Η Κύπρος μπαίνει σε προεκλογικό κλίμα: Ο χειμώνας έρχεται…

Μαρία Παναγοπούλου

Οι προετοιμασίες των κομμάτων για τις προεδρικές εκλογές του 2018 στην Κύπρο και η σύγκλιση νέας Γενεύης στις 28/6 με πρωτοβουλία των «από πάνω» και κυρίως των «απ’ έξω» βρίσκονται στο κέντρο του δημόσιου διαλόγου. Οι πολιτικές διεργασίες με άρωμα εκλογών καθόρισαν σε ένα βαθμό και το μέλλον των μέχρι πρότινος «προχωρημένων» συνομιλίων για το Κυπριακό.

Η ψή­φι­ση από τη βουλή της πρό­τα­σης του νε­ο­να­ζι­στι­κού ΕΛΑΜ για τον εορ­τα­σμό του ενω­τι­κού δη­μο­ψη­φί­σμα­τος στα σχο­λεία –που κα­τα­ψη­φί­στη­κε μόνο από το ΑΚΕΛ– απο­τέ­λε­σε ση­μείο κα­μπής στις εξε­λί­ξεις. Κα­τέ­δει­ξε με τον πιο κραυ­γα­λέο τρόπο την (επι)στρο­φή στο γνω­στό και επί 40ε­τί­ας καλ­λιερ­γού­με­νο κλίμα εθνι­κι­σμού και τους κιν­δύ­νους που υπάρ­χουν, όταν οι πρω­το­βου­λία κι­νή­σε­ων αφή­νε­ται απο­κλει­στι­κά στους από πάνω. Οι κυ­βερ­νη­τι­κές δια­κη­ρύ­ξεις για αλ­λη­λο­σε­βα­σμό και συ­νύ­παρ­ξη με τους Τουρ­κο­κύ­πριους, αλλά και για τη με­γά­λη πρό­ο­δο που είχε επι­τευ­χθεί στις συ­νο­μι­λί­ες, πολύ γρή­γο­ρα αντι­κα­τα­στά­θη­καν από τις κα­τη­γο­ρί­ες για «πα­ρά­λο­γες επι­διώ­ξεις της άλλης πλευ­ράς, τις υπα­να­χω­ρή­σεις και την ατολ­μία του Ακιν­τζί» και άλλες αντί­στοι­χου επι­πέ­δου δια­τυ­πώ­σεις, οι οποί­ες ση­μα­το­δο­τού­σαν ένα επερ­χό­με­νο ναυά­γιο.

Σ’ αυτό το πε­ρι­βάλ­λον τα κομ­μα­τι­κά επι­τε­λεία εγκαι­νί­α­σαν εδώ και μήνες μια μακρά προ­ε­κλο­γι­κή πε­ρί­ο­δο ενό­ψει των εκλο­γών, που είναι προ­γραμ­μα­τι­σμέ­νες για τον Φε­βρουά­ριο του 2018. Τα κόμ­μα­τα του εθνι­κι­στι­κού ακραί­ου κέ­ντρου (ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, Αλ­λη­λεγ­γύη, Συμ­μα­χία Πο­λι­τών, Οι­κο­λό­γοι) επι­χει­ρούν να κε­φα­λαιο­ποι­ή­σουν τη σύ­μπρα­ξή τους στη βάση της πο­λι­τι­κής εκ­προ­σώ­πη­σης του απορ­ρι­πτι­κού μπλοκ (ενά­ντια στην όποια λύση) με την επι­λο­γή υπο­ψη­φί­ου ικα­νού να πε­ρά­σει στο δεύ­τε­ρο γύρο των εκλο­γών. Με εσω­κομ­μα­τι­κές δια­δι­κα­σί­ες, οι υπο­ψή­φιοι γα­μπροί και η νύφη (Ελένη Θε­ο­χά­ρους) για το προ­ε­δρι­κό χρί­σμα απο­φάν­θη­καν ότι το φα­βο­ρί για τις προ­ε­δρι­κές εκλο­γές είναι ο πρό­ε­δρος του ΔΗΚΟ και γιος του πρώην προ­έ­δρου, Νι­κό­λας Πα­πα­δό­που­λος. Σ’ αυτή την κούρ­σα ανα­ζή­τη­σης του κα­τάλ­λη­λου υπερ­πα­τριώ­τη εκ­προ­σώ­που δεν έλει­ψαν και οι «πα­τριω­τι­κές αψι­μα­χί­ες», με τον Γ. Λιλ­λή­κα (πρό­ε­δρο της Συμ­μα­χί­ας πο­λι­τών) να εξαγ­γέλ­λει ξε­χω­ρι­στή υπο­ψη­φιό­τη­τα και να χάνει αρ­κε­τά στε­λέ­χη, που στη­ρί­ζουν πλέον την υπο­ψη­φιό­τη­τα Πα­πα­δό­που­λου.

