Ο αγώνας των καλλιτεχνών για την υπεράσπιση του πολιτισμού

Η κυβέρνηση επιτίθεται στην τέχνη και τον πολιτισμό

Μετά από το πλήγ­μα που δέ­χτη­κε ο καλ­λι­τε­χνι­κός κό­σμος τα δύο χρό­νια της παν­δη­μί­ας και έπει­τα από την προ­κλη­τι­κή στάση της Μεν­δώ­νη στην υπό­θε­ση Λι­γνά­δη, έρ­χε­ται μια νέα επί­θε­ση από την μεριά της κυ­βέρ­νη­σης με το προ­ε­δρι­κό διά­ταγ­μα 85/2022.  Η επί­θε­ση που γί­νε­ται στους φοι­τη­τές και ερ­γα­ζό­με­νους στον καλ­λι­τε­χνι­κό χώρο είναι τμήμα της συ­νο­λι­κό­τε­ρης επί­θε­σης που εξα­πο­λύ­ει η κυ­βέρ­νη­ση προς τους ερ­γα­ζό­με­νους και την νε­ο­λαία.

Αλέξανδρος Θεοδωρίδης

Το συ­γκε­κρι­μέ­νο προ­ε­δρι­κό διά­ταγ­μα υπο­βαθ­μί­ζει τα καλ­λι­τε­χνι­κά  πτυ­χία, με απο­τέ­λε­σμα οι από­φοι­τοι των σχο­λών αυτών να βρί­σκο­νται στην κα­τη­γο­ρία ανει­δί­κευ­των ερ­γα­ζο­μέ­νων, με ό,τι αυτό συ­νε­πά­γε­ται για το μισθό και τα ερ­γα­σια­κά τους δι­καιώ­μα­τα. Η τρο­πο­λο­γία του υπουρ­γεί­ου,  εξαι­ρεί τις προ­σλή­ψεις των καλ­λι­τε­χνών στο δη­μό­σιο από το Π.Δ. 85, ορί­ζει όμως ότι ο μι­σθός όλων των καλ­λι­τε­χνι­κών ει­δι­κο­τή­των θα κα­θο­ρί­ζε­ται με ενιαία υπουρ­γι­κή από­φα­ση. Στην ουσία λοι­πόν όχι μόνο δεν έλυσε το συ­γκε­κρι­μέ­νο πρό­βλη­μα, αλλά το ενί­σχυ­σε, αφού στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα η τρο­πο­λο­γία κα­ταρ­γεί τις συλ­λο­γι­κές συμ­βά­σεις. Είναι φα­νε­ρό λοι­πόν ότι αυτή η κί­νη­ση είναι μία από τις πολ­λές επι­θέ­σεις της κυ­βέρ­νη­σης προς τους ερ­γα­ζο­μέ­νους–ες, κά­νο­ντας κου­ρε­λό­χαρ­το τα ερ­γα­σια­κά τους δι­καιώ­μα­τα. Απαι­τεί από τον κόσμο της ερ­γα­σί­ας να ζήσει με λι­γό­τε­ρα, σε μία κα­τά­στα­ση κρί­σης κό­στους ζωής και ενερ­γεια­κής κρί­σης, την ίδια στίγ­μη απου δί­νο­νται τε­ρά­στια ποσά σε εξο­πλι­σμούς και όχι για τις πραγ­μα­τι­κές ανά­γκες του κό­σμου.

Η απά­ντη­ση των καλ­λι­τε­χνών ήταν άμεση. Κα­τα­λή­ψεις του Εθνι­κού Θε­ά­τρου και του Κρα­τι­κού, κα­τα­λή­ψεις καλ­λι­τε­χνι­κών σχο­λών, 48ωρη απερ­γία, πα­ραί­τη­ση των κα­θη­γη­τών του Εθνι­κού Θε­ά­τρου. Όλες αυτές οι πρω­το­φα­νείς δρά­σεις έδω­σαν φωνή στους καλ­λι­τέ­χνες που αυτήν τη στιγ­μή πλήτ­το­νται.

