Oι εικόνες από τις συγκρούσεις που ξέσπασαν ανάμεσα στους εργάτες και την αστυνομία την περασμένη εβδομάδα μέσα στο αχανές βιομηχανικό σύμπλεγμα της Foxconn, στην Ζένγκζου, πρωτεύουσα της επαρχίας Χενάν στην Κίνα, έκαναν τον γύρο του κόσμου.
Παρά την απαγόρευση του hashtag «ταραχές στη Foxconn» στα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα δεκάδες βίντεο που πρόλαβαν να κυκλοφορήσουν από τους διαδηλωτές δείχνουν τους εργάτες να διαδηλώνουν μαζικά φωνάζοντας «Υπερασπιστείτε τα δικαιώματά σας», να επιτίθενται σε διευθυντικά στελέχη, να συγκρούονται με αστυνομικούς, να τους πετάνε πυροσβεστήρες και να καταλαμβάνουν οχήματά τους -με τους τελευταίους να απαντάνε με εφόδους χρησιμοποιώντας γκλομπ και δακρυγόνα.
Οι συγκρούσεις που ήταν η κορύφωση των διαμαρτυριών των εργαζομένων εδώ και ένα μήνα, κράτησαν για δύο ολόκληρες μέρες την περασμένη Τρίτη και Τετάρτη. «Ξαναρχίζει. Από χθες το βράδυ και μέχρι σήμερα το πρωί γίνεται αυτό» λέει χαρακτηριστικά ο εργαζόμενος την ώρα που καταγράφει σε βίντεο εκατοντάδες αστυνομικούς ντυμένους με άσπρες στολές λόγω covid να επιτίθενται σε εργάτες έξω από κοιτώνες του εργοστασίου.
Το εργατικό ξέσπασμα ήρθε σαν αποτέλεσμα του συνδυασμού δύο παραγόντων. Από τη μια της ληστρικής ξεδιάντροπης εκμετάλλευσης του κεφαλαίου και από την άλλη της αυταρχικής αντεργατικής πολιτικής που εφαρμόζει το κινεζικό κράτος με πρόσχημα την πανδημία.
Η ταϊβανέζικη πολυεθνική Foxconn, η μεγαλύτερη ιδιωτική επιχείρηση που λειτουργεί στην Κίνα, είναι εξωτερικός προμηθευτής της Apple. Περισσότερο από ένα εκατομμύριο άνθρωποι εργαζονται σε όλη τη χώρα στα περίπου 30 εργοστάσια της Foxconn. Στο συγκεκριμένο βιομηχανικό σύμπλεγμα που ξέσπασαν οι συγκρούσεις (όπου και παράγεται περίπου το 60% των iPhone παγκοσμίως) εργάζονται πάνω από 200.000 εργάτες που ζουν σε κοιτώνες σε κτίρια ενσωματωμένα μέσα σε αυτό.
Τον προηγούμενο μήνα η κινεζική κυβέρνηση επέβαλε σε αυτήν την εργατούπολη, περίπου στο μέγεθος της Πάτρας, καθολικό λοκντάουν όταν εμφανίστηκαν κρούσματα covid 19, απαγορεύοντας την έξοδο από αυτήν. Η Apple είχε παραδεχθεί στις αρχές του μήνα ότι το lockdown «επηρέασε προσωρινά» την παραγωγή των τηλεφώνων iPhone, ενόψει της περιόδου των χριστουγεννιάτικων γιορτών, αναγκάζοντας την εταιρία να ανακοινώσει ότι οι αποστολές των iPhone 14 Pro και iPhone 14 Pro Max θα καθυστερήσουν.
Ταυτόχρονα, χιλιάδες εργαζόμενοι βρέθηκαν αποκλεισμένοι, σε συνθήκες που όπως καταγγέλλουν οι ίδιοι σε βίντεο, όχι μόνο δεν τους παρέχονταν τα απαραίτητα μέσα προστασίας αλλά δεν είχαν καν πρόσβαση σε φαγητό, με τα ημερήσια γεύματα να καθυστερούν επί ώρες. Οι εργαζόμενοι κατήγγειλαν ότι η διοίκηση της εταιρίας προσπαθούσε να κουκουλώσει τα κρούσματα, και όπου αυτά προέκυπταν, κατηγορούσε τους εργαζόμενους ότι φταίνε για την μετάδοση.
