Μια προεκλογική περίοδος σκοτεινή και αστάθμητη

Οι κα­πι­τα­λι­στές γνω­ρί­ζουν ότι το σύ­στη­μα διε­θνώς μπαί­νει σε σο­βα­ρή δο­κι­μα­σία, που θα έχει συ­νέ­πειες βα­ρύ­τε­ρες για τους ασθε­νέ­στε­ρους κα­πι­τα­λι­σμούς, όπως ο ελ­λη­νι­κός. Προ­ε­τοι­μά­ζο­νται για να αντι­με­τω­πί­σουν σο­βα­ρά κρι­σια­κά φαι­νό­με­να και αυτό ση­μαί­νει ότι δεν επι­θυ­μούν στο πο­λι­τι­κό πεδίο «απει­θαρ­χί­ες» που μπο­ρεί να απο­δει­χθούν επι­κίν­δυ­νες. 

Μαρία Μπόλαρη |

Η πα­ρού­σα και κυ­ρί­ως η επερ­χό­με­νη κρίση δεν απει­λεί ισο­με­ρώς όλους. Είναι φα­νε­ρό ότι ένα τμήμα της κυ­ρί­αρ­χης τάξης -οι ισχυ­ρό­τε­ροι «όμι­λοι» στο εσω­τε­ρι­κή της- που επω­φε­λή­θη­κε αγρί­ως από τις μνη­μο­νια­κές πο­λι­τι­κές και στη συ­νέ­χεια από τις πο­λι­τι­κές Μη­τσο­τά­κη, σή­με­ρα κά­νουν κυ­ριο­λε­κτι­κά πάρτι. Στον κα­θε­στω­τι­κό Τύπο μπο­ρεί να βρει κα­νείς ανα­φο­ρές όπως ότι «η οι­κο­γέ­νεια Βαρ­δι­νο­γιάν­νη θε­ω­ρεί­ται αυτή τη στιγ­μή οι­κο­νο­μι­κά ισχυ­ρό­τε­ρη από ποτέ», όπως ότι «οι Έλ­λη­νες εφο­πλι­στές… πλέον κα­τέ­χουν δε­σπό­ζου­σα θέση διε­θνώς, όχι μόνο στη με­τα­φο­ρά υγρών καυ­σί­μων και φυ­σι­κού αε­ρί­ου, αλλά και ευ­ρύ­τε­ρα…», αλλά και πα­νη­γυ­ρι­σμούς για τα στοι­χεία που δεί­χνουν κερ­δο­φο­ρί­ες-ρε­κόρ στους κλά­δους της ενέρ­γειας, των επι­κοι­νω­νιών, των εμπο­ρι­κών δι­κτύ­ων, της επε­ξερ­γα­σί­ας με­τάλ­λων και ορυ­κτών, ή και τα στοι­χεία για τις συ­νο­λι­κές εξα­γω­γές που ξε­πέ­ρα­σαν τα 50 δισ. ευρώ μέσα στο 2022. Δεν πρέ­πει να υπάρ­χει καμιά αμ­φι­βο­λία ότι αυτή η «ηγε­σία» θα πα­ρέμ­βει δρα­στή­ρια και με κα­θο­ρι­στι­κό τρόπο στις πο­λι­τι­κές εξε­λί­ξεις.

