Προφορικότητα…

Προφορικότητα…

  • |

Υπάρχουν παλιές και μυστηριακές συνδέσεις ανάμεσα στον γενέθλιο τόπο και τις αστικές εικόνες -ο σύνδεσμος βέβαια είναι η γλώσσα είτε ως προφορικότητα είτε ως γραφή.

Τυχεροί όσοι μπορούν και αναπνέουν αυτήν την ηδύτητα της γλώσσας -της μητρικής εννοείται [που είναι γλώσσα της ευαισθησίας και όχι της συμβατικότητας]. Είναι ασύγκριτο το πλεονέκτημα της προφορικότητας, ειδικά όταν ο λόγος ρέει αβίαστα, χωρίς ενδοιασμούς, χωρίς επιφυλάξεις, χωρίς λόγιες γαρνιτούρες. Μόνο έτσι απολαμβάνει κανείς τη μουσική που δεν έχει πάψει να υπάρχει στη γλώσσα της ελληνίδας επαρχίας, εδώ και αιώνες.

Γιώργος Σταματόπουλος

Αυτή τη μουσική θα ήταν ευτύχημα να την κάνουν να αντηχήσει οι Ελληνες ποιητές στο έργο τους, μια και σήμερα η επικοινωνία δεν είναι στα καλύτερά της με τόσους ηλεκτρονικούς χαρακτήρες κατά τη χρήση της γλώσσας. Να ανανεωθεί ο πλούτος των λέξεων, να αποκτήσουν οι λέξεις καινούργια σημασία και αυτό να το κάνουν οι ποιητές -και οι μουσικοί μας, δεν συζητείται.

Η πρωταρχική σημασία να ξαναβρεί την αίγλη της, οι σημασίες να σμίξουν ερωτικά και παράφορα, να γεννήσουν νέες λέξεις και ας είναι και από ξένη γλώσσα, να είναι όμως λαϊκές και μεστωμένες.

Το μεγαλείο του παρελθόντος δεν μπορεί να γίνει κατανοητό άμα δεν ενσωματωθεί στις ανάγκες και την οξύνοια του παρόντος [να οξυνθούν οι ρυθμοί και το ύφος, όσο αυτό είναι δυνατό -δεν είναι καιρός για λειάνσεις]. Ερχεται επίσης στην επιφάνεια μια παλιά αρμονία, απότοκη της αρχαίας πολυγλωσσίας στον ελληνικό χώρο, κουβαλώντας στους τόνους της -ηδονικά- άρωμα γενέθλιας γης. Η γενέθλια γοητεία, ο μητρικός σπασμός, η ερωτική κραυγή.

Είναι οι αισθήσεις που πρωταγωνιστούν, είναι ο μέσα κόσμος τον οποίο κάποιοι μπηχεβιοριστές [συμπεριφοριστές, τρέχα γύρευε τον όρο] προσπάθησαν να μας πείσουν να τον απαρνηθούμε [δεν υπάρχει τάχα πραγματικός εαυτός παρά μόνο εγκεφαλικοί νευρώνες που κάνουν τη «δουλειά» -και άλλες ανοησίες]. Ο εαυτός, λένε οι σημερινοί αυτοί επιστήμονες, στην ουσία δεν υπάρχει αλλά έχει αντικατασταθεί από διευθετήσεις -μεταξύ των;- των εγκεφαλικών κυττάρων. Και επιμένουν μάλιστα. Μόνο η φυσική είναι επιστήμη, μας σκοτίζουν, και όλα τα άλλα μπαρμπούτσαλα -ρε τι πάθαμε.

Φαίνεται δεν έχουν ιδέα πώς γεννιέται και πώς διαμορφώνεται η γλώσσα και ας μην έχει πάντα μαζί της τον κοινό νου (ο τελευταίος εξαπατάται αλλά έως ενός σημείου· στην πορεία τα βρίσκει [ο κοινός νους] με την επιστήμη). Το υπέδαφος της γλώσσας και της σκέψης δεν αλλάζει, χιλιετίες τώρα. Η ζωή σε τίποτε δεν διαφέρει σήμερα από αυτή των πιο παλιών προπατόρων, εννοώ στο πώς ξεμυτίζουν τα συναισθήματα και οι πράξεις των ανθρώπων. [Ο Θουκυδίδης ήταν από τους πρώτους που το είδε και το άφησε ο άνθρωπος κτήμα ες αεί -τι άλλο να προσέφερε στην ανθρωπότητα;].

Η προφορικότητα δεν έχει σχέση με τη χυδαιότητα, αλλού ας στρέψουμε τη ματιά ώστε και να προφυλαχτούμε από τη χυδαιότητα, που μας περιτριγυρίζει.

efsyn.gr