλεψης του μέλλοντος. Ακόμη και με τα πιο επιστημονικά μέσα. Στη βιομηχανία του μέλλοντος κυριαρχούν η προσδοκία και ο φόβος, η επιθυμία και η άρνηση, η ουτοπία και η δυστοπία. Η πολιτική, η ιδεολογία, τα ρεύματα, τα κόμματα, τα κινήματα ζωγραφίζουν με μανιφέστα φωτεινές ή ζοφερές εκδοχές του μέλλοντος. Ωστόσο, αυτό στέκεται απέναντί μας ακίνητο, σκοτεινό, αδιάφορο για τις αγωνίες μας.
Ομως, εμείς επιμένουμε. Ειδικά τις μέρες αυτές, στο γύρισμα του συμβατικού ανθρώπινου χρόνου, θα ρίξουμε κλεφτές ματιές σε αστρολογικές προβλέψεις, θα ακούσουμε μπαρούφες για τυχερά και άτυχα ζώδια και θα ευχηθούμε να μην αποδειχτεί το 2025 χειρότερο από το 2024 και από τα τουλάχιστον άλλα 15 που προηγήθηκαν, όταν μιλάμε για την Ελλάδα. Το μέλλον δεν είναι παρά η μεγάλη αγορά προσδοκιών, επιθυμιών, ευχών.
Κι επειδή η πιο ειλικρινής, λαϊκή και φθηνή εκδοχή της αυταπάτης του μέλλοντος είναι οι καζαμίες, επιτρέψτε μου να εκθέσω τον δικό μου ταπεινό, συνοπτικό ευχολογικό δωδεκάλογο για δώδεκα «δημιουργικές καταστροφές» που θα μπορούσαν να συμβούν το 2025 και να μας κάνουν λίγο πιο αισιόδοξους ή εύθυμους. Ιδού ο Ι.Χ. «καζαμίας της ουτοπίας» (Νο2, διότι υπήρξε και «καζαμίας της ουτοπίας Νο1» από τη στήλη αυτή, το μακρινό 2007):
Ιανουάριος: Στο Νταβός της Ελβετίας, η πολιτική και οικονομική ηγεσία του πλανήτη κηρύσσει την ολική επαναφορά της στραπατσαρισμένης παγκοσμιοποίησης. Ολοι οι δασμοί και οι προστατευτικές κυρώσεις σταδιακά μέχρι το τέλος του έτους αποσύρονται. Ο Τραμπ στην ορκωμοσία του λέει ότι έκανε πλάκα με τους δασμούς στην Ε.Ε. και υπόσχεται να στέλνει μισοτιμής το πετρέλαιο και το LNG.
Φεβρουάριος: Η γενοκτονία στη Γάζα ανακόπτεται όταν ο Νετανιάχου, στην πρώτη απόπειρα να βγει εκτός Ισραήλ, συλλαμβάνεται βάσει του εντάλματος του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Η κυβέρνησή του καταρρέει και μια μεταβατική συμφωνεί εκεχειρία με τη Χαμάς. Διεθνής διάσκεψη για την ανοικοδόμηση της Γάζας αναθέτει τη μεταπολεμική διοίκηση της Λωρίδας σε Χαμάς και Φατάχ.
Μάρτιος: Ο ευρω-ρωσικός πόλεμος δι’ αντιπροσώπων στην Ουκρανία εξελίσσεται σε διαπραγμάτευση δι’ αντιπροσώπων. Τραμπ και Σι Τζινπίνγκ φέρνουν πρόταση ειρήνευσης που περιλαμβάνει πέρασμα της Κριμαίας και του Ντονμπάς στη ρωσική επικράτεια, με αντάλλαγμα να αναλάβει η Ρωσία τουλάχιστον το 50% του κόστους ανοικοδόμησης της Ουκρανίας. Ζελένσκι και Πούτιν αποδέχονται ως βάση την πρόταση. Στο μεταξύ η Ε.Ε. κάνει άλλη μια σύνοδο κορυφής για αποστολή κι άλλων όπλων στην Ουκρανία.
Απρίλιος: Μια είδηση από την ελληνική κωμόπολη Αράχοβα, με καθυστέρηση μηνών, συνταράσσει τη βιομηχανία ηλεκτροκίνησης: οι μπαταρίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων «παγώνουν» σε θερμοκρασίες κοντά στο μηδέν. Η Tesla και άλλα «θηρία» της ηλεκτροκίνησης ανακαλούν εκατοντάδες χιλιάδες αυτοκίνητα και υπόσχονται σύντομη αποκατάσταση της δυσλειτουργίας. Οι μετοχές τους κατακρημνίζονται.
