Το «Σαλό» του Παζολίνι (ξανα)ζεί σήμερα στο Ισραήλ. Το ίδιο και οι «νύχτες των Κρυστάλλων».
Οι Γερμανοί του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου είχαν ένα άλλοθι: μπορούσαν να μην ξέρουν. Δεν υπήρχαν κάμερες, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ούτε καν εφημερίδες που ενημέρωναν για το τι συνέβαινε στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Βεβαίως και μπορούσαν και όφειλαν και αντιλαμβάνονταν τι ήταν η ναζιστική Γερμανία. Φυσικά σε μαζική κλίμακα σαγηνεύτηκαν από τη φαντασίωση της δύναμης του ναζισμού. Οπωσδήποτε υπήρχε και συλλογική ενοχή. Αλλά υπήρχε και άλλοθι.
Θέμης Τζήμας
Σήμερα, δεν υπάρχει άλλοθι. Μπορούμε κάθε πρωί να δημοσιεύουμε τουλάχιστον 5-10 βίντεο και φωτογραφίες από παιδιά και γυναίκες όχι μόνο νεκρά (εκεί ο πόνος έχει σταματήσει) αλλά με πρωτοφανή εγκαύματα, με ακρωτηριασμούς, εξαρθρωμένα και σπασμένα οστά, τραύματα πέραν πάσης φαντασίας από την Παλαιστίνη.
Ακόμα και όσοι δεν εμπιστεύονται αυτά που φτάνουν στις οθόνες των κινητών μας μπορούν να παρακολουθήσουν τους αριθμούς που δίνει ο γενοκτονικός στρατός του Ισραήλ: σύμφωνα με τον ίδιο (και τα μαγειρεμένα από τον ίδιο στοιχεία που δημοσιοποιεί), αυτούς τους 10 μήνες έχει συλλάβει και σκοτώσει 14.000 μέλη της Χαμάς. Οι συλλήψεις που έχει πραγματοποιήσει είναι περίπου 9.000. Αυτός ο αριθμός μας αφήνει 5.000 νεκρούς μέλη της Χαμάς και της παλαιστινιακής αντίστασης μετά από τους χειρότερους βομβαρδισμούς στην ανθρώπινη ιστορία (χάρη στις ΗΠΑ) και μια χερσαία εισβολή η οποία συνεχίζεται ακόμα. Το σύνολο των νεκρών στη Γάζα είναι ήδη 41.000 το λιγότερο (δεν προσμετρώνται όσες και όσοι παραμένουν θαμμένοι στα ερείπια). Στην ευνοϊκότερη λοιπόν για το Ισραήλ περίπτωση (ακόμα και τα συστημικά έντυπα των ΗΠΑ αμφισβητούν αυτά τα στοιχεία εντόνως) μιλούμε για 1 ένοπλο νεκρό προς 8-9 αμάχους.
Τα πλέον «έξυπνα» αμερικανικά όπλα σκοτώνουν καθ’ ομολογία του ίδιου του Ισραήλ σχεδόν μόνο αμάχους. Δεν πρόκειται περί λάθους φυσικά ή περί κάποιας απατεωνιάς ως προς το πόσο «έξυπνα» είναι τα αμερικανικά και εν γένει «δυτικά» όπλα αλλά περί γενοκτονίας η οποία υλοποιείται τόσο δια των όπλων, όσο και δια της πείνας. Πρόκειται για αυτό που μια σειρά υπουργών του Ισραήλ έχουν πει με πολλούς τρόπους: εξόντωση των «ανθρωπίνων ζώων» και μετατροπή της γης τους σε ένα γιγάντιο resort. Και κατόπιν ένα «μεγάλο Ισραήλ», το οποίο θα διαλύσει μια σειρά κρατών της περιοχής ακόμα.