Στο χώρο της κυ­βερ­νώ­σας δε­ξιάς το αφή­γη­μα για την «υπεύ­θυ­νη και απο­τε­λε­σμα­τι­κή» δια­κυ­βέρ­νη­ση, που οδή­γη­σε σε έξοδο από την κρίση και επι­στρο­φή στην ανά­πτυ­ξη, έχει συμ­βά­λει στην πο­λι­τι­κή κυ­ριαρ­χία της δε­ξιάς στο οι­κο­νο­μι­κό και κοι­νω­νι­κό πεδίο. Οι προ­σπά­θειες που κα­τέ­βα­λε η κυ­βέρ­νη­ση Ανα­στα­σιά­δη για την εμπέ­δω­ση της λο­γι­κής «δεν υπάρ­χει άλλος δρό­μος» έχουν σε με­γά­λο βαθμό ευο­δω­θεί κυ­ρί­ως λόγω του ότι δεν έχει λάβει ακόμη τη δέ­ου­σα απά­ντη­ση. Η στα­θε­ρή προ­σή­λω­ση του ΑΚΕΛ –ακόμα και στα χρό­νια της κρί­σης– στη λο­γι­κή της κοι­νω­νι­κής ει­ρή­νης και της τα­ξι­κής συ­νερ­γα­σί­ας έχουν επι­τρέ­ψει στη δεξιά να απο­τε­λεί το βα­σι­κό ρυθ­μι­στή των εξε­λί­ξε­ων. Αυτό αντα­να­κλά­ται και στην πο­ρεία που έχουν πάρει οι δια­πραγ­μα­τεύ­σεις για το Κυ­πρια­κό. Ενώ, μέχρι τη Γε­νεύη ΙΙ ο Ανα­στα­σιά­δης πα­ρου­σια­ζό­ταν ως ο πιο ικα­νός και θαρ­ρα­λέ­ος εκ­πρό­σω­πος της ελ­λη­νο­κυ­πρια­κής κοι­νό­τη­τας για την εξεύ­ρε­σή λύσης, το τε­λευ­ταίο τρί­μη­νο πλα­σά­ρε­ται ως συ­νε­τός πα­τριώ­της που δεν παί­ζει με το μέλ­λον του τόπου. Και όλα αυτά συμ­βαί­νουν επει­δή η Αρι­στε­ρά έχει επι­λέ­ξει και σ’ αυτό το πεδίο το ρόλο, κυ­ρί­ως, του υπο­στη­ρι­κτή της λύσης και δευ­τε­ρευό­ντως του ρυθ­μι­στή του πε­ριε­χο­μέ­νου της. Σε ένα τέ­τοιο σκη­νι­κό ο ΔΗΣΥ ετοι­μά­ζε­ται για τις εκλο­γές έχο­ντας στη φα­ρέ­τρα του «κυ­βερ­νη­τι­κές επι­τυ­χί­ες» στην οι­κο­νο­μία (με την ολο­κλη­ρω­τι­κή κα­τα­πά­τη­ση ερ­γα­τι­κών κα­τα­κτή­σε­ων, το τσά­κι­σμα μι­σθών και το ξε­πού­λη­μα δη­μό­σιας πε­ριου­σί­ας), αλλά και με το κυ­πρια­κό άλυτο.