Ο ελιγ­μός της κυ­βέρ­νη­σης

Μετά από πολ­λές εβδο­μά­δες κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων, απερ­γί­ας και κα­τα­λή­ψε­ων, η κυ­βέρ­νη­ση απο­φά­σι­σε να συ­να­ντη­θεί με καλ­λι­τε­χνι­κούς εκ­προ­σώ­πους για να ακού­σει τα αι­τή­μα­τά τους και να προ­τεί­νει νέα λύση στο πρό­βλη­μα που η ίδια δη­μιούρ­γη­σε. Η απά­ντη­ση της κυ­βέρ­νη­σης λίγες μέρες μετά την συ­νά­ντη­ση είναι η ΚΥΑ (Κοινή Υπουρ­γι­κή Από­φα­ση) που έφερε. Η ΚΥΑ βελ­τιώ­νει πράγ­μα­τι τις απο­δο­χές των καλ­λι­τε­χνών, με κα­θιέ­ρω­ση ει­δι­κής μι­σθο­λο­γι­κής κα­τη­γο­ρί­ας ισό­τι­μη με αυτή της Τε­χνο­λο­γι­κής Εκ­παί­δευ­σης. Υπάρ­χει όμως στην συ­γκε­κρι­μέ­νη νο­μο­θε­τι­κή ρύθ­μι­ση μία πα­γί­δα η οποία δεν είναι κα­θό­λου αμε­λη­τέα.

Αυτό που στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα προ­σφέ­ρει είναι μία ορι­ζό­ντια μι­σθο­λο­γι­κή ανα­βάθ­μι­ση η οποία εξα­σφα­λί­ζε­ται για όποιον προ­σλη­φθεί για το έργο του. Η συ­γκε­κρι­μέ­νη ΚΥΑ πε­ρι­λαμ­βά­νει εκτός από τις καλ­λι­τε­χνι­κές σχο­λές, ΙΕΚ/ΔΙΕΚ, κο­λέ­για, ακόμα και εμπει­ρι­κούς καλ­λι­τέ­χνες χωρίς δί­πλω­μα και πτυ­χίο. Με λίγα λόγια ένας καλ­λι­τέ­χνης από­φοι­τος ανα­γνω­ρι­σμέ­νης σχο­λής αν προ­σλη­φθεί, θα προ­σλη­φθεί για το έργο του και θα είναι στη ίδια μι­σθο­λο­γι­κή κλί­μα­κα με ένα από­φοι­το ΙΕΚ/ΔΙΕΚ, κο­λε­γί­ου ακόμα και με ένα καλ­λι­τέ­χνη χωρίς δί­πλω­μα. Είναι φα­νε­ρό ότι η κυ­βέρ­νη­ση με την ΚΥΑ υπο­βαθ­μί­ζει ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο τις ανα­γνω­ρι­σμέ­νες καλ­λι­τε­χνι­κές σπου­δές (καθώς επί της ου­σί­ας δεν τις ανα­γνω­ρί­ζει) και τις εξι­σώ­νει με πτυ­χία ΙΕΚ, κο­λε­γί­ου ακόμα και με άτομα που δεν έχουν κά­ποιο καλ­λι­τε­χνι­κό πτυ­χίο. Η κυ­βέρ­νη­ση μέσω της υπο­βάθ­μι­σης ενι­σχύ­ει τα κο­λέ­για βά­ζο­ντας ένα ακόμα λι­θα­ρά­κι στην πε­ραι­τέ­ρω ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση της παι­δεί­ας.

