Βοήθεια, οι… μεταρρυθμιστές πάλι! Οι ποινικοί κώδικες σε νέες περιπέτειες…

 Οι ν. 4637/2019, 4855/2021, 4908/2021, 4947/2022 και 4985/2022, αλλά και άλλοι (εν­δει­κτι­κά : ν. 4689/2020, 4703/2020, 4937/2022, 4995/2022), έχουν προ­κα­λέ­σει σο­βα­ρά πλήγ­μα­τα στις θε­σμο­θε­τη­μέ­νες ελευ­θε­ρί­ες και δι­καιώ­μα­τα και σο­βα­ρή οπι­σθο­δρό­μη­ση σε κα­τα­κτή­σεις αγώ­νων δε­κα­ε­τιών. Εχω ανα­φερ­θεί σε ανα­λυ­τι­κή μου αρ­θρο­γρα­φία σε όλα αυτά στον αντί­στοι­χο χρόνο.

Όπως συ­νή­θως, αντί­στρο­φα μι­κρός με τον χρόνο ερ­γα­σί­ας της νο­μο­πα­ρα­σκευα­στι­κής επι­τρο­πής είναι ο χρό­νος δια­βού­λευ­σης που πα­ρέ­χε­ται, παρά το γε­γο­νός ότι με το νο­μο­θέ­τη­μα επι­χει­ρεί­ται για πολ­λο­στή φορά δο­μι­κή επέμ­βα­ση σε θε­με­λιώ­δεις έν­νοιες και δια­τά­ξεις, ιδίως του Π.Κ., που μά­λι­στα ορι­σμέ­νες από αυτές απο­δο­μούν πλή­ρως την βα­σι­κή κα­τεύ­θυν­ση του νέου Π.Κ. (ν. 4619/19), που εκεί­νος εμ­φα­νί­στη­κε ως προ­ϊ­όν μα­κρό­χρο­νων δια­βου­λεύ­σε­ων και εκ­συγ­χρο­νι­σμού του Ποι­νι­κού Κώ­δι­κα μετά από 70 χρό­νια. Οι πο­λι­τι­κές σκο­πι­μό­τη­τες που εμ­φα­νί­ζο­νται ως με­ταρ­ρυθ­μι­στι­κές φι­λο­δο­ξί­ες κάθε Υπουρ­γού και Κυ­βέρ­νη­σης έχουν οδη­γή­σει κάθε λίγο και λι­γά­κι στην τρο­πο­ποί­η­ση όλων των κω­δί­κων, νο­μο­θε­τη­μά­των μα­κράς πνοής κατά τον προ­ο­ρι­σμό τους που η σύ­ντα­ξή τους πα­λιό­τε­ρα ση­μα­το­δο­τού­σε τον καρπό μιας μα­κρό­χρο­νης προ­σπά­θειας νο­μι­κών επι­τε­λεί­ων και σή­με­ρα έχουν κα­τα­ντή­σει πε­ριο­δι­κές εκ­δό­σεις εκ­πλή­ρω­σης πρό­σκαι­ρων πο­λι­τι­κών σκο­πι­μο­τή­των, στη διαρ­κή με­τα­βο­λή του νο­μι­κού κα­θε­στώ­τος, που σε συν­δυα­σμό με τα συ­νε­χή ζη­τή­μα­τα δια­χρο­νι­κού δι­καί­ου, την πο­λυ­νο­μία και την έλ­λει­ψη πραγ­μα­τι­κής κω­δι­κο­ποί­η­σης υπο­βαθ­μί­ζουν την ίδια την απο­νο­μή του δι­καί­ου και κα­θι­στούν μαρ­τυ­ρι­κή τη δι­κη­γο­ρία. Όμως συμ­βά­λουν στην ιδε­ο­λο­γι­κή και επι­κοι­νω­νια­κή λει­τουρ­γία της ποι­νι­κής νο­μο­θε­σί­ας, την οποία επι­χει­ρούν να νο­μι­μο­ποι­ή­σουν ως μέσο κα­τα­στο­λής της εξου­σί­ας και να απαλ­λά­ξουν την τε­λευ­ταία από τις τα­ξι­κές και δια­χρο­νι­κές της ευ­θύ­νες για τις κοι­νω­νι­κές αι­τί­ες που οδη­γούν στην πα­ρα­βα­τι­κό­τη­τα αλλά και αυτό που έχει επι­λέ­ξει να ορί­ζει ως πα­ρα­βα­τι­κό­τη­τα.

ΑΠΟ­ΠΡΟ­ΣΑ­ΝΑ­ΤΟ­ΛΙ­ΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΥΛ­ΛΟ­ΓΙ­ΚΗ ΕΥ­ΘΥ­ΝΗ….

Όσον αφορά  και το συ­γκε­κρι­μέ­νο νο­μο­σχέ­διο δεν θα χρεια­στεί με­γά­λη προ­σπά­θεια για να αντι­λη­φθεί οποιο­δή­πο­τε σχε­τι­κός ανα­γνώ­στης του, ότι η βα­σι­κή φι­λο­σο­φία από την οποία διέ­πε­ται επί της αρχής η σύλ­λη­ψη των ρυθ­μί­σε­ων του νο­μο­σχε­δί­ου, πη­γά­ζει από την πε­ποί­θη­ση της ανα­ντι­στοι­χί­ας των ποι­νών και των ποι­νι­κών αριθ­μή­σε­ων προς όφε­λος των δρα­στών ως αι­τί­ας για την αύ­ξη­ση της εγκλη­μα­τι­κό­τη­τας, πράγ­μα το οποίο άλ­λω­στε ακού­με κα­θη­με­ρι­νά σε όλα τα Μ.Μ.Ε. από βου­λευ­τές της κυ­βέρ­νη­σης, αλλά και δη­μο­σιο­γρά­φους των ίδιων από­ψε­ων, καθώς και εκ­προ­σώ­πους συν­δι­κα­λι­στές της αστυ­νο­μί­ας που συμ­με­τέ­χουν σε κάθε σχε­τι­κή τη­λε­ο­πτι­κή εκ­πο­μπή.

Πάντα κά­ποιος που απο­φυ­λα­κί­στη­κε και εγκλη­μά­τι­σε θα απο­τε­λεί το αρ­χέ­τυ­πο για την συ­νο­λι­κή προ­σο­μοί­ω­ση της ει­κό­νας στον κα­νό­να που στρε­βλά δια­μορ­φώ­νε­ται,, αφού καμ­μία στα­τι­στι­κή ανά­λυ­ση και επε­ξερ­γα­σία δεν επι­βε­βαιώ­νει ότι η πλειο­ψη­φία των υπο­κει­μέ­νων ομοί­ων ρυθ­μί­σε­ων συ­μπε­ρι­φέ­ρε­ται πα­ρα­βα­τι­κά, ώστε να δι­καιο­λο­γεί­ται η συ­νο­λι­κή αντι­με­τώ­πι­ση του ζη­τή­μα­τος με σκλή­ρυν­ση και αυ­στη­ρο­ποί­η­ση των ποι­νών και των προ­ϋ­πο­θέ­σε­ων της υφ όρον από­λυ­σης. Η γε­νι­κευ­μέ­νη αντι­με­τώ­πι­ση με­μο­νω­μέ­νων πα­ρα­βα­τι­κών συ­μπε­ρι­φο­ρών με συ­νο­λι­κή αυ­στη­ρο­ποί­η­ση όμως δεν είναι παρά η συ­νει­δη­τή επι­λο­γή της συλ­λο­γι­κής ευ­θύ­νης στο νο­μο­θε­τι­κό επί­πε­δο, επι­λο­γή αντί­θε­τη με τη θε­με­λιώ­δη αρχή της ατο­μι­κής ευ­θύ­νης στο ποι­νι­κό δί­καιο.

Και η από­δο­ση της εγκλη­μα­τι­κό­τη­τας στις χα­μη­λές ποι­νές απο­προ­σα­να­το­λί­ζει από τα κοι­νω­νι­κά αίτια, τα οποία την γεν­νούν, ενι­σχύ­ει τον κυ­ρί­αρ­χο ρόλο των κα­τα­σταλ­τι­κών δυ­νά­με­ων εγκα­θι­στώ­ντας τις ως ανα­γκαί­ες στην κα­θη­με­ρι­νή ζωή του πο­λί­τη, συμ­βάλ­λουν στην ανοχή των αυ­θαι­ρε­σιών και των πα­ρα­βιά­σε­ων και κυ­ρί­ως απαλ­λάσ­σουν την πο­λι­τι­κή εξου­σία και την άρ­χου­σα τάξη από τις ευ­θύ­νες για την εκτε­τα­μέ­νη φτώ­χεια, πε­ρι­θω­ριο­ποί­η­ση, εγκλη­μα­το­ποί­η­ση της με­τα­νά­στευ­σης και των αντι­στά­σε­ων που απο­τε­λούν τις κύ­ριες αι­τί­ες της πα­ρα­βα­τι­κό­τη­τας.

