Γιατί είναι οι ΗΠΑ τόσο οπισθοδρομικές στο ζήτημα της άμβλωσης;

Στο Γκουαναχουάτο του Μεξικού, ακτιβίστριες παραβιάζουν νόμους για να βοηθήσουν γυναίκες να τερματίσουν ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες. Οι γυναίκες αυτές δεν είναι από το Μεξικό, το οποίο πέρσι αποποινικοποίησε την άμβλωση. Είναι από το Τέξας, όπου η άμβλωση απαγορεύτηκε πρακτικά τον περασμένο Σεπτέμβρη.

Και οι ακτι­βί­στριες ετοι­μά­ζο­νται να βοη­θή­σουν ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρες Αμε­ρι­κά­νες γυ­ναί­κες μέσα στο 2022, καθώς ανα­μέ­νε­ται η ανα­τρο­πή της από­φα­σης του 1973 στην υπό­θε­ση «Ρόου ενα­ντί­ον Γου­έιντ» από το Ανώ­τα­το Δι­κα­στή­ριο, κάτι που θα βάλει σε κίν­δυ­νο την ανα­πα­ρα­γω­γι­κή ελευ­θε­ρία δε­κά­δων εκα­τομ­μυ­ρί­ων γυ­ναι­κών στις ΗΠΑ.

Μεγκ Χιλ | μετάφραση Πάνος Πέτρου

Η από­φα­ση Ρόου ήταν μια εμ­βλη­μα­τι­κή νίκη για τα γυ­ναι­κεία δι­καιώ­μα­τα, κα­θι­στώ­ντας την άμ­βλω­ση συ­νταγ­μα­τι­κό δι­καί­ω­μα. Υπήρ­χαν όρια σε αυτή τη νίκη: Δεν κα­θι­στού­σε την άμ­βλω­ση απα­ρα­βί­α­στο δι­καί­ω­μα ούτε εξα­σφά­λι­ζε την πρό­σβα­ση στις υπη­ρε­σί­ες άμ­βλω­σης που θα επέ­τρε­παν στις γυ­ναί­κες να ασκή­σουν αυτό το δι­καί­ω­μα. Αλλά πα­ρό­λα αυτά απο­τε­λού­σε μια πολύ με­γά­λη κα­τά­κτη­ση.

Το Ανώ­τα­το Δι­κα­στή­ριο κλή­θη­κε να επα­νε­ξε­τά­σει την από­φα­ση Ρόου λόγω ενός νόμου της Πο­λι­τεί­ας του Μι­σι­σί­πι που απα­γο­ρεύ­ει τις εκτρώ­σεις μετά την 15η βδο­μά­δα κύ­η­σης. Πριν δια­μορ­φω­θεί μια πλειο­ψη­φία συ­ντη­ρη­τι­κών αντι­πά­λων των αμ­βλώ­σε­ων στο Ανώ­τα­το Δι­κα­στή­ριο, τέ­τοιες δι­κα­στι­κές αμ­φι­σβη­τή­σεις στην από­φα­ση Ρόου συ­νή­θως δεν έφτα­ναν σε δια­δι­κα­σία ακρό­α­σης, κάτι που στην πράξη προ­στά­τευε την από­φα­ση και το δι­καί­ω­μα στην άμ­βλω­ση. Με τη δια­μόρ­φω­ση μιας συ­ντη­ρη­τι­κής πλειο­ψη­φί­ας, αυτό άλ­λα­ξε.