Όμως το πόσο ενιαία θα είναι αυτή η πα­ρέμ­βα­ση πα­ρα­μέ­νει ερω­τη­μα­τι­κό. Είναι ίσως η πρώτη φορά στην εκλο­γι­κή ιστο­ρία της με­τα­πο­λι­τευ­τι­κής πε­ριό­δου που, λίγες εβδο­μά­δες πριν τις επερ­χό­με­νες εκλο­γές, το ηγε­τι­κό τμήμα της κυ­ρί­αρ­χης τάξης δεν έχει ει­κό­να για το ποιος θα είναι ο νι­κη­τής και ποιο φάσμα του πο­λι­τι­κού προ­σω­πι­κού θα σχη­μα­τί­σει την επό­με­νη κυ­βέρ­νη­ση. Η ερ­μη­νεία αυτού του φαι­νο­μέ­νου πρέ­πει να ανα­ζη­τη­θεί σε δύο πα­ρά­γο­ντες: Αφε­νός, υπάρ­χει εν εξε­λί­ξει ένα κα­θε­στω­τι­κό «ρήγμα». Οι απο­κα­λύ­ψεις για τις υπο­κλο­πές της ΕΥΠ (όπου απο­κα­λύ­φθη­κε ότι υπό την επι­τή­ρη­ση του Predator βρί­σκο­νταν και κά­ποιοι με­γα­λο­κα­πι­τα­λι­στές) και ίσως πε­ρισ­σό­τε­ρο οι απο­κα­λύ­ψεις για τις δρα­στη­ριό­τη­τες του δι­κτύ­ου της Greek Police Mafia (με το «Βήμα» του Βαγ­γέ­λη Μα­ρι­νά­κη να επι­μέ­νει στη δια­σύν­δε­σή του με τη λα­θρε­μπο­ρία καυ­σί­μων…) δεί­χνουν μια σύ­γκρου­ση που τεί­νει να πάψει να είναι υπό­γεια. Αφε­τέ­ρου, οι προη­γού­με­νες πο­λι­τι­κές «πε­ρι­πέ­τειες» έχουν φθεί­ρει σε με­γά­λο βαθμό κε­ντρι­κές δυ­νά­μεις του πο­λι­τι­κού προ­σω­πι­κού, με απο­τέ­λε­σμα να εγεί­ρο­νται αμ­φι­βο­λί­ες για το εάν ή κατά πόσο, αυτό είναι ακόμα ικανό για να επι­βά­λει τις πο­λι­τι­κές που απαι­τεί το συλ­λο­γι­κό συμ­φέ­ρον της κυ­ρί­αρ­χης τάξης.

Το απο­τέ­λε­σμα είναι να πα­ρα­μέ­νει ενερ­γή μια συ­ζή­τη­ση που πα­λαν­τζά­ρει με­τα­ξύ της αν­φαν­δόν υπο­στή­ρι­ξης στη ΝΔ υπό την ηγε­σία Μη­τσο­τά­κη (με κα­τα­γε­γραμ­μέ­να όμως πλέον τα ερω­τη­μα­τι­κά για την ικα­νό­τη­τά της) και της με­τα­στρο­φής προς την υπο­στή­ρι­ξη κυ­βέρ­νη­σης «ευ­ρύ­τε­ρων συ­ναι­νέ­σε­ων». Το πού ακρι­βώς θα πέσει το βάρος της κυ­ρί­αρ­χης τάξης θα κρι­θεί στο παρά 5 των εκλο­γών, ή και μετά τον πρώτο γύρο της κάλ­πης, συ­νυ­πο­λο­γί­ζο­ντας τις εκλο­γι­κές επι­δό­σεις των πρω­τα­γω­νι­στών.

ΝΔ: Μπο­ρεί; 

Η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη ακο­λού­θη­σε με συ­νέ­πεια μια ακραία νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη πο­λι­τι­κή με στόχο τη με­γι­στο­ποί­η­ση των κερ­δών αλλά και των «ευ­και­ριών» για το με­γά­λο κε­φά­λαιο. Οι ασύ­στο­λες ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις ακόμα και στους πιο κοι­νω­νι­κά «ευαί­σθη­τους» το­μείς (εκ­παί­δευ­ση, πε­ρί­θαλ­ψη, ενέρ­γεια κ.ο.κ.), η μεί­ω­ση της φο­ρο­λό­γη­σης των κερ­δών και του συσ­σω­ρευ­μέ­νου πλού­του με την ταυ­τό­χρο­νη αύ­ξη­ση των φο­ρο­λο­γι­κών εσό­δων, η διαρ­κής ελα­στι­κο­ποί­η­ση των ερ­γα­σια­κών σχέ­σε­ων και δι­καιω­μά­των, ήταν οι βα­σι­κές συ­ντε­ταγ­μέ­νες της κυ­βερ­νη­τι­κής πο­ρεί­ας με­τα­ξύ 2019-23.

