Ορισμένοι, οι περισσότεροι απ’ αυτούς στον αγγλοσαξονικό δημοσιογραφικό και πανεπιστημιακό κόσμο, πιστεύουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση οδεύει αναπότρεπτα προς τη διάλυσή της.
Ίσως να είναι έτσι, ίσως και όχι.
- του Κώστα Λαμπρόπουλου |
| red line
Αν θα επιβιώσει ή θα πεθάνει η ΕΕ αλλά και πότε, αυτό αποφασίζεται από την έκβαση της δράσης και της πάλης ζωντανών πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων. Στην ιστορία, ενώ βραχυπρόθεσμα όλα τα ενδεχόμενα αποτελέσματα αυτής της πάλης ή σύγκρουσης αντιθέτων είναι κατ’ αρχήν (πιθανολογικά) εφικτά, μακροπρόθεσμα διατηρούνται μόνο όσα εξ αυτών των αποτελεσμάτων είναι αναγκαία, δηλαδή ικανοποιούν συγκεκριμένες κοινωνικές ανάγκες. Αυτή είναι η έννοια της «ιστορικής νομοτέλειας» και όχι η απόφανση για το μέλλον της ΕΕ μιας καφετζούς που δηλώνει funτων Μαρξ και Ένγκελς. Βεβαίως, η ίδια η συγκεκριμενοποίηση της κλίμακας του ιστορικού χρόνου (βραχύ – μέσο – μακρύ / πρόθεσμο) αποτελεί ένα από τα δυσκολότερα προβλήματα των κοινωνικών και όχι μόνο επιστημών καθότι δεν έχουν όλα τα ταυτόχρονα φαινόμενα την αυτή χρονική διάσταση ύπαρξης.
Έχω, συνεπώς, την αίσθηση ότι η βεβαιότητα με την οποία ορισμένοι εξ αυτών προβάλλουν αυτή την αποκαλυπτικού χαρακτήρα πεποίθησή τους είναι αντιστρόφως ανάλογη της ικανότητάς τους να καταστρέψουν οι ίδιοι την ΕΕ. Νομίζω ότι αντικειμενοποιούν αντεστραμμένα ως ιστορική νομοτέλεια την υποκειμενική αδυναμία τους.
Οι Κασσάνδρες της ΕΕ ανήκουν πολιτικά τόσο στη δεξιά & ακροδεξιά όσο και στην αριστερά και & ακροαριστερά. Η σύμπτωση αυτή είναι, άραγε,συμπωματική;
Στην ερώτηση «τις πταίει για την (όποια) “κατάντια” της (όποιας) ευρωπαϊκής χώρας» οι Κασσάνδρες απαντούν εν χορᾡ: η ΕΕ, η γραφειοκρατία των Βρυξελών, η εκχώρηση της εθνικής ανεξαρτησίας σε υπερκρατικά όργανα που ελέγχονται από το νεοφιλελευθερισμό και αδιαφορούν για το λαό. Κεντρικό σύνθημά τους είναι το «Powerbacktothepeople!»∙ λες και ότι είχε ποτέ ο «λαός» την «εξουσία» για να διεκδικήσει την επιστροφή της … Ποτέ οι Κασσάνδρες δεν απαντούν ότι φταίει ο καπιταλισμός στην όποια εγχώρια εκδήλωσή του ως τμήμα του ενιαίου παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος!
Η μεν δεξιά & ακροδεξιά δεν θέλουν, προφανώς, να τον ανατρέψουν∙ η δε αριστερά και & ακροαριστερά δεν ξέρουν, προδήλως, πως να τον ανατρέψουν.
Μεταξύ, λοιπόν, του “εθνικού”προβλήματος και του γενεσιουργού του καπιταλισμού παρεμβάλλουν συνεργατικά έναν τεράστιο τρίτο … την ΕΕ. Όσο καιρό οι συνοδοιπόροι προτεραιοποιούν την πάλη ενάντια στην ΕΕ, τόσο βαθύτερος είναι ο εγχώριος ύπνος του καπιταλισμού.
