Ταξικότητα και συντεχνίες στο ελληνικό λαϊκό εργατικό κίνημα

 Πο­λι­τι­κός χα­ρα­κτή­ρας ανα­σύν­θε­σης του συν­δι­κα­λι­σμού

Οι αι­τί­ες είναι εντο­πι­σμέ­νες από μια γε­νι­κή άποψη και έχουν επαρ­κώς ανα­λυ­θεί: Η πα­ρα­λυ­τι­κή επί­δρα­ση της υπερ­με­γέ­θους ανερ­γί­ας και της αδή­λω­της ερ­γα­σί­ας, η διά­σπα­ση του με­τώ­που των αγω­νι­στι­κών τα­ξι­κών δυ­νά­με­ων, ο υπο­νο­μευ­τι­κός ρόλος του ερ­γο­δο­τι­κού και κυ­βερ­νη­τι­κού συν­δι­κα­λι­σμού, η αδρα­νο­ποί­η­ση και αμη­χα­νία λαϊ­κών ερ­γα­τι­κών στρω­μά­των από την μνη­μο­νια­κή με­τάλ­λα­ξη της κυ­βέρ­νη­σης του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.Η ανα­συ­γκρό­τη­ση των δυ­νά­με­ων του ερ­γα­τι­κού συν­δι­κα­λι­στι­κού κι­νή­μα­τος προ­βάλ­λει έτσι ως μια επι­τα­κτι­κή ανα­γκαιό­τη­τα, τόσο για την αντι­με­τώ­πι­ση των ση­με­ρι­νών συν­θη­κών εξα­θλί­ω­σης ευ­ρύ­τα­των στρω­μά­των της μι­σθω­τής ερ­γα­σί­ας, όσο και εξ αντα­να­κλά­σε­ως για την προ­βο­λή στο προ­σκή­νιο μιας εναλ­λα­κτι­κής πο­λι­τι­κής διε­ξό­δου, αντι­μνη­μο­νια­κού και αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κού χα­ρα­κτή­ρα. Οι δύο κύ­ριες δυ­νά­μεις άλ­λω­στε τα τα­ξι­κού συν­δι­κα­λι­σμού (ΠΑΜΕ και ΜΕΤΑ) διορ­γα­νώ­νουν αυτή την πε­ρί­ο­δο σχε­τι­κές συν­δια­σκέ­ψεις, επι­διώ­κο­ντας να ανα­ζω­ο­γο­νή­σουν το ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα, ιδιαί­τε­ρα στον ιδιω­τι­κό τομέα της οι­κο­νο­μί­ας, όπου εξ αι­τί­ας των μα­ζι­κών κυ­μά­των απο­λύ­σε­ων έχει κυ­ριο­λε­κτι­κά απο­δε­κα­τι­στεί [ Οι σχε­τι­κές ει­ση­γή­σεις του ΠΑΜΕ στον Ρι­ζο­σπά­στη της 20-11-2016 και του ΜΕΤΑ στην Ιστο­σε­λί­δα www.ergasianet.gr ]. Μια τέ­τοια σύγ­χρο­νη ανά­τα­ξη έχει πολ­λα­πλά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά, τα οποία δεν πε­ριο­ρί­ζο­νται σε stricto senso «συν­δι­κα­λι­στι­κές» πα­ρα­μέ­τρους : Πο­λι­τι­κά με την έν­νοια της αντι­πα­λό­τη­τας στις μνη­μο­νια­κές πο­λι­τι­κές, κοι­νω­νι­κά στο μέτρο που στρέ­φο­νται απέ­να­ντι στην οι­κο­νο­μι­κή πο­λι­τι­κή του κε­φα­λαί­ου, ιδε­ο­λο­γι­κά στο μέτρο της ανα­γκαιό­τη­τας αντι­πα­ρά­θε­σης με τη νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη μυ­θο­λο­γία κλπ. Ανά­με­σα σ’ αυτά προ­βάλ­λει στο προ­σκή­νιο, ως μία πα­ρά­με­τρος της δυ­νη­τι­κής ανα­συ­γκρό­τη­σης του ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος, η ανα­σύν­θε­ση των ορ­γα­νω­τι­κών μορ­φών υπό­στα­σής του.