Ανά­λο­γη επι­κοι­νω­νια­κή προ­τε­ραιό­τη­τα επι­βάλ­λει τις τρο­πο­ποι­ή­σεις στις δια­τά­ξεις εμπρη­σμού δασών : Υπη­ρε­τεί την δια­χρο­νι­κή απο­προ­σα­να­το­λι­στι­κή και πάντα ανα­πό­δει­κτη ρη­το­ρι­κή όλων των κυ­βερ­νή­σε­ων ότι για τα δάση που καί­γο­νται κάθε χρόνο φταί­νε κά­ποιοι σα­τα­νι­κοί εμπρη­στές, πρά­χτο­ρες κ.λπ. (το 2023 και πρό­σφυ­γες !!!) και όχι η εγκλη­μα­τι­κή πο­λύ­πλευ­ρη εγκα­τά­λει­ψή τους που δια­μορ­φώ­νει αντι­κει­με­νι­κές συν­θή­κες ξη­ρα­σί­ας και υπερ­θέρ­μαν­σης και τα κα­θι­στά εύ­φλε­κτη ύλη σε οποια­δή­πο­τε ανά­φλε­ξη.

Η ΣΙΩ­ΠΗ­ΡΗ ΑΝΑ­ΚΛΗ­ΣΗ ΤΗΣ ΜΕ­ΓΑ­ΛΗΣ ΕΞΑΓ­ΓΕ­ΛΙΑΣ….

Ωστό­σο η επί­ση­μη εξαγ­γε­λία του νο­μο­σχε­δί­ου ξε­κι­νά­ει με μια με­γά­λη έκ­πλη­ξη :

Από το κεί­με­νο που δό­θη­κε στις 28.11.2023 στην δη­μο­σιό­τη­τα από το Υπουρ­γείο Δι­καιο­σύ­νης με τον τίτλο «Σύ­νο­ψη Βα­σι­κών Ση­μεί­ων των νέων δια­τά­ξε­ων Ποι­νι­κού Κώ­δι­κα και του Κώ­δι­κα Ποι­νι­κής Δι­κο­νο­μί­ας», απου­σιά­ζει η εξαγ­γελ­θεί­σα και ιδιαί­τε­ρα προ­βαλ­λό­με­νη ως πρώτη με­ταρ­ρύθ­μι­ση στους τί­τλους και τα πρω­το­σέ­λι­δα των δη­μο­σιευ­μά­των, επα­να­φο­ρά του αυ­τε­πάγ­γελ­του της ποι­νι­κής δί­ω­ξης τρα­πε­ζι­κών στε­λε­χών για οι­κο­νο­μι­κά αδι­κή­μα­τα αντί της κατ’ έγκλη­ση που ισχύ­ει τώρα και η οποία, όπως είναι γνω­στό, απο­τέ­λε­σε την πρώτη κοι­νο­βου­λευ­τι­κή γκάφα του νέου – μη εκλεγ­μέ­νου βου­λευ­τή –  Υπουρ­γού Δι­καιο­σύ­νης, ο οποί­ος απέ­δω­σε τη νο­μο­θε­τι­κή αλ­λα­γή αυτής στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α., ενώ την είχε πραγ­μα­το­ποι­ή­σει η κυ­βέρ­νη­ση της Ν.Δ. με το άρθρο 12 παρ. 3 του ν. 4637/2019, το οποίο τρο­πο­ποί­η­σε ανά­λο­γα το δεύ­τε­ρο εδά­φιο της πα­ρα­γρά­φου 1 του άρ­θρου 405 ΠΚ. Έτσι, λοι­πόν, παρά την δια­φή­μι­ση στην οποία συ­νέ­βα­λαν δε­ό­ντως τα πα­πα­γα­λά­κια της προ­πα­γάν­δας του Υπουρ­γεί­ου Δι­καιο­σύ­νης,  η «με­ταρ­ρύθ­μι­ση» αυτή, που εμ­φα­νί­στη­κε ως κο­ρω­νί­δα του νέου νο­μο­σχε­δί­ου, λεί­πει από το ση­μεί­ω­μα σύ­να­ψης.

Τι συ­νέ­βη άραγε ; Εξέ­φρα­σε αντιρ­ρή­σεις η Ενωση Ελ­λη­νι­κών τρα­πε­ζών η η ΤτΕ ; Μήπως τα διά­φο­ρα κέ­ντρα εξου­σί­ας της Ε.Ε. ; Η πρό­κει­ται απλά για αβλε­ψία ;

ΟΠΙ­ΣΘΟ­ΔΡΟ­ΜΗ­ΣΗ, ΠΟ­ΛΙ­ΤΙ­ΚΕΣ ΣΚΟ­ΠΙ­ΜΟ­ΤΗ­ΤΕΣ….

Όσον αφορά τις επι­μέ­ρους δια­τά­ξεις, όπως πε­ρι­λαμ­βά­νο­νται στο ση­μεί­ω­μα υπό τον τίτλο «Σύ­νο­ψη βα­σι­κών ση­μεί­ων των νέων δια­τά­ξε­ων του Ποι­νι­κού Κώ­δι­κα και του Κώ­δι­κα Ποι­νι­κής Δι­κο­νο­μί­ας» ακο­λου­θεί μια «κατ άρθρο» πρώτη – εκ των πραγ­μά­των όχι ακόμα σε βάθος αν θε­ω­ρη­θεί ότι χρειά­ζε­ται – κρι­τι­κή σε κάθε επι­μέ­ρους ση­μείο.

Τα ση­μεία προη­γού­νται και πα­ρα­τί­θε­νται με πλά­για γράμ­μα­τα :

– Από κα­νό­νας, γί­νε­ται εξαί­ρε­ση η ανα­στο­λή της ποι­νής για πλημ­με­λή­μα­τα. Θα μπο­ρεί να χο­ρη­γη­θεί σε ποι­νές φυ­λά­κι­σης έως ένα έτος, όταν οι αμε­τά­κλη­τες προη­γού­με­νες κα­τα­δί­κες δεν υπερ­βαί­νουν το ένα έτος.

Η σκοπ­μό­τη­τα ομο­λο­γεί­ται ευ­θέ­ως : Με τις ρυθ­μί­σεις για τα πλημ­με­λή­μα­τα, η κυ­βέρ­νη­ση της Ν.Δ. ανοί­γει διά­πλα­τα τις φυ­λα­κές για να πολ­λα­πλα­σιά­σει τον πλη­θυ­σμό τους, δια­τει­νό­με­νη ότι με αυτόν τον τρόπο θα λύσει το ζή­τη­μα της εγκλη­μα­τι­κό­τη­τας.

-Έκτι­ση ποι­νών με εναλ­λα­κτι­κούς τρό­πους κοι­νω­φε­λούς ερ­γα­σί­ας ή με­τα­τρο­πής της ποι­νής σε χρήμα (η οποία επα­νέρ­χε­ται) για ποι­νές φυ­λά­κι­σης έως 2 έτη.

-Πραγ­μα­τι­κή έκτι­ση μέ­ρους της ποι­νής έως 6 μήνες για ποι­νές φυ­λά­κι­σης από 2 έως 3 έτη.

-Πραγ­μα­τι­κή έκτι­ση σε σω­φρο­νι­στι­κό κα­τά­στη­μα για ποι­νές άνω των 3 ετών.

Οι ρυθ­μί­σεις για πραγ­μα­τι­κή έκτι­ση μέ­ρους της ποι­νής για πλημ­μέ­λη­μα έως 2-3 έτη και ολό­κλη­ρης για ποι­νές άνω των τριών ετών :

α) Κι­νού­νται στον δρόμο που άνοι­ξε ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και η πο­μπώ­δης νο­μο­πα­ρα­σκευα­στι­κή του επι­τρο­πή δυ­στυ­χώς με το νέο Ποι­νι­κό Κώ­δι­κα (ν. 4619/2019), ο οποί­ος ου­σια­στι­κά κα­θιέ­ρω­σε την υπο­χρε­ω­τι­κή έκτι­ση μέ­ρους ποι­νής για πλημ­με­λή­μα­τα, κα­ταρ­γώ­ντας (άρθρο 99 Π.Κ.) την ανα­στο­λή σε ποι­νές 3-5 ετών.

β) Κα­ταρ­γούν στην πράξη την απο­ποι­νι­κο­ποί­η­ση εκα­το­ντά­δων πλημ­με­λη­μα­τι­κών πρά­ξε­ων που ύστε­ρα από απαί­τη­ση του προ­ο­δευ­τι­κού νο­μι­κού κό­σμου είχε επι­τευ­χθεί με σω­ρεία ει­δι­κών νόμων αλλά και με το νέο Ποι­νι­κό Κώ­δι­κα (κα­τάρ­γη­ση πται­σμά­των, κα­τάρ­γη­ση αδι­κη­μά­των Κ.Ο.Κ., χρεών σε ασφα­λι­στι­κά τα­μεία για στο Δη­μό­σιο για μικρά ποσά, κ.λ.π).