Μόλις τα προηγούμενα βράδια, είχαμε νέα πογκρόμ με δολοφονίες, κακοποιήσεις και καταστροφές εναντίον Παλαιστινίων από τον εκφασισμένο όχλο, ενώ μέσα στο Ισραήλ διαδηλωτές απαιτούν το δικαίωμα των στρατιωτών τους να βιάζουν τους αιχμαλώτους. Δεν υπήρξε ποτέ κάτι αντίστοιχο σε τόσο μαζική κλίμακα. Το «Σαλό» του Παζολίνι (ξανα)ζεί σήμερα στο Ισραήλ. Το ίδιο και οι «νύχτες των Κρυστάλλων».
Αλλά τι είναι αυτό που είναι το Ισραήλ πια; Είναι σαφώς το υπέρτατο αποικιοκρατικό, έγκλημα: το αποικιοκρατικό σχέδιο που έχει εξοπλιστεί με πυρηνικά και που υποστηρίζεται άνευ όρων από τη «Δύση». Είναι όμως και κάτι ακόμα: ο μαζικώς ενσαρκωμένος λόγος του καπιταλιστή σε έναν ύψιστο βαθμό (ή τουλάχιστον ύψιστο βαθμό πριν περάσουμε σε μετά- ανθρώπινες κοινωνίες). Στο Ισραήλ έχουμε την πλήρη απώλεια κάθε μέτρου. Έχουμε τη μεγιστοποίηση της απόλαυσης δια του λόγου της κυριαρχίας, ο οποίος μοιραία από-ανθρωποποιεί το αντικείμενο της κυριαρχίας του. Ο λόγος για τον οποίο μιλούμε είναι αυτός που απαιτεί την άσκηση της κυριαρχίας και βίας, όχι ως ανάγκης ή αν προτιμάτε όχι μόνο ή κυρίως ως ανάγκης αλλά ως απόλαυσης. Το να σκοτώνεις, να βιάζεις, να φυλακίζεις, να βασανίζεις Παλαιστινίους (και όχι μόνο) είναι η διεστραμμένη απόλαυση την οποία υλοποιεί το Ισραήλ με τις πλάτες και τη στήριξη της «Δύσης».Φυσικά, θα υπάρξει και ο λόγος περί αναγκαιότητας από πλευράς Ισραήλ να πράξει όσα πράττει. Αλλά πρώτον, ο λόγος που προδίδει τον πυρήνα της απόλαυσης, της διεστραμμένης απόλαυσης πίσω από τα εγκλήματά του δεν κρύβεται. Η ίδια η περιγραφή του πώς καλύπτεται αυτή η υποτιθέμενη ανάγκη (σκότωσε 8,9,10 ή και ολόκληρες οικογένειες για να πετύχεις υποτίθεται έναν μαχητή της αντίστασης) δεν μπορεί να κρύψει μια δολοφονική μανία η οποία πια πληθωρίζεται τόσο ως προς την έντασή της, όσο και ως προς το πόσοι Ισραηλινοί και υποστηρικτές τους ανά τον κόσμο τη συμμερίζονται χωρίς άλλοθι, την ίδια στιγμή κατά την οποία συναντά ολοένα μεγαλύτερη απόρριψη.
Η απόλαυση είναι διεστραμμένη και μεγιστοποιείται υπό μορφή συλλογικής παράκρουσης, προκειμένου να θεραπεύσει τον τελικώς αθεράπευτο φόβο των Ισραηλινών από αυτό που πια συνειδητοποιούν: είναι ξένοι και προσωρινοί στη γη που κατέχουν. Όχι οι Εβραίοι της Μέσης Ανατολής/Δυτικής Ασίας. Το Ισραήλ και οι Ισραηλινοί Εβραίοι ως στυλοβάτες ενός απαρτχάιντ και μιας γενοκτονίας. Η απόλαυση της καταστροφής του άλλου, του ντόπιου καθώς μεγιστοποιείται στρώνει το δρόμο της καταστροφής του υποκειμένου της. Το βλέπουμε ήδη: η Ισραηλινή κοινωνία καταστρέφεται ένδοθεν τώρα που η φαντασίωσή της περί ανεξέλεγκτης, αποκαλυπτικής ισχύος της συντρίβεται, στο πεδίο της μάχης και την κατατέμνει εσωτερικώς.
