Ολοι μας σχεδόν (με εξαίρεση τους ειδικούς επιστήμονες των τηλεοπτικών μέσων ενημέρωσης), όταν βλέπουμε τηλεόραση θεωρούμε ότι όσα ακούγονται από τα χείλη των τηλεοπτικών δημοσιογράφων είναι «θέσφατα», δηλαδή ανακοινώσεις και προτάσεις που δεν υπόκεινται σε έλεγχο. Αυτή είναι η «μοίρα» του τηλεθεατή. Αυτήν ακριβώς τη συνθήκη ενημέρωσης οι «σχεδιαστές» του τηλεοπτικού σταθμού επεξεργάζονται με επαγγελματική συνείδηση και τα αποτελέσματα είναι σε όλους μας γνωστά.
Θεόδωρος Γεωργίου*
Κατά το τελευταίο χρονικό διάστημα, ο «καιρός» (κατά τη δημοσιογραφική γλώσσα) έχει γίνει το αγαπημένο θέμα της τηλεόρασης. Ανεβάζει την τηλεθέαση και οι μετεωρολόγοι-δημοσιογράφοι «αναγορεύονται» σε υποψήφιους βουλευτές! Και τελικά πολλοί απ’ αυτούς συγκαταλέγονται στους «αντιπροσώπους του έθνους»!
Το ζήτημά μου όμως είναι άλλο: το διατυπώνω ως πολιτικό πρόβλημα-ερώτημα: Οταν η τηλεόραση ως μέσο επικοινωνίας αναλαμβάνει να μας ενημερώσει για τις καιρικές συνθήκες υπερακοντίζει τις δυνατότητές της και «μεταμορφώνεται» σε μέσο κοινωνικής επιτήρησης; Στις αγροτικές κοινωνίες, τότε που οι άνθρωποι είχαν άμεση σχέση με τη φύση και τις καιρικές συνθήκες, αρκούσε μια προειδοποίηση του γείτονα για το πότε θα βρέξει. Μετά από αιώνες ζούμε στη βιομηχανική κοινωνία και εδώ και δύο- τρεις δεκαετίες ζούμε στην ψηφιακή κοινωνία. Στις νέες υπαρκτικές συνθήκες του ανθρώπου δεν μπορούν τα απαρχαιωμένα μέσα ενημέρωσης, όπως π.χ. είναι η τηλεόραση, να «αλλάζουν» κοινωνικό ρόλο. Ωστόσο όμως αυτό συμβαίνει κάθε φορά που οι τηλεοπτικοί μετεωρολόγοι αναγγέλλουν «επιδείνωση του καιρού». Κάθε φορά που ο «καιρός» αλλάζει, όλοι μας αποκτάμε μια «άλλη συμπεριφορά» επειδή το «είπε η τηλεόραση». Θα έρθουν καταιγίδες, θα γίνει το άλφα ή το βήτα και «επιβάλλεται» όλοι μας να ενταχθούμε στο σύστημα επιτήρησης που μας «προστατεύει»!
Δεν θα επεκταθώ σε άλλες διαστάσεις του πολιτικού προβλήματος που εξετάζω. Θα τονίσω μόνον ότι η κοινωνική ζωή στην Αθήνα επί ένα ολόκληρο εικοσιτετράωρο (30 Νοεμβρίου) υπερπροσδιορίστηκε από την τηλεοπτική εξαγγελία του «Ariel»! Και θα πω ότι η ζωή μας έγινε «αιχμάλωτος» ενός τηλεοπτικού μηχανισμού επιτήρησης.
Η τελική παρατήρησή μου είναι η εξής: Η υγειονομική πανδημία με τους μηχανισμούς ελέγχου και επιτήρησης επιβιώνει. Η τηλεόραση από μέσο ενημέρωσης έγινε τελικά μέσο επιτήρησης. Τα διδάγματα ελέγχου του πληθυσμού στη φάση της πανδημίας βρήκαν έδαφος για να καρποφορήσουν.
* Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
efsyn.gr