Ο Μη­τσο­τά­κης δια­κή­ρυ­ξε ότι με ση­μαία αυτή την πο­λι­τι­κή θα πάει στην ανα­μέ­τρη­ση της κάλ­πης, υπο­λο­γί­ζο­ντας να επι­κρα­τή­σει στη­ρι­ζό­με­νος στην εκλο­γι­κή υπο­στή­ρι­ξη των κα­πι­τα­λι­στών και των ανώ­τε­ρων με­σο­στρω­μά­των. Η προ­ε­κλο­γι­κή τα­κτι­κή του δεν απο­κλί­νει από αυτή την πο­λι­τι­κή. Τα 30 νο­μο­σχέ­δια που υπό­σχε­ται μέχρι τις εκλο­γές θα ολο­κλη­ρώ­νουν ένα αντι­με­ταρ­ρυθ­μι­στι­κό υπό­βα­θρο. Η «επι­δο­μα­τι­κή» πο­λι­τι­κή δεν είναι χα­λά­ρω­ση της λι­τό­τη­τας: Τα ποι­κί­λα «pass» είναι μέτρα ενί­σχυ­σης συ­γκε­κρι­μέ­νων επι­χει­ρη­μα­τι­κών ομά­δων και όχι μέτρα στή­ρι­ξης του κό­σμου απέ­να­ντι στον πλη­θω­ρι­σμό και την ακρί­βεια. Τα «επι­δό­μα­τα» (επι­λε­κτι­κά και εφά­παξ) λει­τουρ­γούν ως δια­βρω­τι­κή ελα­στι­κο­ποί­η­ση των μι­σθών και των συ­ντά­ξε­ων και όχι ως υπε­ρά­σπι­ση του πραγ­μα­τι­κού ει­σο­δή­μα­τος των ερ­γα­ζο­μέ­νων και των φτω­χών. Γι’ αυτό και η πο­λι­τι­κή αυτή έγινε δεκτή με συ­γκα­τά­βα­ση και ευ­χα­ρί­στως από την κυ­ρί­αρ­χη τάξη.

Όμως αυτή η «ευ­χά­ρι­στη ατμό­σφαι­ρα» υφί­στα­ται τις δο­κι­μα­σί­ες σο­βα­ρών τριγ­μών. Οι δρα­στη­ριό­τη­τες του «πα­ρά­κε­ντρου» Δη­μη­τριά­δη (που δεν πε­ριο­ρί­ζο­νταν στον έλεγ­χο της ΕΥΠ…) επέ­φε­ραν την υπο­νό­μευ­ση των συμ­μα­χι­κών προ­ο­πτι­κών ΝΔ-ΠΑ­ΣΟΚ, τη διά­σπα­ση του «με­τώ­που» του ακραί­ου κέ­ντρου (με κο­ρυ­φαίο πα­ρά­δειγ­μα την αντι­πο­λι­τευ­τι­κή στρο­φή του Βε­νι­ζέ­λου), ή και την εμ­φά­νι­ση στο προ­σκή­νιο φωνών δια­μαρ­τυ­ρί­ας από το εσω­τε­ρι­κό της ΝΔ που, ως τα τώρα, έμε­ναν στο πε­ρι­θώ­ριο (όπως η δη­μό­σια επι­στο­λή πα­λαιών «κα­ρα­μαν­λι­κών»).