Και ενώ η δεξιά όλων των απο­χρώ­σε­ων μπο­ρεί άλ­λο­τε να «κο­ντα­ρο­χτυ­πιέ­ται» και άλ­λο­τε να ταυ­τί­ζε­ται στο εθνι­κό εκ­φρά­ζο­ντας τις επι­λο­γές και τις στρο­φές των δια­φό­ρων κομ­μα­τιών της ελ­λη­νο­κυ­πρια­κής αστι­κής τάξης, στο πεδίο της οι­κο­νο­μί­ας επι­κρα­τεί από­λυ­τη και αδια­τά­ρα­κτη σύ­μπνοια. Πράγ­μα που ση­μαί­νει ότι όποιος εκ­πρό­σω­πος από τα μπλοκ της δε­ξιάς και αν κέρ­δι­ζε τις εκλο­γές (Πα­πα­δό­που­λος ή Ανα­στα­σιά­δης), η επι­βο­λή λι­τό­τη­τας και αντερ­γα­τι­κών πο­λι­τι­κών θα ήταν η επό­με­νη μέρα για τους ερ­γα­ζό­με­νους.

Η κα­τά­στα­ση στην Αρι­στε­ρά

Αν ιε­ραρ­χή­σου­με τα ανη­συ­χη­τι­κά ση­μά­δια της πε­ριό­δου, αναμ­φί­βο­λα ένα από τα πρώτα είναι η στή­ρι­ξη της υπο­ψη­φιό­τη­τας του επι­χει­ρη­μα­τία και τρα­πε­ζί­τη Σπα­νού από την πο­λι­τι­κή ηγε­σία του ΑΚΕΛ. Μέχρι πριν λίγες μέρες ο νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρος, επι­χει­ρη­μα­τί­ας, πρώην CEO της Coca Cola και διευ­θυ­ντής της Κε­ντρι­κής Τρά­πε­ζας Σπα­νός ήταν η επι­λο­γή του ΑΚΕΛ για τις επερ­χό­με­νες εκλο­γές, επι­λο­γή που υπερ­ψη­φί­στη­κε από την κε­ντρι­κή επι­τρο­πή του κόμ­μα­τος. Όμως κατά τη διάρ­κεια αυτής της δια­δι­κα­σί­ας ση­μειώ­θη­καν κλυ­δω­νι­σμοί. Η υπο­ψη­φιό­τη­τα Σπα­νού πέ­ρα­σε με 66 ψή­φους υπέρ, 17 κατά και 6 απο­χές ενώ από τη συ­νε­δρί­α­ση της κε­ντρι­κής επι­τρο­πής απου­σί­α­ζαν (μάλ­λον όχι τυ­χαία) 20 μέλη. Πα­ράλ­λη­λα, στη βάση του κόμ­μα­τος ξέ­σπα­σε θύ­ελ­λα αντι­δρά­σε­ων, αφού με­γά­λη με­ρί­δα των μελών του αρ­νή­θη­κε να απο­δε­χτεί ως υπο­ψή­φιο έναν τύπο που αντι­λαμ­βά­νε­ται τους τροϊ­κα­νούς ως «ναυα­γο­σώ­στες», τα κόμ­μα­τα ως «καρ­κι­νι­κά κύτ­τα­ρα της δη­μο­κρα­τί­ας» και ευαγ­γε­λί­ζε­ται μια κυ­βέρ­νη­ση απο­τε­λού­με­νη από διο­ρι­σμέ­νους τε­χνο­κρά­τες. Κάπως έτσι η συμ­φω­νία ΑΚΕΛ-Σπα­νού ναυά­γη­σε και το γε­γο­νός αυτό έχει τη ση­μα­σία του, αφού για πρώτη φορά εκ­δη­λώ­νε­ται με τόσο ξε­κά­θα­ρο τρόπο απο­τε­λε­σμα­τι­κή αντί­δρα­ση μπρο­στά στις αδιέ­ξο­δες επι­λο­γές της ηγε­σί­ας. Δεν αναι­ρούν όμως την πο­λι­τι­κή επι­λο­γή της τε­λευ­ταί­ας να ξε­μπερ­δέ­ψει με τις όποιες αρι­στε­ρές της κα­τα­βο­λές και να απο­πει­ρα­θεί ένα κα­θο­ρι­στι­κό βήμα προς τις γραμ­μές της εκ­φυ­λι­σμέ­νης σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας.