Χάος
Ακολούθησε μαζική φυγή εργαζομένων που κατήγγειλαν ότι μέσα στο εργοστάσιο επικρατούσε χάος. Η Foxconn προκειμένου να το διατηρήσει σε λειτουργία προσέφερε μπόνους σε όσους μείνουν και νέες προσλήψεις με πολύ υψηλούς μισθούς για να καλυφθούν τα κενά – τις οποίες όμως δεν φρόντισε καν να τηρήσει, αφήνοντας απλήρωτους τους εργαζόμενους! Ο εργατικός ξεσηκωμός είχε σαν αποτέλεσμα η Foxconn να ζητήσει «συγγνώμη» επικαλούμενη «τεχνικό σφάλμα» στα συστήματα πληρωμών και να ανακοίνωσει ότι θα πληρώσει 1400 δολάρια ακόμη και τους νεοπροσληφθέντες που θελουν να φύγουν και να γυρίσουν στις περιοχές που ζουν.
Αλλά αυτή η υπαναχώρηση πανικού, σύμφωνα με τους Financial Times, δεν λύνει το πρόβλημα της εταιρίας, πως θα βρει άλλους εργαζόμενους ενώ η φήμη της σαν εργοδότης είναι στα τάρταρα. Όπως ανέφερε σχετικά στην εφημερίδα, ένας εργατολόγος από το Πολυτεχνείο του Χονγκ Κονγκ: «Η Foxconn υποσχέθηκε πολύ υψηλούς μισθούς για να προσλάβει γρήγορα χιλιάδες νέους εργαζόμενους αλλά δεν υλοποίησε τις εξαγγελίες της. Γι’ αυτό και ο κόσμος είναι οργισμένος. Η εταιρία είναι γνωστή για την τακτική να υπόσχεται υψηλούς μισθούς και μετά να αθετεί τις υποσχέσεις της».
Σύμφωνα με τους Financial Times, «τα προβλήματα στην αλυσίδα παραγωγής που σχετίζονται με την διαχείριση του κορονοϊού έχουν μεγαλώσει τις ανησυχίες των επενδυτών». Αλλά το πραγματικό ερώτημα είναι -προς το παρόν τουλάχιστον- που αλλού θα βρουν καλύτερα; Ό, τι προβλήματα και να δημιουργεί στην γραμμή παραγωγής η πολιτική των σκληρών λοκντάουν της κινέζικης κυβέρνησης, είναι μια πολιτική που στηρίζει τα συμφέροντα των μεγάλων πολευθνικών και ιδιωτικών καπιταλιστικών εταιριών εις βάρος των εργαζομένων. Και αυτό δεν συμβαίνει μόνο στέλνοντας τις ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας να καταστείλουν τις εργατικές κινητοποιήσεις μέσα στις πολυεθνικές.
Mόλις μια εβδομάδα νωρίτερα, η κινεζική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι προχωράει σε ένα πακέτο διάσωσης αξίας μέχρι και 500 δις δολαρίων προκειμένου να βγάλει από την κρίση στην οποία έχει περιέλθει τον (μέχρι πριν λίγα χρόνια υπερακμάζοντα) κατασκευαστικό της κλάδο. Τα 16 σημεία του πακέτου διάσωσης που περιλαμβάνουν κάθε είδους διευκολύνσεις στις κατασκευαστικές ήρθαν σε μια απόπειρα να σταματήσουν την κατρακύλα που ξεκίνησε πέρσι μετά την ανακοίνωση της δεύτερης μεγαλύτερης κινεζικής κατασκευαστικής εταιρίας (με έδρα στα νησιά Κεϊμάν, φυσικά) Evergrande ότι αδυνατεί να πληρώσει τα χρέη της.
Και ενώ για τους καπιταλιστές τα λεφτά υπάρχουν, για την εργατική τάξη (που όλο και πληθαίνει καθώς εκατομμύρια κινέζοι αγρότες εξακολουθούν να εγκαταλείπουν τα χωριά τους σε απομακρυσμένες περιοχές της χώρας και να γίνοται μετανάστες αναζητώντας εργασία στις πόλεις) το μόνο που υπάρχει είναι αθετήσεις πληρωμών, άθλιες συνθήκες εργασίας και λοκντάουν.
Την περασμένη Πέμπτη, μετά το εργοστασιακό σύμπλεγμα της Foxconn, οι τοπικές αρχές της Ζενγκζου ανακοίνωσαν ότι προχωράνε σε λοκντάουν και στο μεγαλύτερο μέρος της πόλης στην οποία κατοικούν 13 εκατομμύρια κάτοικοι. Αλλά αυτό που αποδεικνύεται -και στην Κίνα- είναι ότι η συνεχιζόμενη πολιτική των σκληρών λοκντάουν που εγκλωβίζουν εργάτες και φοιτητές σε εργατικά και φοιτητικά campus ή ακόμη και τους κατοίκους μέσα σε ολόκληρες πόλεις, δεν σταματάνε την εξάπλωση της πανδημίας.
