Ακρίβεια και φτώχεια απειλούν τις ζωές μας

Η πολυδιαφημισμένη αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Μάη, στα 713 ευρώ μεικτά τον μήνα (43ευρώ το μήνα καθαρά!), έχει ήδη γίνει «καπνός» από τις αλλεπάλληλες ανατιμήσεις στο ρεύμα και στα άλλα βασικά αγαθά. Τον Απρίλιο ο πληθωρισμός έσπασε ακόμα ένα ρεκόρ, φτάνοντας στο 9,4%.

Ει­δι­κά η εκτί­να­ξη των τιμών στην ενέρ­γεια-ρεύ­μα, θέρ­μαν­ση, καύ­σι­μα- έχει οδη­γή­σει χι­λιά­δες νοι­κο­κυ­ριά στην απελ­πι­σία. Τα πε­ρί­φη­μα χρη­μα­τι­στή­ρια ενέρ­γειας και η λη­στρι­κή ρήτρα ανα­προ­σαρ­μο­γής, αύ­ξη­σαν την τιμή του ηλε­κτρι­κού πάνω από 60%τους τε­λευ­ταί­ους μήνες. Οι εξω­φρε­νι­κοί λο­γα­ρια­σμοί ρεύ­μα­τος ξε­περ­νούν σε ύψος ένα μισθό ή μια σύ­ντα­ξη, που ήδη έχουν μειω­θεί τα τε­λευ­ταία χρό­νια με τις απα­νω­τές μνη­μο­νια­κές πα­ρεμ­βά­σεις και την ασυ­δο­σία των ερ­γο­δο­τών. Όσους δια­κα­νο­νι­σμούς και να κάνει ο κα­τα­να­λω­τής είναι αδύ­να­τον να πλη­ρω­θούν τέ­τοια υπέ­ρο­γκα ποσά, πιέ­ζο­ντας έτσι αφό­ρη­τα το βιο­τι­κό επί­πε­δο των λαϊ­κών στρω­μά­των που ζουν σε συν­θή­κες ενερ­γεια­κής-και όχι μόνο- φτώ­χειας.

Σπύρος Αντωνίου

Οι εται­ρεί­ες-πά­ρο­χοι του ρεύ­μα­τος μά­λι­στα, που έχουν θη­σαυ­ρί­σει χάρη στην κερ­δο­σκο­πία της «αγο­ράς» και τη δια­χρο­νι­κή πο­λι­τι­κή της ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης των δη­μό­σιων αγα­θών, έχουν το θρά­σος να απει­λούν και με δια­κο­πές ρεύ­μα­τος. Σύμ­φω­να με τον­πρό­ε­δρο της Ένω­σης Τε­χνι­κών της ΔΕΗ, Κώστα Μα­νιά­τη, από την 1η έως τις 21 Απρι­λί­ου έχουν δοθεί από όλους τους πα­ρό­χους 26.500 εντο­λές δια­κο­πής ηλε­κτρο­δό­τη­σης, με πε­ρί­που 25% από αυτές να έχουν εκτε­λε­στεί. Αλλά για τους νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρους κα­νί­βα­λους που μας κυ­βερ­νούν, τα πα­νά­κρι­βα τι­μο­λό­για πρέ­πει να πλη­ρω­θούν διότι «το τσά­μπα πέ­θα­νε», όπως υπο­στή­ρι­ξε με ακραίο κυ­νι­σμό, ο βου­λευ­τής της ΝΔ Β. Οι­κο­νό­μου. Την ίδια ώρα βέ­βαια, τα «golden boys» της ΔΕΗ απο­λαμ­βά­νουν  μισθό 360.000 ευρώ ετη­σί­ως, μπό­νους εκατ. ευρώ και χτί­ζουν πο­λυ­τε­λείς επαύ­λεις στη Τζια.