Το βα­σι­κό πρό­βλη­μα του Μη­τσο­τά­κη είναι αλλού. Στο αν θα μπο­ρέ­σει να δια­χει­ρι­στεί την οργή και αγα­νά­κτη­ση των λαϊ­κών μαζών. Σε πεί­σμα των ανα­λύ­σε­ων των εκλο­γο­μα­γει­ρεί­ων της Δε­ξιάς, αυτό το πρό­βλη­μα κα­τα­γρά­φε­ται πλέον και δη­μο­σκο­πι­κά. Στη φι­λι­κή δη­μο­σκό­πη­ση της Metron Analysis, η «εκλο­γι­κή δε­ξα­με­νή» της ΝΔ (το πο­σο­στό των εκλο­γέ­ων μέσα στο οποίο ο Μη­τσο­τά­κης θα μπο­ρού­σε να ελ­πί­ζει, υπό προ­ϋ­πο­θέ­σεις, σε ψήφο) έχει μειω­θεί από το 60% του 2019 και το 58% του 2020, σε μόλις 44% σή­με­ρα. Πρό­κει­ται για μια με­γά­λη υπο­χώ­ρη­ση που προει­δο­ποιεί ότι η στρα­τη­γι­κή της αυ­το­δυ­να­μί­ας της ΝΔ υπό τον Μη­τσο­τά­κη γί­νε­ται πλέον από δύ­σκο­λη ως ανέ­φι­κτη. Στη γλώσ­σα των αριθ­μών της «πρώ­της Κυ­ρια­κής», αυτό ση­μαί­νει ότι ο Μη­τσο­τά­κης οφεί­λει να πεί­σει του­λά­χι­στον το 35% για να είναι ρε­α­λι­στι­κή η αυ­το­δυ­να­μία στη δεύ­τε­ρη Κυ­ρια­κή. Το 33% αφή­νει το παι­χνί­δι ανοι­χτό αλλά δύ­σκο­λο, ενώ κάθε πο­σο­στό κάτω από αυτό (πχ 31%), τε­λειώ­νει τη συ­ζή­τη­ση περί αυ­το­δυ­να­μί­ας και ανοί­γει τις διερ­γα­σί­ες περί συ­νερ­γα­σιών που πι­θα­νό­τη­τα θα συν­δυά­ζο­νται με αλ­λα­γές ηγε­σιών.

Το γε­γο­νός ότι είχαν γίνει στενά τα όρια με­τα­ξύ των πι­θα­νο­τή­των εκλο­γι­κής ανα­πα­ρα­γω­γής του Μη­τσο­τά­κη και εκλο­γι­κής/πο­λι­τι­κής ήττας του, επα­να­φέ­ρει την έμ­φα­ση στα ζη­τή­μα­τα συ­σπεί­ρω­σης της «δε­ξιάς πο­λυ­κα­τοι­κί­ας», του ανα­γκαί­ου πε­ριο­ρι­σμού των απω­λειών του Μη­τσο­τά­κη προς τα δεξιά. Η ενερ­γο­ποί­η­ση του Κα­ρα­τζα­φέ­ρη δεί­χνει ότι υπάρ­χουν προς τούτο κά­ποια «ερ­γα­λεία», αλλά δεί­χνει και τη φτώ­χεια της ση­με­ρι­νής ηγε­σί­ας της ΝΔ. Μιας ηγε­σί­ας που ξε­κί­νη­σε θε­ω­ρώ­ντας ότι θα «μα­ζεύ­ει» από το εκ­συγ­χρο­νι­στι­κό ΠΑΣΟΚ και θα «ηγε­μο­νεύ­ει» στο κέ­ντρο, ενώ σή­με­ρα θα πα­λεύ­ει να πε­ριο­ρί­σει την επιρ­ροή του… Βε­λό­που­λου και του Κα­σι­διά­ρη, προ­κει­μέ­νου να δια­σω­θεί.

ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ: Ποιος; Πώς;

Κατά το πο­λι­τι­κό ρε­πορ­τάζ, την από­φα­ση για την αποχή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ από τις ψη­φο­φο­ρί­ες στη Βουλή μέχρι τις εκλο­γές, πήρε μόνος του ο Αλ. Τσί­πρας και την ανα­κοί­νω­σε μαζί με τη νέα (λα­μπε­ρή) εκ­πρό­σω­πο Τύπου κ. Πόπη Τσα­πα­νί­δου. Αυτή η ει­κό­να στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είναι μια προει­δο­ποί­η­ση ότι ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είναι ένα αδύ­να­μο κόμμα.