Υπάρ­χουν δύο πι­θα­νές εκ­βά­σεις από την από­φα­ση που θα βγει για τον νόμο της Πο­λι­τεί­ας Μι­σι­σί­πι στα μέσα του 2022. Είτε θα δη­μιουρ­γη­θεί ένα νο­μι­κό προη­γού­με­νο που θα πε­ριο­ρί­σει την πρό­σβα­ση στην άμ­βλω­ση στις πρώ­τες 15 βδο­μά­δες και θα υπο­σκά­πτει χωρίς να ανα­τρέ­πει πλή­ρως τις κα­τα­κτή­σεις της από­φα­σης Ρόου, «θο­λώ­νο­ντας» το χρο­νι­κό ση­μείο στο οποίο θε­ω­ρεί­ται ότι ισχύ­ει ο πα­ρά­γο­ντας της βιω­σι­μό­τη­τας του εμ­βρύ­ου [εκτός μή­τρας]. Είτε θα ανα­τρα­πεί πλή­ρως η από­φα­ση Ρόου, ανοί­γο­ντας το δρόμο σε Πο­λι­τεί­ες να επι­βά­λουν ό,τι πε­ριο­ρι­σμούς θέ­λουν στα δι­καιώ­μα­τα στην άμ­βλω­ση. Με δε­δο­μέ­νη τη σύν­θε­ση του Ανώ­τα­του Δι­κα­στη­ρί­ου, το δεύ­τε­ρο είναι το πι­θα­νό­τε­ρο [το άρθρο γρά­φτη­κε πριν τη διαρ­ροή του σχε­δί­ου από­φα­σης στο Politico, που επι­βε­βαιώ­νει τη δεύ­τε­ρη εκ­δο­χή].

Οι Ρε­που­μπλι­κά­νοι ετοι­μά­ζο­νταν από καιρό για αυτή τη στιγ­μή, δια­μορ­φώ­νο­ντας νο­μο­σχέ­δια στην μία Πο­λι­τεία μετά την άλλη, ώστε να ενερ­γο­ποι­η­θούν άμεσα στην πε­ρί­πτω­ση που ανα­τρα­πεί η από­φα­ση Ρόου. Εί­κο­σι έξι Πο­λι­τεί­ες ανα­μέ­νε­ται να ενερ­γο­ποι­ή­σουν τέ­τοιους νό­μους. Το Ιν­στι­τού­το Γκού­τμα­χερ εκτι­μού­σε το 2020 ότι η πλειο­ψη­φία των Αμε­ρι­κα­νών γυ­ναι­κών σε ανα­πα­ρα­γω­γι­κή ηλι­κία ζουν σε Πο­λι­τεί­ες εχθρι­κές προς το δι­καί­ω­μα στην άμ­βλω­ση. Χωρίς την από­φα­ση Ρόου, πε­ρί­που 40 εκα­τομ­μύ­ρια γυ­ναί­κες θα χά­νουν πι­θα­νό­τα­τα την πρό­σβα­ση σε άμ­βλω­ση στην Πο­λι­τεία που ζουν.

Είναι μια σο­βα­ρή κλι­μά­κω­ση σε μια χώρα η οποία, λόγω του πο­λι­τι­κού το­πί­ου και της ιστο­ρί­ας της, είναι ακραία συ­ντη­ρη­τι­κή στο ζή­τη­μα της άμ­βλω­σης. Η ανα­πα­ρα­γω­γι­κή ελευ­θε­ρία δεν αμ­φι­σβη­τεί­ται σο­βα­ρά στις πε­ρισ­σό­τε­ρες σύγ­χρο­νες φι­λε­λεύ­θε­ρες δη­μο­κρα­τί­ες, όπως προ­κύ­πτει και από την πρό­σφα­τη νο­μι­μο­ποί­η­ση των αμ­βλώ­σε­ων σε κά­ποιες από τις πα­ρα­δο­σια­κά πιο Κα­θο­λι­κές χώρες του πλα­νή­τη, όπως η Ιρ­λαν­δία, το Με­ξι­κό και η Αρ­γε­ντι­νή. Στην αντί­θε­τη κα­τεύ­θυν­ση κι­νή­θη­καν κυ­ρί­ως χώρες με κα­τα­πιε­στι­κές κυ­βερ­νή­σεις της σκλη­ρής Δε­ξιάς, όπως αυτή της Ουγ­γα­ρί­ας. Γιατί απο­τε­λούν οι ΗΠΑ μια τέ­τοια ανω­μα­λία σε αυτό το ζή­τη­μα;

Οι ΗΠΑ είναι μια πιο χρι­στια­νι­κή χώρα -σχε­δόν με κάθε μέ­τρο- από ό,τι ο υπό­λοι­πος πλού­σιος δυ­τι­κός κό­σμος. Το 2020, το Pew Research Centre εντό­πι­σε ότι σχε­δόν 2 στους 3 Αμε­ρι­κά­νους είναι Χρι­στια­νοί, σε σύ­γκρι­ση με το 44% στην Αυ­στρα­λία.