γ) Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, η επα­να­φο­ρά της δυ­να­τό­τη­τας φυ­λά­κι­σης για πλημ­με­λή­μα­τα επι­βε­βαιώ­νει την κα­τα­σταλ­τι­κή φι­λο­σο­φία της κυ­βέρ­νη­σης και ακυ­ρώ­νει στην πράξη τα βή­μα­τα φι­λε­λεύ­θε­ρης με­ταρ­ρύθ­μι­σης της ποι­νι­κής νο­μο­θε­σί­ας των προη­γου­μέ­νων ετών και την απο­ποι­νι­κο­ποί­η­ση των μι­κρών αδι­κη­μά­των.

δ) Η επα­να­φο­ρά της με­τα­τρο­πής της ποι­νής σε χρήμα επι­βε­βαιώ­νει την απο­τυ­χία των πει­ρα­μά­των για εναλ­λα­κτι­κούς τρό­πους θέ­σπι­σης ποι­νής, π.χ. κοι­νω­φε­λής ερ­γα­σία, που δεν λει­τουρ­γεί, και επι­σφρα­γί­ζει για άλλη μια φορά ότι η δι­κο­νο­μι­κή με­τα­χεί­ρι­ση των δρα­στών και η πραγ­μα­τι­κή έκτι­ση της ποι­νής τους ή όχι θα εξαρ­τά­ται από την οι­κο­νο­μι­κή τους κα­τά­στα­ση.

ε) Και βέ­βαια συμ­βάλ­λουν στη συμ­φό­ρη­ση των φυ­λα­κών αντί για το αντί­θε­το.

– Αύ­ξη­ση του ανω­τά­του ορίου κά­θειρ­ξης για κα­κουρ­γή­μα­τα από τα 15 στα 20 έτη.

– Αύ­ξη­ση του ανω­τά­του ορίου κά­θειρ­ξης επί συρ­ρο­ής κα­κουρ­γη­μά­των στα 25 έτη (από 20) και επί συρ­ρο­ής πλημ­με­λη­μά­των στα 10 έτη (από 8).

Πρό­κει­ται για ένα απρο­κά­λυ­πτο λαϊ­κι­στι­κό πι­σω­γύ­ρι­σμα χωρίς αι­τιο­λό­γη­ση τεκ­μη­ριω­μέ­νη με εγκλη­μα­το­λο­γι­κές ανα­λύ­σεις και στα­τι­στι­κά δε­δο­μέ­να σε τι θα μειώ­σει την εγκλη­μα­τι­κό­τη­τα και είναι ίσως η πρώτη φορά στην ποι­νι­κή νο­μο­θε­τι­κή ιστο­ρία της χώρας που τα ανώ­τα­τα όρια ποι­νών κά­θειρ­ξης αυ­ξά­νο­νται αντί να μειώ­νο­νται. Είναι η έκ­φρα­ση της συλ­λο­γι­κής ευ­θύ­νης και νο­μο­θε­τι­κής τι­μω­ρί­ας με πρό­σχη­μα τις με­μο­νω­μέ­νες πα­ρα­βα­τι­κές συ­μπε­ρι­φο­ρές ορι­σμέ­νων πρώην κρα­τού­με­νων.

– Αυ­στη­ρο­ποί­η­ση των προ­ϋ­πο­θέ­σε­ων υφ’ όρον από­λυ­σης. Πλέον θα ενα­πό­κει­ται στην ου­σια­στι­κή κρίση του δι­κα­στι­κού συμ­βου­λί­ου ανά­λο­γα με την επι­κιν­δυ­νό­τη­τα του εγκλή­μα­τος και τα ατο­μι­κά και κοι­νω­νι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά του δρά­στη, ανε­ξαρ­τή­τως τυ­πι­κών προ­ϋ­πο­θέ­σε­ων συ­μπλή­ρω­σης χρό­νου κρά­τη­σης.

Η αυ­στη­ρο­ποί­η­ση των προ­ϋ­πο­θέ­σε­ων της υφ’ όρον από­λυ­σης έρ­χε­ται να προ­στε­θεί στις δια­δο­χι­κές νο­μο­θε­τι­κές πα­ρεμ­βά­σεις οι οποί­ες θε­σπί­στη­καν με τα άρθρα 17 – 25 ν. 4855/2021, ενώ η εξαγ­γελ­λό­με­νη αυ­στη­ρο­ποί­η­ση εκ­πέ­μπει μή­νυ­μα χει­ρο­τέ­ρευ­σης των όρων από­λυ­σης. Και αυτό διότι δεν συ­γκε­κρι­με­νο­ποιεί κα­νέ­να κρι­τή­ριο : Ανα­φέ­ρει μεν την επι­κιν­δυ­νό­τη­τα του εγκλή­μα­τος και τα ατο­μι­κά και κοι­νω­νι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά του δρά­στη ως κρι­τή­ριο που λαμ­βά­νε­ται υπόψη, πλην όμως :

α) Η μεν επι­κιν­δυ­νό­τη­τα του εγκλή­μα­τος έχει κρι­θεί, αξιο­λο­γη­θεί και τι­μω­ρη­θεί από την επι­λο­γή της εκτιό­με­νης ποι­νής που έχει επι­βά­λει το Δι­κα­στή­ριο και δεν είναι επι­τρε­πό ο σω­φρο­νι­στι­κός νο­μο­θέ­της να επεμ­βαί­νει σε αυτήν και ου­σια­στι­κά να την επαυ­ξά­νει η να την αυ­στη­ρο­ποιεί.

β) Και αφε­τέ­ρου τα ατο­μι­κά και κοι­νω­νι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά του δρά­στη απο­τε­λούν μια αό­ρι­στη έν­νοια σε σχέση με την συ­γκε­κρι­μέ­νη που προ­βλέ­πει το ισχύ­ον άρθρο 106 Π.Κ., σύμ­φω­να με το οποίο η από­λυ­ση υπό όρο μπο­ρεί να μη χο­ρη­γη­θεί, αν κρι­θεί με ει­δι­κή αι­τιο­λο­γία ότι η δια­γω­γή του κα­τα­δι­κα­σθέ­ντος κατά την έκτι­ση της ποι­νής του κα­θι­στά ανα­γκαία την συ­νέ­χι­ση της κρά­τη­σης του, για να απο­τρα­πεί η τέ­λε­ση από αυτόν νέων αξιο­ποί­νων πρά­ξε­ων. Μόνη η αναι­τιο­λό­γη­τη επί­κλη­ση πει­θαρ­χι­κού πα­ρα­πτώ­μα­τος κατά την έκτι­ση της ποι­νής δεν αρκεί για την μη χο­ρή­γη­ση της από­λυ­σης.

Η διά­τα­ξη λοι­πόν αυτή του ισχύ­ο­ντος άρ­θρου 106 Π.Κ, η οποία κα­θιε­ρώ­νει ως κα­νό­να την από­λυ­ση και προ­ϋ­πο­θέ­τει για την εφαρ­μο­γή της εξαί­ρε­σης συ­γκε­κρι­μέ­να κρι­τή­ρια, προ­φα­νώς θα αντι­κα­τα­στα­θεί, και η αο­ρι­στία, δη­λα­δή η αυ­θαι­ρε­σία, θα κυ­ριαρ­χή­σει και θα γίνει ο κα­νό­νας.

– Αμεση εκ­δί­κα­ση, χωρίς τή­ρη­ση της χρο­νο­βό­ρας εν­διά­με­σης δια­δι­κα­σί­ας των συμ­βου­λί­ων, των κοι­νώς επι­κίν­δυ­νων κα­κουρ­γη­μά­των (εμπρη­σμός δά­σους, δια­τά­ρα­ξη ασφά­λειας συ­γκοι­νω­νιών) και κα­κουρ­γη­μά­των ει­δι­κών ποι­νι­κών νόμων.