Στα «μο­ντέρ­να» σπο­τά­κια της Νε­ο­λαί­ας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, υπό τον γε­νι­κό τίτλο «Χάου Του», εμ­φα­νί­ζε­ται ο Αλέ­ξης Τσί­πρας μπρο­στά στο ερώ­τη­μα: «Πώς να πά­ρεις τη ζωή σου στα χέρια σου;». Και απα­ντά αφο­πλι­στι­κά: «Να πας να ψη­φί­σεις!». Οι οπα­δοί της με­τα­μο­ντερ­νιάς εν­θου­σιά­στη­καν, αλλά αυτό το μή­νυ­μα είναι επί­σης προει­δο­ποί­η­ση ότι ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είναι ένα αδύ­να­μο κόμμα, πιο αδύ­να­μο απ’ ό,τι ήταν το 2015, όταν πρό­βα­λε ισχυ­ρό­τε­ρες απα­ντή­σεις πάνω σε κρί­σι­μα ερω­τή­μα­τα του ποιοι και πώς μπο­ρούν να αλ­λά­ξουν τον κόσμο. Το συ­μπέ­ρα­σμα που πρέ­πει να κρα­τή­σου­με από αυτήν τη σύ­γκρι­ση είναι ότι σή­με­ρα τα πε­ρι­θώ­ρια «κω­λο­τού­μπας» είναι κατά πολύ με­γα­λύ­τε­ρα απ’ ό,τι ήταν το 2015. Η ηγε­σία του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είναι κατά πολύ πιο «αρ­χη­γι­κή» και οι δε­σμεύ­σεις που αυτή ανα­λαμ­βά­νει είναι κατά πολύ χα­λα­ρό­τε­ρες και ψη­φο­θη­ρι­κές.

Το πρό­βλη­μα της αξιο­πι­στί­ας απο­τυ­πώ­νε­ται δη­μο­σκο­πι­κά. Όχι κυ­ρί­ως στην πρό­θε­ση ψήφου και στη χι­λιο­τρα­γου­δι­σμέ­νη «ψα­λί­δα» της δια­φο­ράς ΝΔ/ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ που απο­προ­σα­να­το­λι­στι­κά υπερ­προ­βάλ­λουν οι δη­μο­σκό­ποι. Αλλά στην εκτί­μη­ση της εκλο­γι­κής δε­ξα­με­νής του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (με την ίδια έν­νοια που ση­μειώ­σα­με πα­ρα­πά­νω για τη ΝΔ) που σή­με­ρα βρί­σκε­ται στο 37% του συ­νό­λου των εκλο­γέ­ων, αυ­ξη­μέ­νη κατά 4% σε σύ­γκρι­ση με την εκλο­γι­κή/πο­λι­τι­κή ήττα του 2019, αλλά μειω­μέ­νη κατά 4% σε σύ­γκρι­ση με το 41% του 2020, όταν άρ­χι­σε να κα­τα­γρά­φε­ται η πο­λι­τι­κή φθορά του Μη­τσο­τά­κη. Σε απλά ελ­λη­νι­κά αυτό ση­μαί­νει ότι η ηγε­σία του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ έχει απο­τύ­χει να με­τα­τρέ­ψει τις απώ­λειες του Μη­τσο­τά­κη σε συ­νε­κτι­κό εναλ­λα­κτι­κό πο­λι­τι­κό ρεύμα. Στα πιο προ­νο­μια­κά «ακρο­α­τή­ρια», στη νε­ο­λαία και στην ερ­γα­τι­κή τάξη, η απόρ­ρι­ψη του Μη­τσο­τά­κη πα­ρα­μέ­νει σε αξιο­ση­μεί­ω­το βαθμό (ελά­χι­στα πριν την κάλπη!) στο έδα­φος της απο­χής. Και όποιος δια­τη­ρεί σχέ­σεις με την αρι­στε­ρή πο­λι­τι­κή, οφεί­λει να γνω­ρί­ζει ότι αυτό το πρό­βλη­μα δεν λύ­νε­ται με προ­τρο­πές τύπου «Να πάτε να ψη­φί­σε­τε!».

