Για το αμερικανικό χτύπημα σε βάση στη Συρία

Πάνος Πέτρου

Το χτύπημα στρατιωτικής βάσης στη Συρία από αμερικανικούς πυραύλους είναι ένα ακραίο δείγμα επικίνδυνης ιμπεριαλιστικής αλαζονείας και υποκρισίας.

Η υπο­κρι­σία ξε­χεί­λι­ζε στην ομι­λία του Τραμπ. Δή­λω­σε συ­γκλο­νι­σμέ­νος από τη χρήση χη­μι­κών όπλων, ο επι­κε­φα­λής ενός κρά­τους που βο­ή­θη­σε τον Σα­ντάμ Χου­σε­ΐν να κάνει εκτε­τα­μέ­νη χρήση χη­μι­κών στον πό­λε­μο του Ιράκ με το Ιράν, ενός κρά­τους που όταν στη συ­νέ­χεια στρά­φη­κε ενά­ντια στον Σα­ντάμ Χου­σε­ΐν χρη­σι­μο­ποί­η­σε εκτε­τα­μέ­να βόμ­βες φω­σφό­ρου ενά­ντια στον ιρα­κι­νό πλη­θυ­σμό. Δή­λω­σε συ­γκλο­νι­σμέ­νος από τα αθώα θύ­μα­τα ο επι­κε­φα­λής ενός κρά­τους που ευ­θύ­νε­ται για χι­λιά­δες και χι­λιά­δες άμα­χους νε­κρούς ανά τον πλα­νή­τη, που συ­νε­χί­ζει να δο­λο­φο­νεί σε Ιράκ-Συ­ρία-Υε­μέ­νη-Αφ­γα­νι­στάν κ.ά στο όνομα του «πο­λέ­μου ενά­ντια στην τρο­μο­κρα­τία».

Η επι­κίν­δυ­νη ιμπε­ρια­λι­στι­κή αλα­ζο­νεία είναι εμ­φα­νής από το ίδιο το χτύ­πη­μα: που υπεν­θυ­μί­ζει ότι η αμε­ρι­κα­νι­κή πο­λε­μι­κή μη­χα­νή βρί­σκε­ται πα­ντού στον πλα­νή­τη, έτοι­μη ανά πάσα στιγ­μή να εξα­πο­λύ­σει ένα πρω­ι­νό 59 πυ­ραύ­λους τό­μα­χοκ σε μιαν άλλη χώρα, μετά από εντο­λή του «πλα­νη­τάρ­χη».

Στην ιμπε­ρια­λι­στι­κή αλα­ζο­νεία πρέ­πει να ανα­ζη­τη­θεί και η ερ­μη­νεία του χτυ­πή­μα­τος. Ο αμε­ρι­κα­νι­κός ιμπε­ρια­λι­σμός στέλ­νει ένα μή­νυ­μα στον Άσαντ, στη Ρωσία, αλλά και σε όλο τον πλα­νή­τη, ότι πα­ρα­μέ­νει «παρών», σε μια πε­ρί­ο­δο που η σχε­τι­κή του υπο­χώ­ρη­ση αλλά και οι τα­λα­ντεύ­σεις του όσον αφορά τη Συρία, είχαν δη­μιουρ­γή­σει μια τάση «απει­θαρ­χιών» από πε­ρι­φε­ρεια­κές δυ­νά­μεις (εχθρι­κές και συμ­μα­χι­κές), και την εδραί­ω­ση της Ρω­σί­ας ως «νέας πρω­τα­γω­νί­στριας» στη Μέση Ανα­το­λή. Με το πλήγ­μα στη συ­ρια­κή στρα­τιω­τι­κή βάση επι­χει­ρεί να δια­σώ­σει την «αξιο­πι­στία του» ως πα­γκό­σμιος αστυ­φύ­λα­κας.