Η κα­τάρ­γη­ση της εν­διά­με­σης δια­δι­κα­σί­ας των Συμ­βου­λί­ων για τα κα­κουρ­γή­μα­τα αυτά είναι μια πολ­λο­στή κλι­μά­κω­ση στην συ­νο­λι­κή σχε­δόν κα­τάρ­γη­ση της εν­διά­με­σης δια­δι­κα­σί­ας που έχει επι­δρά­μει δια­δο­χι­κά στον Κώ­δι­κα Ποι­νι­κής Δι­κο­νο­μί­ας κυ­ρί­ως τα τε­λευ­ταία τριά­ντα χρό­νια, με απο­τέ­λε­σμα :

α) Την συμ­φό­ρη­ση των ακρο­α­τη­ρί­ων από δε­κά­δες χι­λιά­δες ποι­νι­κές δίκες που, αν είχαν αξιο­λο­γη­θεί στο στά­διο της εν­διά­με­σης δια­δι­κα­σί­ας από τα δι­κα­στι­κά συμ­βού­λια θα είχαν κα­τα­λή­ξει σε απαλ­λα­κτι­κές κρί­σεις,

β) Την κα­τάρ­γη­ση των δι­κο­νο­μι­κών εγ­γυ­ή­σε­ων και δι­καιω­μά­των των δια­δί­κων, αφού γε­νι­κεύ­ε­ται η απευ­θεί­ας πα­ρα­πο­μπή στις πε­ρισ­σό­τε­ρες δίκες και η κα­τάρ­γη­ση της αξιο­λό­γη­σης της δι­κο­γρα­φί­ας που σχη­μα­τί­σθη­κε κατά την προ­δι­κα­σία από τα αρ­μό­δια Δι­κα­στι­κά Συμ­βού­λια,

Αλλά είναι και εντυ­πω­σια­κή η επι­λε­κτι­κό­τη­τα των ποι­νι­κών υπο­θέ­σε­ων για τις οποί­ες προ­βλέ­πε­ται αυτή η fast-track δια­δι­κα­σία.

Άλλο τόσο ανη­συ­χη­τι­κή είναι και η αο­ρι­στία των «κα­κουρ­γη­μά­των ει­δι­κών ποι­νι­κών νόμων» για τα οποία θα προ­βλε­φθεί η απευ­θεί­ας πα­ρα­πο­μπή σε δίκη χωρίς εν­διά­με­ση δια­δι­κα­σία.

Για κα­κουρ­γή­μα­τα πρό­κει­ται, δη­λα­δή για ποι­νές 5-15 (μάλ­λον 5-20 η και – 25 χρό­νια κά­θειρ­ξης), δεν είναι πλημ­με­λή­μα­τα του Μο­νο­με­λούς !!! Οφει­λαν να είναι πιο συ­γκε­κρι­μέ­νοι στις εξαγ­γε­λί­ες τους και όχι να ετοι­μά­ζουν αιφ­νι­δια­σμούς.

Η κυ­βέρ­νη­ση νο­μί­ζει ότι με αυτόν τον τρόπο θα κα­τα­πρα­ΰ­νει την λαϊκή οργή για τους εμπρη­σμούς των δασών, το δυ­στύ­χη­μα στα Τέμπη και όλες τις απί­θα­νες κα­τα­στρο­φές που αντι­με­τω­πί­σα­με τους τε­λευ­ταί­ους μήνες, που όμως όλες οφεί­λο­νται στην προ­τε­ραιό­τη­τα του κέρ­δους, τις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις, τις πε­ρι­κο­πές για να πλη­ρώ­νε­ται το μνη­μο­νια­κό χρέος. Εξαι­τί­ας αυτών υφί­στα­ται η ελ­λι­πής λει­τουρ­γία των κρα­τι­κών ορ­γά­νων και οι ανε­παρ­κείς υπο­δο­μές αφού δεν επαρ­κεί η χρη­μα­το­δό­τη­ση για την απο­τρο­πή των κιν­δύ­νων αυτών. Και ο κό­σμος τα κα­τα­λα­βαί­νει, δεν μα­σά­ει την προ­πα­γάν­δα της.

– Αυ­στη­ρο­ποί­η­ση της ποι­νής και απα­γό­ρευ­ση κάθε μορ­φής ανα­στο­λής ή με­τα­τρο­πής της ποι­νής για το αδί­κη­μα του εμπρη­σμού δά­σους.

Ο απο­προ­σα­να­το­λι­σμός κλι­μα­κώ­νε­ται στο από­γειο, με την αυ­στη­ρο­ποί­η­ση των ποι­νών για το αδί­κη­μα του εμπρη­σμού δά­σους και κάθε μορ­φής ανα­στο­λής ή με­τα­τρο­πής (δεν διευ­κρι­νί­ζε­ται καν εάν αυτή η απα­γό­ρευ­ση ανα­στο­λής η με­τα­τρο­πής αφορά και για το εξ αμε­λεί­ας τε­λε­σθέν αδί­κη­μα του εμπρη­σμού δά­σους), την στιγ­μή κατά την οποία τα ελά­χι­στα στα­τι­στι­κά στοι­χεία που βγαί­νουν στην επι­φά­νεια ανα­δει­κνύ­ουν ότι ελά­χι­στες είναι οι πε­ρι­πτώ­σεις δα­σι­κών πυρ­κα­γιών που οφεί­λο­νται σε εμπρη­σμούς από πρό­θε­ση, ενώ η συ­ντρι­πτι­κή πλειο­ψη­φία των πε­ρισ­σο­τέ­ρων οφεί­λε­ται σε έλ­λει­ψη μέ­τρων δα­σο­προ­στα­σί­ας και δα­σο­πυ­ρό­σβε­σης, ελ­λι­πείς προ­ϋ­πο­λο­γι­σμούς και ελ­λι­πή κα­θα­ρι­σμό των δασών. Είναι γνω­στό π.χ. ότι στην Δαδιά, που κάηκε φέτος, δεν είχαν καν απο­μα­κρυν­θεί τα υπο­λείμ­μα­τα της περ­σι­νής δα­σι­κής πυρ­κα­γιάς, δεν είχαν ανοί­ξει δρό­μοι – δί­ο­δοι δα­σο­πυ­ρό­σβε­σης, ενώ είναι γνω­στή η κα­τά­στα­ση του πυ­ρο­σβε­στι­κού στό­λου και της κακής συ­ντή­ρη­σης του που οδή­γη­σε και σε θα­να­τη­φό­ρα ατυ­χή­μα­τα το κα­λο­καί­ρι 2023. Ωστό­σο, η κυ­βέρ­νη­ση αντί να ανα­λαμ­βά­νει τις ευ­θύ­νες της και να προ­σα­να­το­λί­ζει τις χρη­μα­το­δο­τή­σεις της στην κα­τεύ­θυν­ση αυτή, κα­τα­σκευά­ζει ανε­μό­μυ­λους και βρί­σκει ευ­και­ρία για να ανοί­γει τον δρόμο για την γε­νι­κό­τε­ρη αυ­στη­ρο­ποί­η­ση των ποι­νών του Ποι­νι­κού Κώ­δι­κα.

Με πρό­σφα­το σχε­τι­κά δικό της νόμο (άρθρο 46 ν. 4855/2021) έχει ήδη αυ­στη­ρο­ποι­η­θεί η προ­βλε­πό­με­νη ποινή εμπρη­σμού δασών. Αν ο τω­ρι­νός νόμος απο­τε­λεί  την επι­κοι­νω­νια­κή απά­ντη­ση της κυ­βέρ­νη­σης στον εμπρη­σμό της Δα­διάς, ο ν. 4855/2021 είχε ως αντί­στοι­χο στόχο την δια­σκέ­δα­ση της κα­τα­κραυ­γής για τις πυρ­κα­γιές στην Βό­ρεια Εύ­βοια.

– Πρό­βλε­ψη επι­βο­λής πα­ρε­πό­με­νης ποι­νής δή­μευ­σης πε­ριου­σί­ας του κα­τα­δι­κα­σθέ­ντος εμπρη­στή, ανά­λο­γης με το μέ­γε­θος και την αξία της βλά­βης.

Όσο για την πα­ρε­πό­με­νη ποινή της δή­μευ­σης πε­ριου­σί­ας κάθε κα­τα­δι­κα­σθέ­ντος εμπρη­στή, θα ήταν πολύ εν­δια­φέ­ρον να ανα­δει­χθεί πόσοι είναι εκεί­νοι οι πλού­σιοι που έχουν ως χόμπι να πραγ­μα­το­ποιούν εμπρη­σμούς δασών, ώστε πα­νι­κο­βαλ­λό­με­νοι από τον κίν­δυ­νο δή­μευ­σης της πε­ριου­σί­ας τους να απο­τρα­πούν. Το μέτρο της δή­μευ­σης θα είχε εν­δια­φέ­ρον σε άλλες πε­ρι­πτώ­σεις, π.χ. κα­τα­δί­κη για μη κα­τα­βο­λή απο­δο­χών ερ­γα­ζο­μέ­νων σε βάρος του ερ­γο­δό­τη, κα­κό­βου­λη πα­ρά­βα­ση υπο­χρέ­ω­σης δια­τρο­φής κλπ. Η σε ποιο βα­ρειές πε­ρι­πτώ­σεις σε πρό­κλη­ση πλημ­μύ­ρας σε βάρος κα­τα­σκευα­στι­κών εται­ριών απ΄πο πραγ­μα­το­ποιού­με­να με­γά­λα έργα. Στην προ­κει­μέ­νη πε­ρί­πτω­ση, είναι για το θε­α­θή­ναι.