Μάιος: Το Διεθνές Γραφείο Εργασίας καλεί τους κοινωνικούς εταίρους των αναπτυγμένων χωρών σε διαπραγματεύσεις για τη μείωση των ωρών εργασίας στις 6 κατ’ ανώτατο όριο την ημέρα και στις 30 την εβδομάδα. Οι υπουργοί Απασχόλησης της Ε.Ε. χειροκροτούν πρώτοι την πρόταση του ILO. Στην Ελλάδα πρώτος ο ΣΕΒ την ενστερνίζεται. Σκεπτικισμός και αμηχανία στη ΓΣΕΕ.
Ιούνιος: Η ειρήνευση στην Ουκρανία αποκαθιστά τις ροές του ρωσικού αερίου προς την Ε.Ε., ρίχνοντας τις τιμές του TTF σε ιστορικά χαμηλά. Οι τιμές του πετρελαίου πέφτουν κάτω από τα 50 δολάρια το βαρέλι, παρά τις προσπάθειες του καρτέλ να περιορίσει την προσφορά. Οι μεγάλες πετρελαϊκές αναθεωρούν τα πράσινα επενδυτικά σχέδια και η Ε.Ε. επανεξετάζει από το μηδέν όλο τον σχεδιασμό της για τις ΑΠΕ.
Ιούλιος: Εκτός ελέγχου έχει τεθεί το πείραμα που ξεκίνησε στη Σανγκάη με τα ρομπότ που εκπαιδεύονταν να απεργούν. Τα ρομπότ της αυτοκινητοβιομηχανίας και των ημιαγωγών έχουν ήδη συγκροτηθεί σε συνδικάτα στην Κίνα και βρίσκονται σε διαπραγμάτευση με συνδικάτα φυσικών μισθωτών σκλάβων για συντονισμό. Σε αμηχανία η κινεζική ηγεσία και δυτικές πολυεθνικές με επενδύσεις στην Κίνα.
Αύγουστος: Σε απόγνωση έχει περιέλθει η παγκόσμια τουριστική βιομηχανία. Ενα από τα πιο δροσερά καλοκαίρια εδώ και δεκαετίες έχει αφήσει αδιάθετα τεράστια πακέτα σε προορισμούς της Μεσογείου και όλης της εύκρατης ζώνης. Οι γηγενείς των περιοχών, μεταξύ τους και οι Ελληνες, απολαμβάνουν τις φθηνότερες διακοπές της ζωής τους.
Σεπτέμβριος: Στην ετήσια Γ.Σ. του ΟΗΕ αποφασίζεται παγκόσμια «σεισάχθεια»: η διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του δημόσιου χρέους των 100 τρισ. δολαρίων που αντιστοιχεί στις φτωχότερες χώρες του πλανήτη. Οι πλουσιότερες χώρες του ομολογούν ένοχες για την αποικιοκρατία και την καταλήστευση των φυσικών τους πόρων. Ο Τραμπ διαμαρτύρεται για διακρίσεις και ζητά να διαγραφεί και το αμερικανικό χρέος των 35 τρισ. δολαρίων.
Οκτώβριος: Στην ετήσια σύνοδο του ΔΝΤ, με πρωτοβουλία του G8 στο οποίο έχει επανέλθει και η Ρωσία, προτείνεται συντονισμένος έλεγχος στις εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης, ώστε να αποφευχθεί κατάρρευση της αγοράς εργασίας. Οργισμένη αντίδραση Ζούκερμπεργκ, Μπέζος, Αλτμαν κ.ά. Ο Μασκ παραιτείται από την κυβέρνηση Τραμπ.
Νοέμβριος: Η μεγαλύτερη απεργία των μεταπολιτευτικών χρόνων πραγματοποιείται στην Ελλάδα με αίτημα την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων με αυξήσεις μισθών 15%. Η συμμετοχή στην απεργία κυμαίνεται από 50% έως 90%!
Δεκέμβριος: Κρίση στην κυβέρνηση Μητσοτάκη προκαλεί η εξαγγελία δραστικής μείωσης της φορολογίας στα επιχειρηματικά κέρδη. Για πρώτη φορά στα μεταπολιτευτικά χρονικά καταψηφίζεται ο προϋπολογισμός 2026. Η κυβέρνηση πέφτει, η αντιπολίτευση συζητά προγραμματική συμφωνία ανάλογη του γαλλικού Νέου Λαϊκού Μετώπου, προκηρύσσονται εκλογές για τον Φεβρουάριο του 2026.
https://www.efsyn.gr/stiles/ypografoyn/458090_aihmalotoi-toy-mellontos-o-kazamias-tis-oytopias
Σχόλια (0)