Βοήθεια, οι… μεταρρυθμιστές πάλι! Οι ποινικοί κώδικες σε νέες περιπέτειες…

Βοήθεια, οι… μεταρρυθμιστές πάλι! Οι ποινικοί κώδικες σε νέες περιπέτειες…

  • |

Η εξαγγελθείσα νομοθετική μεταρρυθμιστική απόπειρα του Υπουργού Δικαιοσύνης αποτελεί την έκτη κατά σειρά μετωπική επιδρομή στο νομοθετικό χώρο του ουσιαστικού και δικονομικού ποινικού δικαίου από την κυβέρνηση της Ν.Δ. από το 2019 μέχρι σήμερα :

 Οι ν. 4637/2019, 4855/2021, 4908/2021, 4947/2022 και 4985/2022, αλλά και άλλοι (εν­δει­κτι­κά : ν. 4689/2020, 4703/2020, 4937/2022, 4995/2022), έχουν προ­κα­λέ­σει σο­βα­ρά πλήγ­μα­τα στις θε­σμο­θε­τη­μέ­νες ελευ­θε­ρί­ες και δι­καιώ­μα­τα και σο­βα­ρή οπι­σθο­δρό­μη­ση σε κα­τα­κτή­σεις αγώ­νων δε­κα­ε­τιών. Εχω ανα­φερ­θεί σε ανα­λυ­τι­κή μου αρ­θρο­γρα­φία σε όλα αυτά στον αντί­στοι­χο χρόνο.

Όπως συ­νή­θως, αντί­στρο­φα μι­κρός με τον χρόνο ερ­γα­σί­ας της νο­μο­πα­ρα­σκευα­στι­κής επι­τρο­πής είναι ο χρό­νος δια­βού­λευ­σης που πα­ρέ­χε­ται, παρά το γε­γο­νός ότι με το νο­μο­θέ­τη­μα επι­χει­ρεί­ται για πολ­λο­στή φορά δο­μι­κή επέμ­βα­ση σε θε­με­λιώ­δεις έν­νοιες και δια­τά­ξεις, ιδίως του Π.Κ., που μά­λι­στα ορι­σμέ­νες από αυτές απο­δο­μούν πλή­ρως την βα­σι­κή κα­τεύ­θυν­ση του νέου Π.Κ. (ν. 4619/19), που εκεί­νος εμ­φα­νί­στη­κε ως προ­ϊ­όν μα­κρό­χρο­νων δια­βου­λεύ­σε­ων και εκ­συγ­χρο­νι­σμού του Ποι­νι­κού Κώ­δι­κα μετά από 70 χρό­νια. Οι πο­λι­τι­κές σκο­πι­μό­τη­τες που εμ­φα­νί­ζο­νται ως με­ταρ­ρυθ­μι­στι­κές φι­λο­δο­ξί­ες κάθε Υπουρ­γού και Κυ­βέρ­νη­σης έχουν οδη­γή­σει κάθε λίγο και λι­γά­κι στην τρο­πο­ποί­η­ση όλων των κω­δί­κων, νο­μο­θε­τη­μά­των μα­κράς πνοής κατά τον προ­ο­ρι­σμό τους που η σύ­ντα­ξή τους πα­λιό­τε­ρα ση­μα­το­δο­τού­σε τον καρπό μιας μα­κρό­χρο­νης προ­σπά­θειας νο­μι­κών επι­τε­λεί­ων και σή­με­ρα έχουν κα­τα­ντή­σει πε­ριο­δι­κές εκ­δό­σεις εκ­πλή­ρω­σης πρό­σκαι­ρων πο­λι­τι­κών σκο­πι­μο­τή­των, στη διαρ­κή με­τα­βο­λή του νο­μι­κού κα­θε­στώ­τος, που σε συν­δυα­σμό με τα συ­νε­χή ζη­τή­μα­τα δια­χρο­νι­κού δι­καί­ου, την πο­λυ­νο­μία και την έλ­λει­ψη πραγ­μα­τι­κής κω­δι­κο­ποί­η­σης υπο­βαθ­μί­ζουν την ίδια την απο­νο­μή του δι­καί­ου και κα­θι­στούν μαρ­τυ­ρι­κή τη δι­κη­γο­ρία. Όμως συμ­βά­λουν στην ιδε­ο­λο­γι­κή και επι­κοι­νω­νια­κή λει­τουρ­γία της ποι­νι­κής νο­μο­θε­σί­ας, την οποία επι­χει­ρούν να νο­μι­μο­ποι­ή­σουν ως μέσο κα­τα­στο­λής της εξου­σί­ας και να απαλ­λά­ξουν την τε­λευ­ταία από τις τα­ξι­κές και δια­χρο­νι­κές της ευ­θύ­νες για τις κοι­νω­νι­κές αι­τί­ες που οδη­γούν στην πα­ρα­βα­τι­κό­τη­τα αλλά και αυτό που έχει επι­λέ­ξει να ορί­ζει ως πα­ρα­βα­τι­κό­τη­τα.

ΑΠΟ­ΠΡΟ­ΣΑ­ΝΑ­ΤΟ­ΛΙ­ΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΥΛ­ΛΟ­ΓΙ­ΚΗ ΕΥ­ΘΥ­ΝΗ….

Όσον αφορά  και το συ­γκε­κρι­μέ­νο νο­μο­σχέ­διο δεν θα χρεια­στεί με­γά­λη προ­σπά­θεια για να αντι­λη­φθεί οποιο­δή­πο­τε σχε­τι­κός ανα­γνώ­στης του, ότι η βα­σι­κή φι­λο­σο­φία από την οποία διέ­πε­ται επί της αρχής η σύλ­λη­ψη των ρυθ­μί­σε­ων του νο­μο­σχε­δί­ου, πη­γά­ζει από την πε­ποί­θη­ση της ανα­ντι­στοι­χί­ας των ποι­νών και των ποι­νι­κών αριθ­μή­σε­ων προς όφε­λος των δρα­στών ως αι­τί­ας για την αύ­ξη­ση της εγκλη­μα­τι­κό­τη­τας, πράγ­μα το οποίο άλ­λω­στε ακού­με κα­θη­με­ρι­νά σε όλα τα Μ.Μ.Ε. από βου­λευ­τές της κυ­βέρ­νη­σης, αλλά και δη­μο­σιο­γρά­φους των ίδιων από­ψε­ων, καθώς και εκ­προ­σώ­πους συν­δι­κα­λι­στές της αστυ­νο­μί­ας που συμ­με­τέ­χουν σε κάθε σχε­τι­κή τη­λε­ο­πτι­κή εκ­πο­μπή.

Πάντα κά­ποιος που απο­φυ­λα­κί­στη­κε και εγκλη­μά­τι­σε θα απο­τε­λεί το αρ­χέ­τυ­πο για την συ­νο­λι­κή προ­σο­μοί­ω­ση της ει­κό­νας στον κα­νό­να που στρε­βλά δια­μορ­φώ­νε­ται,, αφού καμ­μία στα­τι­στι­κή ανά­λυ­ση και επε­ξερ­γα­σία δεν επι­βε­βαιώ­νει ότι η πλειο­ψη­φία των υπο­κει­μέ­νων ομοί­ων ρυθ­μί­σε­ων συ­μπε­ρι­φέ­ρε­ται πα­ρα­βα­τι­κά, ώστε να δι­καιο­λο­γεί­ται η συ­νο­λι­κή αντι­με­τώ­πι­ση του ζη­τή­μα­τος με σκλή­ρυν­ση και αυ­στη­ρο­ποί­η­ση των ποι­νών και των προ­ϋ­πο­θέ­σε­ων της υφ όρον από­λυ­σης. Η γε­νι­κευ­μέ­νη αντι­με­τώ­πι­ση με­μο­νω­μέ­νων πα­ρα­βα­τι­κών συ­μπε­ρι­φο­ρών με συ­νο­λι­κή αυ­στη­ρο­ποί­η­ση όμως δεν είναι παρά η συ­νει­δη­τή επι­λο­γή της συλ­λο­γι­κής ευ­θύ­νης στο νο­μο­θε­τι­κό επί­πε­δο, επι­λο­γή αντί­θε­τη με τη θε­με­λιώ­δη αρχή της ατο­μι­κής ευ­θύ­νης στο ποι­νι­κό δί­καιο.

Και η από­δο­ση της εγκλη­μα­τι­κό­τη­τας στις χα­μη­λές ποι­νές απο­προ­σα­να­το­λί­ζει από τα κοι­νω­νι­κά αίτια, τα οποία την γεν­νούν, ενι­σχύ­ει τον κυ­ρί­αρ­χο ρόλο των κα­τα­σταλ­τι­κών δυ­νά­με­ων εγκα­θι­στώ­ντας τις ως ανα­γκαί­ες στην κα­θη­με­ρι­νή ζωή του πο­λί­τη, συμ­βάλ­λουν στην ανοχή των αυ­θαι­ρε­σιών και των πα­ρα­βιά­σε­ων και κυ­ρί­ως απαλ­λάσ­σουν την πο­λι­τι­κή εξου­σία και την άρ­χου­σα τάξη από τις ευ­θύ­νες για την εκτε­τα­μέ­νη φτώ­χεια, πε­ρι­θω­ριο­ποί­η­ση, εγκλη­μα­το­ποί­η­ση της με­τα­νά­στευ­σης και των αντι­στά­σε­ων που απο­τε­λούν τις κύ­ριες αι­τί­ες της πα­ρα­βα­τι­κό­τη­τας.