Αλλά δεν είναι απλά το ατο­μι­κό θρη­σκευ­τι­κό αί­σθη­μα αυτό που δια­μόρ­φω­σε την αμε­ρι­κα­νι­κή πο­λι­τι­κή σκηνή. Η χώρα έχει ένα ορ­γα­νω­μέ­νο, δεξιό, χρι­στια­νι­κό πο­λι­τι­κό κί­νη­μα που απο­τε­λεί μια σο­βα­ρή δύ­να­μη από μόνο του. Επη­ρε­ά­ζει τον ευ­ρύ­τε­ρο χρι­στια­νι­κό πλη­θυ­σμό, που πε­ρι­λαμ­βά­νει λι­γό­τε­ρο πο­λι­τι­κο­ποι­η­μέ­νους Χρι­στια­νούς για τους οποί­ους η θρη­σκευ­τι­κή ταύ­τι­ση είναι ση­μα­ντι­κό­τε­ρη από την τα­ξι­κή ή όποια άλλη έντα­ξη.

Το Τέξας είναι ένα πα­ρά­δειγ­μα του πώς η Χρι­στια­νι­κή Δεξιά χρη­σι­μο­ποί­η­σε το μη­χα­νι­σμό της για να αλ­λά­ξει τις πραγ­μα­τι­κό­τη­τες που ισχύ­ουν στην κα­θη­με­ρι­νό­τη­τα όσον αφορά την πρό­σβα­ση στην άμ­βλω­ση και να κυ­ριαρ­χή­σει στη δη­μό­σια πο­λι­τι­κή συ­ζή­τη­ση. Ο πλη­θυ­σμός του Τέξας είναι, όπως και ο ευ­ρύ­τε­ρος αμε­ρι­κα­νι­κός πλη­θυ­σμός, διαι­ρε­μέ­νος όσον αφορά την άμ­βλω­ση. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, μια έρευ­να του Φλε­βά­ρη του 2021 έδει­ξε ότι το 37% των Τε­ξα­νών ήθε­λαν να φι­λε­λευ­θε­ρο­ποι­η­θεί πε­ρισ­σό­τε­ρο η νο­μο­θε­σία για τις αμ­βλώ­σεις ενώ ένα 32% ήθελε πε­ρισ­σό­τε­ρους πε­ριο­ρι­σμούς. Αλλά το Σε­πτέμ­βρη, το Τέξας ψή­φι­σε έναν νόμο «χτύ­που καρ­διάς», που ου­σια­στι­κά απα­γο­ρεύ­ει την άμ­βλω­ση μετά από 6 βδο­μά­δες.

Πριν την ψή­φι­ση του νόμου, τα «κέ­ντρα εγκυ­μο­σύ­νης» (κατά της άμ­βλω­σης), που χρη­μα­το­δο­τού­νταν από χρι­στια­νι­κές ορ­γα­νώ­σεις ήταν ήδη σχε­δόν 10πλά­σια από τις κλι­νι­κές άμ­βλω­σης στην Πο­λι­τεία: 200 ενα­ντί­ον 24. Οι χρι­στια­νι­κές ορ­γα­νώ­σεις είχαν εξα­σφα­λί­σει για χρό­νια την πα­ρου­σία ακτι­βι­στών πλή­ρους απα­σχό­λη­σης έξω από τις κλι­νι­κές, που πα­ρε­νο­χλού­σαν τις γυ­ναί­κες και τις πί­ε­ζαν να πάνε σε ένα από τα κέ­ντρα αντι-άμ­βλω­σης που συχνά είχαν το­πο­θε­τη­θεί στρα­τη­γι­κά ακρι­βώς δίπλα από κά­ποια κλι­νι­κή. Τα κέ­ντρα αυτά έχουν επαρ­κή χρη­μα­το­δό­τη­ση για να πα­ρέ­χουν ση­μα­ντι­κές υπη­ρε­σί­ες –όπως υπέ­ρη­χους– δω­ρε­άν.

