Η εποχή Κασσελάκη στον ΣΥΡΙΖΑ //του Αντώνη Νταβανέλου

Η Νε­ο­λαία του Συ­να­σπι­σμού, υπό τη δική του ηγε­σία, δια­δή­λω­νε στη Γέ­νο­βα στην εποχή του Φό­ρουμ, βγά­ζο­ντας πε­ρι­φρο­νη­τι­κά τη γλώσ­σα απέ­να­ντι στους Ιτα­λούς πρώην ευ­ρω­κομ­μου­νι­στές που διέ­λυαν το ιστο­ρι­κό κόμμα τους, το PCI, για να συ­γκλί­νουν με την τότε σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τία («Τα Βαλ­κά­νια πνί­ξα­τε στο αίμα – Άντε και γα­μή­σου σύ­ντρο­φε Ντ’ Αλέμα»!). Εί­κο­σι χρό­νια μετά, ο «ώρι­μος» Αλέ­ξης Τσί­πρας δια­μορ­φώ­νει το πο­λι­τι­κό και ορ­γα­νω­τι­κό πλαί­σιο της διά­λυ­σης του κόμ­μα­τός του, του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, και την με­τά­βα­ση προς ένα κά­ποιο Δη­μο­κρα­τι­κό Κόμμα, μέσα από μια φαρ­σο­κω­μω­δία που θα έκανε ακόμα και τους πιο δε­ξιούς Ιτα­λούς «ανα­θε­ω­ρη­τές» να κοκ­κι­νί­ζουν από ντρο­πή. Του­λά­χι­στον ο Ντ’ Αλέμα δια­τη­ρού­σε τον προσ­διο­ρι­σμό «Αρι­στε­ρά» στον τίτλο των κομ­μα­τι­δί­ων που δια­δο­χι­κά έστη­σε, ενώ τις με­τα­το­πί­σεις του τις πέρ­να­γε μέσα από κομ­μα­τι­κά συ­νέ­δρια, όπου τις υπο­στή­ρι­ζε πο­λι­τι­κά και διεκ­δι­κού­σε πλειο­ψη­φί­ες. Αυτά βέ­βαια δεν προ­στά­τευ­σαν τους Ιτα­λούς «με­τα­κομ­μου­νι­στές» από το άδοξο και τα­πει­νω­τι­κό τέλος, δη­λα­δή τη δη­μιουρ­γία των συν­θη­κών της ήττας τους από τον Μπερ­λου­σκό­νι. Και αυτό οφεί­λει να το θυ­μά­ται καλά το πα­ρε­ά­κι των εδώ μα­θη­τευό­με­νων μάγων.

Χρήμα, προ­ε­δρι­κοί και «αμε­ρι­κα­νιές»

Η νίκη του Κασ­σε­λά­κη στην κούρ­σα της δια­δο­χής του Αλέξη Τσί­πρα δεν έχει κάτι το ανε­ξή­γη­το. Από την αρχή της κα­μπά­νιας του, έγινε κα­θα­ρό ότι στην υπο­στή­ρι­ξή του εμπλέ­κε­ται χρήμα και δη με­γά­λο χρήμα (αυτό είναι ο «επαγ­γελ­μα­τι­σμός» στην επι­κοι­νω­νία). Από την αρχή της κα­μπά­νιας του, έγινε κα­θα­ρό ότι στο πλευ­ρό του τά­χθη­καν συ­ντο­νι­σμέ­να τα κα­θε­στω­τι­κά ΜΜΕ, που (με τρόπο θε­τι­κό ή αρ­νη­τι­κό, αυτό είναι αδιά­φο­ρο) με­τέ­τρε­παν σε εί­δη­ση πρώ­της γραμ­μής κάθε κου­βέ­ντα (εξυ­πνά­δα ή βλα­κεία) του φε­ρέλ­πι­δος νέου, κα­τα­λή­γο­ντας πάντα στην πρό­βλε­ψη της νίκης του. Όμως αυτά δεν θα ήταν αρ­κε­τά για τη νίκη του, χωρίς την κα­θο­ρι­στι­κή εμπλο­κή μιας ισχυ­ρής εσω­τε­ρι­κής στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δύ­να­μης. Και αυτή είναι σή­με­ρα ορατή χωρίς καμιά αμ­φι­βο­λία: ο ίδιος ο Τσί­πρας και η παρέα του, της πα­λιάς «προ­ε­δρι­κής φρου­ράς», που σή­με­ρα ανα­λαμ­βά­νει να κρα­τή­σει τον Κασ­σε­λά­κη στα πόδια του.