Ανά­λο­γη επι­κοι­νω­νια­κή προ­τε­ραιό­τη­τα επι­βάλ­λει τις τρο­πο­ποι­ή­σεις στις δια­τά­ξεις εμπρη­σμού δασών : Υπη­ρε­τεί την δια­χρο­νι­κή απο­προ­σα­να­το­λι­στι­κή και πάντα ανα­πό­δει­κτη ρη­το­ρι­κή όλων των κυ­βερ­νή­σε­ων ότι για τα δάση που καί­γο­νται κάθε χρόνο φταί­νε κά­ποιοι σα­τα­νι­κοί εμπρη­στές, πρά­χτο­ρες κ.λπ. (το 2023 και πρό­σφυ­γες !!!) και όχι η εγκλη­μα­τι­κή πο­λύ­πλευ­ρη εγκα­τά­λει­ψή τους που δια­μορ­φώ­νει αντι­κει­με­νι­κές συν­θή­κες ξη­ρα­σί­ας και υπερ­θέρ­μαν­σης και τα κα­θι­στά εύ­φλε­κτη ύλη σε οποια­δή­πο­τε ανά­φλε­ξη.

Η ΣΙΩ­ΠΗ­ΡΗ ΑΝΑ­ΚΛΗ­ΣΗ ΤΗΣ ΜΕ­ΓΑ­ΛΗΣ ΕΞΑΓ­ΓΕ­ΛΙΑΣ….

Ωστό­σο η επί­ση­μη εξαγ­γε­λία του νο­μο­σχε­δί­ου ξε­κι­νά­ει με μια με­γά­λη έκ­πλη­ξη :

Από το κεί­με­νο που δό­θη­κε στις 28.11.2023 στην δη­μο­σιό­τη­τα από το Υπουρ­γείο Δι­καιο­σύ­νης με τον τίτλο «Σύ­νο­ψη Βα­σι­κών Ση­μεί­ων των νέων δια­τά­ξε­ων Ποι­νι­κού Κώ­δι­κα και του Κώ­δι­κα Ποι­νι­κής Δι­κο­νο­μί­ας», απου­σιά­ζει η εξαγ­γελ­θεί­σα και ιδιαί­τε­ρα προ­βαλ­λό­με­νη ως πρώτη με­ταρ­ρύθ­μι­ση στους τί­τλους και τα πρω­το­σέ­λι­δα των δη­μο­σιευ­μά­των, επα­να­φο­ρά του αυ­τε­πάγ­γελ­του της ποι­νι­κής δί­ω­ξης τρα­πε­ζι­κών στε­λε­χών για οι­κο­νο­μι­κά αδι­κή­μα­τα αντί της κατ’ έγκλη­ση που ισχύ­ει τώρα και η οποία, όπως είναι γνω­στό, απο­τέ­λε­σε την πρώτη κοι­νο­βου­λευ­τι­κή γκάφα του νέου – μη εκλεγ­μέ­νου βου­λευ­τή –  Υπουρ­γού Δι­καιο­σύ­νης, ο οποί­ος απέ­δω­σε τη νο­μο­θε­τι­κή αλ­λα­γή αυτής στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α., ενώ την είχε πραγ­μα­το­ποι­ή­σει η κυ­βέρ­νη­ση της Ν.Δ. με το άρθρο 12 παρ. 3 του ν. 4637/2019, το οποίο τρο­πο­ποί­η­σε ανά­λο­γα το δεύ­τε­ρο εδά­φιο της πα­ρα­γρά­φου 1 του άρ­θρου 405 ΠΚ. Έτσι, λοι­πόν, παρά την δια­φή­μι­ση στην οποία συ­νέ­βα­λαν δε­ό­ντως τα πα­πα­γα­λά­κια της προ­πα­γάν­δας του Υπουρ­γεί­ου Δι­καιο­σύ­νης,  η «με­ταρ­ρύθ­μι­ση» αυτή, που εμ­φα­νί­στη­κε ως κο­ρω­νί­δα του νέου νο­μο­σχε­δί­ου, λεί­πει από το ση­μεί­ω­μα σύ­να­ψης.

Τι συ­νέ­βη άραγε ; Εξέ­φρα­σε αντιρ­ρή­σεις η Ενωση Ελ­λη­νι­κών τρα­πε­ζών η η ΤτΕ ; Μήπως τα διά­φο­ρα κέ­ντρα εξου­σί­ας της Ε.Ε. ; Η πρό­κει­ται απλά για αβλε­ψία ;

ΟΠΙ­ΣΘΟ­ΔΡΟ­ΜΗ­ΣΗ, ΠΟ­ΛΙ­ΤΙ­ΚΕΣ ΣΚΟ­ΠΙ­ΜΟ­ΤΗ­ΤΕΣ….

Όσον αφορά τις επι­μέ­ρους δια­τά­ξεις, όπως πε­ρι­λαμ­βά­νο­νται στο ση­μεί­ω­μα υπό τον τίτλο «Σύ­νο­ψη βα­σι­κών ση­μεί­ων των νέων δια­τά­ξε­ων του Ποι­νι­κού Κώ­δι­κα και του Κώ­δι­κα Ποι­νι­κής Δι­κο­νο­μί­ας» ακο­λου­θεί μια «κατ άρθρο» πρώτη – εκ των πραγ­μά­των όχι ακόμα σε βάθος αν θε­ω­ρη­θεί ότι χρειά­ζε­ται – κρι­τι­κή σε κάθε επι­μέ­ρους ση­μείο.

Τα ση­μεία προη­γού­νται και πα­ρα­τί­θε­νται με πλά­για γράμ­μα­τα :

– Από κα­νό­νας, γί­νε­ται εξαί­ρε­ση η ανα­στο­λή της ποι­νής για πλημ­με­λή­μα­τα. Θα μπο­ρεί να χο­ρη­γη­θεί σε ποι­νές φυ­λά­κι­σης έως ένα έτος, όταν οι αμε­τά­κλη­τες προη­γού­με­νες κα­τα­δί­κες δεν υπερ­βαί­νουν το ένα έτος.

Η σκοπ­μό­τη­τα ομο­λο­γεί­ται ευ­θέ­ως : Με τις ρυθ­μί­σεις για τα πλημ­με­λή­μα­τα, η κυ­βέρ­νη­ση της Ν.Δ. ανοί­γει διά­πλα­τα τις φυ­λα­κές για να πολ­λα­πλα­σιά­σει τον πλη­θυ­σμό τους, δια­τει­νό­με­νη ότι με αυτόν τον τρόπο θα λύσει το ζή­τη­μα της εγκλη­μα­τι­κό­τη­τας.

-Έκτι­ση ποι­νών με εναλ­λα­κτι­κούς τρό­πους κοι­νω­φε­λούς ερ­γα­σί­ας ή με­τα­τρο­πής της ποι­νής σε χρήμα (η οποία επα­νέρ­χε­ται) για ποι­νές φυ­λά­κι­σης έως 2 έτη.

-Πραγ­μα­τι­κή έκτι­ση μέ­ρους της ποι­νής έως 6 μήνες για ποι­νές φυ­λά­κι­σης από 2 έως 3 έτη.

-Πραγ­μα­τι­κή έκτι­ση σε σω­φρο­νι­στι­κό κα­τά­στη­μα για ποι­νές άνω των 3 ετών.

Οι ρυθ­μί­σεις για πραγ­μα­τι­κή έκτι­ση μέ­ρους της ποι­νής για πλημ­μέ­λη­μα έως 2-3 έτη και ολό­κλη­ρης για ποι­νές άνω των τριών ετών :

α) Κι­νού­νται στον δρόμο που άνοι­ξε ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και η πο­μπώ­δης νο­μο­πα­ρα­σκευα­στι­κή του επι­τρο­πή δυ­στυ­χώς με το νέο Ποι­νι­κό Κώ­δι­κα (ν. 4619/2019), ο οποί­ος ου­σια­στι­κά κα­θιέ­ρω­σε την υπο­χρε­ω­τι­κή έκτι­ση μέ­ρους ποι­νής για πλημ­με­λή­μα­τα, κα­ταρ­γώ­ντας (άρθρο 99 Π.Κ.) την ανα­στο­λή σε ποι­νές 3-5 ετών.