– Ποι­νι­κο­ποί­η­ση με αυ­στη­ρές κυ­ρώ­σεις των προ­πα­ρα­σκευα­στι­κών πρά­ξε­ων εμπρη­σμού δηλ. της κα­το­χής εμπρη­στι­κών υλών ή αντι­κει­μέ­νων με σκοπό την προ­ε­τοι­μα­σία διά­πρα­ξης εμπρη­σμού δά­σους (ποινή μη ανα­στελ­λό­με­νη μη με­τα­τρε­πό­με­νη).

Η ποι­νι­κο­ποί­η­ση με αυ­στη­ρές κυ­ρώ­σεις των προ­πα­ρα­σκευα­στι­κών πρά­ξε­ων εμπρη­σμού, δη­λα­δή κα­το­χής εμπρη­στι­κών υλών ή αντι­κει­μέ­νων με σκοπό την προ­ε­τοι­μα­σία διά­πρα­ξης εμπρη­σμού δά­σους (ποινή μη ανα­στελ­λό­με­νη ή με­τα­τρε­πό­με­νη) προ­σθέ­τει ακόμα ένα βήμα στην κα­τα­κρή­μνι­ση της ασφά­λειας δι­καί­ου, καθώς ποι­νι­κο­ποιεί απλές προ­πα­ρα­σκευα­στι­κές πρά­ξεις οι οποί­ες δεν επαρ­κούν για να συ­γκρο­τούν αρχή τέ­λε­σης οποιου­δή­πο­τε αδι­κή­μα­τος και είναι κατά πάγια πα­ρα­δο­χή της θε­ω­ρί­ας και της νο­μο­λο­γί­ας ατι­μώ­ρη­τες και ανοί­γει έναν ευ­ρύ­τα­το δρόμο για τε­ρά­στιες αστυ­νο­μι­κές σκευω­ρί­ες και δι­κο­νο­μι­κές αυ­θαι­ρε­σί­ες.

Ήδη η κα­το­χή εμπρη­στι­κών υλών (έν­νοιας αό­ρι­στης και προ­βλη­μα­τι­κής, πε­ρισ­σό­τε­ρο ακόμα και από αυτήν των εκρη­κτι­κών υλών για τις οποί­ες ο Αρειος Πάγος διεκ­δι­κεί με τη νο­μο­λο­γία του πει­σμα­τι­κά ρόλο πραγ­μα­το­γνώ­μο­να) έχει προ­βλε­φθεί στο άρθρο 272 Π.Κ., όπως τρο­πο­ποι­ή­θη­κε με το άρθρο 49 ν.4855/2021, και τι­μω­ρεί­ται σε βαθμό πλημ­με­λή­μα­τος  με φυ­λά­κι­ση τριών έως πέντε ετών ή κα­κουρ­γή­μα­τος ανά­λο­γα με τις πε­ρι­στά­σεις υπό τις οποί­ες έχει διε­ξα­χθεί

– Πρό­βλε­ψη αξιο­ποί­νου, με ποινή φυ­λά­κι­σης μέχρι ένα έτος, για το αδί­κη­μα της μη συμ­μόρ­φω­σης των υπό­χρε­ων με δια­τά­ξεις λήψης μέ­τρων πυ­ρο­προ­στα­σί­ας όταν η πα­ρά­λει­ψη αυτή συμ­βάλ­λει ου­σιω­δώς στην εξά­πλω­ση της πυρ­κα­γιάς.

Το νο­μο­σχέ­διο του Υπουρ­γεί­ου Δι­καιο­σύ­νης προ­βλέ­πει βέ­βαια αξιό­ποι­νο (ήταν πταί­σμα πριν την θέ­σπι­ση του ν. Π.Κ. – π.Π.Κ. 433) για το αδί­κη­μα της μη συμ­μόρ­φω­σης των υπο­χρέ­ων με δια­τά­ξεις λήψης μέ­τρων πυ­ρο­προ­στα­σί­ας, όταν η πα­ρά­λει­ψη αυτή συμ­βάλ­λει ου­σιω­δώς στην εξά­πλω­ση της πυρ­κα­γιάς με ποινή φυ­λά­κι­σης μέχρι ένα έτος. Εδώ εί­μα­στε υπο­χρε­ω­μέ­νοι να δια­τυ­πώ­σου­με δύο πα­ρα­τη­ρή­σεις που απο­κα­λύ­πτουν την υπο­κρι­σία και τις αντι­φά­σεις των κυ­βερ­νη­τι­κών εξαγ­γε­λιών :

α) Σε αντί­θε­ση με την φι­λο­σο­φία του ν. 4855/2021, ο οποί­ος με­τέ­τρε­ψε όλα τα κοι­νώς επι­κίν­δυ­να αδι­κή­μα­τα σε αδι­κή­μα­τα αφη­ρη­μέ­νης δια­κιν­δύ­νευ­σης, που δη­λα­δή στοι­χειο­θε­τού­νται χωρίς η απο­δι­δό­με­νη πράξη να έχει προ­κα­λέ­σει συ­γκε­κρι­μέ­νο απο­τέ­λε­σμα, εδώ απαι­τεί­ται να επέλ­θει όχι απλώς συ­γκε­κρι­μέ­νη δια­κιν­δύ­νευ­ση, αλλά και ποιο­τι­κά ση­μα­ντι­κό απο­τέ­λε­σμα, η απει­λού­με­νη πα­ρά­λει­ψη δη­λα­δή να έχει συμ­βά­λει ου­σιω­δώς στην εξά­πλω­ση της πυρ­κα­γιάς για να είναι αξιό­ποι­νη.

β) Και παρά το γε­γο­νός ότι οι πρά­ξεις αυτές, ακόμα και όταν έχουν συμ­βά­λει ου­σιω­δώς στην εξά­πλω­ση της πυρ­κα­γιάς, έχουν προ­κα­λέ­σει απο­δε­δειγ­μέ­να τε­ρά­στια κοι­νω­νι­κή, οι­κο­νο­μι­κή και πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κή ζημιά, η απει­λού­με­νη ποινή μέχρι ενός έτους είναι του­λά­χι­στον αστεία σε σχέση με τις ποι­νές που προ­βλέ­πο­νται πα­ρα­πά­νω.

Πρό­κει­ται για μια διά­τα­ξη, η οποία σε αντί­θε­ση με τις κα­κουρ­γη­μα­τι­κές που κυ­νη­γούν ανε­μό­μυ­λους, προ­στα­τεύ­ει τους πραγ­μα­τι­κούς υπεύ­θυ­νους των δα­σι­κών πυρ­κα­γιών με­τα­ξύ των οποί­ων μπο­ρεί να είναι Πε­ρι­φε­ρειάρ­χες, Δή­μαρ­χοι, ανώ­τα­τοι κρα­τι­κοί υπάλ­λη­λοι κλπ,  ιδίως για τις πε­ρι­πτώ­σεις μη συ­ντή­ρη­σης δασών που προ­α­να­φέρ­θη­καν. Τους τυ­πο­ποιεί προ­νο­μιού­χο αδί­κη­μα στα μέτρα τους και τους χαϊ­δεύ­ει με την απει­λού­με­νη ποινή.

– Αύ­ξη­ση του ελά­χι­στου ορίου ποι­νής για την αξιό­ποι­νη πράξη της αν­θρω­πο­κτο­νί­ας εξ αμε­λεί­ας στα δύο έτη