Ιμπε­ρια­λι­στι­κοί αντα­γω­νι­σμοί

Στο φόντο της κλι­μά­κω­σης των ιμπε­ρια­λι­στι­κών αντα­γω­νι­σμών, Δύση και Ρωσία αλ­λη­λο­εκ­βιά­ζο­νται, οξύ­νο­ντας την ενερ­γεια­κή κρίση. Οι κυ­ρώ­σεις κατά της Ρω­σί­ας, λόγω της στρα­τιω­τι­κής ει­σβο­λής της στην Ου­κρα­νία, ήταν απο­λύ­τως βέ­βαιο πως θα έφερ­ναν αντί­με­τρα. Ο Πού­τιν δεν θα άφηνε τη Δύση να γο­να­τί­σει την οι­κο­νο­μία της Ρω­σί­ας και θα έπαιρ­νε μέτρα για να στη­ρί­ξει το ρού­βλι. Την ώρα που γρά­φο­νταν αυτές οι γραμ­μές, διε­ξα­γό­ταν η Έκτα­κτη Σύ­νο­δος των υπουρ­γών Ενέρ­γειας της ΕΕ, ανα­ζη­τώ­ντας ενιαία στάση (που δεν είναι κα­θό­λου δε­δο­μέ­νη) σε μια δύ­σκο­λη εξί­σω­ση. Την ικα­νο­ποί­η­ση των απαι­τή­σε­ων της Μό­σχας για πλη­ρω­μή σε ρού­βλια,όπως το άνοιγ­μα νέων λο­γα­ρια­σμών στην τρά­πε­ζα Gazprombank, χωρίς να πα­ρα­βιά­ζο­νται όμως οι ευ­ρω­παϊ­κές κυ­ρώ­σεις.

Όπως ση­μειώ­νει το Bloomberg, αν δεν επι­λυ­θούν οι δια­δι­κα­σί­ες για την ικα­νο­ποί­η­ση των απαι­τή­σε­ων του Κρεμ­λί­νου, χωρίς ταυ­τό­χρο­νη πα­ρα­βί­α­ση των κυ­ρώ­σε­ων της Ευ­ρω­παϊ­κής Ένω­σης, πε­ρισ­σό­τε­ρες χώρες κιν­δυ­νεύ­ουν να δουν τη στρό­φιγ­γα του φυ­σι­κού αε­ρί­ου να κλεί­νει τις επό­με­νες ημέ­ρες ή εβδο­μά­δες. Η Ευ­ρώ­πη βα­σί­ζε­ται στο ρω­σι­κό αέριο για το ένα πέμ­πτο της πα­ρα­γω­γής ηλε­κτρι­κής ενέρ­γειας και μια μικρή δια­κο­πή θα μπο­ρού­σε γρή­γο­ρα να προ­κα­λέ­σει ανα­τα­ρά­ξεις σε ολό­κλη­ρη την ήπει­ρο.

Μετά την προει­δο­ποι­η­τι­κή ανα­στο­λή πα­ρο­χής ρω­σι­κού φυ­σι­κού αε­ρί­ου σε Πο­λω­νία και Βουλ­γα­ρία (δεν κα­τα­βλή­θη­κε το αντί­τι­μο του λο­γα­ρια­σμού σε ρού­βλια) ο Κυ­ριά­κος Μη­τσο­τά­κης εμ­φα­νί­στη­κε στο υπουρ­γι­κό συμ­βού­λιο και σε πρό­σφα­τη συ­νέ­ντευ­ξή του σε κυ­ρια­κά­τι­κηε­φη­με­ρί­δα, λέ­γο­ντας πως «η ενερ­γεια­κή επάρ­κεια της χώρας είναι από­λυ­τα δια­σφα­λι­σμέ­νη». Χωρίς όμως να απα­ντά στον τρόπο που οι εται­ρεί­ες προ­μή­θειας αε­ρί­ου θα προ­χω­ρή­σουν στις πλη­ρω­μές προς τη Gazprom.