Η πα­ρο­χή δω­ρε­άν ια­τρι­κών υπη­ρε­σιών μας δίνει μια αί­σθη­ση της ικα­νό­τη­τας της Χρι­στια­νι­κής Δε­ξιάς να ρί­χνει οι­κο­νο­μι­κούς και άλ­λους πό­ρους στο κί­νη­μα κατά των αμ­βλώ­σε­ων, αλλά απο­τε­λεί μόνο ένα μικρό τμήμα της ευ­ρύ­τε­ρης προ­σπά­θειας που κα­τα­βά­λει. Η Χρι­στια­νι­κή Δεξιά αξιο­ποιεί επί­σης το νο­μι­κό σύ­στη­μα προς όφε­λός της, καθώς ιδρύ­ει δικές τις χρι­στια­νι­κές νο­μι­κές σχο­λές όπου εκ­παι­δεύ­ει στρα­τιές δι­κη­γό­ρων έτοι­μων να υπε­ρα­σπι­στούν τις θέ­σεις της σε όλη τη χώρα, πριο­νί­ζο­ντας την πρό­σβα­ση στην άμ­βλω­ση με ρητό στόχο μια μέρα να ανα­τρα­πεί πλή­ρως η από­φα­ση Ρόου. Η Έιμι Κόνι Μπά­ρετ, που διο­ρί­στη­κε από τον Τραμπ στο Ανώ­τα­το Δι­κα­στή­ριο και σή­με­ρα εξε­τά­ζει την υπό­θε­ση του νόμου του Μι­σι­σί­πι, είναι πα­ρά­γω­γο μιας τέ­τοιας νο­μι­κής σχο­λής.

Εξί­σου ση­μα­ντι­κό είναι ότι η Χρι­στια­νι­κή Δεξιά έχει με­γά­λη πο­λι­τι­κή επιρ­ροή. Η δια­πλο­κή με­τα­ξύ Χρι­στια­νι­κής Δε­ξιάς και Ρε­που­μπλι­κα­νι­κού Κόμ­μα­τος από τη δε­κα­ε­τία του 1970 και μετά ήταν το απο­τέ­λε­σμα μιας δια­δι­κα­σί­ας συμ­βί­ω­σης. Κα­ταρ­χήν, οι συ­ντη­ρη­τι­κές Χρι­στια­νι­κές ηγε­σί­ες επε­δί­ω­καν να απο­κτή­σουν με­γα­λύ­τε­ρη πο­λι­τι­κή επιρ­ροή ως αντί­δρα­ση στις κα­τα­κτή­σεις των κοι­νω­νι­κών κι­νη­μά­των. Εν τω με­τα­ξύ, οι κομ­μα­τι­κές δια­χω­ρι­στι­κές γραμ­μές ανα­δια­τάσ­σο­νταν καθώς το κέ­ντρο βά­ρους της εκλο­γι­κής βάσης των Δη­μο­κρα­τι­κών με­τα­το­πι­ζό­ταν προς τα βό­ρεια και οι Ρε­που­μπλι­κά­νοι έβρι­σκαν ένα συ­ντη­ρη­τι­κό ακρο­α­τή­ριο στον πα­ρα­δο­σια­κά Δη­μο­κρα­τι­κό Νότο.

