Καλούμαστε δε, από τους λάτρεις της «Επτανησιακής αυτονομίας» να αναρτήσουμε στα μπαλκόνια μας τις σημαίες της… αγγλικής αρμοστείας κατά την επέτειο της 21ης Μαρτίου.
Αυτές τις μέρες έχει ενταθεί η συζήτηση σε γνωστές επτανησιακές ιστοσελίδες και εφημερίδες σχετικά με την «Επτάνησο Πολιτεία».
Η φασαρία δυνάμωσε με αφορμή την επέτειο της ίδρυσής της στις 21 Μαρτίου του 1800. Η διαμάχη διεξάγεται ανάμεσα σε Επτανήσιους νοσταλγούς ενός υποτιθέμενου «ένδοξου ανεξάρτητου και αυτόνομου παρελθόντος» και σε όσους αμύνονται της «ελληνικότητάς μας».
Αξίζει να αναφερθούμε συνοπτικά σε κάποια γεγονότα που συστηματικά αποσιωπούνται με αποτέλεσμα να δημιουργείται μια λίγο ως πολύ ιστορικά στρεβλή εικόνα.
Στις 21 Μαρτίου του 1800 υπεγράφη στην Κωνσταντινούπολη η συμφωνία ανάμεσα στις αντιπροσωπείες του Τσάρου της Ρωσίας και του Σουλτάνου για τη δημιουργία «αυτονόμου κρατιδίου» με την ονομασία «Repubblica Settinsulare». Η συμφωνία προέβλεπε ότι την πολιτική επικυριαρχία θα ασκούσε η Υψηλή Πύλη, ενώ τον έλεγχο της θρησκευτικής εξουσίας θα είχε η ρωσική πλευρά.
Για να μπορέσει ο αναγνώστης να προσανατολισθεί, είναι ανάγκη να γυρίσουμε δυό χρόνια πίσω και να δούμε με μια ματιά τα πυκνά γεγονότα εκείνης της εποχής που σημάδεψαν το μέλλον.
Το 1797 έρχονται στα Επτάνησα οι Γάλλοι Δημοκρατικοί που, μετά τη συνθήκη του Κάμπο Φόρμιο και τη διάλυση της «Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας», ανέλαβαν τον έλεγχο των Επτανήσων. Η ταραγμένη διετής παρουσία των Γάλλων Δημοκρατικών στα Επτάνησα άνοιξε το δρόμο για την κατάργηση του αριστοκρατικού- φεουδαρχικού καθεστώτος και τη δημιουργία των πρώτων δομών της αστικής και δημοκρατικά δομημένης κοινωνίας. Σχεδόν όλα τα βιβλία της Ιστορίας περιγράφουν την περίοδο αυτήν ως «Περίοδο τρομοκρατίας των Γάλλων Άθεων στους οποίους αντιτάχθηκε ο λαός εξαιτίας της βαριάς φορολόγησης που επέβαλαν και της ασέβειας που επέδειξαν προς τη χριστιανική θρησκεία».
Πρόκειται για χοντροκομμένη ιστορική διαστρέβλωση πρώτου μεγέθους την οποία επέβαλαν οι απόγονοι των οικογενειών των ευγενών, καθώς και οι εκκλησίες.
Οι Γάλλοι Δημοκρατικοί και οι Επτανήσιοι επαναστάτες δέσμευσαν καταρχάς την περιουσία της ορθόδοξης και της καθολικής εκκλησίας και επέβαλαν κοινωνικές αλλαγές που ήταν μέχρι τότε αδιανόητες. Σχετικά με την Κέρκυρα, που ήταν η πρωτεύουσα και το μεγαλύτερο νησί των Ιονίων, οι αλλαγές ήταν τεράστιας σημασίας για τον λαό.
Οι Γάλλοι δρυσαν το πρώτο δημόσιο και δωρεάν σχολείο στην εκκλησία του αγίου Φραγκίσκου, με συσσίτιο για τους μαθητές και δικαίωμα φοίτησης στις κοπέλες.
Δημιούργησαν την πρώτη δημόσια βιβλιοθήκη στην εκκλησία της Παναγίας της Τενέδου με βιβλία που το καθένα εκείνη την εποχή κόστιζε μια ολόκληρη περιουσία.
Δημιούργησαν το πρώτο δημόσιο και δωρεάν ιατρείο της πόλης, όταν τα αυτοσχέδια φάρμακα του μοναδικού φαρμακείου της Κέρκυρας ήταν τόσο ακριβά που μονάχα οι ευγενείς μπορούσαν να τα αγοράσουν.
Δημιούργησαν το πρώτο δημόσιο τυπογραφείο και εκεί εκδόθηκαν οι πρώτες εφημερίδες με τη μορφή εφημερίδων τοίχου.
Η παλαιά λέσχη των Ευγενών (Loggia dei Nobili), που λειτουργούσε στο Σαν Τζιάκομο, καταργήθηκε και τη θέση της ανέλαβε το νέο δημοτικό συμβούλιο που απαρτιζόταν από τεχνίτες, εργάτες, χωριάτες, γυναίκες. Επίσης υπήρχε εκπροσώπηση της εβραϊκής κοινότητας και των Τσιγγάνων που παλαιότερα είχαν εκδιωχτεί από την καθολική εκκλησία της Ισπανίας.
Οι αλλαγές ήταν τέτοιες που δεν είναι συγκρίσιμες με οτιδήποτε. Είναι πολύ δύσκολο να τις εκτιμήσουμε κοιτάζοντάς τες με τα μάτια του σήμερα.
