Ούτε ΣΥΡΙΖΑ – Ούτε ΝΔ

Ο θατσερισμός του Κυριάκου Μητσοτάκη

Ο Κυ­ριά­κος Μη­τσο­τά­κης στη ΔΕΘ είχε φέτος μια σχε­τι­κά εύ­κο­λη δου­λειά. Την πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, μετά την υπο­γρα­φή του μνη­μο­νί­ου 3 και έπει­τα από δύο χρό­νια εξου­σί­ας των ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ, την χρε­ώ­νε­ται πλέον κυ­ρί­ως ο Τσί­πρας και το κόμμα του. Και η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είναι κα­τα­δι­κα­στι­κή: σ’ αυτά τα δύο χρό­νια ακο­λου­θή­θη­κε απα­ρέ­γκλι­τα η πο­λι­τι­κή όλων των προη­γού­με­νων κυ­βερ­νή­σε­ων που κάνει τους φτω­χούς φτω­χό­τε­ρους και τους πλού­σιους πλου­σιό­τε­ρους, ενώ προ­σθέ­τως εγκα­τα­στά­θη­κε το κα­θε­στώς «επι­τή­ρη­σης» της ακρι­βούς εφαρ­μο­γής των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων έως το… 2060.

Αντώνης Νταβανέλος

Στο έδα­φος των μνη­μο­νί­ων δεν υπάρ­χει χώρος για ελ­πί­δα. Εν­σω­μα­τω­μέ­νος πλέον από­λυ­τα σε αυτό το «γή­πε­δο» ο Αλ. Τσί­πρας, προη­γου­μέ­νως στη ΔΕΘ, είχε κάνει δύο ση­μα­ντι­κά «δώρα» στον Κυρ. Μη­τσο­τά­κη: αφε­νός ομο­λό­γη­σε το τέλος του νε­α­νι­κού «ρι­ζο­σπα­στι­σμού» του, το τέλος των πει­ρα­μα­τι­σμών με την όποιας από­χρω­σης αρι­στε­ρή πο­λι­τι­κή («το κόμμα που αντι­πο­λι­τεύ­ε­στε, ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, δεν υπάρ­χει πια», είπε αφο­πλι­στι­κά). Αφε­τέ­ρου, επέ­λε­ξε ως έδα­φος της μελ­λο­ντι­κής ανα­μέ­τρη­σης με τη Δεξιά το έδα­φος όπου υπε­ρέ­χουν εξ ορι­σμού τα «κα­θα­ρό­αι­μα» αστι­κά κόμ­μα­τα: αν οι άν­θρω­ποι κλη­θούν να επι­λέ­ξουν με κρι­τή­ριο την προ­σέλ­κυ­ση των επεν­δύ­σε­ων και τη συμ­φι­λί­ω­ση με την επι­χει­ρη­μα­τι­κό­τη­τα (γιατί αυτό θα είναι ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-GrInvest), τότε είναι πολύ πι­θα­νό­τε­ρο να επι­λέ­ξουν κάτι με­τα­ξύ ΝΔ και πα­ρα­δο­σια­κής σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας.

Σε αυτό το στρω­μέ­νο από τον Τσί­πρα χαλί, είχε να βα­δί­σει σχε­τι­κά άνετα ο Μη­τσο­τά­κης. Σύμ­φω­να με τους επι­τε­λείς της ΝΔ ήταν «εσκεμ­μέ­νη επι­λο­γή» να μη γί­νουν συ­γκε­κρι­μέ­νοι σε θέ­μα­τα όπως το χρέος, το ασφα­λι­στι­κό, η υγεία κ.ο.κ. Σε αυτά οι «εκ­πλή­ξεις» που πε­ρι­μέ­νουν τον κόσμο της ερ­γα­σί­ας αφή­νο­νται για μετά τις εκλο­γές. Αυτή η ελ­λει­πτι­κό­τη­τα επι­τρέ­πει στον Μη­τσο­τά­κη να συ­νε­χί­σει να επι­τί­θε­ται στον Τσί­πρα (π.χ. με την ανα­φο­ρά στην αύ­ξη­ση των έμ­με­σων φόρων, ως των πιο άδι­κων και αντι­κοι­νω­νι­κών) χωρίς, όμως να λέει τι θα κάνει ο ίδιος με τον ΦΠΑ.