Βεβαίως, η επικέντρωση στην καταπολέμηση της ΕΕ έχει και μια άλλη σκοπιμότητα, μικροπολιτική. Οι ηγέτες των αντι-ευρωπαϊκών δυνάμεων θεωρούν -ορθά- ότι η πολιτική εκπροσώπηση του καπιταλισμού σε κάθε χώρα ξεχωριστά είναι αν όχι του χεριού τους τουλάχιστον κατά πολύ ασθενέστερη απ’ ότι ένα πανευρωπαϊκό block. Προφανώς είναι άλλο να έχουν απέναντί τους το Σαμαροβενιζέλο και άλλο να έχουν, επίσης, τον Σόιμπλε και τον Γιουνγκέρ. Ο κ. Βαρουφάκης το βίωσε αυτό στο πετσί του…
Δεν σκοπεύω να αντιδικήσω με τους πάσης φύσεως προφήτες της ευρωενωσιακής καταστροφής. Θα αποδεχθώ την αλήθεια της προφητείας τους και θα τους παρακαλέσω να μας περιγράψουν πως φαντάζονται να είναι οι σχέσεις της μεταευρωενωσιακής ανεξάρτητης Ελλάδας με τις υπόλοιπες νεοανεξάρτητες χώρες της Ευρώπης.
Συνοπτικά καισυγκεκριμένα:
Η ΕΕ διασφάλισε το ατομικόδικαίωμα στην ελεύθερη διασυνοριακή μετακίνηση αγαθών, υπηρεσιών και προσώπων. Η ατομική αυτή ελευθερία θα καταργηθεί ή θα διατηρηθεί; Εάν διατηρηθεί ποιος είναι ο διμερής ή πολυμερής μηχανισμός διαχείρισης της διατήρησής του / προσαρμογής του;
Η ΕΕ διασφάλισε την ελεύθερη μόνιμη εγκατάσταση φυσικών και νομικών προσώπων από το ένα κράτος-μέλος στο άλλο και την ελεύθερη άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας.Οι ατομικές αυτές ελευθερίες θα καταργηθούν ή θα διατηρηθούν; Εάν διατηρηθούν ποιος είναι ο διμερής ή πολυμερής μηχανισμός διαχείρισης της διατήρησής τους / προσαρμογής τους;
Η ΕΕ διασφάλισε την ελευθερία επιλογής της χώρας που ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο έχει την περιουσία του (ακίνητα, επενδύσεις, χρηματικά διαθέσιμα). Η ατομική αυτή ελευθερία θα καταργηθεί ή θα διατηρηθεί; Εάν διατηρηθεί ποιος είναι ο διμερής ή πολυμερής μηχανισμός διαχείρισης της διατήρησής της / προσαρμογής της;
Οι διακρίσεις λόγω ιθαγένειας (π.χ. απαγόρευση διδασκαλίας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση σε αλλοδαπό, κ.ο.κ.) θα επανέλθουν ή η κατάργησή τους θα διατηρηθεί;
Οι τεχνικές προδιαγραφές προϊόντων και παροχής υπηρεσιών, οι προδιαγραφές υγιεινής και ασφάλειας της εργασίας θα είναι οι ίδιες ή το κάθε κράτος θα θέτει τις δικές του;
Τα δικαιώματα του καταναλωτή και των ΑΜΕΑ θα είναι τα ίδια ή το κάθε κράτος θα θεσπίζει τα δικά του πρωτόκολλα;
Κ.ο.κ., Κ.ο.κ. …
Που θέλω να καταλήξω: εάν όλα τα παραπάνω δικαιώματα / ελευθερίες / «κεκτημένα» διατηρηθούν, τότε για να διατηρούνται τα ανεξάρτητα ευρωπαϊκά κράτη πρέπει να θεσπίσουν έναν κάποιο πολυμερή μηχανισμό ή ένα σύστημα συλλογικής διαχείρισης διμερών συμφωνιών (υπογραφή συμβάσεων, εξαιρέσεις, παρακολούθηση, ανανέωση, προσαρμογή, κ.ο.κ.), δηλαδή με άλλα λόγια να κατασκευάσουν μια νέα Ευρωπαϊκή Ένωση, πιθανώς με κάποια άλλη επωνυμία (π.χ. EuropeanWelfareAlliance[i], κ.ο.κ.).
Σ’ αυτή την περίπτωση όλη η φασαρία για τη διάλυση της ΕΕ και την έξοδο απ’ αυτή είναι ένας γιγάντιος αποπροσανατολισμός ιστορικής κλίμακας από την απλή αλλά και ταξικά επικίνδυνη διαπίστωση ότι τα μύρια όσα προβλήματα της Ευρώπης είναι απόρροια του καπιταλισμού της και των διαχειριστικών επιλογών που αυτός κάνει σε βάρος της κοινωνίας.
Εάν δεν διατηρηθούν, τότε επιστρέφουμε στον οικείο μας μετεμφυλιακό κρατικό αυταρχισμό των δεκαετιών ’50-’60. Οι εθνικοσοσιαλιστές αυτό προφανώς θέλουν. Το ίδιο θέλουν και οι κομμουνιστές;
[i] Υπενθυμίζεται η Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών – CommonwealthofIndependentStates στην Ευρασία.