Το μή­νυ­μα στον Άσαντ αφορά και συ­νο­λι­κό­τε­ρα τις εξε­λί­ξεις στη Συρία: Να μην θε­ω­ρή­σει ότι όλα τε­λεί­ω­σαν και ότι έχει το «πρά­σι­νο φως» να δρά­σει ανε­ξέ­λεγ­κτα κατά των αντι­κα­θε­στω­τι­κών, αλλά να ξέρει ότι η «ένο­πλη δια­πραγ­μά­τευ­ση» συ­νε­χί­ζε­ται. Αφορά και το συ­γκε­κρι­μέ­νο ζή­τη­μα της χρή­σης χη­μι­κών: το 2013 ο Ομπά­μα δεν υλο­ποί­η­σε τις απει­λές του για τι­μω­ρία αν ο Άσαντ πα­ρα­βί­α­ζε τη δη­μό­σια δια­κη­ρυγ­μέ­νη «κόκ­κι­νη γραμ­μή» της αμε­ρι­κα­νι­κής δι­πλω­μα­τί­ας. Ακο­λού­θη­σε η συμ­φω­νία για πα­ρά­δο­ση του χη­μι­κού οπλο­στα­σί­ου, αλλά στα πιο πο­λε­μο­χα­ρή τμή­μα­τα του αμε­ρι­κα­νι­κού κα­τε­στη­μέ­νου πα­ρέ­μει­νε η αί­σθη­ση πως ήταν δείγ­μα «αδυ­να­μί­ας». Αν απο­δει­κνυό­ταν τε­λι­κά ότι ο Άσαντ και δια­τή­ρη­σε χη­μι­κά όπλα και ότι συ­νέ­χι­ζε να τα χρη­σι­μο­ποιεί, το κύρος της υπερ­δύ­να­μης θα αδυ­νά­τι­ζε ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο.

Το προη­γού­με­νο του 2013 έπαι­ξε κι έναν άλλο ρόλο στο να λη­φθεί η από­φα­ση για χτύ­πη­μα και αφορά λό­γους «εσω­τε­ρι­κής κα­τα­νά­λω­σης». Ο Ντό­ναλντ Τραμπ, ενώ είχε βρε­θεί «στα σχοι­νιά» από τους πο­λι­τι­κούς του αντι­πά­λους (με μια ρω­σο­φο­βι­κή υστε­ρία να τον πα­ρου­σιά­ζει σχε­δόν ως «άν­θρω­πο του Πού­τιν στο Λευκό Οίκο»), σή­με­ρα απο­λαμ­βά­νει τις δάφ­νες του «απο­φα­σι­στι­κού ηγέτη» που «έκανε αυτό που ο Ομπά­μα δεν τόλ­μη­σε να κάνει». Όλα τα «γε­ρά­κια», από τους νε­ο­συ­ντη­ρη­τι­κούς όπως ο Μα­κέιν μέχρι τους «φι­λε­λεύ­θε­ρους επεμ­βα­τι­κούς» όπως η Χί­λα­ρι, χαι­ρέ­τι­σαν την από­φα­ση, και για πρώτη φορά ο Τραμπ αντι­με­τω­πί­ζε­ται από το κα­τε­στη­μέ­νο ομό­φω­να ως «ηγέ­της του έθνους».

Η κί­νη­ση του Τραμπ θυ­μί­ζει τον Ρί­γκαν του 1986 ή τον Μπιλ Κλί­ντον του 1998. Ο μεν εξα­πέ­λυ­σε έναν κα­ται­γι­στι­κό αλλά ολι­γό­λε­πτο αε­ρο­πο­ρι­κό βομ­βαρ­δι­σμό ενά­ντια στη Λιβύη και ο δε ισο­πέ­δω­σε ένα ερ­γο­στά­σιο πα­ρα­γω­γής φαρ­μά­κων (φε­ρό­με­νο ως ερ­γο­στά­σιο πα­ρα­γω­γής χη­μι­κών όπλων) στο Σου­δάν, απλά ως υπεν­θύ­μι­ση ότι μπο­ρούν.

Βέ­βαια στην πε­ρί­πτω­ση της Συ­ρί­ας, συχνά δια­φεύ­γει από αρ­κε­τούς (και στην Αρι­στε­ρά) ότι οι ΗΠΑ έχουν εμπλα­κεί ήδη ανοι­χτά σε πό­λε­μο, από το Σε­πτέμ­βρη του 2014. Βομ­βαρ­δί­ζουν τη Συρία εδώ και 2μιση χρό­νια. Υπο­λο­γί­ζε­ται ότι έχουν εξα­πο­λύ­σει 9.000 αε­ρο­πο­ρι­κούς βομ­βαρ­δι­σμούς. Τα θύ­μα­τά τους είναι χι­λιά­δες, πολλά εξ αυτών είναι άμα­χοι. Μόνο τις τε­λευ­ταί­ες εβδο­μά­δες δο­λο­φο­νή­θη­καν μα­ζι­κά άμα­χοι κατά το βομ­βαρ­δι­σμό ενός τζα­μιού στο Ιντλίμπ κι ενός σχο­λεί­ου στη Ράκα. Δεν ήταν αυτό το πρώτο χτύ­πη­μα των ΗΠΑ στη Συρία. Ήταν το πρώτο (σκό­πι­μο) ενά­ντια στις δυ­νά­μεις του Άσαντ. Δεν είναι η αρχή της αμε­ρι­κα­νι­κής πα­ρέμ­βα­σης στη Συρία. Μια υπαρ­κτή αμε­ρι­κα­νι­κή επέμ­βα­ση είναι σε εξέ­λι­ξη από καιρό. Μόνο που στρέ­φε­ται ενά­ντια στους «τζι­χα­ντι­στές τρο­μο­κρά­τες», οπότε έχει πε­ρά­σει σε με­γά­λο βαθμό απα­ρα­τή­ρη­τη, ακόμα κι αν κο­στί­ζει ζωές αμά­χων. Είναι κομ­μά­τι του πο­λι­τι­κού προ­βλή­μα­τος στη διε­θνή Αρι­στε­ρά ότι μετά από 8.894 βομ­βαρ­δι­σμούς κατά δι­καί­ων και αδί­κων, τα αντι­πο­λε­μι­κά αντα­να­κλα­στι­κά ενερ­γο­ποιού­νται όταν ο 8.895ος χτυπά μια στρα­τιω­τι­κή βάση του Άσαντ.

