Κυβέρνηση Τσίπρα, κυβέρνηση Μνημονίου 3, κυβέρνηση υπακοής

Λίγες εβδο­μά­δες πριν, στο συ­νέ­δριο του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, η πλειο­ψη­φία των κομ­μα­τι­κών στε­λε­χών του, που δεν τόλ­μη­σε να ση­κώ­σει το πα­ρα­μι­κρό θέμα απέ­να­ντι στη μνη­μο­νια­κή κα­τρα­κύ­λα της συ­γκυ­βέρ­νη­σης Τσί­πρα-Καμ­μέ­νου, είχε την αυ­τα­πά­τη ότι μπο­ρεί να στεί­λει ένα κά­ποιο «μή­νυ­μα», ψη­φί­ζο­ντας μα­ζι­κά για την ΚΕ τον Ευ­κλεί­δη Τσα­κα­λώ­το (που αν και υπο­γρά­φει όλα όσα του ζη­τούν οι δα­νει­στές, προ­σπα­θεί, λέει, να με­τριά­σει τις συ­νέ­πειές τους), και τον Νίκο Φίλη (που ηθε­λη­μέ­να ή άθελα γι­νό­ταν «σύμ­βο­λο» μιας κά­ποιας διεκ­δί­κη­σης «δη­μο­κρα­τι­κών με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων» του­λά­χι­στον στους το­μείς όπου δεν υπάρ­χουν μνη­μο­νια­κές δε­σμεύ­σεις, όπως οι σχέ­σεις κρά­τους-εκ­κλη­σί­ας).

Η αυ­τα­πά­τη κρά­τη­σε ελά­χι­στα ει­κο­σι­τε­τρά­ω­ρα. Οι απο­φά­σεις του Τσί­πρα για τον ανα­σχη­μα­τι­σμό συ­νέ­τρι­ψαν όλες τις φρού­δες ελ­πί­δες περί μιας κά­ποιας ισορ­ρο­πί­ας με­τα­ξύ κυ­βέρ­νη­σης και κόμ­μα­τος, ισορ­ρο­πί­ας που θε­ω­ρη­τι­κά απο­τε­λεί ένα από τα «βάθρα» και τα ιδε­ο­λο­γι­κά γνω­ρί­σμα­τα της αρι­στε­ρής, ακόμα και της κε­ντρο­α­ρι­στε­ρής πο­λι­τι­κής πα­ρά­δο­σης. Η νέα κυ­βέρ­νη­ση είναι κυ­βέρ­νη­ση Τσί­πρα, και το «πρω­θυ­πουρ­γι­κό πε­ρι­βάλ­λον» είναι πιο αυ­το­νο­μη­μέ­νο από ποτέ. Κά­ποια από τα ση­με­ρι­νά θύ­μα­τά του θα όφει­λαν, έστω και τώρα, να σκε­φτούν και να μι­λή­σουν δη­μό­σια για το δικό τους ρόλο και τις με­γά­λες ευ­θύ­νες τους κατά την εγκα­τά­στα­ση αυτού του προ­σω­πο­κε­ντρι­κού μη­χα­νι­σμού κατά την πε­ρί­ο­δο με­τα­ξύ των εκλο­γών του 2012 και του 2015.

Η νέα κυ­βέρ­νη­ση είναι απο­λύ­τως ευ­θυ­γραμ­μι­σμέ­νη στην πλήρη «υπα­κοή» στους δα­νει­στές, με στόχο να κλεί­σει η 2η αξιο­λό­γη­ση και να ολο­κλη­ρω­θούν οι νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σεις του 3ου μνη­μο­νί­ου.

