Σε αυτή την παρέμβασή μου (η οποία, ας τονιστεί, αποτελεί συνέχεια ενός άρθρου μου με τον τίτλο: «Το τέλος των κομμάτων» – βλ. «Εφ.Συν.» 19 Ιουνίου 2024) θα κάνω δύο πράγματα: πρώτον να δούμε και να εξετάσουμε όλοι μας πώς και γιατί τα δύο πολιτικά κόμματα της μείζονος αντιπολίτευσης (ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ.) μετά τις πρόσφατες ευρωεκλογές εθελοτυφλούν και δεν θέλουν να καταλάβουν ότι βρίσκονται σε καθεστώς κατάρρευσης.
Θεόδωρος Γεωργίου*
Και το δεύτερο πράγμα έχει να κάνει με τη θεωρητικο-πολιτική θέση μου, σύμφωνα με την οποία ο δομικός και λειτουργικός ρόλος που ταιριάζει στη μεγάλη δημοκρατική προοδευτική παράταξη στη σύγχρονη Ελληνική Δημοκρατία δεν ανήκει στα δύο αυτά χρεοκοπημένα πολιτικά κόμματα. Κατά την άποψή μου, η Ελληνική Δημοκρατία θα επιβιώσει και θα παίξει τελικά τον ρόλο που της ταιριάζει και στα Βαλκάνια και στην Ευρώπη και στη διεθνή κοινωνία της παγκοσμιοποίησης εάν και εφ’ όσον επαναπροσδιοριστεί ως πολιτική οντότητα.
Στο ερώτημα εάν η Ελλάδα ως σύγχρονη πολιτική οντότητα μπορεί να παίξει κάποιο(;) ρόλο στη νέα τάξη των διεθνών πραγμάτων, η απάντηση βρίσκεται στο εάν πράγματι η Ελλάδα αυτοπροσδιορίζεται ως πολιτική οντότητα με όρους δημοκρατικής και κοινοβουλευτικής αντιπροσώπευσης.
Τα δύο μεγάλα κόμματα (ή μήπως είναι μικρά;) της μείζονος αντιπολίτευσης (ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛΛ.) μετά τις ευρωεκλογές αιωρούνται στο πολιτικό κενό. Το ΠΑΣΟΚ μετά τον Νοέμβριο του 2011 βρίσκεται σε διαρκές καθεστώς χάους και αβύσσου. Σ’ αυτό το κόμμα επί δεκατρία χρόνια (2011-2024) συγκρούονται τα κομματικά όργανα και με κάθε ευκαιρία εκλέγουν νέο ηγεμόνα-αντιπρόσωπο! Εννοείται πως εάν συνεχιστούν τα ενδοκομματικά πράγματα να εξελίσσονται κατ’ αυτόν τον τρόπο, πράγματι το ΠΑΣΟΚ θα γίνει το απολίθωμα της νεωτερικής σοσιαλδημοκρατίας. Δηλαδή να «μεταμορφωθεί» στο ΚΚΕ του Κέντρου και της Σοσιαλδημοκρατίας, όπως επιτυχώς ειπώθηκε!
Στο ίδιο υπαρξιακό κενό της πολιτικής βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. μετά την εκλογή του νέου προέδρου του τον Σεπτέμβριο του 2023. Στην περίπτωση μάλιστα του ΣΥΡΙΖΑ τα πολιτικά πράγματα και τα ιδεολογικά στοιχεία αξιολογούνται ως «δημοκρατικά βάρη» από τα οποία ο ηγεμών-αντιπρόσωπος θα πρέπει να απαλλαγεί.
Τονίζω με έμφαση, όταν τα δύο αυτά πολιτικά κόμματα, με πολιτική ιστορία στην εξέλιξη της Ελληνικής Δημοκρατίας, επιτρέπουν στον εαυτό τους να «μεταμορφώνονται» σε προσωποκεντρικούς γραφειοκρατικούς μηχανισμούς ηγεμονίας, αντιλαμβανόμαστε όλοι μας ότι το πολύτιμο πολιτικό «πράγμα» που ονομάζεται αντιπροσωπευτική κοινοβουλευτική δημοκρατία, «πάει περίπατο»!