Η αύ­ξη­ση του ελα­χί­στου ορίου ποι­νής για την αξιό­ποι­νη πράξη της αν­θρω­πο­κτο­νί­ας εξ αμε­λεί­ας  στα δύο έτη ανε­βά­ζει το από χρό­νια ισχύ­ον ελά­χι­στο όριο ποι­νής των τριών μηνών (άρθ. 302 ΠΚ). Στη συ­νεί­δη­ση του δια­χρο­νι­κού Ελ­λη­να νο­μο­θέ­τη η ποι­νι­κή απα­ξία της εξ αμε­λεί­ας αν­θρω­πο­κτο­νί­ας (3 μήνες έως 5 χρό­νια) ήταν ίση με την έκ­δο­ση ακά­λυ­πτης επι­τα­γής που η απει­λή τι­μώ­ρη­σής της ήταν ίδια (άρθρο 79 παρ. 1 ν. 5960/1933, εκτός αν ήταν κατ επάγ­γελ­μα εκ­δό­της ακά­λυ­πτων επι­τα­γών, οπότε (παρ. 2 ) η ελά­χι­στη ποινή του ξε­κι­νού­σε από τους 12 μήνες. Και η κλι­μά­κω­ση αυτής σε συ­σχε­τι­σμό με άλλα αδι­κή­μα­τα, π.χ. για την πα­ρά­βα­ση του άρ­θρου 66 ν.2121/1993 περί πνευ­μα­τι­κής ιδιο­κτη­σί­ας π.χ. όταν κά­ποιος επαγ­γελ­μα­τί­ας λει­τουρ­γεί μου­σι­κή στο κα­τά­στη­μα του χωρίς άδεια της αρ­μό­διας εται­ρεί­ας πνευ­μα­τι­κών δι­καιω­μά­των ελά­χι­στη ποινή φυ­λά­κι­σης δώ­δε­κα μηνών είναι έυ­γλωτ­τη.  Βε­βαί­ως τα συ­γκρι­νό­με­να αδι­κή­μα­τα τε­λού­νται εκ δόλου. Αλλά υπάρ­χουν και άλλα εξ αμε­λεί­ας τι­μω­ρού­με­να με με­γα­λύ­τε­ρο ελά­χι­στο όριο ποι­νής από την αν­θρω­πο­κτο­νία εξ αμε­λεί­ας στο ση­με­ρι­νό Π.Κ. εξ αμε­λεί­ας πυρ­κα­γιά δά­σους άρ­θρου 265 παρ.  2 ν. Π.Κ, όπως τρο­πο­ποι­ή­θη­κε και ισχύ­ει με το άρθρο 46 ν. 4855/2021, ενώ στον π.Π.Κ. το ίδιο αδί­κη­μα απει­λού­νταν με ελά­χι­στη ποινή δύο ετών αλλά και η δια­κύ­μαν­ση των ποι­νών  των συ­να­φών εξ αμε­λεί­ας αδι­κη­μά­των της πλημ­μύ­ρας π. Π.Κ. 269,, έκρη­ξης π. Π.Κ. 271 άρσης ασφα­λι­στι­κών εγκα­τα­στά­σε­ων π.Π.Κ. 276, ναυα­γί­ου π. Π.Κ. 278, δη­λη­τη­ρί­α­σης π.Π.Κ. 280 ήταν σχε­δόν ίδια, αφού το ελά­χι­στο όριό της ήταν απε­ριό­ρι­στο (10 μέρες συ­νε­πώς), ενώ το μέ­γι­στο ίδιο με την εξ αμε­λεί­ας αν­θρω­πο­κτο­νία (5 χρό­νια).

Το γε­γο­νός λοι­πόν ότι όλες αυτές τις δε­κα­ε­τί­ες που η αν­θρω­πο­κτο­νία από αμέ­λεια τι­μω­ρεί­ται με πλαί­σιο τρεις μήνες έως πέντε χρό­νια, ει­δι­κές ποι­νι­κές δια­τά­ξεις νόμων για αδι­κή­μα­τα όπως το πα­ρα­πά­νω και πολλά άλλα προ­βλέ­πουν πολ­λα­πλά­σια ελά­χι­στα όρια ποι­νών δεί­χνει τον προ­σα­να­το­λι­σμό του ποι­νι­κού νο­μο­θέ­τη για την εξυ­πη­ρέ­τη­ση συ­γκε­κρι­μέ­νων οι­κο­νο­μι­κών συμ­φε­ρό­ντων που τον απο­κα­λύ­πτουν ότι τα προ­στα­τεύ­ει πε­ρισ­σό­τε­ρο από την αν­θρώ­πι­νη ζωή. Ωστό­σο, η απαι­τού­με­νη εξί­σω­ση δεν μπο­ρεί να γί­νε­ται με τις ποι­νές προς τα πάνω. Και γί­νε­ται στο προ­κεί­με­νο νο­μο­σχέ­διο για να δεί­ξει το δήθεν εν­δια­φέ­ρον για την αξία της αν­θρώ­πι­νης ζωής απλά για να νο­μι­μο­ποι­ή­σει τη γε­νι­κό­τε­ρη αυ­στη­ρο­ποί­η­ση.

– Κα­τάρ­γη­ση Πε­ντα­με­λούς Εφε­τεί­ου Κα­κουρ­γη­μά­των και ενί­σχυ­ση της αρ­μο­διό­τη­τας Μο­νο­με­λούς Πλημ­με­λειο­δι­κεί­ου και Μο­νο­με­λούς Εφε­τεί­ου με σκοπό την απο­δέ­σμευ­ση δι­κα­στών και την πα­ράλ­λη­λη αξιο­ποί­η­ση τους σε άλλες δίκες. Οι εφέ­σεις κατά απο­φά­σε­ων Τρι­με­λούς Εφε­τεί­ου θα εκ­δι­κά­ζο­νται επί­σης από Τρι­με­λές Εφε­τείο, που όμως θα συ­γκρο­τεί­ται από αρ­χαιό­τε­ρους στην ιε­ραρ­χία δι­κα­στές.

Η κα­τάρ­γη­ση του Πε­ντα­με­λούς Εφε­τεί­ου Κα­κουρ­γη­μά­των και γε­νι­κά η ενί­σχυ­ση της αρ­μο­διό­τη­τας του Μο­νο­με­λούς Πλημ­με­λειο­δι­κεί­ου και Μο­νο­με­λούς Εφε­τεί­ου και όλα τα μο­νο­με­λή δι­κα­στή­ρια συ­νι­στούν νο­μι­μο­ποί­η­ση της δι­κα­στι­κής αυ­θαι­ρε­σί­ας, Η Ν.Δ. συ­νε­χί­ζει στον δρόμο του ν. 3994/2011, ο οποί­ος κα­θιέ­ρω­σε για πρώτη φορά τα …Μο­νο­με­λή Εφε­τεία Κα­κουρ­γη­μά­των κυ­ρί­ως για να αντι­με­τω­πί­σει τις μνη­μο­νια­κές ανά­γκες πε­ρι­κο­πών των δα­πα­νών για μι­σθο­δο­σία δι­κα­στών, κα­θι­στώ­ντας την εξαί­ρε­ση, τα Μο­νο­με­λή δη­λα­δή δι­κα­στή­ρια, ως κα­νό­να αφε­νός στις αστι­κές δίκες και, δεύ­τε­ρον, κα­θιε­ρώ­νο­ντας τα για πρώτη φορά στα ποι­νι­κά κα­κουρ­γή­μα­τα.

Ήδη τα Μο­νο­με­λή Πλημ­με­λειο­δι­κεία έχουν όλο και πιο ενι­σχυ­μέ­νες αρ­μο­διό­τη­τες, αφού δι­κά­ζουν όλα τα αδι­κή­μα­τα που απει­λού­νται με ποινή φυ­λά­κι­σης έως τριών ετών (άρθ. 115 ΚΠοινΔ), ενώ τα Μο­νο­με­λή Εφε­τεία δι­κά­ζουν όλες τις δια­κε­κρι­μέ­νες κλο­πές, λη­στεί­ες, ναρ­κω­τι­κά πλην ισο­βί­ων, δα­σι­κά, με­τα­νά­στευ­ση κλπ (άρθ. 110 ΚΠοινΔ).  Αρα πόση ακόμα ενί­σχυ­ση και γιατί ;

Ακόμα, η πέρα από κάθε δι­κο­νο­μι­κή φα­ντα­σία εκ­δί­κα­ση των εφέ­σε­ων κατά απο­φά­σε­ων Τρι­με­λούς Εφε­τεί­ου από άλλο ισο­με­λές και ομοιό­βαθ­μο δι­κα­στή­ριο, πάλι από Τρι­με­λές Εφε­τείο που θα συ­γκρο­τεί­ται από αρ­χαιό­τε­ρους δι­κα­στές συ­νι­στά ου­σια­στι­κά κα­τάρ­γη­ση του δεύ­τε­ρου βαθ­μού δι­καιο­δο­σί­ας και της ιε­ραρ­χι­κής κλι­μά­κω­σης των δι­κα­στη­ρί­ων που κρί­νουν σε δεύ­τε­ρο βαθμό κα­τό­πιν άσκη­σης εν­δί­κων μέσων την υπό­θε­ση. Φαι­δρό­τη­τες τέ­τοιου εί­δους είναι αμ­φί­βο­λο αν είναι ανε­κτές από την Ε.Σ.Δ.Α. και το Σύ­νταγ­μα.

Ποι­νι­κή δια­πραγ­μά­τευ­ση με πρω­το­βου­λία του Ει­σαγ­γε­λέα, όταν το κρί­νει σκό­πι­μο από τα στοι­χεία της δι­κο­γρα­φί­ας.

Πραγ­μα­τι­κά ανά­ξιο σχο­λια­σμού, ασκή­σεις επί χάρ­του !

-Υψη­λά χρη­μα­τι­κά πρό­στι­μα για τους δι­κο­μα­νείς και όσους με δό­λιες και προ­φα­νώς αβά­σι­μες μη­νύ­σεις απα­σχο­λούν ασκό­πως τον μη­χα­νι­σμό απο­νο­μής της δι­καιο­σύ­νης.