Η ίδια η τα­ξι­κό­τη­τα του συν­δι­κα­λι­στι­κού κι­νή­μα­τος απο­τυ­πώ­νε­ται πρω­τί­στως και αφε­τη­ρια­κά στην ίδια τη μορφή κοι­νω­νι­κής του ορ­γά­νω­σης. Ως μεί­ζον ζή­τη­μα από αυτή την άποψη είναι η θε­με­λια­κή αντι­πα­ρά­θε­ση ανά­με­σα στην τα­ξι­κό­τη­τα και στον συ­ντε­χνια­κό χα­ρα­κτή­ρα, που δια­τρέ­χει τις μορ­φές κοι­νω­νι­κής ορ­γά­νω­σης των λαϊ­κών τά­ξε­ων. Στην πε­ρί­πτω­ση της τα­ξι­κό­τη­τας επι­διώ­κε­ται η ενιαία συ­γκρό­τη­ση του συ­νό­λου των στρω­μά­των της μι­σθω­τής ερ­γα­σί­ας (ενός κλά­δου ή μιας επι­χεί­ρη­σης), η ανά­δει­ξη στρα­τη­γι­κών αι­τη­μά­των ερ­γα­τι­κού ελέγ­χου και κοι­νω­νι­κο­ποί­η­σης, η υπέρ­βα­ση του ιε­ραρ­χι­κού αστι­κού κα­τα­με­ρι­σμού της ερ­γα­σί­ας, η πρω­ταρ­χι­κή αντι­πα­λό­τη­τα στις ποι­κί­λες εκ­φρά­σεις της κα­πι­τα­λι­στι­κής κυ­ριαρ­χί­ας. Απε­να­ντί­ας ο συ­ντε­χνια­κός χα­ρα­κτή­ρας που εκ­φρά­ζει μια οπι­σθο­δρο­μι­κό­τη­τα και έναν έκ­δη­λο μι­κρο­α­στι­σμό αφορά σε συ­γκρο­τή­σεις βα­θειά δια­χω­ρι­στι­κές των κα­τη­γο­ριών της μι­σθω­τής ερ­γα­σί­ας, δη­λα­δή ομοιο­ε­παγ­γελ­μα­τι­κού χα­ρα­κτή­ρα (λ.χ. χει­ρι­στών, λο­γι­στών, μη­χα­νι­κών κ.ά.), τόσο στον ιδιω­τι­κό όσο και στον δη­μό­σιο τομέα της οι­κο­νο­μί­ας, που όχι μόνον δεν αμ­φι­σβη­τούν αγω­νι­στι­κά την υπάρ­χου­σα κα­τά­στα­ση πραγ­μά­των (κα­πι­τα­λι­στι­κός κα­τα­με­ρι­σμός ερ­γα­σί­ας, ιε­ραρ­χία στην πα­ρα­γω­γή κ.ά.), όχι μόνον δεν λει­τουρ­γούν αντα­γω­νι­στι­κά προς το κε­φά­λαιο, αλλά επι­διώ­κουν την ανα­πα­ρα­γω­γή τους ως ξε­χω­ρι­στών κα­τη­γο­ριών ερ­γα­ζο­μέ­νων.

Η επα­να­στα­τι­κή τομή του ερ­γο­στα­σια­κού ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος

Τι είναι τε­λι­κά αυτό που κα­θο­ρί­ζει, από τη σκο­πιά της ρι­ζο­σπα­στι­κής αντι­με­τώ­πι­σης των πραγ­μά­των : Η έντα­ξη στη σχέση της μι­σθω­τής ερ­γα­σί­ας ή οι εκ­παι­δευ­τι­κές δια­φο­ρο­ποι­ή­σεις και οι ομοιε­παγ­γελ­μα­τι­κές πε­ρι­χα­ρα­κώ­σεις ; Από αυτή την άποψη η ρη­ξι­κέ­λευ­θη εμπει­ρία της ανά­δει­ξης και ανά­πτυ­ξης του κι­νή­μα­τος των ερ­γο­στα­σια­κών σω­μα­τεί­ων της πρώ­της με­τα­πο­λι­τευ­τι­κής πε­ριό­δου (1974 – 1986), ήταν αυτή που επέ­φε­ρε την με­γά­λη τομή στην πο­ρεία εξέ­λι­ξης του ελ­λη­νι­κού συν­δι­κα­λι­στι­κού κι­νή­μα­τος, ανε­ξάρ­τη­τα από την με­τέ­πει­τα ιστο­ρι­κή πο­ρεία του ερ­γα­τι­κού συν­δι­κα­λι­σμού. Τα νέα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά που έφε­ραν στο τα­ξι­κό προ­σκή­νιο τα επι­χει­ρη­σια­κά συν­δι­κά­τα ήταν με­τα­ξύ των άλλων :

