O βασικός προβληματισμός κάθε σοβαρού ριζοσπάστη ανθρώπου πρέπει να είναι το πώς θα ισχυροποιηθεί ξανά η Αριστερά.
«Μπέρδεψα τα πράγματα με την ονομασία τους. Αυτό λέγεται πεποίθηση»
(Ζαν Πωλ Σαρτρ)
Όσο και αν είναι ενοχλητική (σε πολλούς) έως επικίνδυνη (για ουκ ολίγους), η στροφή της κοινωνίας προς τα δεξιά ολοκληρώθηκε… Και αν στις πρώτες κάλπες η στροφή ήταν καθαρά κεντροδεξιάς κοπής, μετά την Κυριακή μπήκαν και οι «απαραίτητες» ακροδεξιές πινελιές και το παζλ συμπληρώθηκε. Τα καθήκοντα και οι υποχρεώσεις για κάθε άνθρωπο που θέλει μία διαφορετική από την υπάρχουσα κοινωνική πραγματικότητα αυξήθηκαν κατά πολύ…
Κώστας Μαρούντας
Σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν χρειάζονται κατά την προσωπική μου άποψη ούτε αφορισμοί, ούτε ιντερνετικό κράξιμο και ξεσπάθωμα, ούτε υπέρμετρη αμηχανία και απογοήτευση. Αλλά, είναι καλύτερο να προωθηθούν η εκ βαθέων εσωτερική περισυλλογή και αυτοκριτική, η (αυτο)δέσμευση για διαρκή παρουσία στα μελλοντικά αγωνιστικά πεδία, αλλά και όρεξη για εξωστρέφεια και συνδιαμόρφωση… Δεν είναι εύκολο όλο αυτό το πακέτο, αλλά θα καταλάβουν οι περισσότεροι, και πολύ γρήγορα μάλιστα…, πως άλλος δρόμος δεν υπάρχει. Ή, να το πω αλλιώς, είναι δύσκολο να βρεθεί κάποιος περισσότερο πρόσφορος και αναγκαίος… Για να επικρατήσει η Δεξιά σε όλες της τις μορφές, κάτι δεν έκανε καλά όλη η άλλη πλευρά…
Η εκλογική άνοδος της ποικιλώνυμης Ακροδεξιάς είναι γεγονός που αποτυπώνει κοινωνικές τάσεις, αλλά νομίζω πως το κυρίαρχο είναι η πτώση της Αριστεράς. Γιατί αν η Αριστερά είναι δυνατή, κινείται μέσα στην κοινωνία, την εμπνέει και πείθει πως είναι ικανή να δώσει λύσεις, τότε η δυναμική της ισχυροποιείται πάρα πολύ. Γιατί εκπροσωπεί κοινωνικές πλειοψηφίες που αφορούν κατά βάση σε κόσμο που μπορεί να προσφέρει. Σε μία τέτοια (υποθετική) περίπτωση οι Ακροδεξιοί, από τους πιο light και τους πιο ανώδυνους μέχρι τους πιο ατίθασους και τους πιο μοβόρους…, θα φαίνονται σαν αυτό που πραγματικά είναι. Όταν η κοινωνική αυτενέργεια (με ριζοσπαστικό πρόσημο) ενεργοποιείται, αποκαλύπτεται αυτόματα και ποιους εξυπηρετεί η Ακροδεξιά… Έτσι γίνεται εδώ και πολλές δεκαετίες σε διάφορα σημεία της Γης…
Επομένως, ο βασικός προβληματισμός κάθε σοβαρού ριζοσπάστη ανθρώπου πρέπει να είναι το πώς θα ισχυροποιηθεί ξανά η Αριστερά. Προσωπικά, προτιμώ να εστιάζω τη σκέψη μου προς αυτή την κατεύθυνση παρά στο γιατί μπήκαν όλοι αυτοί -μαζεμένοι κιόλας…- στο Αστικό Κοινοβούλιο… Υπάρχει ένας γενικότερος κοινωνικός παλμός στον οποίο ένας αρκετά υπολογίσιμος αριθμός ανθρώπων «ακουμπάει» τις ελπίδες του στους φιλελεύθερους «θιασώτες των επενδύσεων» (ως προς την εξασφάλιση των απαραίτητων)…, και ένα άλλο εξίσου μεγάλο υποσύνολο που διοχετεύει την οργή του για τη διαρκώς και πιο πιεσμένη καθημερινότητα στις ακροδεξιές κορώνες και ρητορικές. Αν η Αριστερά δεν μπορέσει σύντομα να δώσει στον κόσμο να καταλάβει πως έχει (και χρειάζεται άμεσα να κληθεί να εφαρμόσει) ένα διαφορετικό ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ, τότε οι όποιες αντιδράσεις της «αριστερής όχθης» θα είναι άσφαιρες, αποτυχημένες και θα στρέφουν περισσότερους στην άλλη πλευρά. Είτε στη νεοφιλελεύθερη, είτε στην υπερπατριωτική εκδοχή…
Στις σκοτεινές μέρες το όποιο φως είναι πιο δυνατό… Η χώρα έχει ανάγκη την Αριστερά. Αυτό ίσως να το είχαν μέχρι πριν λίγα χρόνια στο νου τους και οι πιο συνετοί εγχώριοι αστοί. Βλέποντας, όμως, τη σημερινή αριστερή ένδεια και αδυναμία (σε γενικές γραμμές, και με βάση το εκλογικό αποτέλεσμα και όχι σε επιμέρους προεκτάσεις, στις οποίες υπάρχουν και θετικά και ελπιδοφόρα στοιχεία όπως π.χ. η σημαντική νέα άνοδος του ΚΚΕ) αλλάζουν γνώμη και αυτοί.