Ο Ευ­κλεί­δης Τσα­κα­λώ­τος πα­ρέ­μει­νε στη θέση του αφού απέ­δει­ξε μια σπά­νια μνη­μο­νια­κή προ­σαρ­μο­στι­κό­τη­τα και δεν δί­στα­σε να ανα­λά­βει –ακόμα και στο συ­νέ­δριο του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ– την «πα­τρό­τη­τα» του προ­γράμ­μα­τος («μαζί τα ψη­φί­σα­με – μαζί θα τα εφαρ­μό­σου­με»). Όμως δεν μπο­ρεί να πε­ρά­σει απα­ρα­τή­ρη­τη η «ταυ­τό­τη­τα» του νέου υπουρ­γού Οι­κο­νο­μί­ας και Ανά­πτυ­ξης, Δη­μή­τρη Πα­πα­δη­μη­τρί­ου. Και αυτή ασφα­λώς δεν είναι κά­ποιες από­ψεις που υπο­στή­ρι­ξε στο πα­ρελ­θόν (ανά­γκη για πα­ράλ­λη­λο νό­μι­σμα – Geuro) και σή­με­ρα με άνεση χα­μαι­λέ­ο­ντα απο­κη­ρύσ­σει, αλλά η ορ­γα­νι­κή σχέση του με το αμε­ρι­κα­νι­κό Levy Institute. Ένα «θεσμό» στην πε­ρι­φέ­ρεια του Δη­μο­κρα­τι­κού Κόμ­μα­τος των ΗΠΑ, συν­δε­δε­μέ­νο με τις με­γά­λες τρά­πε­ζες της Νέας Υόρ­κης, και –κυ­ρί­ως!– στα­θε­ρά προ­σα­να­το­λι­σμέ­νο στις πά­γιες επι­διώ­ξεις του αμε­ρι­κά­νι­κου ιμπε­ρια­λι­σμού. Ο Δ. Πα­πα­δη­μη­τρί­ου πα­ρα­λαμ­βά­νο­ντας το υπερ-υπουρ­γείο του δή­λω­σε ότι θα υπο­στη­ρί­ξει την «προ­σέλ­κυ­ση επεν­δυ­τών» χωρίς κοι­νω­νι­κό αναι­σθη­τι­κό, με στόχο να κάνει την Ελ­λά­δα «Φλό­ρι­ντα της Ευ­ρώ­πης». Οι μέ­θο­δοι με τις οποί­ες η κυ­βέρ­νη­ση θα προ­σεγ­γί­σει αυτόν το στόχο, ανα­δει­κνύ­ο­νται μέσα από τη «με­τα­κό­μι­ση» του Στ. Πι­τσιόρ­λα από το ΤΑΙ­ΠΕΔ στο υπουρ­γείο Οι­κο­νο­μί­ας και Ανά­πτυ­ξης: στους επό­με­νους μήνες θα βρέ­χει «ευ­και­ρί­ες» για τα αρ­πα­κτι­κά της ντό­πιας και διε­θνούς «αγο­ράς». Σε αυτήν την προ­ο­πτι­κή που ολο­φά­νε­ρα επι­λέ­γει η κυ­βέρ­νη­ση Τσί­πρα, ακόμα και ο Γ. Στα­θά­κης κρί­θη­κε «δι­στα­κτι­κός» κι ανα­πο­φά­σι­στος…

Ο Γ. Στα­θά­κης, που ου­δέ­πο­τε δή­λω­σε μια αντίρ­ρη­ση αρχών στις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις, με­τα­φέ­ρε­ται για να αντι­κα­τα­στή­σει έναν άλλο «δι­στα­κτι­κό», τον Π. Σκουρ­λέ­τη, στο δύ­σκο­λο κα­θή­κον της πλή­ρους ιδιω­τι­κο­ποί­η­σης-διά­λυ­σης της ΔΕΗ. Τι κι αν ο Σκουρ­λέ­της άνοι­ξε το δρόμο για αυτήν την προ­ο­πτι­κή, παίρ­νο­ντας όλες τις ανα­γκαί­ες επι­μέ­ρους απο­φά­σεις (δη­μο­πρα­σί­ες ΝΟΜΕ, συμ­φω­νία «πα­ρα­χώ­ρη­σης» του 50% των πε­λα­τών σε ιδιώ­τες, αυ­το­νό­μη­ση ΑΔΜΗΕ κ.ά.); Οι συμ­φω­νί­ες της κυ­βέρ­νη­σης απαι­τούν την άμεση πα­ρα­χώ­ρη­ση της ΔΕΗ στους ιδιώ­τες και αυτό το έργο πέ­φτει πλέον στις πλά­τες του πιο «ευ­έ­λι­κτου» Γ. Στα­θά­κη.