Η ενιαία ορ­γά­νω­ση του συ­νό­λου των κα­τη­γο­ριών του «συλ­λο­γι­κού ερ­γά­τη» της επι­χεί­ρη­σης, από τις κα­θα­ρί­στριες μέχρι τους τε­χνι­κούς, από τους χει­ρι­στές μέχρι τους ερ­γά­τες πα­ρα­γω­γής. Η υπέρ­βα­ση, μέσα στην ίδια την αφε­τη­ρια­κή δομή του ερ­γο­στα­σια­κού σω­μα­τεί­ου, του κα­πι­τα­λι­στι­κού ιε­ραρ­χι­κού κα­τα­με­ρι­σμού ερ­γα­σί­ας (μη­χα­νι­κός – τε­χνο­λό­γος – ερ­γο­δη­γός – τε­χνί­της – ερ­γά­της), αντι­προ­σώ­πευ­σε μια επα­να­στα­τι­κή τομή σ’ όλη την ιστο­ρι­κή εξέ­λι­ξη του ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος στην Ελ­λά­δα στην διάρ­κεια του τε­λευ­ταί­ου ενά­μι­ση αιώνα. Για πρώτη φορά δι­νό­ταν η δυ­να­τό­τη­τα ο πλειο­ψη­φι­κός κό­σμος (κοι­νω­νι­κά από­κλη­ρος) της εκτε­λε­στι­κής ερ­γα­σί­ας (ερ­γα­τι­κή τάξη με την αυ­στη­ρή έν­νοια του όρου) να κυ­ριαρ­χή­σει, εντός του ίδιου του πλαι­σί­ου της ερ­γο­στα­σια­κής ορ­γά­νω­σης, ένα­ντι του κό­σμου (κοι­νω­νι­κά προ­νο­μιού­χου) της δια­νοη­τι­κής / διευ­θυ­ντι­κής ερ­γα­σί­ας, οι «στρα­τιώ­τες» της κα­πι­τα­λι­στι­κής πα­ρα­γω­γής ένα­ντι των «αξιω­μα­τι­κών και υπα­ξιω­μα­τι­κών» του κε­φα­λαί­ου. Αυτή η κυ­ριαρ­χία απο­τύ­πω­νε αφε­τη­ρια­κά και στη στρα­τη­γι­κή της προ­ο­πτι­κή τη δυ­να­τό­τη­τα της τα­ξι­κής κυ­ριαρ­χί­ας της εκτε­λε­στι­κής / χει­ρω­να­κτι­κής ερ­γα­σί­ας στο σύ­νο­λο της κοι­νω­νι­κής πα­ρα­γω­γής και στις δομές της πο­λι­τι­κής εξου­σί­ας  (προ­λε­τα­ρια­κή δη­μο­κρα­τία). Από την ίδια τη δυ­να­μι­κή της αμ­φι­σβη­τού­σε de facto την ίδια την αστι­κή ιε­ραρ­χία και έθετε προ­ο­πτι­κά τη δυ­να­τό­τη­τα της εκ­παι­δευ­τι­κής χει­ρα­φέ­τη­σης της ερ­γα­τι­κής τάξης (Ερ­γα­τι­κά Πα­νε­πι­στή­μια που πρό­βα­λε η Ομο­σπον­δία Βιο­μη­χα­νι­κών Ερ­γα­το­ϋ­παλ­λη­λι­κών Σω­μα­τεί­ων, με βάση την εμπει­ρία της Χιλής).