Αλλά ας επανέλθω στην αφετηρία της επιχειρηματολογίας μου: η Ελληνική Δημοκρατία συγκροτείται ως αντιπροσωπευτική κοινοβουλευτική διαδικασία. Αυτή η πρόταση είναι η πρωταρχή των πολιτικών πραγμάτων στη χώρα μας. Τα πολιτικά κόμματα αναλαμβάνουν να επιτελέσουν δύο έργα-αποστολές: να λειτουργήσουν ως αντιπρόσωποι των αντιπροσωπευόμενων και να εκφράσουν το καθένα με την ιδιαίτερη πολιτική του το «κοινό καλό» της ενιαίας και αδιαίρετης κοινωνίας.
Την πολιτική αυτή αποστολή (Aufgabe) και το ΠΑΣΟΚ επί δεκαετίες αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ (2015-2019) εξετέλεσαν. Τι όμως συμβαίνει στη συγκυρία της δικής μας εποχής και χρειάζεται να το εξετάσουμε με ιδιαίτερη γνωστική προσοχή;
Ας συμφωνήσουμε στο εξής: οι υφιστάμενες ηγεσίες των δύο κομμάτων, αλλά και τα μέλη τους, δεν έχουν συνειδητοποιήσει σε ποιο πολιτικό κενό βρίσκονται! Αντιθέτως, όπως συνέβη με το ΠΑΣΟΚ που άλλαξε ηγεμόνα-αντιπρόσωπο όχι μία φορά ούτε δύο αλλά πολλές, το ίδιο θα συμβεί και με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο νυν ηγεμών-αντιπρόσωπος θα πρέπει να δουλέψει με ιδιαίτερο δημοκρατικό πάθος για να λειτουργήσει το κόμμα του ως αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Και θα αντικατασταθεί με δημοκρατικές διαδικασίες.
Θα προσπαθήσω να ανακεφαλαιώσω όλα όσα θέλω και μπορώ να πω: πρώτον, οι ευρωεκλογές αποκάλυψαν ένα κοινό πολιτικό μυστικό: στον βαθμό που η Ελληνική Δημοκρατία ως πολιτική οντότητα, στην οποία δεν λειτουργεί η αντιπροσωπευτική δημοκρατία, οι ενδογενείς παράγοντες όπως είναι τα πολιτικά κόμματα, ο ανώτατος άρχων κ.ά. «μεταμορφώνονται», όπως υποστηρίζει ο Κάφκα! Κατά την άποψή μου, τα δύο κόμματα της μείζονος αντιπολίτευσης όχι απλώς «μεταμορφώθηκαν», αλλά «έθεσαν τους εαυτούς τους» εκτός κοινοβουλευτικής τροχιάς! Και αυτό έγινε επειδή δεν λειτουργούν εντός του κοινοβουλευτικού πλαισίου: αντιπρόσωπος – αντιπροσωπευόμενος. Τα δύο αυτά κόμματα «μεταμορφώθηκαν» και από ιστορικά πολιτικά κόμματα της σύγχρονης Ελλάδας κατάντησαν και γίνονται εκπρόσωποι συμφερόντων και κοινωνικών διεκδικήσεων.
Κοντολογίς, η κρίση την οποία περνάνε αυτά τα δύο κόμματα δεν είναι δική τους υπόθεση. Αγγίζει τα θεμέλια της αντιπροσωπευτικής κοινοβουλευτικής διαδικασίας. Δεν έχουμε ούτε χρόνο αλλά ούτε και διανοητικές δυνάμεις για να διαγνώσουμε τις βουλήσεις των αποτυχημένων ηγετών στα δύο αυτά κόμματα. Επιβάλλεται η απομάκρυνση και των ηγετών αυτών των δύο κομμάτων «εδώ και τώρα». Σε διαφορετική περίπτωση, θα επαληθευτεί η πρόγνωση του φίλου μου: «ο Μητσοτάκης θα κυβερνάει κατά τα επόμενα 20 χρόνια»!
* Πολιτικός φιλόσοφος
https://www.efsyn.gr/stiles/apopseis/438222_syriza-kai-pasok-se-yparxiaki-krisi