Προ­σπα­θώ­ντας όμως να συ­γκρο­τή­σει το δικό του στρα­τό­πε­δο, έστω και σε επί­πε­δο γε­νι­κών ιδεών, ο Κυρ. Μη­τσο­τά­κης δεν έκρυ­ψε τη στρα­τη­γι­κή του, έναν άκρα­το και ιδε­ο­λο­γι­κά συ­νε­κτι­κό νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό: «Δεν τρέφω αυ­τα­πά­τες για μια κοι­νω­νία χωρίς ανι­σό­τη­τες. Κάτι τέ­τοιο είναι αντί­θε­το στην αν­θρώ­πι­νη φύση και όσοι το επι­χεί­ρη­σαν κα­τα­στρα­τή­γη­σαν τε­λι­κά την ίδια τη δη­μο­κρα­τία και τα ατο­μι­κά δι­καιώ­μα­τα». Αν βγά­λου­με τα φρα­στι­κά φτια­σί­δια, προ­κύ­πτουν ατό­φιες δύο βα­σι­κές ιδέες της Θά­τσερ: α) οι κοι­νω­νι­κές ανι­σό­τη­τες είναι όχι μόνο φυ­σιο­λο­γι­κές, αλλά σω­τή­ριες και «απε­λευ­θε­ρω­τι­κές» (γιατί, τάχα, μόνο αυτές ται­ριά­ζουν με την αν­θρώ­πι­νη φύση) και β) η διεκ­δί­κη­ση της ισό­τη­τας συ­γκρού­ε­ται με τη βιω­σι­μό­τη­τα των δη­μο­κρα­τι­κών δι­καιω­μά­των, ο εξι­σω­τι­σμός τεί­νει στον ολο­κλη­ρω­τι­σμό…

Για να μη μεί­νει μόνο σε επί­πε­δο έκ­θε­σης ιδεών ο Κυρ. Μη­τσο­τά­κης επα­νέ­λα­βε τις πά­γιες θέ­σεις του για μια «στρο­φή» («άλλο δη­μο­σιο­νο­μι­κό μίγμα») προς μια κά­ποια «ανα­πτυ­ξια­κή πο­λι­τι­κή». Υπο­γραμ­μί­ζο­ντας ότι κάθε βήμα του θα γίνει σε συμ­φω­νία με τους δα­νει­στές (δη­λα­δή στα όρια του μνη­μο­νί­ου 3), προ­τεί­νει μια «επα­να­δια­πραγ­μά­τευ­ση» που θα δίνει στην τρόι­κα «μια ελ­λη­νι­κής ιδιο­κτη­σί­ας με­ταρ­ρυθ­μι­στι­κή ατζέ­ντα» (δη­λα­δή μια τα­χύ­τε­ρη επι­βο­λή των νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρων αντι­με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων, από αν­θρώ­πους που θα πι­στεύ­ουν σε αυτές). Και θα διεκ­δι­κεί μια συμ­φω­νη­μέ­νη μεί­ω­ση των πρω­το­γε­νών πλε­ο­να­σμά­των στο 2% και μια μεί­ω­ση των φόρων. Προ­σο­χή: ο Κυρ. Μη­τσο­τά­κης μιλά για μεί­ω­ση των φόρων των επι­χει­ρή­σε­ων και όχι των λαϊ­κών νοι­κο­κυ­ριών και επί­σης δη­λώ­νει ότι ο «χώρος» που θα προ­κύ­πτει από τη μεί­ω­ση των πλε­ο­να­σμά­των, θα πρέ­πει να αξιο­ποι­η­θεί για την ενί­σχυ­ση του κό­σμου του επι­χει­ρείν.