Από την άλλη πλευ­ρά ο ερ­γο­στα­σια­κός συν­δι­κα­λι­σμός δια­σφά­λι­ζε την μέ­γι­στη δυ­να­τή συμ­με­το­χή των ερ­γα­ζο­μέ­νων στις επι­χει­ρή­σεις και με­τέ­φε­ρε την ερ­γα­τι­κή αντι­πα­λό­τη­τα στην αστι­κή τα­ξι­κή κυ­ριαρ­χία στην ίδια την καρ­διά της κα­πι­τα­λι­στι­κής πα­ρα­γω­γής. Αυτό έδινε τη δυ­να­τό­τη­τα συ­νε­χούς συν­δι­κα­λι­στι­κής πα­ρέμ­βα­σης σ’ όλο το φάσμα των ερ­γα­σια­κών ζη­τη­μά­των, είτε αφο­ρού­σαν απο­λύ­σεις, είτε συν­θή­κες υγιει­νής, είτε τή­ρη­σης των συλ­λο­γι­κών συμ­βά­σε­ων κλπ., ενώ η μο­νο­διά­στα­τη συν­δι­κα­λι­στι­κή πα­ρέμ­βα­ση στον κλάδο πε­ριο­ρί­ζε­ται σε ορι­σμέ­να μόνον ζη­τή­μα­τα, π.χ. μι­σθο­λο­γι­κού χα­ρα­κτή­ρα. Η ίδια η ύπαρ­ξη του επι­χει­ρη­σια­κού συν­δι­κά­του στον πα­ρα­γω­γι­κό χώρο, στο «άβατο» αυτό του κε­φα­λαί­ου, συ­νι­στά μια διαρ­κή αμ­φι­σβή­τη­ση του διευ­θυ­ντι­κού δι­καιώ­μα­τος και αντι­προ­σω­πεύ­ει μια ροπή επι­βο­λής του ερ­γα­τι­κού ελέγ­χου, ο οποί­ος δεν μπο­ρεί να ασκη­θεί στο συ­νο­λι­κό επί­πε­δο ενός κλά­δου. Το ότι έφτα­σε αυτό το ερ­γο­στα­σια­κό συν­δι­κα­λι­στι­κό κί­νη­μα, στα μέσα της δε­κα­ε­τί­ας του 1980, με την απαρ­χή εφαρ­μο­γής του μο­νε­τα­ρι­σμού από το ΠΑΣΟΚ, στο να επι­διώ­ξει την πο­λι­τι­κή του υπο­κει­με­νο­ποί­η­ση, και ανε­ξάρ­τη­τα από την εξέ­λι­ξη αυτού του εγ­χει­ρή­μα­τος (ΣΣΕΚ), που επα­νεν­σω­μα­τώ­θη­κε στην πα­ρά­τα­ξη της ΠΑΣΚΕ, δεί­χνει την πι­θα­νή δυ­να­μι­κή που μπο­ρεί να έχει, όχι μόνον στο κοι­νω­νι­κό αλλά και στο αρι­στε­ρό πο­λι­τι­κό κί­νη­μα.

Ο ρόλος των κλα­δι­κών διε­παγ­γελ­μα­τι­κών συν­δι­κά­των

Αυτή η μορφή συν­δι­κα­λι­στι­κής συ­γκρό­τη­σης δεν μπο­ρού­σε παρά να επη­ρε­ά­σει σε έναν ορι­σμέ­νο βαθμό και την ίδια την εξέ­λι­ξη των διε­παγ­γελ­μα­τι­κών κλα­δι­κών σω­μα­τεί­ων. Τα κλα­δι­κά συν­δι­κά­τα, σε μια οι­κο­νο­μία μά­λι­στα όπως η ελ­λη­νι­κή, όπου πέραν των με­γά­λων επι­χει­ρή­σε­ων, λει­τουρ­γεί ένα ολό­κλη­ρο φάσμα εται­ριών με κάτω από 20 – 30 ερ­γα­ζό­με­νους, υπήρ­ξαν το ανα­γκαίο και ανα­ντι­κα­τά­στα­το συ­μπλή­ρω­μα των επι­χει­ρη­σια­κών σω­μα­τεί­ων. Αυτό με την προ­ϋ­πό­θε­ση ότι αφο­ρούν τους  με­γά­λους κλά­δους πα­ρα­γω­γής όπως βιο­μη­χα­νί­ες τρο­φί­μων, κλω­στο­ϋ­φα­ντουρ­γία και ιμα­τι­σμός, νο­ση­λευ­τι­κά ιδρύ­μα­τα, δη­μό­σιες υπη­ρε­σί­ες, και κυ­ρί­ως συ­σπει­ρώ­νουν το σύ­νο­λο των ερ­γα­τι­κών κα­τη­γο­ριών του κλά­δου κατά τρόπο ενιαίο, πέρα από επαγ­γέλ­μα­τα, τί­τλους σπου­δών κλπ. Βέ­βαια τα κλα­δι­κά σω­μα­τεία δεν μπο­ρούν να επι­τύ­χουν τη μα­ζι­κό­τη­τα των ερ­γο­στα­σια­κών σω­μα­τεί­ων (όσων από αυτά συ­νε­χί­ζουν να υπάρ­χουν και να λει­τουρ­γούν), ούτε εξί­σου μπο­ρούν να εξα­σφα­λί­σουν την άμεση πα­ρέμ­βα­ση στους χώ­ρους της κα­πι­τα­λι­στι­κής πα­ρα­γω­γής.

