Κατερίνα Μπακιρτζή – Μία νέα εναλλακτική καλλιέργεια, μία νέα προοπτική – ή ίσως και διέξοδος για κάποιους – σε συνθήκες μάλιστα κρίσης της ελληνικής οικονομίας και του πρωτογενή τομέα. Η κλωστική κάνναβη φέτος για πρώτη χρονιά μετά από δεκαετίες απαγόρευσης και προκαταλήψεων καλλιεργείται σε ελληνικά χώματα. Στη Θέρμη, τα Χανιά, τη Βοιωτία, τον Έβρο και την Εύβοια οι πρώτες καλλιέργειες.
«Η κάνναβη καλλιεργείται στην Ευρώπη εκατοντάδες χρόνια», είπε ο Κωνσταντίνος Αναστόπουλος, προϊστάμενος του Τμήματος βιομηχανικών φυτών του υπουργείου Ανάπτυξης και Τροφίμων στο πλαίσιο ημερίδας που διοργάνωσε στην Θεσσαλονίκη ο ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ η αρμόδια ελληνική αρχή για την αξιολόγηση των ποικιλιών κάνναβης που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για βιομηχανική χρήση με αφορμή την ολοκλήρωση της πρώτης χρονιάς καλλιέργειας της στην Ελλάδα.
Μάλιστα στην Ευρωπαϊκή Ένωση η κάνναβη είναι μία πολύτιμη και εξειδικευμένη καλλιέργεια για την βιοοικονομία που εκτείνεται σε 250.000 στρέμματα με τα κυριότερα παράγωγα κράτη να είναι η Γαλλία, η Ολλανδία και ακολουθούν μεταξύ άλλων η Ιταλία και η Γερμανία. Όπως είπε ο ίδιος σύμφωνα με στοιχεία του 2015 αυτό έγκειται στις σημαντικές ιδιότητες της κάνναβης, τα ιδιαίτερα οφέλη της και την υψηλή απόδοση των φυσικών ινών της. Τα παράγωγα της καλλιέργειας χρησιμοποιούνται σε πολλά προϊόντα όπως ρούχα, σκοινιά, σακιά αλλά και τρόφιμα, λάδι, προϊόντα ομορφιάς και περιποίησης, κατασκευαστικά και μονωτικά υλικά.
«Τα τελευταία πέντε χρόνια είναι μια συνεχώς αυξανόμενη καλλιέργεια από 7.500 χιλιάδες εκτάρια το 2011, στα 25.000 το 2015», προσθέτει κ. Αναστόπουλος.
Η Ελλάδα μόλις το 2013 εναρμονίστηκε με το ισχύον κοινοτικό πλαίσιο ενώ στην πράξη εναρμονίστηκε μόλις τον Απρίλιο του 2016 όταν και εκδόθηκε η απαραίτητη ΚΥΑ στην οποία καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την καλλιέργεια ποικιλιών κάνναβης που θα πρέπει να έχουν περιεκτικότητα σε τετραϋδροκανναβινόλη κάτω του 0, 2%. Ακόμα η γραφειοκρατία είναι έντονη όπως και οι προϋποθέσεις για να αποκτήσει κάποιος άδεια καλλιέργειας. Όροι για την τήρηση των κανονισμών αλλά και αυστηρά πρόστιμα και ποινές σε περίπτωση παραβίασής τους.
Έτσι το 2016 καλλιεργείται στην Ελλάδα για πρώτη φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια, και συγκεκριμένα στη Βοιωτία, τον Έβρο, την Εύβοια και τα Χανιά επί της ουσίας σε πειραματική βάση και από λίγους παραγωγούς, μόλις 23,1 εκτάρια σε όλη τη χώρα.
Στόχος των ερευνητών να δημιουργηθεί ένα «handbook»
Σε αυτό το πλαίσιο έξι ποικιλίες κλωστικής κάνναβης καλλιέργησαν σε πειραματικό επίπεδο και οι ερευνητές του Ινστιτούτου Γενετικής βελτίωσης και Φυτογενετικών Πότων του ΕΛΓΟ Δήμητρα σε έναν περιφραγμένο χώρο στην έκταση τους στην Θέρμη Θεσσαλονίκης. Στόχος τους είναι να φτιάξουν έναν οδηγό αλλά και να συγκεντρώσουν επιστημονικά δεδομένα για την καλλιέργεια στη χώρα μας. Οι Έλληνες ερευνητές χρησιμοποίησαν έξι ποικιλίες που είναι καταλληλότερες για τις ελληνικές συνθήκες και προέρχονται από τον κοινοτικό κατάλογο που περιλαμβάνει συνολικά 52 ποικιλίες.
«Η κλωστική κάνναβη είναι ένα προϊόν το οποίο προϋπήρχε στην Ελλάδα δεν είναι μία καλλιέργεια που είναι καινούργια απλώς εδώ και πολλά χρόνια δεν καλλιεργείται, έχει απαγορευτεί η καλλιέργειά της», υπογραμμίζει μιλώντας στο Κόκκινο ο ερευνητής του Ινστιτούτου Απόστολος Καλύβας.
