Ο μοχλός επιβίωσης και αναπαραγωγής του συστήματος, χωρίς τον οποίο η θέσμιση των κοινωνιών θα είχε ολωσδιόλου διαφορετικά χαρακτηριστικά είναι οι εκμεταλλευτικές σχέσεις. Αυτές οι σχέσεις, για να υπάρξουν, εδράζονται στο διαχωρισμό των ανθρώπινων υπάρξεων. Όπερ σημαίνει πως για να εμπεδωθεί από το σύνολο τούτος ο διαχωρισμός θα πρέπει να πλασαριστεί εντός μιας νέας ηθικής, που θα τον αιτιολογεί και θα τον δικαιολογεί. Μέσω μιας εκσυγχρονισμένης θεοδικίας, δηλαδή, οι εκμεταλλευτές πρέπει να καθίστανται τέτοιοι επειδή το αξίζουν: έτσι, η αριστεία είναι εδώ. Η νέα κατηγορική προσταγή, στην οποία όλα πρέπει να υποκλίνονται. Αλλά εδώ είναι και ο σύμφυτός της ρατσισμός επίσης.
Κατέ Καζάντη
Ο τρόπος, λοιπόν, να καθαρίσεις με τις εκμεταλλευόμενες τάξεις είναι απλός: να εμπεδώσεις στις συνειδήσεις τους την προσωπική ενοχή. Το «εσύ φταις» για τα δεινά σου, αφού προηγουμένως έχουν ήδη εμπεδώσει πως δεν υπάρχει κοινωνία, παρά μόνο άτομα. Οι μηχανισμοί καταστολής εκεί στοχεύουν: η αστυνόμευση της διάνοιας είναι το πρωταρχικό. Το θεμελιώδες, ώστε, αναντίρρητα, να ακολουθήσουν η περιθωριοποίηση και οι διωγμοί των αντι-φρονούντων.
Σήμερα, λοιπόν, την εποχή κατά την οποία η αστική δημοκρατία δείχνει, χωρίς προσχήματα, τα δόντια της ο διαχωρισμός της «πλέμπας» από τους «αρίστους» οφείλει να γίνεται νωρίς νωρίς. Και νωρίς νωρίς να επιβάλλονται οι σχετικές τιμωρίες. Προηγείται όμως η ιδεολογική επιβολή, έτσι, για να επέλθει, χωρίς πολλά πολλά, η καταστολή.
Τα πανεπιστήμια, λοιπόν, «άντρο» των εργατών και των εργατριών της σκέψης, είναι το κατεξοχήν πεδίο στο οποίο λαμβάνει χώρα η μεγάλη σύγκρουση: ταξική και πολιτισμική αντιπαράθεση, αντιπαράθεση κοινωνικών μοντέλων και τρόπων ζωής, ηθικών και αξιακών κανόνων, ένας διαρκής πόλεμος ηγεμονίας είναι εδώ.
Η εκδίωξη των, σημερινών κι αυριανών, «εχθρών» ξεκινά από τα γεννοφάσκια τους: από το πρώτο πτυχίο. Η ολιγαρχία του πλούτου δεν ονειρεύεται, φυσικά, να γίνει ολιγαρχία του πνεύματος για να προάγει τις τέχνες και τον πολιτισμό και ν’ αλλάξει, έτσι, την κοινωνία. Ονειρεύεται να αναπαράγει την κυριαρχία της ορίζοντας τι είναι τέχνη και πολιτισμός και κρατώντας για πάρτη της τις επιστήμες και τα αποτελέσματά τους. Άρα, για τα φτωχά, μικρομεσαία, αλλά και ίσως μεσαία, στρώματα, πανεπιστήμια γιοκ. Και περιορίζουν την πρόσβαση στα ΑΕΙ, με την ειδική βάση εισαγωγής, και βάζουν και κόφτη εντός, στα χρόνια των σπουδών.