Η συ­νερ­γα­σία επι­σφρα­γί­στη­κε όταν το κί­νη­μα της «Ηθι­κής Πλειο­ψη­φί­ας», του Ευαγ­γε­λι­στή ηγέτη Τζέρι Φάλ­γου­ελ, συ­νέ­βα­λε στην εκλο­γή του Ρό­ναλντ Ρί­γκαν το 1980. Η ταυ­τό­τη­τα του «ανα­γεν­νη­μέ­νου» [Χρι­στια­νού] έγινε προ­ϋ­πό­θε­ση για να γίνει κά­ποιος υπο­ψή­φιος του Ρε­που­μπλι­κα­νι­κού Κόμ­μα­τος στις προ­ε­δρι­κές εκλο­γές και στη δε­κα­ε­τία που ακο­λού­θη­σε, η Χρι­στια­νι­κή Δεξιά απέ­κτη­σε τον έλεγ­χο του κόμ­μα­τος σε πολλά μέρη της χώρας. Ως το 1994, έλεγ­χε ου­σια­στι­κά το κόμμα σε 18 Πο­λι­τεί­ες και ασκού­σε με­γά­λη εσω­κομ­μα­τι­κή επιρ­ροή σε άλλες 14 –γε­μί­ζο­ντας τα κομ­μα­τι­κά όρ­γα­να και τα συ­νέ­δρια με θρη­σκευ­τι­κούς ακτι­βι­στές, ασκώ­ντας συ­στη­μα­τι­κό λό­μπινγκ και εξε­λισ­σό­με­νη σε μια με­γά­λη πηγή χρη­μα­το­δό­τη­σης του κόμ­μα­τος. Εκεί­νη τη χρο­νιά, το Ρε­που­μπλι­κα­νι­κό Κόμμα κέρ­δι­σε την πλειο­ψη­φία και των δύο σω­μά­των του Κο­γκρέ­σου για πρώτη φορά μετά από 40 χρό­νια, μια νίκη που σε ση­μα­ντι­κό βαθμό οφει­λό­ταν στη χρι­στια­νι­κή (ιδιαί­τε­ρα την Ευαγ­γε­λι­κή) ψήφο.

Πολ­λοί μη-θρη­σκευό­με­νοι δε­ξιοί είναι επί­σης εχθρι­κοί στο δι­καί­ω­μα στην άμ­βλω­ση. Η πο­λι­τι­κή τους άποψη έτει­νε να τους κάνει φυ­σι­κούς συμ­μά­χους των θρη­σκευό­με­νων αντι­πά­λων της άμ­βλω­σης. Απε­χθά­νο­νται τα προ­ο­δευ­τι­κά κοι­νω­νι­κά κι­νή­μα­τα και τον αυ­ξη­μέ­νο ρόλο των γυ­ναι­κών στη δη­μό­σια ζωή εις βάρος των οι­κο­γε­νειών τους και κατ’ επέ­κτα­ση του κοι­νω­νι­κού ιστού. Στη δική τους ματιά, η σε­ξουα­λι­κή έκ­φρα­ση των γυ­ναι­κών πρέ­πει να πε­ριο­ρί­ζε­ται, εκτός αν έχει ως στόχο την ανα­πα­ρα­γω­γή ή την ικα­νο­ποί­η­ση των συ­ζύ­γων τους. Θε­ω­ρούν την πει­θαρ­χία, την ευ­θύ­νη και την τι­μω­ρία ως κε­ντρι­κούς πα­ρά­γο­ντες στη συ­ντή­ρη­ση της κοι­νω­νι­κής τάξης πραγ­μά­των και χρη­σι­μο­ποιούν με ευ­χα­ρί­στη­ση την κρα­τι­κή εξου­σία για να ελέγ­ξουν στενά τις ζωές των αν­θρώ­πων όταν αυτό ται­ριά­ζει στη συ­ντη­ρη­τι­κή τους ατζέ­ντα.

Αν και κυ­ριαρ­χεί­ται από άντρες, αυτός ο συ­ντη­ρη­τι­σμός δεν είναι απο­κλει­στι­κή υπό­θε­ση των αντρών. Το 2021, το 43% των Αμε­ρι­κα­νών γυ­ναι­κών δή­λω­νε «υπέρ της ζωής» [όπως πε­ρι­γρά­φο­νται οι πο­λέ­μιοι των αμ­βλώ­σε­ων] και μια έρευ­να του Ζιάντ Μάν­σον του 2008, εκτι­μού­σε ότι οι γυ­ναί­κες απο­τε­λούν την πλειο­ψη­φία στις ακτι­βί­στι­κες γραμ­μές του κι­νή­μα­τος κατά των αμ­βλώ­σε­ων.

