Διαστάσεις χιονοστιβάδας παίρνουν οι αποκαλύψεις από τα Panama Papers, μέσω τον οποίων έρχονται στο φως αποκαλυπτικά ντοκουμέντα για τις offshore εταιρείες και τις «μπίζνες φοροδιαφυγής» χιλιάδων πολιτικών, επιχειρηματιών και προσωπικοτήτων από όλους τους χώρους.
Ήδη από το βράδυ της Κυριακής, όταν και ξεκίνησαν οι αποκαλύψεις, οι εξελίξεις έτρεχαν με ιλλιγγιώδιες ρυθμούς, ενώ σε πολλές χώρες έχουν καταστεί εμφανείς οι τριγμοί που προκαλούνται.
Στην Ισλανδία ο πρωθυπουργός παραιτήθηκε, στη Βρετανία ο Ντέιβιντ Κάμερον είναι υπό πίεση, ενώ οι ηγέτες πολλών χωρών, συμπεριλαμβανομένου και του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, μπαίνουν στο στόχαστρο, ο κατάλογος των προσώπων που εμπλέκονται στην υπόθεση αυτή μακραίνει, ρίχνοντας φως στις «διαφανείς» μεθόδους που χρησιμοποιούν ορισμένοι πολιτικοί, αθλητές ή επιχειρηματίες.
Το πρώτο «αίμα»
Θύμα νο1 της κρίσης που προκλήθηκε ο πρωθυπουργός της Ισλανδίας, Σίγκμουντουρ Νταβίντ Γκουνλάουγκσον, ο οποίος, υπό την πίεση των διαδηλωτών, ζήτησε αρχικά από τον πρόεδρο της χώρας να διαλύσει το κοινοβούλιο και, όταν ο τελευταίος αρνήθηκε, ανακοίνωσε στους βουλευτές του κόμματός του ότι παραιτείται από το αξίωμά του.
Η παραίτηση του Ισλανδού πρωθυπουργού είναι μέχρι στιγμής η σημαντικότερη πολιτική εξέλιξη μετά τις αποκαλύψεις της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) η οποία απέκτησε πρόσβαση σε περισσότερα από 11 εκατομμύρια έγγραφα του παναμέζικου νομικού γραφείου Μοσάκ Φονσέκα.
Κι άλλες παραιτήσεις
Από τις θέσεις αποχώρησαν και άλλα δύο πρόσωπα, ο Γκονσάλο Ντελαβό, πρόεδρος της μη κυβερνητικής οργάνωσης «Χιλή Διαφάνεια», μέλος της Διεθνούς Διαφάνειας που ασχολείται με την καταπολέμηση της διαφθοράς και ο δεύτερος ήταν ο Λάζλο Μπολντβάι, τοπικό στέλεχος του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ουγγαρίας.
Πυρά κατά του Κάμερον
Σε δεινή θέση, πάντως, έχει βρεθεί και ο Βρετανός πρωθυπουργός, Ντέιβιντ Κάμερον, ο πατέρας του οποίου ήταν επικεφαλής επενδυτικού ταμείου με έδρα τις Μπαχάμες, τα έσοδα του οποίου δεν φορολογούνταν στη Βρετανία.
Ήδη ο Τζέρεμι Κόρμπιν έχει ζητήσει έρευνα εις βάθος και κάλεσε την κυβέρνηση να σταματήσει να επιτρέπει στην πλούσια ελίτ να φοροδιαφεύγει.
«Δεν μπορεί να υπάρχουν άλλοι κανόνες για την πλούσια ελίτ και άλλοι για εμάς τους υπόλοιπους. Η αδικία και η εξαπάτηση πρέπει να σταματήσουν», τόνισε.
Ο Κόρμπιν επισήμανε ότι η Βρετανία φέρει τεράστια ευθύνη γιατί πολλοί φορολογικοί παράδεισοι, όπως οι βρετανικές Παρθένες Νήσοι ή τα Νησιά Κέιμαν, είναι υπερπόντια εδάφη της ενώ άλλοι, όπως το Νησί Μαν, είναι κτήσεις του Βρετανικού Στέμματος.
Ο ίδιος ο Κάμερον διέψευσε σήμερα ότι είναι ιδιοκτήτης οποιασδήποτε εξωχώριας εταιρείας ή επενδυτικού ταμείου.
Προκαταρκτικές έρευνες σε πολλές χώρες
Ρωσία, Βρετανία, Γαλλία, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Αυστρία, Σουηδία, Ολλανδία και Πακιστάν είναι μεταξύ των χωρών που έχουν ήδη ξεκινήσει προκαταρκτικές έρευνες για την υπόθεση. Ο Πακιστανός πρωθυπουργός Ναουάζ Σαρίφ, η οικογένεια του οποίου φέρεται να εμπλέκεται στο σκάνδαλο των Panama Papers, ανακοίνωσε ότι επικεφαλής της επιτροπής που θα αναλάβει «να διερευνήσει την αλήθεια» των καταγγελιών θα είναι ένας συνταξιούχος δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Στη Ρωσία, οι εισαγγελικές αρχές θα ερευνήσουν τις πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες εξέχουσες προσωπικότητες της Ρωσίας ήταν δικαιούχοι εξωχώριων εταιρειών, προκειμένου να διαπιστώσουν αν οι πολίτες που αναφέρονται στα επίμαχα έγγραφα παραβίασαν τη νομοθεσία.
Την Δευτέρα, πάντως, το Κρεμλίνο αντέδρασε οργισμένα στα όσα μεταδόθηκαν από μέσα ενημέρωσης και έφεραν τον ίδιο τον Πούτιν να εμπλέκεται σε Panama Papers. Σύμφωνα με τη Μόσχα, οι κατηγορίες αυτές είχαν ως στόχο να δυσφημίσουν τον Ρώσο ηγέτη.
Ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μισέλ Σαπέν ανακοίνωσε ότι το Παρίσι θα ξαναβάλει τον Παναμά στη «μαύρη λίστα» των μη συνεργαζόμενων φορολογικών παραδείσων, «με ό,τι συνέπειες μπορεί να υπάρχουν για εκείνους που έχουν δοσοληψίες» με τη χώρα αυτή.
Νέοι κανόνες στη Γερμανία
Στον απόηχο του σκανδάλου, ο Γερμανός υπουργός Δικαιοσύνης, Χάικο Μάας, δήλωσε ότι η κυβέρνησή του εξετάζει τη δημιουργία ενός νέου εθνικού μητρώου διαφάνειας προκειμένου να αναγκάσει τις offshore εταιρίες να αποκαλύψουν την ταυτότητα των ιδιοκτητών τους, στο πλαίσιο της μάχης κατά της φοροδιαφυγής και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
«Πρέπει να δημιουργήσουμε διαφάνεια. Η συστηματική συγκάλυψη πρέπει να τελειώσει. Δεν πρέπει πλέον να επιτρέπονται οι εικονικές εταιρίες, οι οποίες και πάλι έχουν έναν ανώνυμο πραγματικό δικαιούχο», δήλωσε ο Μάας, προσθέτοντας ότι σχεδιάζει να διευρύνει τη γερμανική νομοθεσία για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος.
Αναφορικά με τις γερμανικές τράπεζες, ο υπουργός δήλωσε ότι κανείς δεν θα πρέπει να θεωρεί πως μπορεί να διαφύγει της εθνικής νομοθεσίας και των αρχών.