Αυτή η αδυ­να­μία ερ­μη­νεύ­ε­ται από την πο­λι­τι­κή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και από τις δε­σμεύ­σεις που ανα­λαμ­βά­νει (ή όχι…) απέ­να­ντι στον κόσμο. Όταν ο Τσί­πρας μιλά για ΑΤΑ στους μι­σθούς και στις συ­ντά­ξεις, εν­νο­εί την υπο­χρέ­ω­ση για αυ­ξή­σεις στο ύψος του πλη­θω­ρι­σμού ή για μια εφά­παξ ενί­σχυ­ση και υπό την προ­ϋ­πό­θε­ση της συμ­φω­νί­ας των ερ­γο­δο­τών; Όταν ο Τσί­πρας μιλά για τον 13ο μισθό και την 13η σύ­ντα­ξη εν­νο­εί την κα­τάρ­γη­ση των μνη­μο­νια­κών ρυθ­μί­σε­ων που επέ­βα­λαν αυτές τις πε­ρι­κο­πές, ή κά­ποια εφά­παξ «επι­δό­μα­τα» που η κάθε κυ­βέρ­νη­ση θα δίνει ένα και όσο προ­αι­ρεί­ται (πρα­κτι­κά, όπως έγινε το 2018 και όπως κάνει σή­με­ρα ο Μη­τσο­τά­κης); Αυτή η τα­κτι­κή που επι­χει­ρεί να δια­τη­ρή­σει και την πίτα (των ερ­γο­δο­τών) σωστή και τους «σκύ­λους» (τη με­γά­λη μάζα των ερ­γα­ζο­μέ­νων) χορ­τά­τους, δεν είναι ικανή να συ­γκρο­τή­σει εναλ­λα­κτι­κό ρεύμα ελ­πί­δας.

Αυτή η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είναι γνω­στή στην ηγε­σία του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Γι’ αυτό εγκα­τέ­λει­ψαν το σύν­θη­μα για μια «δεύ­τε­ρη φορά» κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς, εγκα­τέ­λει­ψαν τη στρα­τη­γι­κή αυ­το­δυ­να­μί­ας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και υιο­θέ­τη­σαν την προ­ο­πτι­κή της «προ­ο­δευ­τι­κής κυ­βέρ­νη­σης». Όμως και αυτή την επι­λο­γή την υπη­ρε­τούν με πρω­το­φα­νώς «ευ­έ­λι­κτο» τρόπο. Σε από­στα­ση ανα­πνο­ής από την κάλπη έχουν απο­φύ­γει να συ­γκε­κρι­με­νο­ποι­ή­σουν οτι­δή­πο­τε ση­μα­ντι­κό και πει­στι­κό προς αυτή την κα­τεύ­θυν­ση, που θα ανά­γκα­ζε σε ανά­λο­γα συ­γκε­κρι­μέ­νες απα­ντή­σεις είτε τον Αν­δρου­λά­κη, είτε τον Βα­ρου­φά­κη, είτε όποιον άλλο υπο­ψή­φιο σύμ­μα­χο στον «προ­ο­δευ­τι­σμό». Γι’ αυτό η αιφ­νί­δια όξυν­ση των σχέ­σε­ων με το ΠΑΣΟΚ, νο­μί­ζου­με, δεν μπο­ρεί να απο­δο­θεί στην πο­λι­τι­κή απει­ρία της κ. Τσα­πα­νί­δου, αλλά στην απο­φυ­γή ανά­λη­ψης ηγε­τι­κών ευ­θυ­νών από τον Αλ. Τσί­πρα. Που έτσι αφή­νει ορ­θά­νοι­χτο το εν­δε­χό­με­νο για κυ­βερ­νη­τι­κές λύ­σεις κατά πολύ ευ­ρύ­τε­ρες, αν και εφό­σον τα απο­τε­λέ­σμα­τα της «πρώ­της Κυ­ρια­κής» και η φωνή των ισχυ­ρών Ομί­λων ανε­βά­σουν στο τρα­πέ­ζι των δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων το σε­νά­ριο «με­γά­λου συ­να­σπι­σμού».

Το ΠΑΣΟΚ ως ρυθ­μι­στής

Αυτό το παι­χνί­δι έχει με­τα­φέ­ρει δυ­σα­νά­λο­γα με­γά­λο πο­λι­τι­κό βάρος στις κι­νή­σεις του ΠΑΣΟΚ και του Ν. Αν­δρου­λά­κη. Πα­ρό­τι η επιρ­ροή του πα­ρα­μέ­νει πε­ριο­ρι­σμέ­νη, η φθορά του Μη­τσο­τά­κη και τα πο­λι­τι­κά αδιέ­ξο­δα του Τσί­πρα, κά­νουν το ΠΑΣΟΚ, ως το τρίτο κόμμα, να έχει το ρόλο της πο­λύ­φερ­νης νύφης που, ανά­λο­γα με το απο­τέ­λε­σμα της πρώ­της κάλ­πης, μπο­ρεί να κα­θο­ρί­σει το «χρώμα» της επό­με­νης κυ­βέρ­νη­σης.