Το τε­λευ­ταίο διά­στη­μα οι αρ­μό­διοι υπουρ­γοί δεν στα­μά­τη­σαν να ισχυ­ρί­ζο­νται ότι ήρθαν για να λύ­σουν το πρό­βλη­μα που υπήρ­χε από το 2003. Το 2003, βάση νόμου, κα­θι­στού­σε τους από­φοι­τους καλ­λι­τε­χνι­κών σχο­λών ως αδια­βάθ­μη­τους. Το νέο Προ­ε­δρι­κό Διά­ταγ­μα τους δια­βαθ­μί­ζει  προς τα κάτω (από Τε­χνο­λο­γι­κή Εκ­παί­δευ­ση που ήταν πριν το 2003 σε Δευ­τε­ρο­βάθ­μια Εκ­παί­δευ­ση). Έτσι με αυτόν τον τρόπο η κυ­βέρ­νη­ση θριαμ­βο­λο­γεί ότι έδωσε λύση στο πρό­βλη­μα υπο­βαθ­μί­ζο­ντας τους/ις ερ­γα­ζό­με­νους-ες και από­φοι­τους-ες καλ­λι­τε­χνι­κών σχο­λών. Την λύση λοι­πόν σε αυτήν την κα­τά­στα­ση δεν μπο­ρεί να την δώσει η κυ­βέρ­νη­ση, ούτε με τις ανού­σιες τρο­πο­λο­γί­ες της ούτε με τις ασα­φείς νο­μο­θε­τι­κές ρυθ­μί­σεις.

Μα­ζι­κή αγω­νι­στι­κή απά­ντη­ση

Η απά­ντη­ση στην επί­θε­ση της κυ­βέρ­νη­σης είναι οι αγώ­νες του καλ­λι­τε­χνι­κού κό­σμου (ερ­γα­ζό­με­νοι/ες, φοι­τη­τές/τριες). Τους τε­λευ­ταί­ους μήνες επι­κρα­τεί μία πρω­το­φα­νής ει­κό­να  με κα­τα­λή­ψεις των δύο με­γά­λων θε­ά­τρων (Εθνι­κό Θέ­α­τρο και Κρα­τι­κό Θέ­α­τρο) κα­τα­λή­ψεις σχο­λών και θε­ά­τρων σε Αθήνα, Θεσ­σα­λο­νί­κη και Πάτρα, κα­τα­λή­ψεις πα­νε­πι­στη­μια­κών καλ­λι­τε­χνι­κών σχο­λών, συ­ναυ­λί­ες αλ­λη­λεγ­γύ­ης, απερ­γί­ες, κι­νη­το­ποι­ή­σεις, πα­ραι­τή­σεις κα­θη­γη­τών του Εθνι­κού Θε­ά­τρου, μα­ζι­κο­ποί­η­ση των συ­νε­λεύ­σε­ων στα σω­μα­τεία.

Τα αι­τή­μα­τα της Π.Ο.Θ.Α (Πα­νελ­λή­νια Ομο­σπον­δία Θε­ά­μα­τος Ακρο­ά­μα­τος) πέραν της άμε­σης από­συρ­ση του Π.Δ.85/2022 για τις ει­δι­κό­τη­τες των καλ­λι­τε­χνών και των ερ­γα­ζο­μέ­νων στην Τέχνη και τον Πο­λι­τι­σμό είναι η  επα­να­φο­ρά των επαγ­γελ­μά­των σε Τ.Ε. (ή Π.Ε. για όσους κλά­δους ισχύ­ει) και  ίδρυ­ση Δη­μο­σί­ας Τρι­το­βάθ­μιας Ανώ­τα­της Καλ­λι­τε­χνι­κής Εκ­παί­δευ­σης (Πα­νε­πι­στή­μιο Πα­ρα­στα­τι­κών Τε­χνών), και ενιαί­ας Δη­μό­σιας Καλ­λι­τε­χνι­κής Εκ­παί­δευ­σης σε όλες τις βαθ­μί­δες υπό την επο­πτεία του Υπουρ­γεί­ου Παι­δεί­ας. Με βάση το συ­γκε­κρι­μέ­νο πλαί­σιο αι­τη­μά­των συ­σπει­ρώ­θη­κε όλος ο καλ­λι­τε­χνι­κός κό­σμος, βά­ζο­ντας ο κάθε κλά­δος και τα δικά του επι­πλέ­ον αι­τή­μα­τα. Μέσα σε αυτό το πλαί­σιο αγώνα, η πρό­τα­ση των πα­ρα­τά­ξε­ων του Δ.Σ. του Σ.Ε.Η.  (Σω­μα­τείο Ερ­γα­ζο­μέ­νων Ηθο­ποιών) που απο­τε­λούν την πλειο­ψη­φία έδει­ξε στάση υπο­χώ­ρη­σης στην τε­λευ­ταία Γε­νι­κή Συ­νέ­λευ­ση, πη­γαί­νο­ντας πίσω από τις δια­θέ­σεις του κό­σμου. Η πρό­τα­ση τους ήταν, η εξου­σιο­δό­τη­ση του Δ.Σ για κή­ρυ­ξη απερ­γί­ας όποτε αυτό το απο­φα­σί­σει, βά­ζο­ντας φρένο στην απερ­για­κή κλι­μά­κω­ση. Η πρό­τα­ση αυτή πλειο­ψή­φη­σε ορια­κά και βρήκε ισχυ­ρή αντί­στα­ση από τους σπου­δα­στές που συ­νε­χί­ζουν τις κα­τα­λή­ψεις αλλά και απο τους/ις ερ­γα­ζό­με­νους/ες της τέ­χνης που κα­τα­λα­βαί­νουν ότι η λύση βρί­σκε­ται στην κλι­μά­κω­ση του αγώνα.