β) Κα­ταρ­γούν στην πράξη την απο­ποι­νι­κο­ποί­η­ση εκα­το­ντά­δων πλημ­με­λη­μα­τι­κών πρά­ξε­ων που ύστε­ρα από απαί­τη­ση του προ­ο­δευ­τι­κού νο­μι­κού κό­σμου είχε επι­τευ­χθεί με σω­ρεία ει­δι­κών νόμων αλλά και με το νέο Ποι­νι­κό Κώ­δι­κα (κα­τάρ­γη­ση πται­σμά­των, κα­τάρ­γη­ση αδι­κη­μά­των Κ.Ο.Κ., χρεών σε ασφα­λι­στι­κά τα­μεία για στο Δη­μό­σιο για μικρά ποσά, κ.λ.π).

γ) Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, η επα­να­φο­ρά της δυ­να­τό­τη­τας φυ­λά­κι­σης για πλημ­με­λή­μα­τα επι­βε­βαιώ­νει την κα­τα­σταλ­τι­κή φι­λο­σο­φία της κυ­βέρ­νη­σης και ακυ­ρώ­νει στην πράξη τα βή­μα­τα φι­λε­λεύ­θε­ρης με­ταρ­ρύθ­μι­σης της ποι­νι­κής νο­μο­θε­σί­ας των προη­γου­μέ­νων ετών και την απο­ποι­νι­κο­ποί­η­ση των μι­κρών αδι­κη­μά­των.

δ) Η επα­να­φο­ρά της με­τα­τρο­πής της ποι­νής σε χρήμα επι­βε­βαιώ­νει την απο­τυ­χία των πει­ρα­μά­των για εναλ­λα­κτι­κούς τρό­πους θέ­σπι­σης ποι­νής, π.χ. κοι­νω­φε­λής ερ­γα­σία, που δεν λει­τουρ­γεί, και επι­σφρα­γί­ζει για άλλη μια φορά ότι η δι­κο­νο­μι­κή με­τα­χεί­ρι­ση των δρα­στών και η πραγ­μα­τι­κή έκτι­ση της ποι­νής τους ή όχι θα εξαρ­τά­ται από την οι­κο­νο­μι­κή τους κα­τά­στα­ση.

ε) Και βέ­βαια συμ­βάλ­λουν στη συμ­φό­ρη­ση των φυ­λα­κών αντί για το αντί­θε­το.

– Αύ­ξη­ση του ανω­τά­του ορίου κά­θειρ­ξης για κα­κουρ­γή­μα­τα από τα 15 στα 20 έτη.

– Αύ­ξη­ση του ανω­τά­του ορίου κά­θειρ­ξης επί συρ­ρο­ής κα­κουρ­γη­μά­των στα 25 έτη (από 20) και επί συρ­ρο­ής πλημ­με­λη­μά­των στα 10 έτη (από 8).

Πρό­κει­ται για ένα απρο­κά­λυ­πτο λαϊ­κι­στι­κό πι­σω­γύ­ρι­σμα χωρίς αι­τιο­λό­γη­ση τεκ­μη­ριω­μέ­νη με εγκλη­μα­το­λο­γι­κές ανα­λύ­σεις και στα­τι­στι­κά δε­δο­μέ­να σε τι θα μειώ­σει την εγκλη­μα­τι­κό­τη­τα και είναι ίσως η πρώτη φορά στην ποι­νι­κή νο­μο­θε­τι­κή ιστο­ρία της χώρας που τα ανώ­τα­τα όρια ποι­νών κά­θειρ­ξης αυ­ξά­νο­νται αντί να μειώ­νο­νται. Είναι η έκ­φρα­ση της συλ­λο­γι­κής ευ­θύ­νης και νο­μο­θε­τι­κής τι­μω­ρί­ας με πρό­σχη­μα τις με­μο­νω­μέ­νες πα­ρα­βα­τι­κές συ­μπε­ρι­φο­ρές ορι­σμέ­νων πρώην κρα­τού­με­νων.

– Αυ­στη­ρο­ποί­η­ση των προ­ϋ­πο­θέ­σε­ων υφ’ όρον από­λυ­σης. Πλέον θα ενα­πό­κει­ται στην ου­σια­στι­κή κρίση του δι­κα­στι­κού συμ­βου­λί­ου ανά­λο­γα με την επι­κιν­δυ­νό­τη­τα του εγκλή­μα­τος και τα ατο­μι­κά και κοι­νω­νι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά του δρά­στη, ανε­ξαρ­τή­τως τυ­πι­κών προ­ϋ­πο­θέ­σε­ων συ­μπλή­ρω­σης χρό­νου κρά­τη­σης.

Η αυ­στη­ρο­ποί­η­ση των προ­ϋ­πο­θέ­σε­ων της υφ’ όρον από­λυ­σης έρ­χε­ται να προ­στε­θεί στις δια­δο­χι­κές νο­μο­θε­τι­κές πα­ρεμ­βά­σεις οι οποί­ες θε­σπί­στη­καν με τα άρθρα 17 – 25 ν. 4855/2021, ενώ η εξαγ­γελ­λό­με­νη αυ­στη­ρο­ποί­η­ση εκ­πέ­μπει μή­νυ­μα χει­ρο­τέ­ρευ­σης των όρων από­λυ­σης. Και αυτό διότι δεν συ­γκε­κρι­με­νο­ποιεί κα­νέ­να κρι­τή­ριο : Ανα­φέ­ρει μεν την επι­κιν­δυ­νό­τη­τα του εγκλή­μα­τος και τα ατο­μι­κά και κοι­νω­νι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά του δρά­στη ως κρι­τή­ριο που λαμ­βά­νε­ται υπόψη, πλην όμως :

α) Η μεν επι­κιν­δυ­νό­τη­τα του εγκλή­μα­τος έχει κρι­θεί, αξιο­λο­γη­θεί και τι­μω­ρη­θεί από την επι­λο­γή της εκτιό­με­νης ποι­νής που έχει επι­βά­λει το Δι­κα­στή­ριο και δεν είναι επι­τρε­πό ο σω­φρο­νι­στι­κός νο­μο­θέ­της να επεμ­βαί­νει σε αυτήν και ου­σια­στι­κά να την επαυ­ξά­νει η να την αυ­στη­ρο­ποιεί.

β) Και αφε­τέ­ρου τα ατο­μι­κά και κοι­νω­νι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά του δρά­στη απο­τε­λούν μια αό­ρι­στη έν­νοια σε σχέση με την συ­γκε­κρι­μέ­νη που προ­βλέ­πει το ισχύ­ον άρθρο 106 Π.Κ., σύμ­φω­να με το οποίο η από­λυ­ση υπό όρο μπο­ρεί να μη χο­ρη­γη­θεί, αν κρι­θεί με ει­δι­κή αι­τιο­λο­γία ότι η δια­γω­γή του κα­τα­δι­κα­σθέ­ντος κατά την έκτι­ση της ποι­νής του κα­θι­στά ανα­γκαία την συ­νέ­χι­ση της κρά­τη­σης του, για να απο­τρα­πεί η τέ­λε­ση από αυτόν νέων αξιο­ποί­νων πρά­ξε­ων. Μόνη η αναι­τιο­λό­γη­τη επί­κλη­ση πει­θαρ­χι­κού πα­ρα­πτώ­μα­τος κατά την έκτι­ση της ποι­νής δεν αρκεί για την μη χο­ρή­γη­ση της από­λυ­σης.

Η διά­τα­ξη λοι­πόν αυτή του ισχύ­ο­ντος άρ­θρου 106 Π.Κ, η οποία κα­θιε­ρώ­νει ως κα­νό­να την από­λυ­ση και προ­ϋ­πο­θέ­τει για την εφαρ­μο­γή της εξαί­ρε­σης συ­γκε­κρι­μέ­να κρι­τή­ρια, προ­φα­νώς θα αντι­κα­τα­στα­θεί, και η αο­ρι­στία, δη­λα­δή η αυ­θαι­ρε­σία, θα κυ­ριαρ­χή­σει και θα γίνει ο κα­νό­νας.

– Αμεση εκ­δί­κα­ση, χωρίς τή­ρη­ση της χρο­νο­βό­ρας εν­διά­με­σης δια­δι­κα­σί­ας των συμ­βου­λί­ων, των κοι­νώς επι­κίν­δυ­νων κα­κουρ­γη­μά­των (εμπρη­σμός δά­σους, δια­τά­ρα­ξη ασφά­λειας συ­γκοι­νω­νιών) και κα­κουρ­γη­μά­των ει­δι­κών ποι­νι­κών νόμων.