Ο Ν. Αν­δρου­λά­κης ξε­κί­νη­σε με τη δέ­σμευ­ση περί κυ­βέρ­νη­σης «σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κού τύπου». Με την εξέ­λι­ξη της σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας στην Ευ­ρώ­πη τα τε­λευ­ταία χρό­νια, η δέ­σμευ­ση αυτή δεν είναι ιδιαί­τε­ρα δια­φω­τι­στι­κή. Αξί­ζει πά­ντως να ση­μειω­θεί ότι πα­ρα­δο­σια­κή στε­λέ­χη του ΠΑΣΟΚ, όλο και πε­ρισ­σό­τε­ρο, βά­ζουν την έμ­φα­ση «ενά­ντια στον πό­λω­ση και τα ψευ­το­δι­λήμ­μα­τα», ανα­δει­κνύ­ουν ως κρι­τή­ριο συ­νερ­γα­σιών «την ει­λι­κρί­νεια των προ­θέ­σε­ων… πάνω σε ένα συμ­φω­νη­μέ­νο πρό­γραμ­μα συ­γκλί­σε­ων στό­χων και προ­τε­ραιο­τή­των… πέρα από την πα­ρα­δο­σια­κή πό­λω­ση Αρι­στε­ράς-Δε­ξιάς», και θυ­μί­ζουν «τα πα­ρα­δείγ­μα­τα της Γερ­μα­νί­ας και της Σου­η­δί­ας, που είναι νωπά και δι­δα­κτι­κά». Εδώ δεν χρειά­ζε­ται με­τά­φρα­ση: το ΠΑΣΟΚ θα επι­διώ­ξει να λει­τουρ­γή­σει ως η συ­γκολ­λη­τι­κή ουσία, με στόχο να ενι­σχυ­θεί η στα­θε­ρό­τη­τα ενός κυ­βερ­νη­τι­κού σχή­μα­τος συ­νερ­γα­σί­ας, αν αυτό χρεια­στεί να είναι σχή­μα-έκ­πλη­ξη για τους ψη­φο­φό­ρους. Υπεν­θυ­μί­ζου­με ότι στο «δι­δα­κτι­κό πα­ρά­δειγ­μα» της Γερ­μα­νί­ας, το σχήμα αυτό ήταν η κυ­βερ­νη­τι­κή συ­νερ­γα­σία της σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας και της Δε­ξιάς, με τη μορφή «με­γά­λου συ­να­σπι­σμού» και τη συμ­με­το­χή μι­κρό­τε­ρων κομ­μά­των.

Το βα­σι­κό χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό σε τούτη την προ­ε­κλο­γι­κή πε­ρί­ο­δο είναι ότι, πίσω από τις ψη­φο­θη­ρι­κές με­γα­λο­στο­μί­ες, υπάρ­χει μια ου­σια­στι­κή σύ­γκλι­ση, προ­γραμ­μα­τι­κά και πο­λι­τι­κά, πάνω στις γραμ­μές που χα­ρά­ζει η κυ­ρί­αρ­χη τάξη και μια συ­σκό­τι­ση και εγκα­τά­λει­ψη των βα­σι­κών αι­τη­μά­των, δια­θέ­σε­ων και ανα­γκών των ερ­γα­ζο­μέ­νων και των λαϊ­κών τά­ξε­ων. Από τη σκο­πιά των κοι­νω­νι­κών και πο­λι­τι­κών μαχών της επό­με­νης ημέ­ρας, γί­νε­ται όλο και πιο ση­μα­ντι­κή η μέ­τρη­ση των δυ­νά­με­ων «εκτός συ­ναί­νε­σης», όπως θα φανεί στην κάλπη. Και αυτό το τμήμα θα κα­τα­γρα­φεί με την ψήφο στα αρι­στε­ρά του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

rproject.gr