Πρό­κει­ται για μια πο­λι­τι­κή που λέει: Ναι, να συ­νε­χι­στούν τα μνη­μό­νια. Ναι, να ενι­σχυ­θεί η νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη επι­θε­τι­κό­τη­τα ενά­ντια στην ερ­γα­τι­κή τάξη και τις λαϊ­κές δυ­νά­μεις. Σε αντάλ­λαγ­μα, αφή­στε μας να ενι­σχύ­σου­με πε­ρισ­σό­τε­ρο τους ντό­πιους βιο­μή­χα­νους και τους τρα­πε­ζί­τες για να προ­σεγ­γί­σου­με ξανά μια (κα­πι­τα­λι­στι­κή) ανά­πτυ­ξη στην Ελ­λά­δα.

Τι απο­μέ­νει ως υπό­σχε­ση για τους απλούς αν­θρώ­πους; Κυ­ρί­ως η φι­λο­λο­γία για τις «ίσες ευ­και­ρί­ες» που, τάχα, δη­μιουρ­γεί ο νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμός και τις οποί­ες μπο­ρούν να εκ­με­ταλ­λευ­τούν «οι πιο αδύ­να­μοι». Σε απλά ελ­λη­νι­κά αυτό ση­μαί­νει ότι οι άνερ­γοι και οι υπο­α­πα­σχο­λού­με­νοι θα έχουν την «ευ­και­ρία» να γί­νουν ερ­γο­στα­σιάρ­χες (αν μπο­ρέ­σουν να αντα­γω­νι­στούν π.χ. τον Μυ­τι­λη­ναίο) ή εφο­πλι­στές (αν μπο­ρούν να τα βά­λουν με τον Μα­ρι­νά­κη ή τον Με­λισ­σα­νί­δη). Όμως πέρα από αυτήν την «ισό­τη­τα στην ευ­και­ρία» δεν θα έχουν να πε­ρι­μέ­νουν καμιά άλλη βο­ή­θεια…

Το μόνο συ­γκε­κρι­μέ­νο πα­ρά­δειγ­μα αυτής της «ισό­τη­τας στις ευ­και­ρί­ες» αφο­ρού­σε την εκ­παί­δευ­ση, όπου ο Μη­τσο­τά­κης προει­δο­ποί­η­σε ότι είναι έτοι­μος «να φτά­σει στα άκρα». Μι­λώ­ντας για ιδιω­τι­κά πα­νε­πι­στή­μια, για δί­δα­κτρα και για «αυ­τό­νο­μα» σχο­λεία, κα­τόρ­θω­σε να εξα­γριώ­σει ακόμα και τους συν­δι­κα­λι­στές της ΔΑΚΕ.

Ο Μη­τσο­τά­κης φρό­ντι­σε να στεί­λει στους δα­νει­στές ένα μή­νυ­μα «πο­λι­τι­κής αυ­το­συ­γκρά­τη­σης», απο­σύ­ρο­ντας το αί­τη­μα για πτώση της κυ­βέρ­νη­σης τώρα (προ­βλέ­πο­ντας, πά­ντως, ως «ορό­ση­μο» τον Ιούλη του 2018) και αφή­νο­ντας τον Τσί­πρα «ελεύ­θε­ρο» να πιει μέχρι τέ­λους το πικρό μνη­μο­νια­κό πο­τή­ρι που στρώ­νει το δρόμο στη ΝΔ.