Η Αριστερά δεν βρίσκει τα απαραίτητα στηρίγματα, τους θετικούς συμμάχους…, στο εύρος της κοινωνικής σφαίρας που απαιτούν οι περιστάσεις. Γιατί η Αριστερά πρέπει να είναι ελκυστική και στους ανθρώπους που προωθούν το επιχειρείν (το ζήτημα της ιδιοκτησίας των μέσων παραγωγής είναι άλλο θέμα, εδώ μιλάω για την αύξηση του παραγόμενου πλούτου και για τις ανάλογες πρωτοβουλίες στην εφαρμοσμένη πρακτική), αλλά και που προστατεύουν τον κόσμο της εργασίας. Εκτός και αν οι συνθήκες οξυνθούν τόσο πολύ, η διαπάλη κεφαλαίου-εργασίας φτάσει στο αμήν, και κληθεί η Αριστερά να διαλέξει στρατόπεδο (ελπίζω σε μία τέτοια περίσταση να γίνει η σωστή επιλογή…).
Η Ελλάδα, λοιπόν, του 2023, και κυρίως της επόμενης δεκαετίας, έχει ανάγκη τις εδραιωμένες δημοκρατικές ευαισθησίες, την ενίσχυση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, την προστασία των δικαιωμάτων των αδύναμων (δίχως υπερβολές και άκυρες ιδεοληψίες…), τις ουσιαστικές αναλύσεις για τις προθέσεις και τα πεπραγμένα των κυρίαρχων οικονομικών επιτελείων (κυρίως της Ευρωπαϊκής Ένωσης…), τις συχνές και οργανωμένες εργατικές κινητοποιήσεις, την άμεση επίδειξη αντανακλαστικών σε περιπτώσεις π.χ. κρατικών δολοφονιών ή εξουσιαστικών πράξεων-αποφάσεων-νομοσχεδίων που θίγουν πραγματικά τα κοινωνικά-λαϊκά συμφέροντα.
Το αντίπαλο στρατόπεδο ξέρει πολύ καλά τις δικές του προθέσεις, και μάλλον έχει μεγαλύτερη σύμπνοια στόχων. Ξέρει, όμως, ακόμα καλύτερα πως οφείλει να προσαρμόζει τα σχέδιά του στο επίπεδο αντίδρασης που συναντάει απέναντί του στους κρίσιμους χωροχρόνους (που πρέπει να ψαχτούμε περισσότερο για το ποιοι είναι αυτοί…). Όταν η κοινωνία δεν μπορεί να αντισταθεί, κάποιοι προελαύνουν. Όταν η κοινωνία λέει όχι και αντιστέκεται (έχοντας όμως δικαιολογημένες και σωστές αιτιάσεις, αλλά και λειτουργικούς-εφικτούς στόχους…) τότε αρχίζουν από την πλευρά των ελίτ (και των πολιτικών εκπροσώπων τους) οι οπισθοχωρήσεις, οι τακτικισμοί, οι επικοινωνιακές προπαγάνδες, οι εξαγορές συνειδήσεων, οι προδοσίες στο εσωτερικό της δικής μας πλευράς, ενίοτε και η ωμή βία (με ποικίλες μορφές και εντάσεις καθε φορά)… Αυτή η διελκυστίνδα λαμβάνει χώρα κάθε μέρα, σε κάθε μέρος, και αφορά στον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά και όλους μαζί…
YΓ. Διευκρινίζω πως όταν χρησιμοποιώ τη λέξη Αριστερά για άλλη μία φορά εννοώ το ευρύτερο φάσμα. Ξέρω (νομίζω καλά…) τις επιμέρους διαφοροποιήσεις, τις αντιθέσεις, τις ιστορικές ρήξεις, ακόμα και τα σχετικά μίση και τις συχνές αλληλο-υπονομεύσεις…, τα μελλοντικά σταυροδρόμια και τους ανάλογους διαξιφισμούς, αλλά επιμένω να αντιμετωπίζω τον όρο ως ενιαία έννοια. Κάπως καταχρηστικά; Κάπως έως αρκετά λανθασμένα; Ανεδαφικά; Ρομαντικά-ουτοπικά; Όχι, αλλά από πρακτικισμό και μελλοντική χρηστικότητα…. Γιατί πιστεύω ακράδαντα πως το ποια μορφή της Αριστεράς επικρατεί σε κάθε ιστορική συγκυρία είναι ζήτημα των ίδιων των κοινωνικών αναγκών και των αντικειμενικών συνθηκών. Παρότι πολλές φορές φαίνεται πως είχε δίκιο ο Pascal όταν έλεγε πως «οι άνθρωποι, σχεδόν χωρίς εξαιρέσεις, σχηματίζουν τις πεποιθήσεις τους με βάση όχι τις αποδείξεις, αλλά με βάση αυτό που τους γοητεύει»…
ΥΓ1. Να μου επιτραπεί να πω πως για την ερμηνεία του εκλογικού αποτελέσματος εξίσου απαραίτητη με τη (δι)επιστημονικής υφής κοινωνιολογική προσέγγιση είναι και η εμπειρική καταγραφή, και η αναζήτηση των ατομικών στάσεων-επιθυμιών, και η εσωτερική παραδεκτικότητα, και η ψυχική δύναμη…
efsyn.gr