Δεκαπέντε χρόνια από το πρώτο μνημόνιο και δέκα χρόνια από το δημοψήφισμα του 2015. Πολύ πυκνός χρόνος, μεγάλες ανακατατάξεις –οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές– στον κόσμο και στην Ελλάδα.
Ο αστικός κόσμος επιχειρεί μία αποτίμηση. Ασφαλώς δεν θα περιμέναμε να την κάνει υπό την οπτική των καταπιεσμένων αλλά από τη σκοπιά της τάξης του. Εντελώς αναμενόμενο και φυσιολογικό. Το «Βήμα» προσέφερε στο αναγνωστικό του κοινό ένα ένθετο με τον τίτλο «Η ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΝΗΜΟΝΙΑ. ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΧΡΕΟΚΟΠΗΣΑΜΕ». Ανάμεσα στους συγγραφείς και ο Πρετεντέρης που για πολλοστή φορά υπερασπίζεται τον αστικό κόσμο βγάζοντας χολή για τα λαϊκά στρώματα.
Βασίλης Λιόσης
Πρώτον, μιλάει για «εθνικό τραύμα», υπονοώντας ότι πρόκειται για ένα τραύμα συλλογικό και άρα αφορά τους πάντες. Ουδέν ψευδέστερον τούτου. Υπήρξαν όντως τμήματα της ελληνικής αστικής τάξης που επλήγησαν από την κρίση, αλλά αυτό συμβαίνει διαχρονικά σε όλες τις οικονομικές κρίσεις. Διαχρονικά, όμως, συμβαίνει και το ότι οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι (και οι φτωχοί φτωχότεροι) σε κρισιακές περιόδους. Και αυτό ακριβώς συνέβη και στην Ελλάδα. Αλλά, επειδή αυτό μπορεί να ακουστεί ως ένα χιλιοειπωμένο στερεότυπο «κολλημένων», τα σχετικά στοιχεία μαρτυρούν ότι το 1% των πλουσιότερων στην Ελλάδα αύξησε το μερίδιό του στον εθνικό πλούτο από περίπου 20% (2010) σε περίπου 40% (2018) και το κομμάτι του πλούτου τού πάνω 10% αυξήθηκε από περίπου 55% σε περίπου 67% την ίδια περίοδο. Για όποιον αμφιβάλει δεν έχει παρά να ανατρέξει στο Global Wealth Databook, Credit Suisse (2019). Και για να μην μείνει καμία απορία: πώς γίνεται ο πλούσιος πλουσιότερος εν μέσω κρίσης; Κερδίζει από τη συμπίεση των μισθών, αγοράζει χρεοκοπημένες επιχειρήσεις που τις αναδιαρθρώνει, κερδίζει από το ξεπούλημα του δημόσιου πλούτου, κερδίζει από τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται στο χρηματιστήριο.
Δεύτερον, ο Πρετεντέρης επιπλήττει τις αστικές πολιτικές δυνάμεις που δεν μπόρεσαν να συνεννοηθούν νωρίς προκειμένου να αποφύγουν τα χειρότερα. Ο Πρετεντέρης έχει δίκιο από την πλευρά του. Ουσιαστικά, λέει πως δεν μπήκε σε εφαρμογή εξ αρχής ένα σχέδιο ευρείας κοινωνικής συναίνεσης προς κατευνασμό του κοινωνικού σώματος, αλλά οι αστικές δυνάμεις κοίταξαν και το ίδιον όφελος. Βεβαίως, στη συνέχεια διευκρινίζει πως γίνανε τέτοιες συνεννοήσεις όπως για παράδειγμα η κυβέρνηση Παπαδήμου, η οποία ενώ ήταν ένα τρόπον τινά κοινοβουλευτικό πραξικόπημα, ουδόλως απασχολεί τον Πρετεντέρη ως τέτοιο.