Πολύς θό­ρυ­βος έγινε γύρω από την κα­ρα­τό­μη­ση του Ν. Φίλη που –θυ­μί­ζου­με– είχε παί­ξει κρί­σι­μο ρόλο στη στή­ρι­ξη του Αλ. Τσί­πρα απέ­να­ντι στις κρι­τι­κές της αρι­στε­ρής πτέ­ρυ­γας του κόμ­μα­τός του. Πράγ­μα­τι, η πε­ρί­πτω­ση Φίλη ανα­δει­κνύ­ει την έλ­λει­ψη στοι­χειώ­δους «μπέ­σας» από την πλειο­ψη­φία της ηγε­τι­κής ομά­δας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Κυ­ρί­ως, όμως, απο­δει­κνύ­ει πο­λι­τι­κά την υπο­τα­γή της ηγε­σί­ας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ όχι μόνο στους δα­νει­στές, αλλά και στην ντό­πια κυ­ρί­αρ­χη τάξη και στους μη­χα­νι­σμούς του κρά­τους της. Μια κυ­βέρ­νη­ση, τάχα, ρι­ζο­σπα­στών της Αρι­στε­ράς και της προ­ό­δου, αφού υπέ­γρα­ψε το μνη­μό­νιο 3, ομο­λο­γεί σή­με­ρα ότι δεν μπο­ρεί να αλ­λά­ξει ούτε… τη δι­δα­κτέα ύλη στο μά­θη­μα των θρη­σκευ­τι­κών! Η υπο­τα­γή της ηγε­σί­ας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στους πιο αντι­δρα­στι­κούς μη­χα­νι­σμούς δεν στοι­χειο­θε­τεί­ται μόνο στο εύ­γλωτ­το πα­ρά­δειγ­μα της εκ­κλη­σί­ας. Θυ­μί­ζου­με ότι μια χώρα που κάθε κα­λο­καί­ρι υπο­δέ­χε­ται άνετα 21,6 εκα­τομ­μύ­ρια του­ρί­στες, δη­λώ­νει ότι αδυ­να­τεί να υπο­δε­χθεί αν­θρώ­πι­να εξή­ντα χι­λιά­δες πρό­σφυ­γες! Να θυ­μί­σου­με επί­σης ότι στο Αι­γαίο εξα­κο­λου­θεί να πλέει η αρ­μά­δα του ΝΑΤΟ, μετά από έκ­κλη­ση απο­κλει­στι­κά της κυ­βέρ­νη­σης ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ, αφού η Τουρ­κία έχει επι­σή­μως δη­λώ­σει ότι δεν κα­τα­νο­εί πλέον τους λό­γους πα­ρα­μο­νής των πο­λε­μι­κών πλοί­ων της Δύσης στην πε­ριο­χή. Και ο «συ­γκυ­βερ­νών» Π. Καμ­μέ­νος συ­ζη­τά ανε­νό­χλη­τα με τους Αμε­ρι­κα­νούς το εν­δε­χό­με­νο με­τα­κό­μι­σης της βάσης του Ιν­τσιρ­λίκ στην Κάρ­πα­θο. Είναι πλέον απο­λύ­τως κα­θα­ρό ότι η απο­δο­χή της μνη­μο­νια­κής λι­τό­τη­τας πάει «χέ­ρι-χέ­ρι» με την πα­ραί­τη­ση από κάθε –ακόμα και την πιο με­τριο­πα­θή– δη­μο­κρα­τι­κή με­ταρ­ρύθ­μι­ση.

Ο Τσί­πρας δεν πα­ρου­σί­α­σε στον ανα­σχη­μα­τι­σμό «με­τα­γρα­φές» από το σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κό χώρο. Μια ερ­μη­νεία είναι ότι έχουν πλέον στε­νέ­ψει τα πε­ρι­θώ­ρια ανοιγ­μά­των. Κυ­ρί­ως όμως, νο­μί­ζου­με, πρό­κει­ται για την από­φα­ση των επι­τε­λεί­ων του Μα­ξί­μου να στρα­φούν προς το ΠΑΣΟΚ ως σύ­νο­λο (με την εξαί­ρε­ση του Β. Βε­νι­ζέ­λου) και όχι προς τα με­μο­νω­μέ­να ρε­τά­λια του.