Αν επρό­κει­το για μια στρα­τιω­τι­κή κλι­μά­κω­ση με πρό­θε­ση να εμπλα­κούν οι ΗΠΑ σε ανοι­χτό πό­λε­μο με το κα­θε­στώς Άσαντ (και συ­νε­πώς και με τη Ρωσία) πράγ­μα­τι το χτύ­πη­μα θα ήταν μια επι­κίν­δυ­νη αλ­λα­γή κα­τά­στα­σης, καθώς θα έφερ­νε μια ακόμα δρα­μα­τι­κό­τε­ρη κλι­μά­κω­ση σε έναν άγριο πό­λε­μο. Αλλά το χτύ­πη­μα στη στρα­τιω­τι­κή βάση δεν δεί­χνει, του­λά­χι­στον για την ώρα, να ση­μα­το­δο­τεί μια τέ­τοια αλ­λα­γή στην αμε­ρι­κα­νι­κή στρα­τη­γι­κή.

Ο υπ. Εξ., Ρεξ Τί­λερ­σον, ρω­τή­θη­κε συ­γκε­κρι­μέ­να για την στάση απέ­να­ντι στον Άσαντ και αν και επα­νέ­φε­ρε την προ­ο­πτι­κή απο­χώ­ρη­σής του από την εξου­σία, το έκανε αρ­κε­τά δι­πλω­μα­τι­κά: «Ο ρόλος του Άσαντ στο μέλ­λον είναι αβέ­βαιος. Και με αυτά που έχει κάνει, φαί­νε­ται πως δεν θα μπο­ρεί να υπάρ­ξει ρόλος για αυτόν στη δια­κυ­βέρ­νη­ση του συ­ρια­κού λαού». Όταν πιέ­στη­κε πα­ρα­πά­νω για το πώς θα επι­χει­ρή­σουν οι ΗΠΑ την απο­μά­κρυν­ση του Άσαντ, επα­νέ­λα­βε την ήδη υπαρ­κτή αμε­ρι­κα­νι­κή στρα­τη­γι­κή: «Η δια­δι­κα­σία μέσα από την οποία θα μπο­ρού­σε να φύγει ο Άσαντ είναι κάτι που νο­μί­ζω απαι­τεί μια προ­σπά­θεια της διε­θνούς κοι­νό­τη­τας, πρώτα για να νι­κη­θεί το ISIS, και να στα­θε­ρο­ποι­η­θεί η χώρα της Συ­ρί­ας για να απο­τρα­πεί η συ­νέ­χεια του εμ­φυ­λί­ου, και έπει­τα να ερ­γα­στού­με συλ­λο­γι­κά με τους συμ­μά­χους μας σε όλο τον πλα­νή­τη για μια πο­λι­τι­κή δια­δι­κα­σία η οποία θα κα­τα­λή­γει στην απο­χώ­ρη­ση του Άσαντ». Το Stratfor, το πιο καλά ενη­με­ρω­μέ­νο αμε­ρι­κα­νι­κό think tank γε­ω­στρα­τη­γι­κής, πε­ριέ­γρα­φε επί­σης πως οι επι­λο­γές θα είναι πε­ριο­ρι­σμέ­νες και θα επι­χει­ρούν να απο­φύ­γουν το ρίσκο εμπλο­κής σε πό­λε­μο με τον Άσαντ ή/και σύ­γκρου­σης με τη Ρωσία.

