Στη «Θεία Κωμωδία», στο «Καθαρτήριο», ακολουθώντας τη γραμμή του Αριστοτέλη, ο Δάντης είχε κατατάξει τις αμαρτίες που βρίσκονται εγγύτερα στην «Κόλαση» σε πράξεις «ακράτειας» -ομπρέλα που περιλαμβάνει έξεις, όπως ο εγωισμός, η βουλιμία, η λαιμαργία, η ιδιοτέλεια, η φιλαργυρία, η ψευδολογία, η ανοησία, η συκοφαντία κ.ά.- και σε πράξεις «κακίας» ή «βίας». Το πακέτο αυτών των αμαρτιών, χέρι-χέρι με άκρατους μεσσιανισμούς και ποικίλες ομάδες εντός του ιδίου κόμματος, πωλείται ως «νέες ιδέες».
Θανάσης Βασιλείου
Και ο κ. Κασσελάκης μπορεί να κατήγαγε νίκη την περασμένη Τρίτη στην Κοινοβουλευτική Ομάδα, αλλά το πολιτικό ρεπορτάζ λέει ότι το γυαλί δύσκολα θα κολλήσει. Ενδεικτικά σημεία ήταν η «συνομιλία» με «εχθρούς» εντός του κόμματος, η μικρή κατανόηση της ταλαιπωρίας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., η εμμονή στην αδιαμεσολάβητη σχέση με τον «λαό» και η επίκληση του τελευταίου και, τέλος, ο υπαρκτός φόβος νέων αποχωρήσεων. Βέβαια, αποδέκτες δεν ήταν ούτε ο «λαός» ούτε οι πολίτες, αλλά οι οπαδοί και οι ομάδες εντός του κόμματος. Και ενώ ο διακηρυγμένος στόχος είναι η ενδυνάμωση του κόμματος, το αποτέλεσμα είναι η ρευστοποίησή του σε ζωντανή αναμετάδοση.
Εδώ ισχύει ο κανόνας ότι οι ενδιαφερόμενοι μαθαίνουν τελευταίοι ό,τι ξέρουν όλοι οι άλλοι. Και οι περισσότεροι -όταν δεν το εκφράζουν σαφώς- διαισθητικά αντιλαμβάνονται το εξελισσόμενο ψυχόδραμα. Πέμπτη θέση στα πρόσφατα δημοσκοπικά ευρήματα και πολυεπίπεδη, σπονδυλωτή φθορά: σε πλαίσιο καταστατικής λειτουργίας, συνταγματικής προβληματικής, κοινοβουλευτικής ευπρέπειας, επιχειρημάτων, πολιτικής ηθικής και κοινωνικών αξιών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. είναι φάμπρικα αρνητικών εικόνων, τακτικισμών και αιφνιδιασμών. Στην επικαιρότητα (συγχρονία) παράγει περισσότερες αρνητικές ειδήσεις από οποιοδήποτε άλλο κόμμα. Διαχρονικά έχει παραγάγει περισσότερες κακές ειδήσεις από οποιαδήποτε άλλη περίοδο στα μεταπολιτευτικά χρονικά. Οι αντιδικίες περί νομιμοποίησης του αρχηγού συν η διαρκής αμφισβήτησή του συνιστούν απόκλιση ακόμη και από τον βεμπεριανό ιδεότυπο περί θεσμικής-σύγχρονης εξουσίας (αφού δεν μιλάμε για κληρονομική ούτε για χαρισματική). Το αν ο πρόεδρος Κασσελάκης (ή, ας πούμε, ο αρχηγός) αντλεί τη νομιμοποίησή του από τη βάση των οπαδών ή από την πλειοψηφία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, και μόνον ως διαρκές διερώτημα, αποτελεί καμπανάτη ένδειξη προβληματικής λειτουργίας και δείχνει αδυναμία ανάληψης κάποιου σημαντικού ρόλου στο πολιτικό σύστημα.