Τα επι­πλέ­ον φορ­τία LNG και αε­ρί­ου από την Αλ­γε­ρία, τα στρα­τη­γι­κά απο­θέ­μα­τα αε­ρί­ου σε υπό­γειες απο­θή­κες στην Ιτα­λία και η αύ­ξη­ση των ει­σα­γω­γών ηλε­κτρι­κού ρεύ­μα­τος από τις γει­το­νι­κές χώρες ή το πρό­σθε­το αζέ­ρι­κο αέριο μέσω Τουρ­κί­ας (που εξε­τά­ζο­νται ή υλο­ποιού­νται ήδη ως εναλ­λα­κτι­κές), θα επι­φέ­ρουν πρό­σθε­τα κόστη, που σί­γου­ρα θα επι­βα­ρύ­νουν τις τιμές χον­δρι­κής και θα κα­τα­λή­ξουν στους λο­γα­ρια­σμούς μας. Οι όποιες μι­κρές κρα­τι­κές ενι­σχύ­σεις στα τι­μο­λό­για της ενέρ­γειας ή η πε­ρί­φη­μη «κάρτα καυ­σί­μων», απο­τέ­λε­σμα της έντο­νης κοι­νω­νι­κής δυ­σα­ρέ­σκειας και της πί­ε­σης του ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος, απλά δεν φτά­νουν για να πλη­ρώ­σεις το ρεύμα και τη βεν­ζί­νη.

Ακρί­βεια

Η εκτί­να­ξη του κό­στους του ρεύ­μα­τος συ­μπα­ρα­σύ­ρει όλα τα βα­σι­κά αγαθά, με απο­τέ­λε­σμα χι­λιά­δες νοι­κο­κυ­ριά στα μέσα του μήνα να βλέ­πουν ένα άδειο τα­μείο και να κό­βουν βα­σι­κές ανά­γκες. Λόγω της ακρί­βειας, 7 στους 10 Έλ­λη­νες έχουν μειώ­σει την κα­τα­νά­λω­ση σε είδη πρώ­της ανά­γκης, αλλά και σε έν­δυ­ση-υπό­δη­ση ή ψυ­χα­γω­γία, σύμ­φω­να με έρευ­να της FocusBari (Απρ. 2022). Η αγο­ρα­στι­κή δύ­να­μη του κα­τώ­τα­του μι­σθού στην Ελ­λά­δα είναι 7η χει­ρό­τε­ρη στην ΕΕ, ενώ εδώ και χρό­νια η Ελ­λά­δα είναι η χώρα με το με­γα­λύ­τε­ρο στε­γα­στι­κό κό­στος στην Ευ­ρώ­πη.

Οι υψη­λό­τε­ρες ανα­τι­μή­σεις, σε σχέση με πέ­ρυ­σι την ίδια πε­ρί­ο­δο, ση­μειώ­νο­νται στο κρέας, με 38,3% στο αρνί, 32,2% στο κα­τσί­κι και 24,6% στο κο­τό­που­λο. Τα λα­χα­νι­κά είναι ακρι­βό­τε­ρα από 10% έως 21,4%. Οι ελ­λεί­ψεις («τε­χνη­τές» ή πραγ­μα­τι­κές) σε διά­φο­ρα προ­ϊ­ό­ντα, λόγω του πο­λέ­μου στην Ου­κρα­νία, εκτι­νάσ­σει πε­ραι­τέ­ρω τις τιμές (+60% το αλεύ­ρι). Οι με­τα­κι­νή­σεις στα νησιά, με τα ακτο­πλοϊ­κά ει­σι­τή­ρια στα ύψη,απο­τε­λούν πλέον πο­λυ­τέ­λεια.

Είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό ότι το σα­ρω­τι­κό κύμα ανα­τι­μή­σε­ων σε καύ­σι­μα και τρό­φι­μα, αύ­ξη­σε τα φο­ρο­λο­γι­κά έσοδα του προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού­κα­τά 15%, ένα­ντι του προ­βλε­πό­με­νου στό­χου, το διά­στη­μα Ια­νουα­ρί­ου-Μαρ­τί­ου 2022. Λεφτά που έφυ­γαν φυ­σι­κά από τις τσέ­πες των ερ­γα­ζο­μέ­νων. Και έπει­τα, έχουν το θρά­σος τα κυ­βερ­νη­τι­κά με­γά­φω­να­να υπο­στη­ρί­ζουν ότι κάθε μεί­ω­ση στο ΦΠΑ, θα δια­τα­ρά­ξει τη «δη­μο­σιο­νο­μι­κή πει­θαρ­χία».