Το χτύ­πη­μα στην στρα­τιω­τι­κή βάση είναι η συ­νέ­χεια της «ένο­πλης δια­πραγ­μά­τευ­σης» για το μέλ­λον της Συ­ρί­ας. Είναι μή­νυ­μα στη Ρωσία. Ίσως πε­ρισ­σό­τε­ρο και από τον Άσαντ ή τη Ρωσία, απο­δέ­κτες να είναι η Βό­ρεια Κορέα (την οποία πρό­σφα­τα απεί­λη­σε ο Τραμπ και εν­δε­χο­μέ­νως ήθελε να δεί­ξει ότι «υλο­ποιεί τις απει­λές του») και η Κίνα (ο «με­γά­λος αντί­πα­λος» κατά το δόγμα Τραμπ), ο πρό­ε­δρος της οποί­ας είχε προ­γραμ­μα­τι­σμέ­νη συ­νά­ντη­ση με τον Τραμπ, λίγο πριν την οποία ο Αμε­ρι­κα­νός πρό­ε­δρος έδωσε την εντο­λή για το χτύ­πη­μα.

Όλα αυτά κα­θό­λου κα­θη­συ­χα­στι­κά δεν είναι για το μέλ­λον. Ο Τραμπ απέ­δει­ξε πως είναι εξί­σου επι­κίν­δυ­νος με κάθε Αμε­ρι­κα­νό πρό­ε­δρο, καθώς σε ελά­χι­στους μήνες στον Λευκό Οίκο έχει κλι­μα­κώ­σει το βαθμό εμπλο­κής σε όλα τα μέ­τω­πα που του κλη­ρο­δό­τη­σε ο Ομπά­μα. Το «chicken game», όπου ο ένας δο­κι­μά­ζει τα όρια και τις αντο­χές του άλλου μπο­ρεί να οδη­γή­σει σε ένα κα­τα­στρο­φι­κό σπι­ράλ από το οποίο δεν υπάρ­χει μετά επι­στρο­φή. Αυτό το «παι­χνί­δι με τη φωτιά» (ακόμα και από ατύ­χη­μα) υπάρ­χει πά­ντο­τε στη Συρία. Η κλι­μά­κω­ση μπο­ρεί να προ­κύ­ψει με διά­φο­ρους τρό­πους (έχου­με ξα­να­γρά­ψει πχ για την «κούρ­σα» με έπα­θλο το ποιος θα ανα­κα­τα­λά­βει τη Ράκα από το Ισλα­μι­κό Κρά­τος, στην οποία συμ­με­τέ­χουν οι υπο­στη­ρι­ζό­με­νοι από τις ΗΠΑ Κούρ­δοι, οι υπο­στη­ρι­ζό­με­νες από τη Ρωσία δυ­νά­μεις του Άσαντ, οι υπο­στη­ρι­ζό­με­νοι από την Τουρ­κία αντι­κα­θε­στω­τι­κοί). Για αυτό και πα­ρα­μέ­νει κε­ντρι­κή η απαί­τη­ση να τερ­μα­τι­στεί ο πό­λε­μος και κυ­ρί­ως να στα­μα­τή­σουν όλες οι ξένες επεμ­βά­σεις που ρί­χνουν διαρ­κώς κι άλλο λάδι στη φωτιά.

Όσον αφορά τα «συ­γκε­κρι­μέ­να κα­θή­κο­ντα» στην Ελ­λά­δα, ας ξε­κι­νή­σου­με υπεν­θυ­μί­ζο­ντας ότι η ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση κά­λε­σε την να­τοϊ­κή αρ­μά­δα στο Αι­γαίο, συ­ζη­τά επέ­κτα­ση της συμ­φω­νί­ας για τη Σούδα και διεύ­ρυν­ση των χρή­σε­ων της βάσης, ενώ στο τρα­πέ­ζι υπάρ­χει πάντα η πρό­τα­ση για νέα βάση στην Κάρ­πα­θο, που θα υπο­κα­τα­στή­σει τη βάση του Ιν­τσιρ­λίκ. Ότι η κυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ έχει συμ­μα­χή­σει με αντι­δρα­στι­κές δυ­νά­μεις (Ισ­ρα­ήλ, χού­ντα της Αι­γύ­πτου) που απο­τε­λούν σο­βα­ρό­τα­το μέρος του προ­βλή­μα­τος. Ότι ο αντα­γω­νι­σμός με την Τουρ­κία απο­τε­λεί έναν ακόμα πα­ρά­γο­ντα αστά­θειας στην πε­ριο­χή και απει­λής για την ει­ρή­νη. Απέ­να­ντι σε αυτές τις επι­λο­γές του ελ­λη­νι­κού αστι­σμού έχου­με να πα­λέ­ψου­με. Και καθώς δεν περνά μόνο από το δικό μας χέρι ο τερ­μα­τι­σμός της κό­λα­σης στη Συρία, έχου­με ελά­χι­στο (μα κο­ρυ­φαίο) κα­θή­κον να υπο­δε­χτού­με αν­θρώ­πι­να και να κα­λω­σο­ρί­σου­με τα θύ­μα­τά της…

rproject.gr