Φυσικά οι πρωταρχικές αιτίες για το αποικιακό σχέδιο το οποίο είναι και υπηρετεί το Ισραήλ είναι διεθνοπολιτικές. Αυτές οι αιτίες έφτιαξαν αυτό το κράτος και αυτήν τη συγκεκριμένη κοινωνία. Έστρωσαν τον δρόμο για να κυριαρχήσει ο λόγος του καπιταλιστή, της διεστραμμένης απόλαυσης καταστροφής, μέσα στην εν λόγω κοινωνία αλλά όχι μόνο σε αυτήν. Το Ισραήλ λειτουργεί ως ο παράγοντας νομιμοποίησης αυτού του λόγου ευρύτερα στις «δυτικές» κοινωνίες. Η «Δύση» με πρώτες τις ΗΠΑ αποδέχεται και υποστηρίζει ενεργά ότι το Ισραήλ μπορεί να μην κανοναρχείται (το είχε κάνει σε άλλη έκταση και στο Γκουαντανάμο).
Μπορεί να σκοτώνει συστηματικώς αμάχους αλλά παρόλα αυτά να παίρνει ακόμα περισσότερα όπλα. Να επιτίθεται σε ένα άλλο κράτος αλλά να δικαιούται προστασίας από έναν διεθνή συνασπισμό προκειμένου να μην υποστεί τις συνέπειες. Να παραβιάζει ή να δυναμιτίζει κάθε συμφωνία περί ανακωχής και να επιβραβεύεται με ένα ευνοϊκότερο ακόμα υπέρ του σχέδιο ανακωχής. Αυτό που δικαιολογεί η «Δύση» στο Ισραήλ, το νομιμοποιεί και το προετοιμάζει η ίδια (δηλαδή το σύστημα εξουσίας της, ο προοπτικώς μετά- ανθρώπινος καπιταλισμός) για την ίδια. Τον καπιταλιστικό λόγο της μη κανοναρχημένης, ανεξέλεγκτης και διεστραμμένης απόλαυσης, τον κανιβαλισμό του «άλλου» (του όποιου «άλλου») τον προβάρει η «Δύση» σε όλη του την έκταση μέσα από το Ισραήλ αλλά τον προετοιμάζει και για το εσωτερικό της. Οι εικόνες από τη γενοκτονία του Ισραήλ (όπου παρεμπιπτόντως ο όρος «γενοκτονία» δεν περιγράφει επαρκώς αυτό που συμβαίνει και πώς νοηματοδοτείται) για ένα σημαντικό μέρος των κοινωνιών μας λειτουργούν όχι ως παράγοντας εξέγερσης αλλά διέγερσης καταστροφικών φαντασιώσεων καταστροφής. Αυτό ακριβώς συμβαίνει και μεταξύ πολλών εξ όσων υφίστανται και οι ίδιες/-οι τον λόγο του καπιταλιστή σε άλλες του εκφάνσεις.
Φυσικά, η όποια γεωγραφική απόσταση καθιστά ευκολότερη τη διάρρηξη της θεμελιακής για την ανθρωπότητα, στοιχειώδους έστω ανθρώπινης ενσυναίσθησης. Δεν είναι όμως αυτό το μείζον στοιχείο για τη διάρρηξη της ενσυναίσθησης. Η ίδια διάρρηξη μπορεί να λάβει χώρα στο μέλλον και για οποιονδήποτε γείτονά μας. Το μείζον είναι η κυριαρχία του λόγου του καπιταλιστή: η νομιμοποίηση και η ηγεμονία της κατάλυσης του ορίου της απόλαυσης, μιας διεστραμμένης απόλαυσης ισχύος που εκμηδενίζει τον «άλλον». Δε συμβαίνει κάτι τέτοιο μόνο στους πολέμους και εν προκειμένω στον συγκεκριμένο. Απλώς είναι στον πόλεμο και ειδικότερα σε αυτόν τον συγκεκριμένο πόλεμο αποικιοκράτη και επαναστατημένου που αναδεικνύεται σε όλο της το μέγεθος η φαντασίωση ισχύος του λόγου του καπιταλιστή και η καταστροφικότητά του. Το ίδιο συμβαίνει λιγότερο εμφανώς όσο (θα) επιχειρείται το «άλμα» μιας κάστας υπερπλουσίων προς έναν κόσμο οντολογικώς κατοχυρωμένων ανισοτήτων, στο πλαίσιο του οποίου ελπίζουν ότι θα αποσπαστούν ολοκληρωτικώς από τις υπόλοιπες κοινωνικές τάξεις. Πρέπει όλοι μας να ηγεμονευθούμε από αυτόν τον λόγο. Να νιώσουμε οικεία με το ανοίκειο της απόλαυσης χωρίς μέτρο, της απόλαυσης της καταστροφής. Της καταστροφής πρώτα του άλλου και έπειτα της δικής μας.