Γιατί η ανα­σχη­μα­τι­σμέ­νη κυ­βέρ­νη­ση Τσί­πρα είναι μια ακόμα πιο αδύ­να­μη και αστα­θής κυ­βέρ­νη­σης. Καλ­πά­ζο­ντας προς την εκ­πλή­ρω­ση των μνη­μο­νια­κών υπο­χρε­ώ­σε­ών της, πριο­νί­ζει τα­χύ­τε­ρα όποιες σχέ­σεις έχουν μεί­νει ζω­ντα­νές με τις ερ­γα­τι­κές και λαϊ­κές δυ­νά­μεις. Αυτή η ποιο­τι­κή εξα­σθέ­νη­ση της κυ­βέρ­νη­σης (που φαί­νε­ται ανά­γλυ­φα στις δη­μο­σκο­πή­σεις) γί­νε­ται αντι­λη­πτή από τις δυ­νά­μεις της Δε­ξιάς που αδη­μο­νούν να επα­νέλ­θουν στο κυ­βερ­νη­τι­κό τι­μό­νι, αλλά και από τους κα­θε­στω­τι­κούς μη­χα­νι­σμούς του κρά­τους που πλέον απει­θαρ­χούν, αυ­το­νο­μού­νται, τε­μα­χί­ζο­νται. Η πλή­ρης απο­δό­μη­ση στο χώρο των Μέσων Ενη­μέ­ρω­σης είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό, αλλά όχι μο­να­δι­κό, πα­ρά­δειγ­μα. Η ομάδα Τσί­πρα έχει μπει στην κα­τη­φό­ρα τη με­γά­λη: Είτε θα απο­δε­χθεί να «διευ­ρυν­θεί» στην κα­τεύ­θυν­ση (μι­κρού ή με­γά­λου) εθνι­κο­ε­νω­τι­κού συ­να­σπι­σμού, ή θα πα­ρα­δώ­σει στον επό­με­νο «μνη­στή­ρα» μέσα από εκλο­γές που μπο­ρεί να κα­τα­στούν υπο­χρε­ω­τι­κές.

Η κυ­βέρ­νη­ση Τσί­πρα-Καμ­μέ­νου έχει να αντι­με­τω­πί­σει με­γά­λα «τρα­ντάγ­μα­τα»: τη 2η αξιο­λό­γη­ση που πε­ρι­λαμ­βά­νει τα ερ­γα­σια­κά, την άρ­νη­ση των δα­νει­στών να δώ­σουν οτι­δή­πο­τε ου­σια­στι­κό για το χρέος, και τέλος το 4ο μνη­μό­νιο που ήδη εγ­γρά­φε­ται στον ορί­ζο­ντα. Δεν πρό­κει­ται να επι­βιώ­σει, του­λά­χι­στον με τη μορφή που ο Τσί­πρας πα­ρου­σί­α­σε στον ανα­σχη­μα­τι­σμό.

Οι δυ­νά­μεις της κοι­νω­νι­κής αντί­στα­σης οφεί­λουν να επι­τα­χύ­νουν σε αυτή τη σύ­γκρου­ση. Με στόχο να ακυ­ρω­θούν οι μνη­μο­νια­κές αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σεις. Με στόχο να συ­γκρο­τη­θεί, ξανά, μα­ζι­κός ρι­ζο­σπα­στι­κός-αντι­μνη­μο­νια­κός-αρι­στε­ρός πόλος, που θα «αντι­πο­λι­τεύ­ε­ται» από τη σκο­πιά των συμ­φε­ρό­ντων των ερ­γα­τι­κών και λαϊ­κών δυ­νά­με­ων. Αυτό είναι το κα­θο­ρι­στι­κό πο­λι­τι­κό επί­δι­κο της πε­ριό­δου που άνοι­ξε ήδη με τον ανεκ­δι­ή­γη­το κυ­βερ­νη­τι­κό ανα­σχη­μα­τι­σμό. Που θυ­μί­ζει τον ανα­σχη­μα­τι­σμό του Σα­μα­ρά, όταν αυτός είχε πάρει ορι­στι­κά το δρόμο προς την από­συρ­ση.

rproject.gr