Ωστό­σο λόγω του εύ­ρους τους σε με­γά­λες και με­σαί­ες επι­χει­ρή­σεις μπο­ρούν να προ­α­σπί­σουν απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τε­ρα τα ερ­γα­τι­κά συμ­φέ­ρο­ντα στα ερ­γο­στά­σια, βιο­τε­χνί­ες, εμπο­ρι­κά που δεν δια­θέ­τουν επαρ­κή αριθ­μό ερ­γα­ζο­μέ­νων για την σύ­στα­ση επι­χει­ρη­σια­κών σω­μα­τεί­ων. Η κλα­δι­κή τους υπό­στα­ση τους δίνει πά­ντως τη δυ­να­τό­τη­τα να συ­νά­πτουν συλ­λο­γι­κές συμ­βά­σεις, υπο­χρε­ω­τι­κές για όλο τον κλάδο, πράγ­μα ευ­νοϊ­κό για το σύ­νο­λο των ερ­γα­ζο­μέ­νων, συν­δι­κα­λι­σμέ­νων ή μη. Ανα­πτύσ­σε­ται ο ισχυ­ρι­σμός ότι τα κλα­δι­κά σω­μα­τεία μπο­ρούν να είναι τα­ξι­κά κατά έναν τρόπο ευ­χε­ρέ­στε­ρο (ΠΑΜΕ), σε σχέση με τα ερ­γο­στα­σια­κά σω­μα­τεία ( ΠΑΣΚΕ στις δε­κα­ε­τί­ες 1970 και 1980, ρι­ζο­σπα­στι­κό συν­δι­κα­λι­στι­κό ρεύμα αρ­γό­τε­ρα) που είναι δυ­να­τό να πε­ριέλ­θουν υπό τον επη­ρε­α­σμό της ερ­γο­δο­σί­ας εντός των επι­χει­ρή­σε­ων, λόγω των συ­νε­χών πιέ­σε­ων που υφί­στα­νται, των απει­λών απο­λύ­σε­ων, και της επι­βο­λής δυ­σμε­νών μέ­τρων. Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση η τα­ξι­κό­τη­τα και ο αγω­νι­στι­κός χα­ρα­κτή­ρας των επι­χει­ρη­σια­κών ή κλα­δι­κών σω­μα­τεί­ων είναι πά­ντο­τε ζή­τη­μα του συ­σχε­τι­σμού των δυ­νά­με­ων, της συ­γκυ­ρί­ας της τα­ξι­κής πάλης, του επι­πέ­δου ανερ­γί­ας και απα­σχό­λη­σης, των γε­νι­κό­τε­ρων οι­κο­νο­μι­κών και πο­λι­τι­κών δε­δο­μέ­νων. Πά­ντο­τε στην πε­ρί­πτω­ση του ερ­γο­στα­σια­κού συν­δι­κα­λι­σμού ελ­λο­χεύ­ει ο κίν­δυ­νος του εκ­φυ­λι­σμού και της με­τά­πτω­σης του συν­δι­κά­του στην ερ­γο­δο­τι­κή κυ­ριαρ­χία, κι’ εξί­σου πά­ντο­τε στην πε­ρί­πτω­ση των κλα­δι­κών σω­μα­τεί­ων εγκυ­μο­νεί­ται η δυ­να­τό­τη­τα χει­ρα­γώ­γη­σής τους από κομ­μα­τι­κούς μη­χα­νι­σμούς, που κα­ταρ­γούν την αυ­το­τέ­λειά τους και επι­φέ­ρουν απο­μα­ζι­κο­ποί­η­ση.

