Σε «επανάσταση εναντίον της θρησκείας των αριθμών» έχουν καλέσει εδώ και χρόνια οι νομπελίστες Τζότζεφ Στίγκλιτς και Αμάρτια Σεν
Η ευημερία, βεβαιώνουν, δεν μπορεί να αποτιμηθεί μόνο με το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα, χρειάζεται να προσμετρηθεί και η «ακαθάριστη εθνική ευτυχία». Όποιος διαθέτει μία ελάχιστη εξοικείωση με το ευδαιμονικό πνεύμα της αθηναϊκής δημοκρατίας κι έχει ανοίξει έστω και φευγαλέα τον Επίκουρο ή τα Ηθικά Νικομάχεια του Αριστοτέλη, δεν περίμενε φυσικά τους οικονομολόγους για να αναβλέψει προς το αυτονόητο. Μα το ανησυχητικό, πέρα από τη νηπιώδη τους αφέλεια, είναι πως η επανάστασή τους είναι εντελώς ψευδεπίγραφη, γιατί ενώ διαδηλώνουν τον σκεπτικισμό τους απέναντι στους αριθμούς, πάντα σ’ αυτούς ξαναγυρίζουν.
Πάλι μετρήσιμες ποσότητες θέλουν, όχι ποιότητες. Ζουν και πεθαίνουν με ποσοστά και διαγράμματα, δεν μπορούν να ξεφύγουν από τη μαγγανεία των αριθμών.
Οπότε κάθε φορά που θα επιχειρούν να καταγράψουν την ευφορία ή τη δυσφορία μας θα έχουμε ευτράπελα. Τη χαρμολύπη, αναρωτιέμαι, σε πια μεριά του πάγκου θα τη βάλουν; Το μεικτό αίσθημα ελαφράδας και μελαγχολίας μετά από έναν δύσκολο χωρισμό, που θα το καταχωρίσουν; Με τον συνδυασμό λύπης και ανακούφισης κατά την εκφορά προσφιλούς προσώπου που χάθηκε μετά από επωδύνως μακρά αρρώστια, τι θα κάνουν; Τη λαίμαργη χαρά της ασωτίας και την άπληστη του φιλάργυρου θα την μετρήσουν με τον ίδιο πήχυ; Η εκδικητική χαρά θα πάει στο ίδιο ράφι με την άδολη του παιδιού; Και τα πράγματα σοβαρεύουν αν πάρουμε ως υπόθεση εργασίας, την στατιστική καταμέτρηση του γέλωτος: ο αναίτιος γέλως θα συγκαταριθμηθεί με τον ανόητο; Ο γέλως της παραφροσύνης με τον μεθυσμένο; Ποια είναι η μονάδα μέτρησης του μειδιάματος; Το πλούσιο γέλιο πως βαθμολογείται; Στην ίδια κλίμακα με το υπόκωφο μιας πικρής χαράς; Το βεβιασμένο γέλιο της αμηχανίας πιάνεται σε κλασματικό δίχτυ; Με τον κλαυσίγελω, το λυγμικό γέλιο, τι γίνεται; Για να μη πάμε σε δύσκολα ερωτήματα σχετικά με το μαύρο γέλιο, τον καγχασμό του κακού απείρου που λένε οι φιλόσοφοι.
Μ’ αυτά τα δεδομένα καταλαβαίνετε φαντάζομαι την αδημονία μου, να συμφωνήσουν επιτέλους στους «δείκτες», οι σοφοί, μήπως γελάσει λιγάκι το χείλι μας…