Δή­λω­σε στην ίδια κα­τεύ­θυν­ση έτοι­μος για κυ­βερ­νη­τι­κές συ­νερ­γα­σί­ες, κυ­ρί­ως με το «χώρο» της κε­ντρο­α­ρι­στε­ράς («θα συ­νο­μι­λή­σω θε­σμι­κά με όποιον εκλε­γεί»). Η τε­λευ­ταία είναι μια κρί­σι­μη πα­ρά­με­τρος. Ανε­ξάρ­τη­τα από το πόσο το γνω­ρί­ζει ο Κυρ. Μη­τσο­τά­κης, η πο­λι­τι­κή που πρε­σβεύ­ει συ­νή­θως προ­κα­λεί θύ­ελ­λες αντι­δρά­σε­ων. Το κα­λύ­τε­ρο πα­ρά­δειγ­μα είναι η κυ­βέρ­νη­ση του πα­τέ­ρα του, που έπεσε μετά από μια με­γά­λη κλι­μά­κω­ση των ερ­γα­τι­κών και λαϊ­κών αγώ­νων. Αντί­στρο­φα, η μα­κρο­βιό­τη­τα σή­με­ρα της Μέρ­κελ είναι αξιο­ση­μεί­ω­τη, αλλά κα­νείς δεν πρέ­πει να ξεχνά ότι η πο­λι­τι­κή της είναι η συ­νέ­χεια της Ατζέ­ντας του σο­σιαλ­δη­μο­κρά­τη Σρέ­ντερ και ότι στο με­γα­λύ­τε­ρο διά­στη­μα της θη­τεί­ας της συ­γκυ­βέρ­νη­σε με το SPD. Το «άνοιγ­μα» του Μη­τσο­τά­κη στους σο­σιαλ­φι­λε­λεύ­θε­ρους είναι φυ­σιο­λο­γι­κό και θα συ­νε­χι­στεί, σε έντο­νο αντα­γω­νι­σμό με τον Τσί­πρα που επι­διώ­κει πλέον ακρι­βώς τις ίδιες συμ­μα­χί­ες.
Έχου­με μπει ανοι­χτά στη σύ­γκρου­ση για το ποιος θα δια­χει­ρι­στεί πο­λι­τι­κά το κοι­νω­νι­κό τοπίο που δια­μορ­φώ­νει το μνη­μό­νιο 3 και που από του χρό­νου θα πα­ρου­σιά­ζε­ται από όλες τις πλευ­ρές σαν μια κά­ποια «επι­στρο­φή στην κα­νο­νι­κό­τη­τα».

Είναι μια σύ­γκρου­ση κατά την οποία ο Τσί­πρας θα απο­δέ­χε­ται πλέον την «ιδιο­κτη­σία» του μνη­μο­νί­ου και θα υπο­γραμ­μί­ζει τη δυ­να­τό­τη­τα της κυ­βέρ­νη­σής του να ελέγ­ξει τις ερ­γα­τι­κές αντι­δρά­σεις. Είναι μια σύ­γκρου­ση στην οποία ο Μη­τσο­τά­κης θα διεκ­δι­κεί να ανα­τε­θεί η δια­χεί­ρι­ση στους «αυ­θε­ντι­κούς» -με λι­γό­τε­ρες αντι­φά­σεις και ανα­στο­λές- οπα­δούς του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού. Ανά­με­σα σε αυτήν τη Σκύλ­λα και τη Χά­ρυ­βδη πρέ­πει να χα­ρα­χθεί άλλος δρό­μος από τη ρι­ζο­σπα­στι­κή-αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή Αρι­στε­ρά. Που απα­ραί­τη­τα αρ­χί­ζει με την κά­θε­τη απόρ­ρι­ψη και των δύο πόλων της μνη­μο­νια­κής νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης πο­λι­τι­κής. Η ανά­δει­ξη ενός μά­χι­μου και ορα­τού (δη­λα­δή με κά­ποια μα­ζι­κό­τη­τα και κοι­νω­νι­κή αντι­προ­σω­πευ­τι­κό­τη­τα) πόλου της ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς, που θα πα­λεύ­ει ενά­ντια τόσο στον Τσί­πρα όσο και στον Μη­τσο­τά­κη, είναι το πιο κρί­σι­μο ζή­τη­μα των πο­λι­τι­κών εξε­λί­ξε­ων, από τη σκο­πιά του κό­σμου της ερ­γα­σί­ας.

rproject.gr