Παρότι έχουν περάσει 40 χρόνια σχεδόν που το καθεστώς του δικτάτορα Φρανσίσκο Φράνκο ανατράπηκε, η κληρονομιά του συνεχίζει να είναι ορατή στη χώρα. Μια βόλτα σε καθεμιά από τις πόλεις της Ισπανίας θα σας πείσει: καθόλου απίθανο να πέσετε πάνω σε κάποιο δρόμο βαφτισμένο για κάποιο μέλος του φασιστικού καθεστώςτος, όπως το στρατηγό José Millán Astray, το δικηγόρο Adolfo Muñoz Alonso, τον υπουργό José Enrique Varela και πολλούς ακόμη.
Aπ’ότι φαίνεται όμως, αυτό μπορεί σύντομα να αλλάξει.
Το Φεβρουάριο, η κυβέρνηση – εφαρμόζοντας ένα νόμο του 2007 που είχε σα στόχο να ξεφορτωθεί τα σημάδια της εποχής του αυταρχισμού στους δημόσιους χώρους – ανακοίνωσε πως θα καταργούσε τα συγκεκριμένα ονόματα αυτών των δρόμων. Aυτή τη στιγμή, πόλεις από ολόκληρη τη χώρα μετονομάζουν τους συγκεκριμένους δρόμους, δίνοντας τους ονόματα γυναικών, απαντώντας στις διαμαρτυρίες πως το 90% των δρόμων στην Ισπανία φέρουν ονόματα ανδρών – και αυτό το 10% που έχει ονόματα γυναικών συνήθως αναφέρεται σε αγίους.
Σύμφωνα με τα διάσημα λόγια της Janette Sadik-Khan, πρώην επιτρόπου συγκοινωνιών της Νέας Υόρκης “Αν μπορείς να αλλάξεις το δρόμο, μπορείς να αλλάξεις τον κόσμο.” Αν έχει δίκιο, η Ισπανία είναι καθ’οδόν για μια επανάσταση, σε μεταφορικό επίπεδο.
Από το 2005, η πόλη της Κόρδοβα έχει επιβάλλει μια πολιτική που υπαγορεύει πως πως οι μισοί νέοι δρόμοι θα παίρνουν τα ονόματα γυναικών. Στη Βαρκελώνη, ο συνολικός αριθμός των οδών που φέρουν ονόματα γυναικών αυξήθηκε από 7% το 1996 σε 27.7% το 2010. Στην ίδια κατεύθυνση βαδίζει και η Βαλένθια, όπου το 80% των νέων δρόμων της θα αποκτήσει νέα ονόματα, ενώ και οι πόλεις Μπιλμπάο, Οβιέδο και Κάδιθ θα ακολουθήσουν το παράδειγμά της.
Πολλοί από τους δρόμους αυτούς έχουν ή θα ονομαστούν για Ισπανίδες γυναίκες που στοχοποιήθηκαν από καθεστώς του Φράνκο, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται ακτιβίστριες, επαναστάτριες και αγωνίστριες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως η Soledad Cazorla, πρώτη εισαγγελέας που ειδικεύτηκε στην έμφυλη βία. Άλλοι θα φέρουν τα ονόματα γυναικών με αξιοσημείωτα ταλέντα από την Ισπανία και ολόκληρο τον κόσμο, οι οποίες διακρίθηκαν σε πεδία όπως η φυσική ή τα κινήματα για ίσα δικαιώματα.
Στην πόλη Léon, όπου η επιλογή των ονομάτων γίνεται με ψηφοφορία των πολιτών, μια ομάδα πιθανών ονομάτων που συντάχθηκε πρόσφατα περιλάμβανε την αμερικανίδα αγωνίστρια για ίσα δικαιώματα Rosa Parks, τη μεξικάνα ζωγράφο Frida Kahlo, την αγγλίδα συγγραφέα Jane Austen και την ισπανίδα εφευρέτρια Ángela Ruiz Robles.
Κι άλλες χώρες καλό θα ήταν να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Ισπανίας: η έλλειψη δρόμων με γυναικεία ονόματα απέχει πολύ από να είναι απλώς ένα ισπανικό πρόβλημα. Στη Ρώμη, για παράδειγμα, μόνο το 3.5% των δρόμων φέρει το όνομα γυναίκας.