Απέναντι σε αυτόν το λόγο του καπιταλιστή ο οποίος σχεδόν μοιραία οδηγεί και στον εκφασισμό ορθώνεται ο λόγος του επαναστατημένου. Ο επαναστατημένος δεν είναι απαραιτήτως αριστερός (πολλώ δε μάλλον της όποιας «δικής μας» εκδοχής), «δυτικότροπος», κοσμικός ή κάτι σχετικό. Μόνο στη συντηρητική, δυτικότροπη σκέψη υπάρχουν τέτοιες ταυτίσεις. Ο επαναστατημένος δεν είναι καν εν γένει και για πάντα επαναστατημένος. Ο ηγεμονευόμενος από τον λόγο του καπιταλιστή, ο εκφασισμένος, άνευ συντριβής παραμένει πάντα και παντού έτσι. Ο επαναστατημένος αποδεικνύεται τέτοιος ή όχι, σε κάθε επιμέρους αντίθεση. Ο επαναστατημένος πρωτίστως είναι ανυπότακτος, αντίθετος, αντίλογος στο λόγο της καταστροφής. Είναι πάντοτε συγκεκριμένος στον τόπο και στον χρόνο κατά τον οποίο αρθρώνεται και δομείται με επίκεντρο τον λόγο του καπιταλιστή και με στόχο την αναίρεση και αναστροφή του.
Υπάρχει ένα πολύ ενδιαφέρον παράδειγμα περί αυτού: η βασικότερη ίσως κατηγορία που απευθύνει το Ιράν στους αντιπάλους του είναι η «αλαζονεία». Μπορεί να το διαβάσει κανείς σε κάθε ανακοίνωση αλλά και στη βιογραφία του Αλί Χαμενεΐ. Σωστά αντιλαμβάνονται ότι η ήττα των ΗΠΑ και του Ισραήλ θα (πρέπει να) σηματοδοτήσει την επαναφορά ενός μέτρου στη διεθνή πρακτική. Η Χαμάς απολογήθηκε επειδή ένας μαχητής της εκτέλεσε έναν όμηρο. Το ίδιο είχε κάνει παλιότερα ο ηγέτης της Χεζμπολάχ όταν πυρά από τη δική τους πλευρά είχαν σκοτώσει αμάχους. Ασχέτως προθέσεων, ο λόγος της αντίστασης έχει στον πυρήνα του το μέτρο. Η βία κανοναρχείται υπηρετεί έναν σκοπό, οφείλει να υπακούει σε μια ισορροπία μέσου -σκοπού- υπόστασης του αντικειμένου της. Σε έναν κόσμο κυριαρχούμενο από τον βάρβαρολόγο του καπιταλιστή πρόκειται για μια συνθήκη επαναστατική και ηρωική. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι δείχνει μια σοφία γειωμένη απέναντι σε έναν κόσμο ξεριζωμένο, εξ ου βίαιο και αποκρουστικό.
https://kosmodromio.gr/2024/08/21/%ce%b7-%ce%b3%ce%b5%ce%bd%ce%bf%ce%ba%cf%84%ce%bf%ce%bd%ce%af%ce%b1-%ce%ba%ce%b1%ce%b9-%ce%bf-%ce%bb%cf%8c%ce%b3%ce%bf%cf%82-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%ba%ce%b1%cf%80%ce%b9%cf%84%ce%b1%ce%bb%ce%b9/