Υπο­στη­ρί­ζο­ντας τον Τραμπ το 2016 και εξα­σφα­λί­ζο­ντάς του το 81% της λευ­κής ευαγ­γε­λι­κής ψήφου, η Χρι­στια­νι­κή Δεξιά χτύ­πη­σε φλέβα. Ο Τραμπ έχρι­σε τον Ευαγ­γε­λι­στή Μάικ Πενς ως αντι­πρό­ε­δρό του και διό­ρι­σε συ­ντη­ρη­τι­κούς σε δι­κα­στι­κά σώ­μα­τα σε όλη τη χώρα. Αλλά πάνω απ’ όλα, ξε­πλή­ρω­σε το χρέος του στη Χρι­στια­νι­κή Δεξιά με τους 3 διο­ρι­σμούς που έκανε στο Ανώ­τα­το Δι­κα­στή­ριο, που της έδω­σαν την ευ­και­ρία να κάνει πράξη το όνει­ρο της ανα­τρο­πής της από­φα­σης Ρόου.

Το Δη­μο­κρα­τι­κό Κόμμα θε­ω­ρεί­ται ευ­ρέ­ως ως το κόμμα υπέρ της ελευ­θε­ρί­ας επι­λο­γής στις ΗΠΑ. Αλλά η χλια­ρή υπο­στή­ρι­ξη του κόμ­μα­τος στο δι­καί­ω­μα στην άμ­βλω­ση απο­τε­λεί ση­μα­ντι­κό λόγο που σή­με­ρα απει­λεί­ται η ανα­πα­ρα­γω­γι­κή ελευ­θε­ρία.

Η ταύ­τι­ση των θέ­σε­ων «υπέρ της επι­λο­γής» και «υπέρ της ζωής» με το Δη­μο­κρα­τι­κό και με το Ρε­που­μπλι­κα­νι­κό Κόμμα αντί­στοι­χα είναι ένα σχε­τι­κά πρό­σφα­το φαι­νό­με­νο. Και τα δύο κόμ­μα­τα είχαν ιστο­ρι­κά και υπο­ψη­φί­ους υπέρ της άμ­βλω­σης και υπο­ψή­φιους κατά. Αυτό άλ­λα­ξε κατά την ανα­διά­τα­ξη των δε­κα­ε­τιών του 1960 και 1970 που κα­τέ­λη­ξε τε­λι­κά στην ισχυ­ρή υπο­στή­ρι­ξη για τους Ρε­που­μπλι­κά­νους στο Νότο.

Σή­με­ρα, το να είσαι υπέρ της ελευ­θε­ρί­ας επι­λο­γής και να είσαι ταυ­τό­χρο­να στο Ρε­που­μπλι­κα­νι­κό Κόμμα είναι απί­θα­νο. Αλλά οι επι­λο­γές στο Δη­μο­κρα­τι­κό Κόμμα είναι πιο ευ­έ­λι­κτες. Ιδιαί­τε­ρα στο Νότο, έχουν ένα ιδιαί­τε­ρο ιστο­ρι­κό. Το 2019, ο Δη­μο­κρα­τι­κός Τζον Σιμς από το Κε­ντά­κι ψή­φι­σε υπέρ ενός νο­μο­σχε­δί­ου «χτύ­που καρ­διάς» πα­ρό­μοιο με το τον νέο νόμο του Τέξας. Την ίδια χρο­νιά στη Λου­ϊ­ζιά­να, ο «υπέρ της ζωής» Δη­μο­κρα­τι­κός κυ­βερ­νή­της Τζον Μπελ Έντουαρντς υπέ­γρα­ψε έναν πα­ρό­μοιο νόμο –που είχε προ­ω­θη­θεί από έναν άλλο Δη­μο­κρα­τι­κό, τον Τζον Μίλ­κο­βιτς. Ο Δη­μο­κρα­τι­κός Γε­ρου­σια­στής Τζο Μάν­τσιν από τη Δυ­τι­κή Βιρ­τζί­νια έχει πε­ρι­γρά­ψει τον εαυτό του ως «υπέρ της ζωής και πε­ρή­φα­νος γι’ αυτό».