Ερ­γα­τι­κές και μι­κρο­α­στι­κές ομοιο­ε­παγ­γελ­μα­τι­κές συ­ντε­χνί­ες

Εντού­τοις πέρα από αυτές τις δύο ιστο­ρι­κά δο­κι­μα­σμέ­νες και κα­τα­ξιω­μέ­νες μορ­φές συν­δι­κα­λι­στι­κής ορ­γά­νω­σης της ερ­γα­τι­κής τάξης και με τους υπαρ­κτούς κάθε φορά κιν­δύ­νους (είτε ερ­γο­δο­τι­κής επιρ­ρο­ής είτε κομ­μα­τι­κής χει­ρα­γώ­γη­σης), έχουν ανα­πτυ­χθεί και ανα­πα­ρά­γο­νται, τόσο στο επί­πε­δο της μι­σθω­τής ερ­γα­σί­ας όσο και ευ­ρύ­τε­ρα, οι ομοιο­ε­παγ­γελ­μα­τι­κές συ­ντε­χνια­κές μορ­φές κοι­νω­νι­κής ορ­γά­νω­σης, που αντι­προ­σω­πεύ­ουν μια τρο­χο­πέ­δη συ­ντη­ρη­τι­κού χα­ρα­κτή­ρα στην τα­ξι­κή ανά­πτυ­ξη του κι­νή­μα­τος και στον χει­ρα­φε­τη­τι­κό του ρόλο. Το φαι­νό­με­νο αυτό που συ­να­ντά­ται σε όλους τους οι­κο­νο­μι­κούς και κοι­νω­νι­κούς το­μείς, δεν βα­σί­ζε­ται στη σχέση μι­σθω­τής ερ­γα­σί­ας και στην συ­να­κό­λου­θη αντί­θε­ση κε­φα­λαί­ου – ερ­γα­σί­ας, αλλά εδρά­ζε­ται στα κοινά επαγ­γελ­μα­τι­κά ή εκ­παι­δευ­τι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά : Πρό­κει­ται δη­λα­δή για ομοιο­ε­παγ­γελ­μα­τι­κές συ­ντε­χνί­ες που το εν­δια­φέ­ρον τους εξα­ντλεί­ται στη δια­σφά­λι­ση των δικών τους συμ­φε­ρό­ντων, απο­στα­σιο­ποι­η­μέ­να από τα γε­νι­κό­τε­ρα προ­βλή­μα­τα και συ­νο­λι­κό­τε­ρες επι­διώ­ξεις της ερ­γα­τι­κής τάξης, και από την ίδια τους τη φύση «δια­σπούν» την ενό­τη­τα και λαϊ­κό­τη­τα του ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος. Κατ’ αυτό τον τρόπο οι δυ­νά­μεις αυτές συ­ντεί­νουν κα­θο­ρι­στι­κά στη νο­μι­μο­ποί­η­ση και ανα­πα­ρα­γω­γή του ιε­ραρ­χι­κού κα­πι­τα­λι­στι­κού κα­τα­με­ρι­σμού της ερ­γα­σί­ας, από­το­κο του αστι­κού σχο­λεί­ου, και έτσι ο ρόλος τους το­πο­θε­τεί­ται στον αντί­πο­δα του στρα­τη­γι­κού στό­χου της ερ­γα­τι­κής χει­ρα­φέ­τη­σης (ορι­ζό­ντια κοι­νω­νι­κο­ποί­η­ση της γνώ­σης, κα­τάρ­γη­ση του δια­χω­ρι­σμού δια­νοη­τι­κής / εκτε­λε­στι­κής ερ­γα­σί­ας.