Η πρό­βλε­ψη υψη­λών χρη­μα­τι­κών προ­στί­μων για τους δι­κο­μα­νείς ανα­πα­ρά­γει στο δι­η­νε­κές τον μύθο της δι­κο­μα­νί­ας των Ελ­λή­νων που καλ­λιερ­γεί όλες οι κυ­βερ­νή­σεις για να δι­καιο­λο­γούν την αδυ­να­μία αντα­πό­κρι­σης στις ανά­γκες λει­τουρ­γί­ας των δι­κα­στη­ρί­ων, τα οποία αντι­με­τω­πί­ζουν κυ­ρί­ως ως πηγή εσό­δων, χωρίς βέ­βαια να τα χρη­μα­το­δο­τούν με την ανά­λο­γη αντα­πο­δο­τι­κό­τη­τα, ώστε να μπο­ρούν να επι­τε­λούν τον προ­ο­ρι­σμό τους.

Τα δι­κα­στή­ρια στην Ελ­λά­δα δεν εκ­πλη­ρώ­νουν τον ρόλο της υλο­ποί­η­σης της συ­νταγ­μα­τι­κής επι­τα­γής για έν­νο­μη και δι­κα­στι­κή προ­στα­σία των πο­λι­τών, εξαι­τί­ας των πο­λι­τι­κών και νο­μο­θε­τι­κών επι­λο­γών των κυ­βερ­νή­σε­ων, του υψη­λό­τα­του κό­στους και των πολ­λών δια­δι­κα­στι­κών δυ­σχε­ρειών πρό­σβα­σης στην απο­νο­μή δι­καιο­σύ­νης, ενώ κυ­ρί­αρ­χος ρόλος τους είναι  ρόλος τους ως μη­χα­νι­σμού εξου­σί­ας και κα­τα­στο­λής. Θα άξιζε τον κόπο το Υπουρ­γείο Δι­καιο­σύ­νης να εμ­φα­νί­σει (αμ­φι­βάλ­λου­με αν δια­θέ­τει τέ­τοιες επε­ξερ­γα­σί­ες αν και θα έπρε­πε) στα­τι­στι­κά στοι­χεία από τα οποία να προ­κύ­πτει ποιος αριθ­μός και ποιο πο­σο­στό από τις ετη­σί­ως σχη­μα­τι­ζό­με­νες δι­κο­γρα­φί­ες στις Ει­σαγ­γε­λί­ες της χώρας απο­τε­λούν προ­ϊ­όν έγκλη­σης (και πόσες από αυτές τις εγκλή­σεις είναι τόσο αβά­σι­μες κα­τα­φα­νώς, ώστε να χα­ρα­κτη­ρί­ζο­νται οι μη­νυ­τές ως δι­κο­μα­νείς) και πόσες είναι αυ­τε­παγ­γέλ­τως σχη­μα­τι­ζό­με­νες, άρα δη­λα­δή οφεί­λο­νται στην …..δι­κο­μα­νία του νο­μο­θέ­τη. Γιατί εμείς από την κα­θη­με­ρι­νή μας εμπει­ρία και τις πα­ρα­στά­σεις στα δι­κα­στή­ρια κρί­νου­με ότι ένα πο­σο­στό μι­κρό­τε­ρο του 10% από τις υπο­θέ­σεις που απα­σχο­λούν τα ακρο­α­τή­ρια οφεί­λο­νται σε ιδιω­τι­κές αντι­δι­κί­ες, και είναι ελά­χι­στες οι δίκες στις οποί­ες πα­ρί­στα­νται συ­νή­γο­ροι υπο­στή­ρι­ξης κα­τη­γο­ρί­ας, ιδίως σε πλημ­με­λή­μα­τα (συ­νή­θως σε συ­κο­φα­ντι­κές δυ­σφη­μή­σεις και σω­μα­τι­κές βλά­βες τα βλέ­που­με αυτά), ενώ στις πε­ρισ­σό­τε­ρες δίκες δεν πα­ρί­στα­ται πο­λι­τι­κή αγωγή. Εχου­με και εδώ έκ­φρα­ση συλ­λο­γι­κής ευ­θύ­νης και στην  ουσία απο­θάρ­ρυν­ση πρό­σβα­σης στην έν­νο­μη προ­στα­σία. Ποιος άραγε έιναι ο ορι­σμός του δι­κο­μα­νούς που φι­λο­δο­ξεί να φι­λο­ξε­νη­θεί και σε νο­μο­θε­τι­κά κεί­με­να και πως θα απο­δει­κνύ­ε­ται για να απο­τε­λέ­σει το κρι­τή­ριο επι­βο­λής του προ­στί­μου;

Ο ελ­λη­νι­κός λαός δεν είναι ερι­στι­κός και δι­κο­μα­νής, όπως οι κυ­βερ­νή­σεις θέ­λουν να τον πα­ρι­στά­νουν για να δι­καιο­λο­γούν την έλ­λει­ψη διά­θε­σης πο­λι­τι­κής βού­λη­σης και πόρων να λει­τουρ­γή­σουν τα δι­κα­στή­ρια όπως επι­τάσ­σει το Σύ­νταγ­μα. Ούτε ορέ­γε­ται να πλη­ρώ­νει πα­ρά­βο­λα και δι­κη­γό­ρους, ούτε να δια­κιν­δυ­νεύ­ει αμ­φί­βο­λης έκ­βα­σης και σε κάθε πε­ρί­πτω­ση οι­κο­νο­μι­κά ζη­μιο­γό­νες δίκες.

Εξάλ­λου, ο Κώ­δι­κας Ποι­νι­κής Δι­κο­νο­μί­ας προ­βλέ­πει (άρθρο 580) την δυ­να­τό­τη­τα επι­δί­κα­σης εξό­δων σε βάρος μη­νυ­τή ο οποί­ος κα­τα­φα­νώς ψεύ­δε­ται, αλλά και άλλες πα­ρεμ­φε­ρείς δια­τά­ξεις (άρθρα 576, 577,578, 582 και 583), δε­δο­μέ­νου ότι η χρήση της Δι­καιο­σύ­νης ως ει­σπρα­κτι­κού μη­χα­νι­σμού, την οποία τώρα επι­χει­ρεί, δεν είναι κάτι πρω­τό­γνω­ρο στη νο­μο­θε­τι­κή πρα­κτι­κή των προη­γού­με­νων κυ­βερ­νή­σε­ων.

ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΥΓΙΑ…ΜΙΣΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΙ­ΚΗ­ΓΟ­ΡΟΥΣ

– Πε­ριο­ρι­σμός των ανα­βο­λών από κάθε αιτία στη μία και πρό­βλε­ψη πα­ρά­βο­λου υπέρ δη­μο­σί­ου (ύψους από 80 έως 200 ευρώ ανά­λο­γα με την αρ­μο­διό­τη­τα του δι­κα­στη­ρί­ου), για την ενί­σχυ­ση των υπο­δο­μών της δι­καιο­σύ­νης, όταν το αί­τη­μα ανα­βο­λής αφορά πα­ράλ­λη­λη επαγ­γελ­μα­τι­κή υπο­χρέ­ω­ση συ­νη­γό­ρου σε άλλη δίκη.

Ο πε­ριο­ρι­σμός των ανα­βο­λών από κάθε αιτία στην μία είναι άλλη μία πολ­λα­πλή προ­σπά­θεια στραγ­γα­λι­σμού του δι­καιώ­μα­τος στην υπε­ρά­σπι­ση (έχει επι­χει­ρη­θεί ξανά με τους νό­μους 4055/2012 – άρθρο 33, αλλά και πρό­σφα­τα με το άρθρο 41 του ν. 4947/2022, το οποίο στραγ­γα­λί­ζει το σχε­τι­κό δι­καί­ω­μα, ιδίως σε πο­λυ­πρό­σω­πες δίκες.

Κατ’ απο­τέ­λε­σμα, η απόρ­ρι­ψη μιας ανα­βο­λής ποι­νι­κής υπό­θε­σης πολύ απλά θα εκτο­πί­σει από το ωρά­ριο και θα οδη­γή­σει σε ανα­βο­λή λόγω ωρα­ρί­ου κά­ποια άλλη που θα δι­κα­ζό­ταν στην θέση της από τα μό­νι­μα φορ­τω­μέ­να πι­νά­κια των δι­κα­στη­ρί­ων. Συ­νε­πώς δεν συμ­βά­λει συ­νο­λι­κά στην επι­τά­χυν­ση των δικών, αν υπο­τε­θεί ότι η επι­τά­χυν­ση είναι παν­θο­μο­λο­γού­με­νη ανα­γκαιό­τη­τα, πράγ­μα συ­ζη­τή­σι­μο.