Πο­λύ­τι­μο χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό του αγώνα των καλ­λι­τε­χνών είναι η προ­σπά­θεια σύν­δε­σης με τον αγώνα των εκ­παι­δευ­τι­κών αλλά και συ­νο­λι­κά με το ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα, καθώς με­γά­λο κομ­μά­τι του καλ­λι­τε­χνι­κού κό­σμου δι­δά­σκει στα σχο­λεία, αντι­με­τω­πί­ζο­ντας κοινά προ­βλή­μα­τα με τους εκ­παι­δευ­τι­κούς.

Ο αγώ­νας των καλ­λι­τε­χνών μέχρι σή­με­ρα έχει πε­τύ­χει μια πρώτη νίκη, να ακου­στεί μα­ζι­κά η φωνή του καλ­λι­τε­χνι­κού κό­σμου που τα τε­λευ­ταία χρό­νια βάλ­λε­ται ανε­πα­νόρ­θω­τα. Χρειά­ζε­ται συ­νέ­χεια και ενί­σχυ­ση του αγώνα, σε σύν­δε­ση με τους φοι­τη­τές και φοι­τή­τριες και με άλ­λους κλά­δους του ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος που πλήτ­το­νται από την πο­λί­τι­κη της κυ­βέρ­νη­σης. Ένα τέ­τοιο στοι­χείο φά­νη­κε και στο κά­λε­σμα για κι­νη­το­ποί­η­ση των καλ­λι­τε­χνών στις 2 Μάρτη, που με­τα­τρά­πη­κε σε δια­μαρ­τυ­ρία για το έγκλη­μα στα Τέμπη. Βρι­σκό­μα­στε, σε προ­ε­κλο­γι­κή πε­ρί­ο­δο. Τα συ­στη­μι­κά κόμ­μα­τα (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ), το μόνο που έχουν να προ­σφέ­ρουν, είναι λι­τό­τη­τα, κα­τα­στο­λή, ρα­τσι­σμό και επι­κίν­δυ­να πο­λε­μι­κά παι­χνί­δια σε συν­δυα­σμό με πα­ρο­χές-ψί­χου­λα για τους/ις ερ­γα­ζό­με­νους/ες. Είναι ση­μα­ντι­κό ο κό­σμος της ερ­γα­σί­ας να δώσει τη δική του απά­ντη­ση μέσα από απερ­για­κούς αγώ­νες που βά­ζουν μπρο­στά τα ερ­γα­τι­κά συμ­φέ­ρο­ντα.

rproject.gr