Έχει επί­σης ση­μα­σία πως όλα αυτά συ­νέ­βη­σαν λίγο καιρό μετά την εμ­φά­νι­ση του φαι­νο­μέ­νου Σά­ντερς στις ΗΠΑ, τη ρα­γδαία πο­λι­τι­κή άνοδο του Με­λαν­σόν στις γαλ­λι­κές προ­ε­δρι­κές εκλο­γές και την πο­ρεία του Κόρ­μπιν στις βρε­τα­νι­κές εκλο­γές. Δη­λα­δή, την ώρα που υπο­ψή­φιοι και κόμ­μα­τα της θε­σμι­κής Αρι­στε­ράς υιο­θε­τούν κεϊν­σια­νά προ­γράμ­μα­τα σε μια προ­σπά­θεια να δη­μιουρ­γή­σουν προ­ϋ­πο­θέ­σεις νίκης, η ηγε­σία του ΑΚΕΛ προ­κρί­νει επι­λο­γές τύπου Μα­κρόν με απο­κλει­στι­κό κρι­τή­ριο την πι­θα­νή «εκλο­γι­μό­τη­τα» του υπο­ψή­φιου. Στην πα­ρού­σα φάση το ΑΚΕΛ ανα­ζη­τά νέο υπο­ψή­φιο για τις εκλο­γές. Πρό­κει­ται για μια κρί­σι­μη επι­λο­γή που είτε θα ση­μά­νει αλ­λα­γή τα­κτι­κής λόγω των πιέ­σε­ων της βάσης και της (εξαι­ρε­τι­κά κρί­σι­μης) πε­ριό­δου με την επι­λο­γή ενός κομ­μα­τι­κού υπο­ψη­φί­ου, είτε την απο­κρυ­στάλ­λω­ση της δε­ξιάς με­τα­τό­πι­σης με την επι­λο­γή προ­σω­πι­κό­τη­τας από τον κε­ντρο­α­ρι­στε­ρό ή φι­λε­λεύ­θε­ρο χώρο.

Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση η ρι­ζο­σπα­στι­κή-αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή Αρι­στε­ρά στην Κύπρο έρ­χε­ται αντι­μέ­τω­πη με πολ­λές και ση­μα­ντι­κές προ­κλή­σεις, στις οποί­ες θα πρέ­πει να αντα­πο­κρι­θεί εγκαί­ρως. Όλα τα ση­μά­δια δεί­χνουν πως, αν δεν εκ­δη­λω­θούν σο­βα­ρές κοι­νω­νι­κές αντι­στά­σεις απέ­να­ντι στο μείγ­μα ακραί­ου νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού και εθνι­κι­σμού που εφαρ­μό­ζε­ται ήδη και ανα­μέ­νε­ται να εντα­θεί, τα πράγ­μα­τα θα γί­νουν ακόμα πιο δύ­σκο­λα. Στη βάση αυτή είναι ανα­γκαίο να εξα­ντλη­θούν όλα τα πε­ρι­θώ­ρια συ­ντο­νι­σμού και κοι­νής δρά­σης. Τα αντα­να­κλα­στι­κά όλης της Αρι­στε­ράς που απά­ντη­σε άμεσα και απο­φα­σι­στι­κά στην πρό­σφα­τη φα­σι­στι­κή επί­θε­ση στη Λε­με­σό και η ενα­ντί­ω­ση της με­γά­λης πλειο­ψη­φί­ας της κυ­πρια­κής κοι­νω­νί­ας στις πο­λε­μο­κά­πη­λες κραυ­γές απο­τε­λούν την κα­λύ­τε­ρη βάση για να φτια­χτεί άμεσα ένα πλατύ μέ­τω­πο αγώνα ενά­ντια στη λι­τό­τη­τα, τον πό­λε­μο και τον εθνι­κι­σμό.

rproject.gr