Η κα­τάρ­γη­ση της εν­διά­με­σης δια­δι­κα­σί­ας των Συμ­βου­λί­ων για τα κα­κουρ­γή­μα­τα αυτά είναι μια πολ­λο­στή κλι­μά­κω­ση στην συ­νο­λι­κή σχε­δόν κα­τάρ­γη­ση της εν­διά­με­σης δια­δι­κα­σί­ας που έχει επι­δρά­μει δια­δο­χι­κά στον Κώ­δι­κα Ποι­νι­κής Δι­κο­νο­μί­ας κυ­ρί­ως τα τε­λευ­ταία τριά­ντα χρό­νια, με απο­τέ­λε­σμα :

α) Την συμ­φό­ρη­ση των ακρο­α­τη­ρί­ων από δε­κά­δες χι­λιά­δες ποι­νι­κές δίκες που, αν είχαν αξιο­λο­γη­θεί στο στά­διο της εν­διά­με­σης δια­δι­κα­σί­ας από τα δι­κα­στι­κά συμ­βού­λια θα είχαν κα­τα­λή­ξει σε απαλ­λα­κτι­κές κρί­σεις,

β) Την κα­τάρ­γη­ση των δι­κο­νο­μι­κών εγ­γυ­ή­σε­ων και δι­καιω­μά­των των δια­δί­κων, αφού γε­νι­κεύ­ε­ται η απευ­θεί­ας πα­ρα­πο­μπή στις πε­ρισ­σό­τε­ρες δίκες και η κα­τάρ­γη­ση της αξιο­λό­γη­σης της δι­κο­γρα­φί­ας που σχη­μα­τί­σθη­κε κατά την προ­δι­κα­σία από τα αρ­μό­δια Δι­κα­στι­κά Συμ­βού­λια,

Αλλά είναι και εντυ­πω­σια­κή η επι­λε­κτι­κό­τη­τα των ποι­νι­κών υπο­θέ­σε­ων για τις οποί­ες προ­βλέ­πε­ται αυτή η fast-track δια­δι­κα­σία.

Άλλο τόσο ανη­συ­χη­τι­κή είναι και η αο­ρι­στία των «κα­κουρ­γη­μά­των ει­δι­κών ποι­νι­κών νόμων» για τα οποία θα προ­βλε­φθεί η απευ­θεί­ας πα­ρα­πο­μπή σε δίκη χωρίς εν­διά­με­ση δια­δι­κα­σία.

Για κα­κουρ­γή­μα­τα πρό­κει­ται, δη­λα­δή για ποι­νές 5-15 (μάλ­λον 5-20 η και – 25 χρό­νια κά­θειρ­ξης), δεν είναι πλημ­με­λή­μα­τα του Μο­νο­με­λούς !!! Οφει­λαν να είναι πιο συ­γκε­κρι­μέ­νοι στις εξαγ­γε­λί­ες τους και όχι να ετοι­μά­ζουν αιφ­νι­δια­σμούς.

Η κυ­βέρ­νη­ση νο­μί­ζει ότι με αυτόν τον τρόπο θα κα­τα­πρα­ΰ­νει την λαϊκή οργή για τους εμπρη­σμούς των δασών, το δυ­στύ­χη­μα στα Τέμπη και όλες τις απί­θα­νες κα­τα­στρο­φές που αντι­με­τω­πί­σα­με τους τε­λευ­ταί­ους μήνες, που όμως όλες οφεί­λο­νται στην προ­τε­ραιό­τη­τα του κέρ­δους, τις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις, τις πε­ρι­κο­πές για να πλη­ρώ­νε­ται το μνη­μο­νια­κό χρέος. Εξαι­τί­ας αυτών υφί­στα­ται η ελ­λι­πής λει­τουρ­γία των κρα­τι­κών ορ­γά­νων και οι ανε­παρ­κείς υπο­δο­μές αφού δεν επαρ­κεί η χρη­μα­το­δό­τη­ση για την απο­τρο­πή των κιν­δύ­νων αυτών. Και ο κό­σμος τα κα­τα­λα­βαί­νει, δεν μα­σά­ει την προ­πα­γάν­δα της.

– Αυ­στη­ρο­ποί­η­ση της ποι­νής και απα­γό­ρευ­ση κάθε μορ­φής ανα­στο­λής ή με­τα­τρο­πής της ποι­νής για το αδί­κη­μα του εμπρη­σμού δά­σους.

Ο απο­προ­σα­να­το­λι­σμός κλι­μα­κώ­νε­ται στο από­γειο, με την αυ­στη­ρο­ποί­η­ση των ποι­νών για το αδί­κη­μα του εμπρη­σμού δά­σους και κάθε μορ­φής ανα­στο­λής ή με­τα­τρο­πής (δεν διευ­κρι­νί­ζε­ται καν εάν αυτή η απα­γό­ρευ­ση ανα­στο­λής η με­τα­τρο­πής αφορά και για το εξ αμε­λεί­ας τε­λε­σθέν αδί­κη­μα του εμπρη­σμού δά­σους), την στιγ­μή κατά την οποία τα ελά­χι­στα στα­τι­στι­κά στοι­χεία που βγαί­νουν στην επι­φά­νεια ανα­δει­κνύ­ουν ότι ελά­χι­στες είναι οι πε­ρι­πτώ­σεις δα­σι­κών πυρ­κα­γιών που οφεί­λο­νται σε εμπρη­σμούς από πρό­θε­ση, ενώ η συ­ντρι­πτι­κή πλειο­ψη­φία των πε­ρισ­σο­τέ­ρων οφεί­λε­ται σε έλ­λει­ψη μέ­τρων δα­σο­προ­στα­σί­ας και δα­σο­πυ­ρό­σβε­σης, ελ­λι­πείς προ­ϋ­πο­λο­γι­σμούς και ελ­λι­πή κα­θα­ρι­σμό των δασών. Είναι γνω­στό π.χ. ότι στην Δαδιά, που κάηκε φέτος, δεν είχαν καν απο­μα­κρυν­θεί τα υπο­λείμ­μα­τα της περ­σι­νής δα­σι­κής πυρ­κα­γιάς, δεν είχαν ανοί­ξει δρό­μοι – δί­ο­δοι δα­σο­πυ­ρό­σβε­σης, ενώ είναι γνω­στή η κα­τά­στα­ση του πυ­ρο­σβε­στι­κού στό­λου και της κακής συ­ντή­ρη­σης του που οδή­γη­σε και σε θα­να­τη­φό­ρα ατυ­χή­μα­τα το κα­λο­καί­ρι 2023. Ωστό­σο, η κυ­βέρ­νη­ση αντί να ανα­λαμ­βά­νει τις ευ­θύ­νες της και να προ­σα­να­το­λί­ζει τις χρη­μα­το­δο­τή­σεις της στην κα­τεύ­θυν­ση αυτή, κα­τα­σκευά­ζει ανε­μό­μυ­λους και βρί­σκει ευ­και­ρία για να ανοί­γει τον δρόμο για την γε­νι­κό­τε­ρη αυ­στη­ρο­ποί­η­ση των ποι­νών του Ποι­νι­κού Κώ­δι­κα.

Με πρό­σφα­το σχε­τι­κά δικό της νόμο (άρθρο 46 ν. 4855/2021) έχει ήδη αυ­στη­ρο­ποι­η­θεί η προ­βλε­πό­με­νη ποινή εμπρη­σμού δασών. Αν ο τω­ρι­νός νόμος απο­τε­λεί  την επι­κοι­νω­νια­κή απά­ντη­ση της κυ­βέρ­νη­σης στον εμπρη­σμό της Δα­διάς, ο ν. 4855/2021 είχε ως αντί­στοι­χο στόχο την δια­σκέ­δα­ση της κα­τα­κραυ­γής για τις πυρ­κα­γιές στην Βό­ρεια Εύ­βοια.

– Πρό­βλε­ψη επι­βο­λής πα­ρε­πό­με­νης ποι­νής δή­μευ­σης πε­ριου­σί­ας του κα­τα­δι­κα­σθέ­ντος εμπρη­στή, ανά­λο­γης με το μέ­γε­θος και την αξία της βλά­βης.

Όσο για την πα­ρε­πό­με­νη ποινή της δή­μευ­σης πε­ριου­σί­ας κάθε κα­τα­δι­κα­σθέ­ντος εμπρη­στή, θα ήταν πολύ εν­δια­φέ­ρον να ανα­δει­χθεί πόσοι είναι εκεί­νοι οι πλού­σιοι που έχουν ως χόμπι να πραγ­μα­το­ποιούν εμπρη­σμούς δασών, ώστε πα­νι­κο­βαλ­λό­με­νοι από τον κίν­δυ­νο δή­μευ­σης της πε­ριου­σί­ας τους να απο­τρα­πούν. Το μέτρο της δή­μευ­σης θα είχε εν­δια­φέ­ρον σε άλλες πε­ρι­πτώ­σεις, π.χ. κα­τα­δί­κη για μη κα­τα­βο­λή απο­δο­χών ερ­γα­ζο­μέ­νων σε βάρος του ερ­γο­δό­τη, κα­κό­βου­λη πα­ρά­βα­ση υπο­χρέ­ω­σης δια­τρο­φής κλπ. Η σε ποιο βα­ρειές πε­ρι­πτώ­σεις σε πρό­κλη­ση πλημ­μύ­ρας σε βάρος κα­τα­σκευα­στι­κών εται­ριών απ΄πο πραγ­μα­το­ποιού­με­να με­γά­λα έργα. Στην προ­κει­μέ­νη πε­ρί­πτω­ση, είναι για το θε­α­θή­ναι.

