Η γυναικεία μορφή

Η Κυψέλη είναι μια πολλά αναπτυσσόμενη περιοχή, σε όλα τα επίπεδα. Εκεί, λοιπόν, στον χώρο-Γκαλερί, «16 Φωκίωνος Νέγρη», πραγματοποιείται η ατομική έκθεση του ζωγράφου Σ. Δασκαλάκη, με τίτλο: «Συλλογή Σωτήρη Φέλιου – Στέφανος Δασκαλάκης: Ζωγραφική 2013 – 2021» (από τις 9/3 έως 7/5/2022).

Δημήτρης Κατσορίδας

Η έκ­θε­ση πα­ρου­σιά­ζει 25 ζω­γρα­φι­κές συν­θέ­σεις, κυ­ρί­ως με ανα­πα­ρα­στά­σεις γυ­ναι­κών, και χω­ρί­ζε­ται σε δύο ενό­τη­τες. Η πρώτη απο­τε­λεί­ται από έργα που έχουν φι­λο­τε­χνη­θεί από το 2004 -2009, και είναι πί­να­κες με­γά­λων δια­στά­σε­ων, σε φυ­σι­κό μέ­γε­θος. Τα πορ­τραί­τα των γυ­ναι­κών είναι συ­νή­θως με­σό­κο­πες ή/και ποιο νέες, αλλά όχι ιδιαί­τε­ρα όμορ­φες, με βάση τα πρό­τυ­πα της ομορ­φιάς που λαν­σά­ρο­νται, που όμως κάτι προ­σέλ­κυ­σε τον ζω­γρά­φο επάνω τους, που δεν έχει να κάνει με την ομορ­φιά, αλλά «με την έντα­ση της ύπαρ­ξής τους», με «τι του βγά­ζουν εκεί­νη τη στιγ­μή». Τα χρώ­μα­τα είναι ποιο σκο­τει­νά, ποιο μου­ντά, και ίσως είναι επη­ρε­α­σμέ­νος τόσο από τα κλίμα της επο­χής όσο και της γε­νιάς του (αμέ­σως μετά την Κα­το­χή και τον εμ­φύ­λιο, ψυ­χρός πό­λε­μος, ανώ­μα­λο πο­λι­τι­κό κα­θε­στώς κ.λπ.)

Η δεύ­τε­ρη ενό­τη­τα απο­τε­λεί­ται από έργα που έχουν δη­μιουρ­γη­θεί την πε­ρί­ο­δο 2013–2021. Εδώ δια­φαί­νε­ται μια στρο­φή στη θε­μα­το­λο­γία. Οι γυ­ναί­κες είναι νε­ό­τε­ρες, ποιο όμορ­φες και τα χρώ­μα­τα φω­τει­νά. Ίσως, ο ζω­γρά­φος να θέλει να δώσει μια ποιο αι­σιό­δο­ξη νότα, σε μια εποχή στην οποία κυ­ριαρ­χούν τα μνη­μό­νια, η ανερ­γία, η παν­δη­μία και ο εγκλει­σμός.

Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση η γυ­ναι­κεία μορφή είναι κυ­ρί­αρ­χη. Γυ­ναί­κες κα­θη­με­ρι­νές, «άλ­λο­τε κου­ρα­σμέ­νες, άλ­λο­τε προ­βλη­μα­τι­σμέ­νες», συ­νή­θως με κά­ποια δόση με­λαγ­χο­λί­ας και μο­να­χι­κό­τη­τας, η οποία δια­φαί­νε­ται στα πρό­σω­πά τους ή από τη στάση του σώ­μα­τός τους. Όπως επι­ση­μαί­νει σε κεί­με­νό της, στον Κα­τά­λο­γο, η επι­με­λή­τρια της έκ­θε­σης Ει­ρή­νη Οράτη: «Ο Δα­σκα­λά­κης δεν ανα­ζη­τά μια ιδε­α­τή ομορ­φιά, δεν δη­μιουρ­γεί εντυ­πώ­σεις ‘‘ωραί­ου­’’. Με το πι­νέ­λο σκά­βει, προ­σθέ­το­ντας ολο­έ­να στα πρό­σω­πα στοι­χεία που εκεί­νος δια­κρί­νει, που εκεί­νος έχει επι­λέ­ξει να προ­βάλ­λει και, συχνά, να φω­τί­σει. Εδώ ανή­κουν οι θαυ­μά­σιες μορ­φές της Μυρ­τώς, της Να­τα­λί­ας, της Ιω­άν­νας, της Ελέ­νης, πάνω σε αυ­το­σχέ­διες βά­σεις -με­τα­χει­ρι­σμέ­νες ξύ­λι­νες πα­λέ­τες που λει­τουρ­γούν ως ανα­πά­ντε­χα βά­θρα-, αλλά και αρ­κε­τές συν­θέ­σεις πάνω στο εξαι­ρε­τι­κά εν­δια­φέ­ρον και κάπως αλ­λο­πρό­σαλ­λο πρό­σω­πο του Λε­ω­νί­δα».

Όμως, γιατί ο ζω­γρά­φος επέ­λε­ξε γυ­ναι­κεία πορ­τραί­τα; Ίσως, επει­δή οι γυ­ναί­κες σε κά­νουν να νιώ­θεις ποιο οι­κεία ή επει­δή σου αφή­νουν πε­ρισ­σό­τε­ρη έκ­φρα­ση της φα­ντα­σί­ας. Μπο­ρεί και τα δύο.

Ο Δα­σκα­λά­κης είναι από τους λί­γους ζω­γρά­φους, ο οποί­ος δου­λεύ­ει έχο­ντας μπρο­στά του αν­θρώ­πι­νη φι­γού­ρα (μο­ντέ­λο). Ο άν­θρω­πος είναι στο επί­κε­ντρο των έργων του. Άν­θρω­ποι κα­θη­με­ρι­νοί, πραγ­μα­τι­κοί και όχι οι ψεύ­τι­κοι των δια­φη­μί­σε­ων. Αυτοί είναι πρω­τα­γω­νι­στές στο ει­κα­στι­κό του σύ­μπαν και αυ­τούς ανα­δει­κνύ­ει.

rproject.gr