Διεκ­δι­κή­σεις

Η οργή που σι­γο­καί­ει, για τη ζο­φε­ρή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα που έχει δια­μορ­φω­θεί από τη γε­νι­κευ­μέ­νη ακρί­βεια, χρειά­ζε­ται να γίνει ορ­γα­νω­μέ­νη κραυ­γή αγώνα και αντε­πί­θε­σης των «από κάτω». Με τη μα­ζι­κή δράση του κι­νή­μα­τος και της Αρι­στε­ράς, που θα χρεια­στεί να επα­να­φέ­ρει συλ­λο­γι­κές πρα­κτι­κές δυ­να­μι­κής ανυ­πα­κο­ής, μα­χη­τι­κής διεκ­δί­κη­σης και κοι­νω­νι­κής αλ­λη­λεγ­γύ­ης προς τους πιο αδύ­να­μους, να απαι­τή­σου­με, εδώ και τώρα:

• Αυ­ξή­σεις σε μι­σθούς και συ­ντά­ξεις και αυ­τό­μα­τη τι­μα­ριθ­μι­κή ανα­προ­σαρ­μο­γή του κα­τώ­τα­του μι­σθού.

• Επα­να­φο­ρά του 13ου και 14ου μι­σθού στο δη­μό­σιο και αντί­στοι­χα της 13ης και 14ης σύ­ντα­ξης.

• Επί­δο­μα ανερ­γί­ας για όλους/ες, χωρίς όρους και προ­ϋ­πο­θέ­σεις, ίσο με τον βα­σι­κό μισθό, με πλήρη ασφα­λι­στι­κά και υγειο­νο­μι­κά δι­καιώ­μα­τα.

• Πλα­φόν στις τιμές υγρών καυ­σί­μων, φυ­σι­κού αε­ρί­ου και ηλε­κτρι­κής ενέρ­γειας.

• Κα­τάρ­γη­ση του χρη­μα­τι­στη­ρί­ου ενέρ­γειας και­της ρή­τρας ανα­προ­σαρ­μο­γής.

• Καμία δια­κο­πή ρεύ­μα­τος σε λαϊκό σπίτι και μι­κρο­μά­γα­ζα.

• Εθνι­κο­ποί­η­ση του συ­στή­μα­τος πα­ρα­γω­γής, με­τα­φο­ράς και δια­νο­μής ηλε­κτρι­κής ενέρ­γειας.

• Κα­τάρ­γη­ση του ει­δι­κού φόρου κα­τα­νά­λω­σης και του ΦΠΑ στα βα­σι­κά είδη δια­τρο­φής και πλα­τιάς λαϊ­κής κα­τα­νά­λω­σης.

• Γεν­ναία και μό­νι­μη φο­ρο­λό­γη­ση των υπερ­κερ­δών των με­γά­λων επι­χει­ρή­σε­ων ενέρ­γειας, καυ­σί­μων και τρο­φί­μων.

Η με­γά­λη συμ­με­το­χή στη γε­νι­κή απερ­γία της 6ης Απρι­λί­ου και την Πρω­το­μα­γιά, όπως και μια σειρά πρω­το­βου­λί­ες σω­μα­τεί­ων, κοι­νω­νι­κών φο­ρέ­ων και συλ­λο­γι­κο­τή­των γει­το­νιάς, κατά της φτώ­χειας και της ακρί­βειας, δεί­χνουν ότι ένα μα­ζι­κό «δεν πάει άλλο!» έχει αρ­χί­σει να δια­μορ­φώ­νει μια απει­λη­τι­κή συν­θή­κη για τους κα­λο­ταϊ­σμέ­νους ενοί­κους του Μα­ξί­μου και την πο­λι­τι­κή τους. Το κοι­νω­νι­κό ζή­τη­μα είναι αυτό που θα κα­θο­ρί­σει, ως συ­νή­θως, τις όποιες πο­λι­τι­κές εξε­λί­ξεις και τους συ­σχε­τι­σμούς.

rproject.gr