– Ποι­νι­κο­ποί­η­ση με αυ­στη­ρές κυ­ρώ­σεις των προ­πα­ρα­σκευα­στι­κών πρά­ξε­ων εμπρη­σμού δηλ. της κα­το­χής εμπρη­στι­κών υλών ή αντι­κει­μέ­νων με σκοπό την προ­ε­τοι­μα­σία διά­πρα­ξης εμπρη­σμού δά­σους (ποινή μη ανα­στελ­λό­με­νη μη με­τα­τρε­πό­με­νη).

Η ποι­νι­κο­ποί­η­ση με αυ­στη­ρές κυ­ρώ­σεις των προ­πα­ρα­σκευα­στι­κών πρά­ξε­ων εμπρη­σμού, δη­λα­δή κα­το­χής εμπρη­στι­κών υλών ή αντι­κει­μέ­νων με σκοπό την προ­ε­τοι­μα­σία διά­πρα­ξης εμπρη­σμού δά­σους (ποινή μη ανα­στελ­λό­με­νη ή με­τα­τρε­πό­με­νη) προ­σθέ­τει ακόμα ένα βήμα στην κα­τα­κρή­μνι­ση της ασφά­λειας δι­καί­ου, καθώς ποι­νι­κο­ποιεί απλές προ­πα­ρα­σκευα­στι­κές πρά­ξεις οι οποί­ες δεν επαρ­κούν για να συ­γκρο­τούν αρχή τέ­λε­σης οποιου­δή­πο­τε αδι­κή­μα­τος και είναι κατά πάγια πα­ρα­δο­χή της θε­ω­ρί­ας και της νο­μο­λο­γί­ας ατι­μώ­ρη­τες και ανοί­γει έναν ευ­ρύ­τα­το δρόμο για τε­ρά­στιες αστυ­νο­μι­κές σκευω­ρί­ες και δι­κο­νο­μι­κές αυ­θαι­ρε­σί­ες.

Ήδη η κα­το­χή εμπρη­στι­κών υλών (έν­νοιας αό­ρι­στης και προ­βλη­μα­τι­κής, πε­ρισ­σό­τε­ρο ακόμα και από αυτήν των εκρη­κτι­κών υλών για τις οποί­ες ο Αρειος Πάγος διεκ­δι­κεί με τη νο­μο­λο­γία του πει­σμα­τι­κά ρόλο πραγ­μα­το­γνώ­μο­να) έχει προ­βλε­φθεί στο άρθρο 272 Π.Κ., όπως τρο­πο­ποι­ή­θη­κε με το άρθρο 49 ν.4855/2021, και τι­μω­ρεί­ται σε βαθμό πλημ­με­λή­μα­τος  με φυ­λά­κι­ση τριών έως πέντε ετών ή κα­κουρ­γή­μα­τος ανά­λο­γα με τις πε­ρι­στά­σεις υπό τις οποί­ες έχει διε­ξα­χθεί

– Πρό­βλε­ψη αξιο­ποί­νου, με ποινή φυ­λά­κι­σης μέχρι ένα έτος, για το αδί­κη­μα της μη συμ­μόρ­φω­σης των υπό­χρε­ων με δια­τά­ξεις λήψης μέ­τρων πυ­ρο­προ­στα­σί­ας όταν η πα­ρά­λει­ψη αυτή συμ­βάλ­λει ου­σιω­δώς στην εξά­πλω­ση της πυρ­κα­γιάς.

Το νο­μο­σχέ­διο του Υπουρ­γεί­ου Δι­καιο­σύ­νης προ­βλέ­πει βέ­βαια αξιό­ποι­νο (ήταν πταί­σμα πριν την θέ­σπι­ση του ν. Π.Κ. – π.Π.Κ. 433) για το αδί­κη­μα της μη συμ­μόρ­φω­σης των υπο­χρέ­ων με δια­τά­ξεις λήψης μέ­τρων πυ­ρο­προ­στα­σί­ας, όταν η πα­ρά­λει­ψη αυτή συμ­βάλ­λει ου­σιω­δώς στην εξά­πλω­ση της πυρ­κα­γιάς με ποινή φυ­λά­κι­σης μέχρι ένα έτος. Εδώ εί­μα­στε υπο­χρε­ω­μέ­νοι να δια­τυ­πώ­σου­με δύο πα­ρα­τη­ρή­σεις που απο­κα­λύ­πτουν την υπο­κρι­σία και τις αντι­φά­σεις των κυ­βερ­νη­τι­κών εξαγ­γε­λιών :

α) Σε αντί­θε­ση με την φι­λο­σο­φία του ν. 4855/2021, ο οποί­ος με­τέ­τρε­ψε όλα τα κοι­νώς επι­κίν­δυ­να αδι­κή­μα­τα σε αδι­κή­μα­τα αφη­ρη­μέ­νης δια­κιν­δύ­νευ­σης, που δη­λα­δή στοι­χειο­θε­τού­νται χωρίς η απο­δι­δό­με­νη πράξη να έχει προ­κα­λέ­σει συ­γκε­κρι­μέ­νο απο­τέ­λε­σμα, εδώ απαι­τεί­ται να επέλ­θει όχι απλώς συ­γκε­κρι­μέ­νη δια­κιν­δύ­νευ­ση, αλλά και ποιο­τι­κά ση­μα­ντι­κό απο­τέ­λε­σμα, η απει­λού­με­νη πα­ρά­λει­ψη δη­λα­δή να έχει συμ­βά­λει ου­σιω­δώς στην εξά­πλω­ση της πυρ­κα­γιάς για να είναι αξιό­ποι­νη.

β) Και παρά το γε­γο­νός ότι οι πρά­ξεις αυτές, ακόμα και όταν έχουν συμ­βά­λει ου­σιω­δώς στην εξά­πλω­ση της πυρ­κα­γιάς, έχουν προ­κα­λέ­σει απο­δε­δειγ­μέ­να τε­ρά­στια κοι­νω­νι­κή, οι­κο­νο­μι­κή και πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κή ζημιά, η απει­λού­με­νη ποινή μέχρι ενός έτους είναι του­λά­χι­στον αστεία σε σχέση με τις ποι­νές που προ­βλέ­πο­νται πα­ρα­πά­νω.

Πρό­κει­ται για μια διά­τα­ξη, η οποία σε αντί­θε­ση με τις κα­κουρ­γη­μα­τι­κές που κυ­νη­γούν ανε­μό­μυ­λους, προ­στα­τεύ­ει τους πραγ­μα­τι­κούς υπεύ­θυ­νους των δα­σι­κών πυρ­κα­γιών με­τα­ξύ των οποί­ων μπο­ρεί να είναι Πε­ρι­φε­ρειάρ­χες, Δή­μαρ­χοι, ανώ­τα­τοι κρα­τι­κοί υπάλ­λη­λοι κλπ,  ιδίως για τις πε­ρι­πτώ­σεις μη συ­ντή­ρη­σης δασών που προ­α­να­φέρ­θη­καν. Τους τυ­πο­ποιεί προ­νο­μιού­χο αδί­κη­μα στα μέτρα τους και τους χαϊ­δεύ­ει με την απει­λού­με­νη ποινή.

– Αύ­ξη­ση του ελά­χι­στου ορίου ποι­νής για την αξιό­ποι­νη πράξη της αν­θρω­πο­κτο­νί­ας εξ αμε­λεί­ας στα δύο έτη