Έτσι για να πά­ρου­με ορι­σμέ­να πα­ρα­δείγ­μα­τα τόσο από τον δη­μό­σιο όσο και από τον ιδιω­τι­κό τομέα : Στο νο­ση­λευ­τι­κό σύ­στη­μα οι για­τροί συ­σπει­ρώ­νο­νται δια­χω­ρι­στι­κά από το υπό­λοι­πο νο­ση­λευ­τι­κό, πα­ραϊ­α­τρι­κό, διοι­κη­τι­κό προ­σω­πι­κό (Ενώ­σεις Νο­σο­κο­μεια­κών Για­τρών), ενώ υπάρ­χει η δυ­να­τό­τη­τα ενιαί­ας ορ­γά­νω­σης σε επί­πε­δο νο­σο­κο­μεί­ων και συ­νο­λι­κού νο­ση­λευ­τι­κού κλά­δου. Στις δη­μό­σιες τε­χνι­κές υπη­ρε­σί­ες οι μη­χα­νι­κοί συν­δι­κα­λί­ζο­νται δια­χω­ρι­στι­κά από τους υπό­λοι­πους ερ­γα­ζό­με­νους (τε­χνο­λό­γους, διοι­κη­τι­κούς, ερ­γο­δη­γούς κλπ.) σε αυ­το­τε­λή ορ­γά­νω­ση (ΕΜ­ΔΥ­ΔΑΣ), αντί της ενιαί­ας διε­παγ­γελ­μα­τι­κής συ­γκρό­τη­σης σε επί­πε­δο της κάθε δη­μό­σιας τε­χνι­κής υπη­ρε­σί­ας, και συ­νο­λι­κά του αντί­στοι­χου Υπουρ­γεί­ου. Αντί­στοι­χα στη ΔΕΗ λει­τουρ­γεί μια ολό­κλη­ρη παν­σπερ­μία ομοιο­ε­παγ­γελ­μα­τι­κών σω­μα­τεί­ων, δια­χω­ρι­σμέ­νων στη βάση του αστι­κού κα­τα­με­ρι­σμού ερ­γα­σί­ας, αντί της ενιαί­ας ορ­γά­νω­σης όλων των μι­σθω­τών ανά μο­νά­δα πα­ρα­γω­γής ενέρ­γειας, και συ­νο­λι­κά στο επί­πε­δο της ΓΕΝΟΠ / ΔΕΗ. Στον κα­τα­σκευα­στι­κό κλάδο οι­κο­δο­μών και δη­μο­σί­ων έργων, κάθε ξε­χω­ρι­στό επάγ­γελ­μα έχει την δική του συ­ντε­χνια­κή συ­γκρό­τη­ση : Σω­μα­τεία οι­κο­δό­μων, χει­ρι­στών, μι­σθω­τών τε­χνι­κών, οδη­γών, μη­χα­νο­τε­χνι­τών κλπ, αντί της κοι­νής ορ­γά­νω­σης του συ­νό­λου των κα­τη­γο­ριών αυτών του «συλ­λο­γι­κού ερ­γά­τη» σε ενιαία συν­δι­κά­τα τε­χνι­κών κα­τα­σκευών.

