Έχει ειπωθεί πολλές φορές και με πολλούς τρόπους ότι δίκαιοι πόλεμοι μπορεί να υπάρχουν, δίκαιοι στρατοί όχι. Η διαπίστωση αυτή είναι αδιάψευστη και απέκτησε μέσα στον ιστορικό χρόνο αξιωματικό χαρακτήρα αφού κάθε καινούργια σύγκρουση την επιβεβαιώνει μονότονα και θλιβερά. Πολλοί βέβαια εξακολουθούν να ισχυρίζονται πως η επιδίωξη του σκοπού καθιστά όλα τα μέσα δικαιολογημένα.
Η κρίση τους όμως, συσκοτισμένη από το πρωτείο της προσωρινής αποτελεσματικότητας, παραβλέπει πως ο σκοπός που επικαλείται ο καθένας είναι το κέλυφος ενώ τα μέσα που χρησιμοποιεί για την επίτευξή του αποκαλύπτουν το αληθινό του περιεχόμενο.
Είναι τα μέσα ακριβώς που καθορίζουν την εναξίωση ή την απαξίωση του σκοπού, ανάλογα με τη δομή, τη λειτουργία και το ύφος τους. Εάν λοιπόν η επιλογή τους είναι αλόγιστη και η χρήση τους χυδαία, όχι μόνο δεν αγιάζουν τον σκοπό αλλά τον αμαυρώνουν οικτρά προσδίδοντάς του την όψη ελεεινής καρικατούρας.
Όσοι βέβαια συμψηφίζουν πρόχειρα την κτηνωδία της μίας πλευράς με τη φρίκη της άλλης, δεν αντιλαμβάνονται πως δεν υπάρχει μεγαλύτερη ήττα από το να προσομοιωθείς με τον εχθρό αντιγράφοντας δουλικά όλα τα απεχθή χαρακτηριστικά του. Κατά συνέπεια διερωτώνται ανοήτως, γιατί να μη το κάνουμε κι εμείς αφού το έκαναν οι άλλοι; ενώ η απάντηση είναι απλή: γιατί τότε δεν θα παραμείνετε εσείς αλλά θα γίνετε οι άλλοι — σαν τα μούτρα τους και μάλιστα στον πιο απαίσιο μορφασμό τους!
Υ. Γ. Το πιο αξιομίσητο στο μίσος είναι η μιμητική του διάχυση. Ο Ρενέ Ζιράρ στα Κεκρυμμένα από Καταβολής περιγράφει εξαιρετικά τη διαμάχη των ομοιοτύπων: την αμοιβαία έκπτωση των εχθρών που καταντούν ό ένας προβολικό είδωλο του άλλου.