Η αύ­ξη­ση του ελα­χί­στου ορίου ποι­νής για την αξιό­ποι­νη πράξη της αν­θρω­πο­κτο­νί­ας εξ αμε­λεί­ας  στα δύο έτη ανε­βά­ζει το από χρό­νια ισχύ­ον ελά­χι­στο όριο ποι­νής των τριών μηνών (άρθ. 302 ΠΚ). Στη συ­νεί­δη­ση του δια­χρο­νι­κού Ελ­λη­να νο­μο­θέ­τη η ποι­νι­κή απα­ξία της εξ αμε­λεί­ας αν­θρω­πο­κτο­νί­ας (3 μήνες έως 5 χρό­νια) ήταν ίση με την έκ­δο­ση ακά­λυ­πτης επι­τα­γής που η απει­λή τι­μώ­ρη­σής της ήταν ίδια (άρθρο 79 παρ. 1 ν. 5960/1933, εκτός αν ήταν κατ επάγ­γελ­μα εκ­δό­της ακά­λυ­πτων επι­τα­γών, οπότε (παρ. 2 ) η ελά­χι­στη ποινή του ξε­κι­νού­σε από τους 12 μήνες. Και η κλι­μά­κω­ση αυτής σε συ­σχε­τι­σμό με άλλα αδι­κή­μα­τα, π.χ. για την πα­ρά­βα­ση του άρ­θρου 66 ν.2121/1993 περί πνευ­μα­τι­κής ιδιο­κτη­σί­ας π.χ. όταν κά­ποιος επαγ­γελ­μα­τί­ας λει­τουρ­γεί μου­σι­κή στο κα­τά­στη­μα του χωρίς άδεια της αρ­μό­διας εται­ρεί­ας πνευ­μα­τι­κών δι­καιω­μά­των ελά­χι­στη ποινή φυ­λά­κι­σης δώ­δε­κα μηνών είναι έυ­γλωτ­τη.  Βε­βαί­ως τα συ­γκρι­νό­με­να αδι­κή­μα­τα τε­λού­νται εκ δόλου. Αλλά υπάρ­χουν και άλλα εξ αμε­λεί­ας τι­μω­ρού­με­να με με­γα­λύ­τε­ρο ελά­χι­στο όριο ποι­νής από την αν­θρω­πο­κτο­νία εξ αμε­λεί­ας στο ση­με­ρι­νό Π.Κ. εξ αμε­λεί­ας πυρ­κα­γιά δά­σους άρ­θρου 265 παρ.  2 ν. Π.Κ, όπως τρο­πο­ποι­ή­θη­κε και ισχύ­ει με το άρθρο 46 ν. 4855/2021, ενώ στον π.Π.Κ. το ίδιο αδί­κη­μα απει­λού­νταν με ελά­χι­στη ποινή δύο ετών αλλά και η δια­κύ­μαν­ση των ποι­νών  των συ­να­φών εξ αμε­λεί­ας αδι­κη­μά­των της πλημ­μύ­ρας π. Π.Κ. 269,, έκρη­ξης π. Π.Κ. 271 άρσης ασφα­λι­στι­κών εγκα­τα­στά­σε­ων π.Π.Κ. 276, ναυα­γί­ου π. Π.Κ. 278, δη­λη­τη­ρί­α­σης π.Π.Κ. 280 ήταν σχε­δόν ίδια, αφού το ελά­χι­στο όριό της ήταν απε­ριό­ρι­στο (10 μέρες συ­νε­πώς), ενώ το μέ­γι­στο ίδιο με την εξ αμε­λεί­ας αν­θρω­πο­κτο­νία (5 χρό­νια).

Το γε­γο­νός λοι­πόν ότι όλες αυτές τις δε­κα­ε­τί­ες που η αν­θρω­πο­κτο­νία από αμέ­λεια τι­μω­ρεί­ται με πλαί­σιο τρεις μήνες έως πέντε χρό­νια, ει­δι­κές ποι­νι­κές δια­τά­ξεις νόμων για αδι­κή­μα­τα όπως το πα­ρα­πά­νω και πολλά άλλα προ­βλέ­πουν πολ­λα­πλά­σια ελά­χι­στα όρια ποι­νών δεί­χνει τον προ­σα­να­το­λι­σμό του ποι­νι­κού νο­μο­θέ­τη για την εξυ­πη­ρέ­τη­ση συ­γκε­κρι­μέ­νων οι­κο­νο­μι­κών συμ­φε­ρό­ντων που τον απο­κα­λύ­πτουν ότι τα προ­στα­τεύ­ει πε­ρισ­σό­τε­ρο από την αν­θρώ­πι­νη ζωή. Ωστό­σο, η απαι­τού­με­νη εξί­σω­ση δεν μπο­ρεί να γί­νε­ται με τις ποι­νές προς τα πάνω. Και γί­νε­ται στο προ­κεί­με­νο νο­μο­σχέ­διο για να δεί­ξει το δήθεν εν­δια­φέ­ρον για την αξία της αν­θρώ­πι­νης ζωής απλά για να νο­μι­μο­ποι­ή­σει τη γε­νι­κό­τε­ρη αυ­στη­ρο­ποί­η­ση.

– Κα­τάρ­γη­ση Πε­ντα­με­λούς Εφε­τεί­ου Κα­κουρ­γη­μά­των και ενί­σχυ­ση της αρ­μο­διό­τη­τας Μο­νο­με­λούς Πλημ­με­λειο­δι­κεί­ου και Μο­νο­με­λούς Εφε­τεί­ου με σκοπό την απο­δέ­σμευ­ση δι­κα­στών και την πα­ράλ­λη­λη αξιο­ποί­η­ση τους σε άλλες δίκες. Οι εφέ­σεις κατά απο­φά­σε­ων Τρι­με­λούς Εφε­τεί­ου θα εκ­δι­κά­ζο­νται επί­σης από Τρι­με­λές Εφε­τείο, που όμως θα συ­γκρο­τεί­ται από αρ­χαιό­τε­ρους στην ιε­ραρ­χία δι­κα­στές.

Η κα­τάρ­γη­ση του Πε­ντα­με­λούς Εφε­τεί­ου Κα­κουρ­γη­μά­των και γε­νι­κά η ενί­σχυ­ση της αρ­μο­διό­τη­τας του Μο­νο­με­λούς Πλημ­με­λειο­δι­κεί­ου και Μο­νο­με­λούς Εφε­τεί­ου και όλα τα μο­νο­με­λή δι­κα­στή­ρια συ­νι­στούν νο­μι­μο­ποί­η­ση της δι­κα­στι­κής αυ­θαι­ρε­σί­ας, Η Ν.Δ. συ­νε­χί­ζει στον δρόμο του ν. 3994/2011, ο οποί­ος κα­θιέ­ρω­σε για πρώτη φορά τα …Μο­νο­με­λή Εφε­τεία Κα­κουρ­γη­μά­των κυ­ρί­ως για να αντι­με­τω­πί­σει τις μνη­μο­νια­κές ανά­γκες πε­ρι­κο­πών των δα­πα­νών για μι­σθο­δο­σία δι­κα­στών, κα­θι­στώ­ντας την εξαί­ρε­ση, τα Μο­νο­με­λή δη­λα­δή δι­κα­στή­ρια, ως κα­νό­να αφε­νός στις αστι­κές δίκες και, δεύ­τε­ρον, κα­θιε­ρώ­νο­ντας τα για πρώτη φορά στα ποι­νι­κά κα­κουρ­γή­μα­τα.

Ήδη τα Μο­νο­με­λή Πλημ­με­λειο­δι­κεία έχουν όλο και πιο ενι­σχυ­μέ­νες αρ­μο­διό­τη­τες, αφού δι­κά­ζουν όλα τα αδι­κή­μα­τα που απει­λού­νται με ποινή φυ­λά­κι­σης έως τριών ετών (άρθ. 115 ΚΠοινΔ), ενώ τα Μο­νο­με­λή Εφε­τεία δι­κά­ζουν όλες τις δια­κε­κρι­μέ­νες κλο­πές, λη­στεί­ες, ναρ­κω­τι­κά πλην ισο­βί­ων, δα­σι­κά, με­τα­νά­στευ­ση κλπ (άρθ. 110 ΚΠοινΔ).  Αρα πόση ακόμα ενί­σχυ­ση και γιατί ;

Ακόμα, η πέρα από κάθε δι­κο­νο­μι­κή φα­ντα­σία εκ­δί­κα­ση των εφέ­σε­ων κατά απο­φά­σε­ων Τρι­με­λούς Εφε­τεί­ου από άλλο ισο­με­λές και ομοιό­βαθ­μο δι­κα­στή­ριο, πάλι από Τρι­με­λές Εφε­τείο που θα συ­γκρο­τεί­ται από αρ­χαιό­τε­ρους δι­κα­στές συ­νι­στά ου­σια­στι­κά κα­τάρ­γη­ση του δεύ­τε­ρου βαθ­μού δι­καιο­δο­σί­ας και της ιε­ραρ­χι­κής κλι­μά­κω­σης των δι­κα­στη­ρί­ων που κρί­νουν σε δεύ­τε­ρο βαθμό κα­τό­πιν άσκη­σης εν­δί­κων μέσων την υπό­θε­ση. Φαι­δρό­τη­τες τέ­τοιου εί­δους είναι αμ­φί­βο­λο αν είναι ανε­κτές από την Ε.Σ.Δ.Α. και το Σύ­νταγ­μα.

Ποι­νι­κή δια­πραγ­μά­τευ­ση με πρω­το­βου­λία του Ει­σαγ­γε­λέα, όταν το κρί­νει σκό­πι­μο από τα στοι­χεία της δι­κο­γρα­φί­ας.

Πραγ­μα­τι­κά ανά­ξιο σχο­λια­σμού, ασκή­σεις επί χάρ­του !

-Υψη­λά χρη­μα­τι­κά πρό­στι­μα για τους δι­κο­μα­νείς και όσους με δό­λιες και προ­φα­νώς αβά­σι­μες μη­νύ­σεις απα­σχο­λούν ασκό­πως τον μη­χα­νι­σμό απο­νο­μής της δι­καιο­σύ­νης.