Η νομοθέτηση του δημοτικού συμβουλίου, η φορολόγηση των πλούσιων οικογενειών των ευγενών, καθώς και η δήμευση της περιουσίας των εκκλησιών είχαν δημιουργήσει ένα εκρηκτικό περιβάλλον που συνοδευόταν από δολοφονίες μελών των οικογενειών του δημοτικού συμβουλίου και όσων τους υποστήριζαν με δράστες συμμορίες μισθοφόρων των οικογενειών των ευγενών.
Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μετατραπεί το δημοτικό συμβούλιο εν μια νυκτί σε επαναστατικό συμβούλιο και να συγκεντρωθούν τα χρεόγραφα και οι υποθήκες που κατείχαν οι οικογένειες των ευγενών στο σημερινό Πεντοφάναρο και να καούν.
Ορισμένα από τα πιο μισητά μέλη των οικογενειών των ευγενών κρεμάστηκαν κάτω από τα βόλτα και έμειναν σε κοινή θέα για μέρες προκειμένου να βεβαιωθεί ο λαός ότι δεν ήταν… βιολογικά άλλο είδος από αυτούς.
Αρκετοί στάλθηκαν σαν εργάτες γης στα χωριά όπου άλλοι πέθαναν από τις κακουχίες και άλλους τους εξόντωσαν οι χωριάτες μην μπορώντας να τους θρέψουν.
Μετά τη συντριβή του γαλλικού στόλου στο Αμπουκίρ της Αιγύπτου, τα ρωσικά και τούρκικα πλοία έσπευσαν, με τη συγκατάθεση της Αγγλίας, στα Επτάνησα να αντιμετωπίσουν την «τρομοκρατία». Εκδίωξαν τους Γάλλους ξεκινώντας από το Τσιρίγο και καταλήγοντας στην Κέρκυρα τον Φεβρουάριο του 1799.
Ο ναύαρχος Ουζακώφ αναλαμβάνει για λογαριασμό της ρωσοτουρκικής συμμαχίας τη διοίκηση των Επτανήσων και, λίγους μήνες αργότερα, ιδρύεται η Επτάνησος Πολιτεία που ο βίος της κράτησε λιγότερο από οχτώ ταραγμένα χρόνια.
Κατά τη διάρκεια αυτής της σύντομης περιόδου είχαμε αλλεπάλληλες λαϊκές εξεγέρσεις τόσο στην Κέρκυρα όσο και στην Κεφαλονιά. Παρά την προσπάθεια των εγγυητριών δυνάμεων να αμβλύνουν τις ταξικές διαφορές, η κοινωνική σύγκρουση συνεχιζόταν και η ρωσοτουρκική συμμαχία δυσκολευόταν να διαχειριστεί την κατάσταση.
Μετά τη νίκη του Ναπολέοντα στο Αούστερλιτς, τα Επτάνησα παραχωρήθηκαν ξανά στους Γάλλους αυτοκρατορικούς. Ήδη, όμως, από το 1800 η κυριαρχία των ευγενών σε ολόκληρη την Ευρώπη είχε κλονιστεί ανεπανόρθωτα και η αστική τάξη γινόταν όλο και περισσότερο πλέον κυρίαρχη σε ένα νέο κοινωνικό περιβάλλον.
Τα Επτάνησα εκείνη την εποχή είχαν τεράστια εμπορική και στρατηγική σημασία. Οι μεταφορές και οι πολεμικοί στόλοι στη Μεσόγειο απαιτούσαν οχυρωμένα αγκυροβόλια. Τα Επτάνησα είχαν την τύχη (ή την ατυχία) να βρίσκονται στη γραμμή επαφής των μεγάλων πολιτισμών και, ως εκ τούτου, η ιστορία τους και οι πολιτιστικές τους παραδόσεις είναι εξαιρετικά περίπλοκες.
Σήμερα δεν είναι παρά γραφικοί τουριστικοί προορισμοί και κάθε συζήτηση για την «αυτονομία» τους στις συνθήκες της κρίσης του σύγχρονου καπιταλισμού εκφυλίζεται στο ερώτημα «Ποιος θα ήταν ο καλύτερος επικυρίαρχος για μας;».
Μια ανόητη συζήτηση ενώ Ρώσοι ναύτες στην Κέρκυρα παρουσιάζουν όπλα στο μνημείο του τσαρικού (και αγιοποιηθέντος από την ορθόδοξη εκκλησία) ναυάρχου Ουζακώφ φορώντας πηλήκια με… σφυροδρέπανο.
Καλούμαστε δε, από τους λάτρεις της «Επτανησιακής αυτονομίας» να αναρτήσουμε στα μπαλκόνια μας τις σημαίες της… αγγλικής αρμοστείας κατά την επέτειο της 21ης Μαρτίου.
Έτσι οι Επτανήσιοι, γνωστοί για την ανοιξιάτικη νευρολογική τους ευαισθησία, καλούνται να διαλέξουν:
Να γιορτάσουν την 21η Μαρτίου που οι Οθωμανοί ανέλαβαν την πολιτική εξουσία των Επτανήσων διαδεχόμενοι τους Γάλλους Δημοκρατικούς;
Ή να γιορτάσουν την 25η Μαρτίου που οι Αρβανίτες της Πελοποννήσου, με τις πλάτες του Αλή Πασά, εξεγέρθηκαν εναντίον του σουλτάνου;
kommon.gr