Η προϊούσα φθορά προοικονομεί κάτι επίσης πρωτόγνωρο. Με βάση τους συνταγματικούς και κοινοβουλευτικούς αυτοματισμούς, σε περίοδο μεταξύ δύο εθνικών εκλογών, είναι αυξημένες οι πιθανότητες να βρεθεί το ΠΑΣΟΚ στη θέση του ΣΥΡΙΖΑ και ο νέος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ να ηγηθεί της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Πάντως, δεν είναι παραμύθι ότι η ηθικολογούσα ανηθικότητα, τα «ψέματα που υπηρετούν πολιτικές φιλοδοξίες», η ανταλλαγή εξωδίκων, τα συντροφικά μαχαιρώματα και οι αποφάσεις, καθώς και τα μηνύματα μέσω των social media, παραμένουν απεχθείς εκδοχές αμοραλισμού, οπορτουνισμού και αδιαφορίας απέναντι στα κοινά – όπου στο βάθος γλεντάει ο κ. Μητσοτάκης. Η εξέλιξη των πραγμάτων ταιριάζει καλύτερα στην προνεωτερική θέση του Τόμας Χομπς περί αδιαφανών κινήτρων με καταστροφικές συνέπειες, καθώς ανεξέλεγκτοι άνθρωποι με άκρατη φιλαυτία έχουν μεγάλες πιθανότητες να αυτοκαταστραφούν (ισχύει και για τον κ. Μητσοτάκη) ή να αλληλοεξοντωθούν. Αλλά ο Χομπς ήταν και ανθρώπινος και διεισδυτικός όταν παραδεχόταν ότι «η περιφρόνηση της ταλαιπωρίας των άλλων […] απορρέει μάλλον από το αίσθημα ανασφάλειας για τη δική μας τύχη. Διότι δεν είναι δυνατόν να γλεντάει κάποιος με τη δυστυχία των άλλων, χωρίς κάποιον δικό του σκοπό». Ακόμα και η παλιομοδίτικη σοφία δεν είναι παρά λεπτούτσικη κρούστα πάγου που με το παραμικρό φορτίο κινδυνεύει να διαρραγεί και να φανερώσει στην κοινή θέα τη λίμνη εγωισμών, φθόνου, ιδιοτέλειας, φόβου, αναξιοκρατίας και καμαρίλας. Σαφώς και δεν ζούμε στον Μεσαίωνα. Ομως πολλά παραμένουν αναλλοίωτα. «Φύγε εσύ, έλα εσύ. Και να μη λες δημόσια αυτό που σκέφτεσαι όταν αυτό δεν αρέσει στον αρχηγό». Τι κι αν ο Επίκτητος και ο Μποεσί είχαν μιλήσει για τους σύγχρονους επιγόνους των δούλων; Τι κι αν περιέγραψαν καταστάσεις όπου η ανελευθερία, η εθελοδουλία, η συκοφαντία και το γλείψιμο ανάγονταν σε βασικά προαπαιτούμενα της ασφαλούς πολιτικής καριέρας;
Για να τελειώνουμε. Εάν σε ένα «Καφέ αμάν» όπου αυτοσχεδιάζουν οι συλλέκτες πεταλούδων βάλεις μια ταμπέλα που να γράφει «Λυρική», να μην περιμένεις ότι θα ακούσεις όπερα κι ότι θα πεταχτεί το άβαταρ της Κάλλας. Κλαρινοτσιφτετέλια της συμφοράς θ’ ακούσεις από ψευδο-βραχμάνους που δεν σαγηνεύουν κανέναν – ούτε το ψόφιο φίδι.
Οι λοιποί ας παρηγορηθούμε με λίγο Ελύτη: «Μέσα στη θλίψη της απέραντης μετριότητας που μας πνίγει από παντού, παρηγοριέμαι ότι κάπου σε κάποιο καμαράκι κάποιοι πεισματάρηδες αγωνίζονται να εξουδετερώσουν τη φθορά». Ναι, αλλά η Ελλάδα ζει χάρη στους τελευταίους και όχι χάρη στην υπερπαραγωγή του «πολιτικού» κιτς που διχάζει παριστάνοντας το ενωτικό.
https://www.efsyn.gr/stiles/apopseis/444750_i-akrateia-ton-pseydo-brahmanon