Η πρό­βλε­ψη υψη­λών χρη­μα­τι­κών προ­στί­μων για τους δι­κο­μα­νείς ανα­πα­ρά­γει στο δι­η­νε­κές τον μύθο της δι­κο­μα­νί­ας των Ελ­λή­νων που καλ­λιερ­γεί όλες οι κυ­βερ­νή­σεις για να δι­καιο­λο­γούν την αδυ­να­μία αντα­πό­κρι­σης στις ανά­γκες λει­τουρ­γί­ας των δι­κα­στη­ρί­ων, τα οποία αντι­με­τω­πί­ζουν κυ­ρί­ως ως πηγή εσό­δων, χωρίς βέ­βαια να τα χρη­μα­το­δο­τούν με την ανά­λο­γη αντα­πο­δο­τι­κό­τη­τα, ώστε να μπο­ρούν να επι­τε­λούν τον προ­ο­ρι­σμό τους.

Τα δι­κα­στή­ρια στην Ελ­λά­δα δεν εκ­πλη­ρώ­νουν τον ρόλο της υλο­ποί­η­σης της συ­νταγ­μα­τι­κής επι­τα­γής για έν­νο­μη και δι­κα­στι­κή προ­στα­σία των πο­λι­τών, εξαι­τί­ας των πο­λι­τι­κών και νο­μο­θε­τι­κών επι­λο­γών των κυ­βερ­νή­σε­ων, του υψη­λό­τα­του κό­στους και των πολ­λών δια­δι­κα­στι­κών δυ­σχε­ρειών πρό­σβα­σης στην απο­νο­μή δι­καιο­σύ­νης, ενώ κυ­ρί­αρ­χος ρόλος τους είναι  ρόλος τους ως μη­χα­νι­σμού εξου­σί­ας και κα­τα­στο­λής. Θα άξιζε τον κόπο το Υπουρ­γείο Δι­καιο­σύ­νης να εμ­φα­νί­σει (αμ­φι­βάλ­λου­με αν δια­θέ­τει τέ­τοιες επε­ξερ­γα­σί­ες αν και θα έπρε­πε) στα­τι­στι­κά στοι­χεία από τα οποία να προ­κύ­πτει ποιος αριθ­μός και ποιο πο­σο­στό από τις ετη­σί­ως σχη­μα­τι­ζό­με­νες δι­κο­γρα­φί­ες στις Ει­σαγ­γε­λί­ες της χώρας απο­τε­λούν προ­ϊ­όν έγκλη­σης (και πόσες από αυτές τις εγκλή­σεις είναι τόσο αβά­σι­μες κα­τα­φα­νώς, ώστε να χα­ρα­κτη­ρί­ζο­νται οι μη­νυ­τές ως δι­κο­μα­νείς) και πόσες είναι αυ­τε­παγ­γέλ­τως σχη­μα­τι­ζό­με­νες, άρα δη­λα­δή οφεί­λο­νται στην …..δι­κο­μα­νία του νο­μο­θέ­τη. Γιατί εμείς από την κα­θη­με­ρι­νή μας εμπει­ρία και τις πα­ρα­στά­σεις στα δι­κα­στή­ρια κρί­νου­με ότι ένα πο­σο­στό μι­κρό­τε­ρο του 10% από τις υπο­θέ­σεις που απα­σχο­λούν τα ακρο­α­τή­ρια οφεί­λο­νται σε ιδιω­τι­κές αντι­δι­κί­ες, και είναι ελά­χι­στες οι δίκες στις οποί­ες πα­ρί­στα­νται συ­νή­γο­ροι υπο­στή­ρι­ξης κα­τη­γο­ρί­ας, ιδίως σε πλημ­με­λή­μα­τα (συ­νή­θως σε συ­κο­φα­ντι­κές δυ­σφη­μή­σεις και σω­μα­τι­κές βλά­βες τα βλέ­που­με αυτά), ενώ στις πε­ρισ­σό­τε­ρες δίκες δεν πα­ρί­στα­ται πο­λι­τι­κή αγωγή. Εχου­με και εδώ έκ­φρα­ση συλ­λο­γι­κής ευ­θύ­νης και στην  ουσία απο­θάρ­ρυν­ση πρό­σβα­σης στην έν­νο­μη προ­στα­σία. Ποιος άραγε έιναι ο ορι­σμός του δι­κο­μα­νούς που φι­λο­δο­ξεί να φι­λο­ξε­νη­θεί και σε νο­μο­θε­τι­κά κεί­με­να και πως θα απο­δει­κνύ­ε­ται για να απο­τε­λέ­σει το κρι­τή­ριο επι­βο­λής του προ­στί­μου;

Ο ελ­λη­νι­κός λαός δεν είναι ερι­στι­κός και δι­κο­μα­νής, όπως οι κυ­βερ­νή­σεις θέ­λουν να τον πα­ρι­στά­νουν για να δι­καιο­λο­γούν την έλ­λει­ψη διά­θε­σης πο­λι­τι­κής βού­λη­σης και πόρων να λει­τουρ­γή­σουν τα δι­κα­στή­ρια όπως επι­τάσ­σει το Σύ­νταγ­μα. Ούτε ορέ­γε­ται να πλη­ρώ­νει πα­ρά­βο­λα και δι­κη­γό­ρους, ούτε να δια­κιν­δυ­νεύ­ει αμ­φί­βο­λης έκ­βα­σης και σε κάθε πε­ρί­πτω­ση οι­κο­νο­μι­κά ζη­μιο­γό­νες δίκες.

Εξάλ­λου, ο Κώ­δι­κας Ποι­νι­κής Δι­κο­νο­μί­ας προ­βλέ­πει (άρθρο 580) την δυ­να­τό­τη­τα επι­δί­κα­σης εξό­δων σε βάρος μη­νυ­τή ο οποί­ος κα­τα­φα­νώς ψεύ­δε­ται, αλλά και άλλες πα­ρεμ­φε­ρείς δια­τά­ξεις (άρθρα 576, 577,578, 582 και 583), δε­δο­μέ­νου ότι η χρήση της Δι­καιο­σύ­νης ως ει­σπρα­κτι­κού μη­χα­νι­σμού, την οποία τώρα επι­χει­ρεί, δεν είναι κάτι πρω­τό­γνω­ρο στη νο­μο­θε­τι­κή πρα­κτι­κή των προη­γού­με­νων κυ­βερ­νή­σε­ων.

ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΥΓΙΑ…ΜΙΣΟΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΙ­ΚΗ­ΓΟ­ΡΟΥΣ

– Πε­ριο­ρι­σμός των ανα­βο­λών από κάθε αιτία στη μία και πρό­βλε­ψη πα­ρά­βο­λου υπέρ δη­μο­σί­ου (ύψους από 80 έως 200 ευρώ ανά­λο­γα με την αρ­μο­διό­τη­τα του δι­κα­στη­ρί­ου), για την ενί­σχυ­ση των υπο­δο­μών της δι­καιο­σύ­νης, όταν το αί­τη­μα ανα­βο­λής αφορά πα­ράλ­λη­λη επαγ­γελ­μα­τι­κή υπο­χρέ­ω­ση συ­νη­γό­ρου σε άλλη δίκη.

Ο πε­ριο­ρι­σμός των ανα­βο­λών από κάθε αιτία στην μία είναι άλλη μία πολ­λα­πλή προ­σπά­θεια στραγ­γα­λι­σμού του δι­καιώ­μα­τος στην υπε­ρά­σπι­ση (έχει επι­χει­ρη­θεί ξανά με τους νό­μους 4055/2012 – άρθρο 33, αλλά και πρό­σφα­τα με το άρθρο 41 του ν. 4947/2022, το οποίο στραγ­γα­λί­ζει το σχε­τι­κό δι­καί­ω­μα, ιδίως σε πο­λυ­πρό­σω­πες δίκες.

Κατ’ απο­τέ­λε­σμα, η απόρ­ρι­ψη μιας ανα­βο­λής ποι­νι­κής υπό­θε­σης πολύ απλά θα εκτο­πί­σει από το ωρά­ριο και θα οδη­γή­σει σε ανα­βο­λή λόγω ωρα­ρί­ου κά­ποια άλλη που θα δι­κα­ζό­ταν στην θέση της από τα μό­νι­μα φορ­τω­μέ­να πι­νά­κια των δι­κα­στη­ρί­ων. Συ­νε­πώς δεν συμ­βά­λει συ­νο­λι­κά στην επι­τά­χυν­ση των δικών, αν υπο­τε­θεί ότι η επι­τά­χυν­ση είναι παν­θο­μο­λο­γού­με­νη ανα­γκαιό­τη­τα, πράγ­μα συ­ζη­τή­σι­μο.