Το ψευδοαφήγημα των «αιωνίων» είναι εδώ για να επιβάλλει τη ρατσιστική αριστεία η οποία, ως συνήθως, στοχοπροσηλώνεται σε ό,τι επιτάσσει το σύστημα. Ν συν 2, λοιπόν στα χρόνια φοίτησης. Μετά το πέρας του προβλεπόμενου χρόνου σπουδών, και το πέρας δύο (2) μόλις ετών, φοιτήτριες και φοιτητές διαγράφονται. Αν σε πάμπολλες πανεπιστημιακές σχολές ο μέσος όρος των ετών φοίτησης ξεπερνά το άνωθεν όριο, λόγω δεδομένης δυσκολίας τους, είναι παντελώς αδιάφορο. Αν οι φοιτήτριες και οι φοιτητές, που το προσπερνούν, δεν κοστίζουν στο ελληνικό δημόσιο ούτε δεκαράκι, αφού ούτε καν δωρεάν συγγράμματα δικαιούνται, τούτο αποσιωπάται. Δεν τους ταΐζει ούτε τους ποτίζει το κράτος: είναι μοναχά ένας αριθμός μητρώου στον διαδικτυακό τόπο της γραμματείας του πανεπιστημίου.
Εδώ ο αυταρχισμός είναι πολλαπλός: δεν αφαιρείται μοναχά η δυνατότητα να παρατείνεις τον χρόνο των σπουδών σου αν, εξαρτημένη/ος από τον μισθό σου, δουλεύεις και σπουδάζεις. Αφαιρείται και η δυνατότητα να επανακαθορίζεις τους στόχους σου: να ζεις τα μετεφηβικά χρόνια, τη νιότη σου, με έναν άλλο τρόπο, λιγότερο συμβατικό. Με λιγότερη εντατικοποίηση, με περισσότερα δικαιώματα στην, κατά Λαφάργκ τεμπελιά, με περισσότερη κοινωνικοποίση και πολιτική δράση. Όλα τούτα, που καθιστούν τις νέες γενιές «άλας της γης», τιμωρούνται. Οι αυριανοί/ες επιστήμονες και επιστημόνισσες οφείλουν να προσαρμόζονται στα χρονικά όρια που θέτει το –ανάλγητο- σύστημα. Αλλιώς, ας πλένουν δια παντός πιάτα. Και ας το βουλώνουν. Το ζην, στα πλαίσια μιας ολωσδιόλου προτεσταντικής ηθικής, αφαιρεί από την κοινωνία πολύτιμα μέλη της: Όσ@ πέρασαν από τα πανεπιστημιακά έδρανα, γνωρίζουν πολλές και πολλούς «αιώνιες/ους», της φτωχολογιάς συνήθως, που έλαβαν πτυχίο στην ύστερη νιότη και διέπρεψαν στις επιστήμες τους. Όπως επίσης ξέρουν πως τούτες ακριβώς οι περιπτώσεις είναι στο στόχαστρο. Αυτές που δεν συμμορφώνονται, που γίνονται κοινωνικό αντιπαράδειγμα, αυτές τελικά που θα αντιγυρίσουν στην κοινωνία, και όχι στα αφεντικά και την αγορά, τον κοινό πλούτο της παιδείας που έλαβαν. Στόχος είναι και το ίδιο το πανεπιστήμιο των ανοιχτών θυρών και οριζόντων, στόχος είναι επίσης και οι κοινωνίες της περιφέρειας, εκεί όπου ΑΕΙ θα βάλουν λουκέτο.
Στο αφήγημα του 34χρονου –διδακτορικού!- «φοιτητή», που δήθεν ράπισε την επιχειρηματία, ο συνδυασμός της ηλικίας με τη φοιτητική ιδιότητα εκφέρεται, αντί τιμητικά, υβριστικά: αποτελεί έγκλημα καθοσιώσεως, που επισύρει αυστηρή ποινή, να περάσεις τα 25 και να σπουδάζεις. Και αντί να ενθαρρύνονται οι «αιώνιοι» να τελειώσουν τις σπουδές τους, διότι έτσι, με τη μόρφωση μονάχα, πάνε μπροστά οι κοινωνίες, συμβαίνει το ανάποδο. Το αυταρχικό κράτος στέλνει στο πυρ το εξώτερο όποια/ον, έστω κατ’ ελάχιστο, παρεκκλίνει. Και διαγράφει. Και διά της προπαγάνδας πείθει πως τούτο είναι το ορθό. Στέλνει έτσι στις αγκάλες των ιδιωτικών –ο θεός να τα κάνει- πανεπιστημίων μεγάλο τμήμα της φτωχολογιάς που καταπίνει τα μυθεύματα. Εν τέλει, γίνεται κοινό κτήμα πως τα τέκνα της εργατικής τάξης, εκείνα που χρησιμοποιούν και τα τρένα – σκοτώστρες, οφείλουν να γίνονται, κατά τη μητσοτάκεια υποτιμητική ρήση, «υδραυλικοί από το Περιστέρι».
Σχόλια (0)