Τρίτον, πάντα σύμφωνα με τον Πρετεντέρη, οι παλινδρομήσεις που έλαβαν χώρα στους κόλπους της ΕΕ, ήταν αυτές που έφεραν το ΔΝΤ στην Ελλάδα. Μένει κανείς εμβρόντητος από αυτό το επιχείρημα αφού η είσοδος του ΔΝΤ στην Ελλάδα παρουσιάζεται ως πρόβλημα ασυνεννοησίας και ατολμίας των εταίρων. Το ΔΝΤ είναι μία παγκόσμια ιμπεριαλιστική οργάνωση που απομυζά χώρες και λαούς όπου μπορεί. Η εμπειρία της Λατινικής Αμερικής είναι η πλέον ενδεικτική για τον ρόλο αυτού του οργανισμού. Η είσοδός του στην Ελλάδα δεν ήταν ζήτημα μη συντονισμού ή συγκυρίας αλλά απολύτως σχεδιασμένη πολιτική για να σωθούν οι τράπεζες και να αποφευχθεί ένα ντόμινο πολιτικής και οικονομικής κρίσης σε όλο το οικοδόμημα της ΕΕ. Αν αυτή η διαπίστωση θεωρείται υπερβολική και συνωμοσιολογική, τότε ας ρωτηθεί γιατί τη διατύπωσε ο Όλι Ρεν (πρώην αρμόδιος επίτροπος οικονομικών και νομισματικών υποθέσεων της ΕΕ).
Τέταρτον, ο Πρετεντέρης δεν χάνει ευκαιρία να εκφράσει την απαξίωσή του για τον λαϊκό παράγοντα σε κάθε ευκαιρία. Έτσι, θεωρεί πως «η πλειοψηφία του ελληνικού λαού είχε καταληφθεί από ένα ισοπεδωτικό αίσθημα άρνησης της πραγματικότητας», ότι βρισκόταν «στα όρια μιας συλλογικής παράκρουσης. Εμποτισμένης με συγκινησιακές εξάρσεις, ηθικές διδαχές καφενείου και μπόλικη συνωμοσιολογία» και ότι ο ελληνικός λαός «απέτυχε να καταλάβει στοιχειωδώς τι συμβαίνει». Βαθιά υποτίμηση του λαϊκού παράγοντα, αφ’ υψηλού θεώρηση των «παρακατιανών» που δεν μπορούν να καταλάβουν και που βρέθηκαν σε μία περιδίνηση μαζικής υστερίας. Ευτυχώς που υπάρχουν νηφάλιοι και ευφυείς που μας βάζουν στη θέση μας…
Πέμπτον, ας δούμε και μερικά στοιχεία τα οποία ο Πρετεντέρης ξέχασε να αναφέρει. Η εφαρμογή των μνημονίων υποτίθεται ότι θα αντιμετώπιζε το χρέος αλλά αντιθέτως το εκτόξευσε στα ουράνια (έφτασε περίπου τα 400 δις ευρώ το 2023) σφίγγοντας κι άλλο τη θηλειά γύρω από τον λαιμό του ελληνικού λαού. Ξέχασε να αναφέρει το ξεπούλημα και την υποθήκευση του δημόσιου πλούτου. Ξέχασε να αναφέρει την καταβαράθρωση μισθών και συντάξεων. Ξέχασε να αναφέρει τη διάλυση υγείας και παιδείας. Ξέχασε να αναφέρει ότι η Ελλάδα σε αγοραστική δύναμη βρίσκεται πάνω μόνο από τη Βουλγαρία. Ξέχασε να αναφέρει ότι το μοντέλο ανάπτυξης που έχει επιλέξει η τάξη του είναι το «ξαπλώστρα-σουβλάκι-real estate». Ξέχασε να αναφέρει ότι η κρίση του καπιταλισμού είναι αυτή που έχει αναστήσει την ακροδεξιά και τον νεοναζισμό.
Μετά από όλα αυτά τι άλλο θα μπορούσαμε να αναφωνήσουμε πέρα από το κλασικό: Άξιος ο μισθός του!
Σχόλια (0)