«Σήμερα είναι τα φώτα και ο φωτισμός», αλλά τα τελευταία χρόνια, αυτά τα έρμα τα «φώτα», τα οποία μας πουλάει για χρυσάφι η ΔΕΗ, δεν είναι μόνο που, αρκετά από αυτά, είναι «κομμένα», είναι που -μέσα σε όλα τα άλλα- μας τα «αλλάζουν» κιόλας. Σήμερα ο “πεφωτισμένος” σκοταδισμός “τα άλλαξε” και στον Τσίπρα.
- του Λευτέρη Τηλιγάδα |
| red line
Πόσο επίκαιρη αλήθεια είναι, για χρόνια τώρα, αυτή η φράση: «μας άλλαξαν τα φώτα». Ψάχνοντας στο διαδίκτυο για την προέλευση αυτής της έπεσα πάνω σε διάφορες εκδοχές, από τις οποίες η πιο κινηματογραφική –με την έννοια ότι αυτά δεν γίνονται ούτε στον κινηματογράφο- ήταν η άποψη του κ. Τάκη Νατσούλη, η οποία υπάρχει στο βιβλίο του«Λέξεις και φράσεις παροιμιώδεις».
Όπως αναφέρει ο κ. Νατσούλης η φράση προήλθε από το γεγονός ότι «οι Βυζαντινοί πολλούς εγκληματίες τους τιμωρούσαν κρεμώντας τους στις ακτές της θάλασσας αφού τους άλειβαν με πίσσα, τους έβαζαν φωτιά στα πόδια και τους άφηναν να καίγονται σαν λαμπάδες. Φαίνεται, μάλιστα, πως οι δολοφόνοι ήταν πολλοί την εποχή εκείνη, αφού για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα φώτιζαν τον Κεράτιο κόλπο. Αργότερα, όμως, τους αντικατέστησαν με αληθινούς πυρσούς. Αυτοί, ωστόσο, που ήθελαν να καίγονται οι εγκληματίες, έλεγαν δυσαρεστημένοι: «Μας άλλαξαν τα φώτα». Και να το φανταστείς μόνο δηλαδή το όσκαρ σεναρίου το έχεις στο τσεπάκι.
Η εκδοχή αυτή βέβαια, αν λειτουργήσει συμβολικά για να περιγράψει την εποχή των μνημονιών που ζούμε, δεν έχει καλύτερο, αφού ο μαύρος καπιταλισμός, αυτός ο σκοτεινός οικονομικός μεσαίωνας που ακόμα υπομένουμε, δεν είναι μόνο, που μας έχει οδηγήσει όλους στη μαύρη παρανομία, είναι ταυτόχρονα, που μας έχει βάλει και φωτιά στα μπατζάκια και μας έχει κρεμάσει, όχι στον Κεράτιο Κόλπο, αλλά πάνω στα κέρατά μας τα τράγια -τα πρώτη και δεύτερη φορά αριστερά. Παρά τον συγκεκριμένο συμβολισμό όμως, η εκδοχή είναι τόσο αστήρικτη όσο και η Τσάκρη στα πρόσφατα υπουργικά της καθήκοντα.
Κυκλοφορεί επίσης η άποψη ότι η φράση γεννήθηκε όταν άλλαξε ο φωτισμός των πόλεων από τα φανάρια πετρελαίου στην ασετυλίνη ή από την ασετυλίνη στο ηλεκτρικό. Όπως όμως γνωρίζουμε η φράση που εξετάζουμε είναι φορτωμένη με αρνητικά συναισθήματα ή και δυσάρεστα συμπτώματα, αφού υποδηλώνει ταλαιπωρία, βασανιστήριο, ισχυρό χτύπημα κυριολεκτικά ή μεταφορικά, διαπίστωση η οποία δεν μας πείθει ούτε και γι αυτή την εκδοχή.
Η πιο σωστή κατά την εκτίμηση μας άποψη είναι αυτή του Νίκου Σαραντάκου, ο οποίος υποστηρίζει ότι η φράση γεννήθηκε την εποχή που έμπαιναν ηλεκτρικές εγκαταστάσεις στα σπίτια που ως τότε φωτίζονταν με λάμπες πετρελαίου, δηλαδή στον μεσοπόλεμο. Για να μπει η ηλεκτρική εγκατάσταση σε ένα σπίτι ήδη χτισμένο, χρειάζονταν ενοχλητικές εργασίες, σκάψιμο σε τοίχους, βαψίματα κτλ. που σήμαιναν όντως μεγάλη ταλαιπωρία και πολλά έξοδα.
Τη φράση όμως τη συναντήσαμε σήμερα και σε τίτλο δημοσιογραφικής ανάρτησης στο διαδίκτυο (δείτε ΕΔΩ), η οποία αφορά σε ρεπορτάζ που παρουσιάζει τον λόγο, για τον οποίο ο πρωθυπουργός της χώρας, δεν πήγε στην καθιερωμένη τελετή του αγιασμού των υδάτων στο λιμάνι του Πειραιά, αφού εκεί ενυπήρχε ο κίνδυνος «πεφωτισμένων ντράβαλων», μιας και ο Αλέξης θα βρισκόταν αντιμέτωπος με τον αγιατολάχ Σεραφείμ, ο οποίος «ὡς Ἐπίσκοπος τῆς Ἐκκλησίας κατά τήν τραγική αὐτή ὥρα δημοσίᾳ», όπως αναφέρει το «έκτακτο (πολεμικό) ανακοινωθέν» που εξέδωσε η «ιερά μητρόπολη Πειραιώς» για το σύμφωνο συμβίωσης, κάλεσε «τήν Κυβέρνηση νά μήν προχωρήσει στήν ὑλοποίηση αὐτῆς τῆς ὕβρεως κατά τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἀνθρώπων και απείλησε ότι «Ἐντός τῆς Κανονικῆς μας δικαιοδοσίας καί ἐν τῷ πλαισίῳ τῶν Κανονικῶν μας ἁρμοδιοτήτων θά ἐπιβάλουμε τήν ποινή τοῦ ἀφορισμοῦ σέ ὅσους Βουλευτές ψηφίσουν αὐτή τήν ἐπαίσχυντο καί ἐπονείδιστο ὕβρι» (δείτε ΕΔΩ).
Χρόνια πολλά και… φωτισμένα