Αυτό δεν ση­μαί­νει ότι ο Στέ­φα­νος Κασ­σε­λά­κης δεν έχει πο­λι­τι­κή. Ο Αντώ­νης Λιά­κος (έμπει­ρος σε αυτά, μετά τη θη­τεία του στην αυλή του Κώστα Ση­μί­τη) σωστά εντό­πι­σε τον πυ­ρή­να της, σε μια πα­λιό­τε­ρη συ­νέ­ντευ­ξη του Κασ­σε­λά­κη: «Το να υπάρ­ξει ένα άλλο κοι­νω­νι­κό σύ­στη­μα… είναι στη σφαί­ρα της ου­το­πί­ας. Ζούμε σε κα­πι­τα­λι­σμό. Αυτή είναι η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα… Αυτό που μπο­ρεί να κάνει η πο­λι­τι­κή είναι να δη­μιουρ­γή­σει κα­τάλ­λη­λα ερ­γα­λεία και κί­νη­τρα [σσ: ;] καθώς και να θέσει τους κα­νό­νες [σσ: ;;] ώστε από τη δρα­στη­ριό­τη­τα του ιδιω­τι­κού τομέα [σσ: !] να μπο­ρούν να ενι­σχυ­θούν κοι­νω­νι­κές προ­τε­ραιό­τη­τες [σσ: !!]. Το θέμα είναι να υπάρ­χουν ίδιοι κα­νό­νες για όλους. Σε αυτό πά­σχει η Ελ­λά­δα, στην οποία δεν υπάρ­χει υγιής αντα­γω­νι­σμός». Αυτός ο πυ­ρή­νας ιδεών είναι έξω και πέρα από κάθε όριο, όποιου συ­νε­κτι­κού συλ­λο­γι­κού ρεύ­μα­τος ανα­φο­ράς στις πα­ρα­δό­σεις του ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος. Είναι πέρα και έξω από τα όρια όποιου ρεύ­μα­τος της πο­λι­τι­κής Αρι­στε­ράς. Στην εποχή Κασ­σε­λά­κη αυτό που θα παί­ζε­ται στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν θα είναι τόσο το ΡΙΖ (από το ρι­ζο­σπα­στι­κή) όσο το Α (από το Αρι­στε­ρά, στον τίτλο του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ). Και πράγ­μα­τι, το Δη­μο­κρα­τι­κό Κόμμα στις ΗΠΑ, και πιο ει­δι­κά ο «κύ­κλος» Μπάι­ντεν όπου ο Κασ­σε­λά­κης έμαθε τα βα­σι­κά πο­λι­τι­κά γράμ­μα­τα, είναι πέρα κι έξω από κάθε έν­νοια που μπο­ρού­σε να δώσει στη λέξη «Αρι­στε­ρά» (της σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νης) το ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα στην Ευ­ρώ­πη.

Με­τάλ­λα­ξη όχι «άλωση»

Κά­ποιοι στον Τύπο, αλλά και στις συ­ζη­τή­σεις γύρω από τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, ανα­ρω­τιού­νται πώς έγινε δυ­να­τόν να «αλω­θεί» ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ από ένα τέ­τοιο πρό­σω­πο, που συμ­βο­λί­ζει και υπη­ρε­τεί μια τέ­τοια πο­λι­τι­κή. Η ίδια η ερώ­τη­ση είναι λάθος. Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν αλώ­θη­κε. Με­ταλ­λά­χθη­κε στα­δια­κά αλλά συ­στη­μα­τι­κά, και πα­ρα­δό­θη­κε από την ηγε­σία του στον Κασ­σε­λά­κη, στα πλαί­σια μιας επι­χεί­ρη­σης με­τά­βα­σης σε ένα τε­λεί­ως δια­φο­ρε­τι­κό κόμμα. Επι­χεί­ρη­ση που προ­ϋ­πο­θέ­τει απαλ­λα­γή από γνω­ρί­σμα­τα, σύμ­βο­λα, ονό­μα­τα και (ανα­πό­φευ­κτα) κά­ποια πρό­σω­πα.