Συ­νι­στά όμως και πολ­λο­στή έν­δει­ξη κοι­νω­νι­κού μί­σους, έλ­λει­ψη σε­βα­σμού, πε­ρι­φρό­νη­ση και εκ­δί­κη­ση απέ­να­ντι στους δι­κη­γό­ρους, που μόνο για την διά­τα­ξη αυτή θα είχαν λόγο να συ­νε­χί­σουν επ’ αό­ρι­στον την αποχή που πραγ­μα­το­ποιού­με αυτήν την πε­ρί­ο­δο για το φο­ρο­λο­γι­κό νο­μο­σχέ­διο. Κάθε εξου­σία απε­χθά­νε­ται την υπε­ρα­σπι­στι­κή δι­κη­γο­ρία γιατί είναι εχθρός της αυ­θαι­ρε­σί­ας της. Και η συ­γκε­κρι­μέ­νη εξου­σία ιδίως αυτό τον καιρό το δεί­χνει με κάθε τρόπο. Θα μας ήθελε…ντε­λι­βε­ρά­δες, αλλά δεν θα της κά­νου­με τη χάρη !

Η ανά­γκη ενί­σχυ­σης των υπο­δο­μών της Δι­καιο­σύ­νης μπο­ρεί να υπη­ρε­τη­θεί με ορ­θο­λο­γι­κό­τε­ρη χρήση των εσό­δων που απο­φέ­ρει κάθε χρόνο στο κρά­τος, αντί αυτά να σπα­τα­λιώ­νται σε άλλες προ­τε­ραιό­τη­τες.

Οσο για την πρό­τα­ση για πα­ρά­βο­λο ανα­βο­λής 80 έως 200€ ανά­λο­γα με την αρ­μο­διό­τη­τα του Δι­κα­στη­ρί­ου σε πε­ρι­πτώ­σεις ανα­βο­λών λόγω επαγ­γελ­μα­τι­κών υπο­χρε­ώ­σε­ων του δι­κη­γό­ρου θα είχε μια συ­ζη­τή­σι­μη αξία εάν προ­βλε­πό­ταν με αμοι­βαιό­τη­τα, δη­λα­δή κάθε δι­κη­γό­ρος του οποί­ου η υπό­θε­ση ανα­βάλ­λε­ται ή δια­κό­πτε­ται λόγω ωρα­ρί­ου να δι­καιού­ται να λαμ­βά­νει το ίδιο ποσό για κάθε μέρα που χάνει. Και τότε να δούμε ποιος θα ήταν κερ­δι­σμέ­νος.  Αλλά σιγά που το Υπουρ­γείο Δι­καιο­σύ­νης θα είχε τέ­τοια γα­λα­ντο­μία. Εδώ αφή­νει απλή­ρω­τους τους συ­νη­γό­ρους νο­μι­κής βο­ή­θειας και τους διερ­μη­νείς για μήνες και χρό­νια !

– Πρό­βλε­ψη εξέ­τα­σης με τε­χνο­λο­γι­κά μέσα. Οποια­δή­πο­τε κα­τά­θε­ση, όπως μάρ­τυ­ρα, πραγ­μα­το­γνώ­μο­να, τε­χνι­κού συμ­βού­λου, διερ­μη­νέα ή δια­δί­κου, ανω­μο­τί εξη­γή­σεις ή απο­λο­γία κα­τη­γο­ρου­μέ­νου, μπο­ρεί να διε­ξα­χθεί με τη χρήση τε­χνο­λο­γι­κών μέσων, χωρίς τη φυ­σι­κή πα­ρου­σία του προ­σώ­που, όταν υπάρ­χει σο­βα­ρό κώ­λυ­μα εμ­φά­νι­σης ή κίν­δυ­νος από την ανα­βο­λή ή για την ασφα­λή διε­ξα­γω­γή της δια­δι­κα­σί­ας.

Η πρό­βλε­ψη εξέ­τα­σης των δια­δί­κων με τε­χνο­λο­γι­κά μέσα συ­νι­στά πα­ρα­βί­α­ση της αρχής της αμε­σό­τη­τας της δίκης και του αδιά­βλη­του της εξέ­τα­σης τους. Κατά συ­νέ­πεια, δεν είναι δυ­να­τό να γε­νι­κεύ­ε­ται και να γί­νε­ται κα­νό­νας αντί για εξαί­ρε­ση, ενώ είναι απο­ρί­ας άξιο για ποιο λόγο κλι­μα­κώ­νε­ται η θέ­σπι­ση της την στιγ­μή κατά την οποία και σή­με­ρα ακόμα που αυτό προ­βλέ­πε­ται και σε ορι­σμέ­νες δι­κα­στι­κές αί­θου­σες έχουν εγκα­τα­στα­θεί σχε­τι­κές οθό­νες, δεν λει­τουρ­γεί.

– Αυ­στη­ρο­ποί­η­ση ποι­νών που αφο­ρούν διά­πρα­ξη εν­δο­οι­κο­γε­νεια­κής βίας εις βάρος αλλά και ενώ­πιον ανη­λί­κου.

– Πα­ρο­χή κι­νή­τρων αλλά και υπο­χρέ­ω­ση των επαγ­γελ­μα­τιών (λ.χ κοι­νω­νι­κοί λει­τουρ­γοί, ψυ­χο­λό­γοι, ια­τροί, εκ­παι­δευ­τι­κοί) ν’ ανα­φέ­ρουν αμελ­λη­τί κάθε πε­ρί­πτω­ση εν­δο­οι­κο­γε­νεια­κής βίας ενώ λαμ­βά­νε­ται ει­δι­κή μέ­ρι­μνα για τα θύ­μα­τα μέσω ατο­μι­κής αξιο­λό­γη­σης τους και δια­χεί­ρι­σης του κιν­δύ­νου επα­νά­λη­ψης της βίας και δευ­τε­ρο­γε­νούς θυ­μα­το­ποί­η­σης.

Όσον αφορά τα αδι­κή­μα­τα εν­δο­οι­κο­γε­νεια­κής βίας, η αό­ρι­στα εξαγ­γελ­λό­με­νη αυ­στη­ρο­ποί­η­ση των ποι­νών δεν επι­τρέ­πει πε­ρι­θώ­ρια συ­γκε­κρι­μέ­νης συ­ζή­τη­σης. Κατά τη γνώμη μου είναι σαφώς ανα­γκαία η λήψη ου­σια­στι­κών και αυ­στη­ρών ποι­νι­κών μέ­τρων αντι­με­τώ­πι­σης της έμ­φυ­λης και εν­δο­οι­κο­γε­νεια­κής βίας, όπως και η κα­τάρ­γη­ση της δυ­να­τό­τη­τας ανά­κλη­σης της ποι­νι­κής δί­ω­ξης βια­στών που κα­θι­στά την πράξη αυτή αντι­κεί­με­νο συ­ναλ­λα­γής με­τα­ξύ οι­κο­νο­μι­κά εύ­πο­ρου θύτη και θύ­μα­τος. Εκτός αυτού απαι­τού­νται, πέρα από τις ποι­νές και κοι­νω­νι­κές υπη­ρε­σί­ες για τα θύ­μα­τα, δη­λα­δή δομές φι­λο­ξε­νί­ας, ψυ­χο­λο­γι­κής στή­ρι­ξης και εκτε­τα­μέ­νης νο­μι­κής βο­ή­θειας, δη­λα­δή οι­κο­νο­μι­κές πα­ρο­χές που δεν δια­τί­θε­νται. Συ­νε­πώς, και η εξαγ­γε­λία αυτή τί­θε­ται απλώς και μόνο για να ικα­νο­ποι­ή­σει το κοινό περί δι­καί­ου αί­σθη­μα από την ρα­γδαία αύ­ξη­ση των σε­ξι­στι­κών και εν­δο­οι­κο­γε­νεια­κών και έμ­φυ­λων εγκλη­μά­των, για τα οποία δεν υπάρ­χει πράγ­μα­τι απο­τε­λε­σμα­τι­κή ούτε αστυ­νο­μι­κή, ούτε νο­μο­θε­τι­κή αντι­με­τώ­πι­ση. Το μα­στί­γιο θέλει και το κα­ρό­το του.

…………….

Το δη­μο­κρα­τι­κό κί­νη­μα, νο­μι­κών και μη, επω­μί­ζε­ται άλλο ένα βαρύ φορ­τίο μπρο­στά του, όπως είναι η απο­τρο­πή ψή­φι­σης και αυτής της δήθεν με­ταρ­ρύθ­μι­σης. Και αυτό επαυ­ξά­νε­ται από το γε­γο­νός ότι, ιδίως μετά τις τε­λευ­ταί­ες βου­λευ­τι­κές (όχι πά­ντως και τις δη­μο­τι­κές) εκλο­γές, την απο­σύν­θε­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και την ταύ­τι­ση των συ­στη­μι­κών κομ­μά­των με την πο­λι­τι­κή της  η κυ­βέρ­νη­ση της Ν.Δ. δεν αι­σθά­νε­ται απέ­να­ντί της κα­νέ­ναν αντί­πα­λο εκτός από τον κόσμο που απερ­γεί και δια­δη­λώ­νει.

Ας την κά­νου­με να τον αι­σθαν­θεί !

Αθήνα, 29.11.2023

Κώ­στας Πα­πα­δά­κης

rproject.gr/article/voitheia-oi-metarrythmistes-pali-oi-poinikoi-kodike