Ρεκόρ
Όπως υποστηρίζουν πλέον σχεδόν όλοι οι επιδημιολόγοι η πολιτική ‘zero Covid’ αποδεικνύεται όλο και περισσότερο αναποτελεσματική, καθώς η εμφάνιση των νέων υπό-παραλλαγών του κορονοϊού καθιστούν αδύνατον να αποφευχθούν οι νέες επιμολύνσεις με τέτοια μέσα. Την περασμένη εβδομάδα σημειώθηκε σε ολόκληρη τη χώρα νέο ημερήσιο ρεκόρ με πάνω από τα 40 χιλιάδες κρούσματα covid19, το μεγαλύτερο από πέρσι την άνοιξη.
Αυτό -που για ακόμη μια φορά έγινε ξεκάθαρο με την εργατική κινητοποίηση στην Foxconn- είναι ότι η εργατική τάξη της Κίνας που παράγει το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας παραγωγής- κάθε άλλο παρά κοιμάται. Είναι παρούσα και διεκδικεί κόντρα στους καπιταλιστές και το κινεζικό κράτος που τους υπηρετεί, υπηρετώντας μαζί και τα δικά του συμφέροντα.
Σύμφωνα με τον China Labour Bulletin, μέσα στον Νοέμβρη, σε διάφορα σημεία σε όλη τη χώρα, σε διαμαρτυρίες αλλά και απεργίες, προχώρησαν εργαζόμενοι σε μια σειρά χώρους: εκπαιδευτικοί, υγειονομικοί, εργάτες σε εργοστάσια χαρτιού και κατασκευαστικές εταιρίες, επαγγελματίες οδηγοί κ.α. – ενώ περίπου 350 απεργίες και κινητοποιήσεις έχουν καταγραφεί μέσα στο τελευταίο εξάμηνο. Πολλές από αυτές αφορούσαν και το ζήτημα της διαχείρισης της πανδημίας. Οι εργαζόμενοι παλεύουν κόντρα (δίπλα στα αφεντικά και την κυβέρνηση) και με τα επίσημα «συνδικάτα» που είναι κάτω από τον έλεγχο των τελευταίων. Αλλά παρόλα αυτά πετυχαίνουν νίκες, όπως στην πρόσφατη περίπτωση της Foxconn που αναγκάστηκε στην ουσία να πληρώσει τα δεδουλευμένα ακόμη και σε αυτούς που έφυγαν από τη δουλειά.
Δεν είναι άλλωστε η πρώτη φορά που οι εργάτες κινητοποιούνται στην Focxonn στην Κίνα. Οι πρώτες απεργίες είχαν γίνει στην εταιρία το 2012-13. Στο βιβλίο του Πάνου Γκαργκάνα, «Κίνα από μισοαποικία σε υπερδύναμη» που πρόσφατα εκδόθηκε από το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο, διαβάζουμε: «Η εργατική τάξη στην Κίνα είναι ο γίγαντας που αφυπνίζεται και διεκδικεί. Ο μόνος τρόπος που οι εργάτες μπορούν να κάνουν τη φωνή τους να ακουστεί, είναι να κατέβουν σε απεργία. Οι περισσότερες εργατικές κινητοποιήσεις καταμετρώνται στο βιομηχανικό κλάδο, σχεδόν το 70%, με επίκεντρο τον ιδιωτικό τομέα… Παρά τις σκληρές συνθήκες, υπάρχει αντίσταση. Οι απεργίες στην Foxconn και στην Honda τα προηγούμενα χρόνια έγιναν πλατιά γνωστές…
Δεν ξέρουμε πότε θα ξεσηκωθεί ξανά η εργατική τάξη της Κίνας με το νέο μέγεθος και τις νέες δυνατότητες που έχει αποκτήσει. Ξέρουμε, όμως, σίγουρα ότι όσοι ξεχνούν την ύπαρξή της και περιορίζονται είτε να γκρινιάζουν ότι “δεν υπάρχουν πια οι βιομηχανικοί εργάτες της παλιάς εργατικής τάξης”, είτε ότι απειλούμαστε από “κινεζοποίηση” των συνθηκών εργασίας εξαιτίας της εκμετάλλευσης εκεί, κάνουν τραγικό λάθος…»
ergatiki.gr