Οι ερευνητές αναζητούν νέα πειραματικά δεδομένα για το πώς ανταποκρίνονται οι ποικιλίες στις συνθήκες της χώρας μας.
«Αυτό ξεκίνησε από φέτος αλλά χρειάζεται ένας ακόμα περαιτέρω πειραματισμός τουλάχιστον για 2- 3 χρόνια έτσι ώστε εμείς και να κάνουμε τις προτάσεις μας για το πώς θα καλλιεργηθεί και τι να καλλιεργήσουμε και σιγά-σιγά νομίζω ότι εφόσον γίνουν και μεταποιητικές μονάδες θα μπορέσει να είναι μία επιπλέον καλλιέργεια με δυνατότητες ειδικά για την κρίση», επισημαίνει ο κ. Καλύβας.
«Υπάρχει ενδιαφέρον φέτος για πρώτη φορά μπήκαν πολύ λίγα στρέμματα γύρω στα 27 στρέμματα για πρώτη χρονιά σε όλη την Ελλάδα», εξηγεί και σχολιάζει πως πρόκειται για μικρή έκταση κυρίως λόγο των καθυστερήσεων στην έκδοση της ΚΥΑ.
Όπως επισημαίνει υπάρχει ενδιαφέρον από τον κόσμο γιατί «βλέπουν ότι με τις ήδη υπάρχουσες καλλιέργειες δεν προχωράει, έχουμε θέματα οικονομικά, έχει ακούσει καλά λόγια, ότι είναι ένα προϊόν το οποίο μπορεί να σου αποφέρει χρήματα» αλλά το κύριο πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν ακόμη μεταποιητικές μονάδες.
«ΚΑΝΝΑΒΙΟ»: Η πρώτη Κοιν. Σ.Επ για την καλλιέργεια κλωστικής κάνναβης
Ο Σεραφείμ Κανδύλας είναι καλλιεργητής κλωστικής κάνναβης από τα Χανιά και συμμετέχει στον πρώτο κοινωνικό συνεταιρισμό, την «ΚΑΝΝΑΒΙΟ». Φέτος καλλιέργησε ένα στρέμμα στα Χανιά, λόγω των γραφειοκρατικών καθυστερήσεων που είχαν σαν αποτέλεσμα οι σπορές να γίνουν αργοπορημένες καθώς πρόκειται για μία ανοιξιάτικη καλλιέργεια.
«Είμαστε οι άνθρωποι οι οποίοι τρέξαμε για να αλλάξουν αυτά τα δεδομένα γιατί η Ελλάδα παρανομούσε όλα αυτά τα χρόνια, εφόσον υπήρχε ο ευρωπαϊκός κανονισμός ήδη από το 1990 για την κοινή οργάνωση του λίνου και της κάνναβης», αναφέρει μιλώντας στο Κόκκινο.
Ο κ. Κανδύλας αισθάνεται ικανοποιημένος από την πρώτη χρονιά και εκτιμά ότι η καλλιέργεια η καλλιέργεια μπορεί να προσφέρει πολλά στην ελληνική οικονομία γιατί μεταξύ άλλων δεν χρειάζεται πολλά ζιζανιοκτόνα και χρειάζεται λιγότερο νερό σε σχέση με άλλα είδη όπως το βαμβάκι
«Είναι ένας φυσικός ανανεώσιμος πόρος ο οποίος το υπέργειο τμήμα του φυτού του μπορεί να αξιοποιηθεί για πληθώρα προϊόντων από ύφασμα, χαρτί, οικοδομικά υλικά, μονωτικά, πλαστικά και υπάρχουν συνέχεια νέα προϊόντα τα οποία μπορούν να κατασκευαστούν», αναφέρει.
Ο Σ. Κανδύλας και οι «ΚΑΝΝΑΒΙΟ» σκοπεύουν να αξιοποιήσουν την φετινή τους παραγωγή και ειδικότερα τις κορφές και τους σπόρους από το 1,5 στρέμμα στα Χανιά και τα 8 στρέμματα στα Ψαχνά Ευβοίας για μία σειρά προϊόντων από λάδι έως προϊόντα κοσμητικής.
Τέλος ερωτηθείς για τους φόβους και τις προκαταλήψεις που συναντά η καλλιέργεια απαντά πως «εγώ αυτό το έχω αντιμετωπίσει 18 χρόνια πριν. Τους απαντάω απλά να ανοίξουν και κάνα βιβλίο για την ιστορία της κάνναβης. Η Ελλάδα καλλιεργούσε κάνναβη μέχρι το ’80». Υπενθυμίζει μάλιστα πως η τελευταία φυτεία ήταν στην περιοχή της Βοιωτίας με περίπου 2.000 στρέμματα της εταιρίας ΠΑΝΟΜΠΕΛ για οικοδομικά υλικά και με υπολείμματα γεωργικών εκμεταλλεύσεων αλλά και το γνωστό «κανναβουργείο» του Δεσύλλα στην Κέρκυρα με εισαγωγή πρώτης ύλης από το εξωτερικό που έκλεισε το 1982.
*Η φωτογραφία από την σελίδα του «ΚΑΝΝΑΒΙΟ»
stokokkino.gr