Συ­νι­στά όμως και πολ­λο­στή έν­δει­ξη κοι­νω­νι­κού μί­σους, έλ­λει­ψη σε­βα­σμού, πε­ρι­φρό­νη­ση και εκ­δί­κη­ση απέ­να­ντι στους δι­κη­γό­ρους, που μόνο για την διά­τα­ξη αυτή θα είχαν λόγο να συ­νε­χί­σουν επ’ αό­ρι­στον την αποχή που πραγ­μα­το­ποιού­με αυτήν την πε­ρί­ο­δο για το φο­ρο­λο­γι­κό νο­μο­σχέ­διο. Κάθε εξου­σία απε­χθά­νε­ται την υπε­ρα­σπι­στι­κή δι­κη­γο­ρία γιατί είναι εχθρός της αυ­θαι­ρε­σί­ας της. Και η συ­γκε­κρι­μέ­νη εξου­σία ιδίως αυτό τον καιρό το δεί­χνει με κάθε τρόπο. Θα μας ήθελε…ντε­λι­βε­ρά­δες, αλλά δεν θα της κά­νου­με τη χάρη !

Η ανά­γκη ενί­σχυ­σης των υπο­δο­μών της Δι­καιο­σύ­νης μπο­ρεί να υπη­ρε­τη­θεί με ορ­θο­λο­γι­κό­τε­ρη χρήση των εσό­δων που απο­φέ­ρει κάθε χρόνο στο κρά­τος, αντί αυτά να σπα­τα­λιώ­νται σε άλλες προ­τε­ραιό­τη­τες.

Οσο για την πρό­τα­ση για πα­ρά­βο­λο ανα­βο­λής 80 έως 200€ ανά­λο­γα με την αρ­μο­διό­τη­τα του Δι­κα­στη­ρί­ου σε πε­ρι­πτώ­σεις ανα­βο­λών λόγω επαγ­γελ­μα­τι­κών υπο­χρε­ώ­σε­ων του δι­κη­γό­ρου θα είχε μια συ­ζη­τή­σι­μη αξία εάν προ­βλε­πό­ταν με αμοι­βαιό­τη­τα, δη­λα­δή κάθε δι­κη­γό­ρος του οποί­ου η υπό­θε­ση ανα­βάλ­λε­ται ή δια­κό­πτε­ται λόγω ωρα­ρί­ου να δι­καιού­ται να λαμ­βά­νει το ίδιο ποσό για κάθε μέρα που χάνει. Και τότε να δούμε ποιος θα ήταν κερ­δι­σμέ­νος.  Αλλά σιγά που το Υπουρ­γείο Δι­καιο­σύ­νης θα είχε τέ­τοια γα­λα­ντο­μία. Εδώ αφή­νει απλή­ρω­τους τους συ­νη­γό­ρους νο­μι­κής βο­ή­θειας και τους διερ­μη­νείς για μήνες και χρό­νια !

– Πρό­βλε­ψη εξέ­τα­σης με τε­χνο­λο­γι­κά μέσα. Οποια­δή­πο­τε κα­τά­θε­ση, όπως μάρ­τυ­ρα, πραγ­μα­το­γνώ­μο­να, τε­χνι­κού συμ­βού­λου, διερ­μη­νέα ή δια­δί­κου, ανω­μο­τί εξη­γή­σεις ή απο­λο­γία κα­τη­γο­ρου­μέ­νου, μπο­ρεί να διε­ξα­χθεί με τη χρήση τε­χνο­λο­γι­κών μέσων, χωρίς τη φυ­σι­κή πα­ρου­σία του προ­σώ­που, όταν υπάρ­χει σο­βα­ρό κώ­λυ­μα εμ­φά­νι­σης ή κίν­δυ­νος από την ανα­βο­λή ή για την ασφα­λή διε­ξα­γω­γή της δια­δι­κα­σί­ας.

Η πρό­βλε­ψη εξέ­τα­σης των δια­δί­κων με τε­χνο­λο­γι­κά μέσα συ­νι­στά πα­ρα­βί­α­ση της αρχής της αμε­σό­τη­τας της δίκης και του αδιά­βλη­του της εξέ­τα­σης τους. Κατά συ­νέ­πεια, δεν είναι δυ­να­τό να γε­νι­κεύ­ε­ται και να γί­νε­ται κα­νό­νας αντί για εξαί­ρε­ση, ενώ είναι απο­ρί­ας άξιο για ποιο λόγο κλι­μα­κώ­νε­ται η θέ­σπι­ση της την στιγ­μή κατά την οποία και σή­με­ρα ακόμα που αυτό προ­βλέ­πε­ται και σε ορι­σμέ­νες δι­κα­στι­κές αί­θου­σες έχουν εγκα­τα­στα­θεί σχε­τι­κές οθό­νες, δεν λει­τουρ­γεί.

– Αυ­στη­ρο­ποί­η­ση ποι­νών που αφο­ρούν διά­πρα­ξη εν­δο­οι­κο­γε­νεια­κής βίας εις βάρος αλλά και ενώ­πιον ανη­λί­κου.

– Πα­ρο­χή κι­νή­τρων αλλά και υπο­χρέ­ω­ση των επαγ­γελ­μα­τιών (λ.χ κοι­νω­νι­κοί λει­τουρ­γοί, ψυ­χο­λό­γοι, ια­τροί, εκ­παι­δευ­τι­κοί) ν’ ανα­φέ­ρουν αμελ­λη­τί κάθε πε­ρί­πτω­ση εν­δο­οι­κο­γε­νεια­κής βίας ενώ λαμ­βά­νε­ται ει­δι­κή μέ­ρι­μνα για τα θύ­μα­τα μέσω ατο­μι­κής αξιο­λό­γη­σης τους και δια­χεί­ρι­σης του κιν­δύ­νου επα­νά­λη­ψης της βίας και δευ­τε­ρο­γε­νούς θυ­μα­το­ποί­η­σης.

Όσον αφορά τα αδι­κή­μα­τα εν­δο­οι­κο­γε­νεια­κής βίας, η αό­ρι­στα εξαγ­γελ­λό­με­νη αυ­στη­ρο­ποί­η­ση των ποι­νών δεν επι­τρέ­πει πε­ρι­θώ­ρια συ­γκε­κρι­μέ­νης συ­ζή­τη­σης. Κατά τη γνώμη μου είναι σαφώς ανα­γκαία η λήψη ου­σια­στι­κών και αυ­στη­ρών ποι­νι­κών μέ­τρων αντι­με­τώ­πι­σης της έμ­φυ­λης και εν­δο­οι­κο­γε­νεια­κής βίας, όπως και η κα­τάρ­γη­ση της δυ­να­τό­τη­τας ανά­κλη­σης της ποι­νι­κής δί­ω­ξης βια­στών που κα­θι­στά την πράξη αυτή αντι­κεί­με­νο συ­ναλ­λα­γής με­τα­ξύ οι­κο­νο­μι­κά εύ­πο­ρου θύτη και θύ­μα­τος. Εκτός αυτού απαι­τού­νται, πέρα από τις ποι­νές και κοι­νω­νι­κές υπη­ρε­σί­ες για τα θύ­μα­τα, δη­λα­δή δομές φι­λο­ξε­νί­ας, ψυ­χο­λο­γι­κής στή­ρι­ξης και εκτε­τα­μέ­νης νο­μι­κής βο­ή­θειας, δη­λα­δή οι­κο­νο­μι­κές πα­ρο­χές που δεν δια­τί­θε­νται. Συ­νε­πώς, και η εξαγ­γε­λία αυτή τί­θε­ται απλώς και μόνο για να ικα­νο­ποι­ή­σει το κοινό περί δι­καί­ου αί­σθη­μα από την ρα­γδαία αύ­ξη­ση των σε­ξι­στι­κών και εν­δο­οι­κο­γε­νεια­κών και έμ­φυ­λων εγκλη­μά­των, για τα οποία δεν υπάρ­χει πράγ­μα­τι απο­τε­λε­σμα­τι­κή ούτε αστυ­νο­μι­κή, ούτε νο­μο­θε­τι­κή αντι­με­τώ­πι­ση. Το μα­στί­γιο θέλει και το κα­ρό­το του.

…………….

Το δη­μο­κρα­τι­κό κί­νη­μα, νο­μι­κών και μη, επω­μί­ζε­ται άλλο ένα βαρύ φορ­τίο μπρο­στά του, όπως είναι η απο­τρο­πή ψή­φι­σης και αυτής της δήθεν με­ταρ­ρύθ­μι­σης. Και αυτό επαυ­ξά­νε­ται από το γε­γο­νός ότι, ιδίως μετά τις τε­λευ­ταί­ες βου­λευ­τι­κές (όχι πά­ντως και τις δη­μο­τι­κές) εκλο­γές, την απο­σύν­θε­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και την ταύ­τι­ση των συ­στη­μι­κών κομ­μά­των με την πο­λι­τι­κή της  η κυ­βέρ­νη­ση της Ν.Δ. δεν αι­σθά­νε­ται απέ­να­ντί της κα­νέ­ναν αντί­πα­λο εκτός από τον κόσμο που απερ­γεί και δια­δη­λώ­νει.

Ας την κά­νου­με να τον αι­σθαν­θεί !

Αθήνα, 29.11.2023

Κώ­στας Πα­πα­δά­κης

rproject.gr/article/voitheia-oi-metarrythmistes-pali-oi-poinikoi-kodike

Εκτρωφείο Λαγων Καρφής Ευαγγελος