Το φαι­νό­με­νο αυτό που το χα­ρα­κτη­ρί­ζει ο κοι­νω­νι­κός συ­ντη­ρη­τι­σμός, η πο­λυ­διά­σπα­ση και η ανα­πο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα, επε­κτεί­νε­ται και στο επί­πε­δο των μι­κρο­α­στι­κών τά­ξε­ων, με την μορφή των ομοιο­ε­παγ­γελ­μα­τι­κών συ­ντε­χνια­κών επι­με­λη­τη­ρί­ων : Τε­χνι­κό Επι­με­λη­τή­ριο για τους μη­χα­νι­κούς, Ια­τρι­κοί Σύλ­λο­γοι, Οι­κο­νο­μι­κό Επι­με­λη­τή­ριο για τους οι­κο­νο­μο­λό­γους κλπ. Στη συ­γκε­κρι­μέ­νη πε­ρί­πτω­ση πρό­κει­ται αυ­θε­ντι­κά για τον κλα­σι­κό ορι­σμό της συ­ντε­χνί­ας : Τα στρώ­μα­τα της δια­νοη­τι­κής ερ­γα­σί­ας, από­το­κα του κα­πι­τα­λι­στι­κού κα­τα­με­ρι­σμού ερ­γα­σί­ας, συ­γκρο­τού­νται «πε­ρι­χα­ρα­κω­μέ­να» για τα δικά τους απο­κλει­στι­κά στενά συμ­φέ­ρο­ντα, και μά­λι­στα ως κοι­νω­νι­κές επι­στη­μο­νι­κές ορ­γα­νώ­σεις του συ­νό­λου των τά­ξε­ων : Στο Τε­χνι­κό Επι­με­λη­τή­ριο συμ­με­τέ­χουν οι ιδιο­κτή­τες με­γά­λων τε­χνι­κών επι­χει­ρή­σε­ων, οι ερ­γο­λά­βοι δη­μό­σιων και ιδιω­τι­κών έργων, οι ιδιο­κτή­τες με­λε­τη­τι­κών γρα­φεί­ων κλπ, και εντε­λώς πε­ρι­θω­ρια­κά των κα­τη­γο­ριών μι­σθω­τών, ανέρ­γων και μι­κρο­ε­παγ­γελ­μα­τιών μη­χα­νι­κών. Πρό­κει­ται για μια μορφή κοι­νω­νι­κής ορ­γά­νω­σης που δεν έχει σχέση με το ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα (ερ­γο­στα­σια­κό και κλα­δι­κό), που ανα­πα­ρά­γει κατά τον πλέον έκ­δη­λο τρόπο τον αστι­κό ιε­ραρ­χι­κό κα­τα­με­ρι­σμό της γνώ­σης και της εξου­σί­ας, και που εκ των πραγ­μά­των βρί­σκε­ται μα­κράν του τα­ξι­κού ερ­γα­τι­κού και αρι­στε­ρού πε­δί­ου.

Συ­μπε­ραί­νε­ται δη­λα­δή ότι η σύγ­χρο­νη ανα­γκαιό­τη­τα της ανα­συ­γκρό­τη­σης του ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος, μετά την υπο­χώ­ρη­ση που έχει κα­τα­γρά­ψει στην τε­λευ­ταία μνη­μο­νια­κή τριε­τία, δεν έχει να επι­λύ­σει μόνον ζη­τή­μα­τα πο­λι­τι­κο­ποί­η­σης, κι­νη­μα­τι­κής ενερ­γο­ποί­η­σης, ιδε­ο­λο­γι­κού ανα­προ­σα­να­το­λι­σμού, αλλά και εξί­σου ζη­τή­μα­τα που έχουν να κά­νουν με την ορ­γα­νω­τι­κή ανα­σύν­θε­ση και έχουν βα­θειά πο­λι­τι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά. Σε γε­νι­κές γραμ­μές να ανα­συ­στή­σει το φαι­νό­με­νο του ερ­γο­στα­σια­κού συν­δι­κα­λι­σμού από την πα­ρα­φθο­ρά που έχει υπο­στεί εξ αι­τί­ας της χρε­ο­κο­πί­ας της σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας και της μα­ζι­κής ανερ­γί­ας, να συ­στή­σει εκ νέου το δί­κτυο των κλα­δι­κών διε­παγ­γελ­μα­τι­κών συν­δι­κά­των που χει­ρα­γω­γεί­ται ση­μα­ντι­κά από κομ­μα­τι­κούς μη­χα­νι­σμούς, καθώς και εξί­σου ση­μα­ντι­κό, να ξε­πε­ρά­σει και να αφή­σει πίσω τις ομοιο­ε­παγ­γελ­μα­τι­κές συ­ντε­χνια­κές μορ­φές κοι­νω­νι­κής ορ­γά­νω­σης, ερ­γα­τι­κής και μι­κρο­α­στι­κής τάξης. Αυτά μπο­ρούν να δια­σφα­λί­σουν έναν κα­τα­λυ­τι­κό ρόλο για τις ενιαί­ες, επι­χει­ρη­σια­κές και κλα­δι­κές μορ­φές συ­γκρό­τη­σης των μι­σθω­τών ερ­γα­ζο­μέ­νων, τόσο ως ερ­γα­λεία πάλης αντι­μνη­μο­νια­κού και ρι­ζο­σπα­στι­κού χα­ρα­κτή­ρα, όσο και ως κύτ­τα­ρα της στρα­τη­γι­κής σο­σια­λι­στι­κής ανα­διορ­γά­νω­σης της οι­κο­νο­μί­ας.

rproject.gr