Ο Τσί­πρας και η παρέα του θε­ω­ρούν νίκη τους τις εκλο­γές του Σε­πτέμ­βρη του 2015. Ήταν η στρα­τη­γι­κή ήττα τους. Γιατί τότε ανέ­λα­βαν να κυ­βερ­νή­σουν υπη­ρε­τώ­ντας την πο­λι­τι­κή του αντί­πα­λου κοι­νω­νι­κού μπλοκ. Θε­ω­ρούν ότι η συμ­φω­νία με τους δα­νει­στές το 2018, που ονο­μά­στη­κε «έξο­δος από τα μνη­μό­νια» ήταν επι­τυ­χία τους. Καθώς απο­τε­λού­σε τη μο­νι­μο­ποί­η­ση των μνη­μο­νια­κών πε­ρι­κο­πών, ήταν το ση­μείο ρήξης των σχέ­σε­ων με την κοι­νω­νι­κή βάση τους. Έχα­σαν τις εκλο­γές το 2019 και δεν τόλ­μη­σαν να συ­ζη­τή­σουν το πώς και το γιατί. Πήγαν στις εκλο­γές του 2023 με ση­μαία τη διεύ­ρυν­ση και το «δι­καιο­σύ­νη πα­ντού» (να ‘τος ο Κασ­σε­λά­κης…) και συ­ντρι­βή­κα­νε από τον πα­ρα­παί­ο­ντα Μη­τσο­τά­κη, χά­νο­ντας την προ­τί­μη­ση των ερ­γα­τών και των φτω­χών.

Σε αυτό το κόμμα δεν είναι μόνο ο Κασ­σε­λά­κης μια «με­τα­βα­τι­κή» ηγε­σία, είναι όλος ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ πλέον ένα «με­τα­βα­τι­κό» κόμμα. Ο Αλ. Τσί­πρας και η φρου­ρά του, από καιρό, δεν κρύ­βουν ότι επι­διώ­κουν μια με­τα-ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ «ανα­σύν­θε­ση» προς τον κε­ντρώο σο­σιαλ­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό.

Το άλ­λο­θι για αυτές τις επι­λο­γές είναι η (τάχα) εκλο­γι­κή απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα. Με ση­μαία τη «διεύ­ρυν­ση για να νι­κή­σου­με στις εκλο­γές», ο Τσί­πρας οδή­γη­σε προς 4-5 βα­ριές εκλο­γι­κές ήττες. Ο Κασ­σε­λά­κης υπό­σχε­ται διαρ­κώς ότι αυτός «μπο­ρεί να νι­κή­σει τον Μη­τσο­τά­κη», όμως οι δη­μο­σκο­πή­σεις μετά την εσω­κομ­μα­τι­κή επι­κρά­τη­σή του, δεί­χνουν μια επι­σφα­λής στα­σι­μό­τη­τα στο έδα­φος της ήττας. Αυτή η πο­λι­τι­κή κα­τεύ­θυν­ση, πέρα από τα προ­φα­νή ιδε­ο­λο­γι­κο­πο­λι­τι­κά κενά και αντι­φά­σεις της, έχει ήδη κα­τα­γρά­ψει ότι δεν είναι αυτό που υπό­σχε­ται, δεν είναι βάση πο­λι­τι­κής/εκλο­γι­κής νίκης ενά­ντια στη Δεξιά.

Σε αυτήν την πο­ρεία, ο ορ­γα­νω­τι­κός εκ­φυ­λι­σμός είναι άμεσα συ­γκρί­σι­μος με τον πο­λι­τι­κό/ιδε­ο­λο­γι­κό εκ­φυ­λι­σμό. Η εκλο­γή του προ­έ­δρου «αδια­με­σο­λά­βη­τα» από τον λαό του κόμ­μα­τος ήταν και είναι μια φάρσα δη­μο­κρα­τί­ας. Σε αυτόν τον ορ­γα­νι­σμό, όπου ο Τσί­πρας δι­καιού­ται να ισχυ­ρι­στεί ότι μπο­ρεί να κάνει πρό­ε­δρο ακόμα και τον κη­που­ρό του, δεν είναι φρό­νι­μο να κάνει κα­νείς προ­βλέ­ψεις. Ο Κασ­σε­λά­κης μπο­ρεί να απο­δει­χθεί νο­μι­μό­φρων με­τα­βα­τι­κή ηγε­σία και αύ­ριο-με­θαύ­ριο, μέσα σε ένα νέο κόμμα, ο Μεσ­σί­ας να κλη­θεί να επι­στρέ­ψει στον θρόνο του. Όμως και ο Τσί­πρας δεν μπο­ρεί να κοι­μά­ται ήσυ­χος: κα­νείς δεν μπο­ρεί να εγ­γυ­η­θεί ότι δεν θα του φερ­θούν όπως αυτός φέρ­θη­κε κά­πο­τε στον μέ­ντο­ρά του.

Η πα­λιό­τε­ρη απά­ντη­ση του Άγ­γε­λου Ελε­φά­ντη στο ερώ­τη­μα για τις προ­ο­πτι­κές του ΠΑΣΟΚ («από τη σκο­πιά του σο­σια­λι­σμού, είναι πα­ντε­λώς αδιά­φο­ρο»), γί­νε­ται όλο και πιο ται­ρια­στή σχε­τι­κά με τις εξε­λί­ξεις στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

rproject.gr/