Στο Μι­σι­σί­πι, ένας νόμος του 2007 που απα­γο­ρεύ­ει τις αμ­βλώ­σεις σχε­δόν σε κάθε πε­ρί­πτω­ση θα ενερ­γο­ποι­η­θεί αν η Πο­λι­τεία κα­τα­φέ­ρει να ανα­τρέ­ψει την από­φα­ση Ρόου. Δύο από τους νο­μο­θέ­τες που έπαι­ξαν κομ­βι­κό ρόλο στη ψή­φι­ση αυτού του νόμου ήταν Δη­μο­κρα­τι­κοί και ένας από αυ­τούς έγινε αρ­γό­τε­ρα πρό­ε­δρος του Δη­μο­κρα­τι­κού Κόμ­μα­τος στην Πο­λι­τεία.

Ο Μπιλ Κλί­ντον έκανε δη­μο­φι­λές το σύν­θη­μα ότι η άμ­βλω­ση πρέ­πει να είναι «ασφα­λής, νό­μι­μη και σπά­νια», κατά την προ­ε­κλο­γι­κή του κα­μπά­νια το 1992. Ήταν μια προ­σπά­θεια να κα­τευ­νά­σει τους συ­ντη­ρη­τι­κούς ηθι­κο­λό­γους που ενα­ντιώ­νο­νταν στην ανα­πα­ρα­γω­γι­κή επι­λο­γή, χωρίς να απο­ξε­νώ­νει τους φι­λε­λεύ­θε­ρους. Ο Νόμος Οι­κο­νο­μι­κά Προ­σβά­σι­μης Πε­ρί­θαλ­ψης του Ομπά­μα –που χει­ρο­κρο­τή­θη­κε ως βελ­τί­ω­ση της υγεί­ας των γυ­ναι­κών– συ­νο­δεύ­τη­κε από μια εκτε­λε­στι­κή εντο­λή που επι­βε­βαί­ω­νε την ισχύ της Τρο­πο­λο­γί­ας Χάιντ του 1976, η οποία απα­γο­ρεύ­ει σχε­δόν κάθε ομο­σπον­δια­κή χρη­μα­το­δό­τη­ση στις αμ­βλώ­σεις φτω­χών γυ­ναι­κών.

Ο Μπάι­ντεν έχει μια αξιο­ση­μεί­ω­τη κακή προϊ­στο­ρία στο θέμα των αμ­βλώ­σε­ων: Τη δε­κα­ε­τία του 1980, ψή­φι­σε να επι­τρα­πεί στις Πο­λι­τεί­ες να αμ­φι­σβη­τή­σουν την από­φα­ση Ρόου και ενά­ντια στη συ­μπε­ρί­λη­ψη  χρη­μα­το­δό­τη­σης των αμ­βλώ­σε­ων στην υγειο­νο­μι­κή πε­ρί­θαλ­ψη των δη­μο­σί­ων υπαλ­λή­λων, ενώ έγρα­ψε και κα­τέ­θε­σε μια δική του τρο­πο­λο­γία για να απα­γο­ρεύ­σει την χρη­σι­μο­ποί­η­ση των χρη­μά­των της διε­θνούς βο­ή­θειας σε έρευ­νες για την άμ­βλω­ση. Η πα­ρα­τε­τα­μέ­νη σιωπή του πάνω στο ζή­τη­μα από όταν έγινε πρό­ε­δρος ήταν τόσο ανη­συ­χη­τι­κή για τους υπο­στη­ρι­κτές των δι­καιω­μά­των άμ­βλω­σης που κά­ποιες δη­μιούρ­γη­σαν ένα σάιτ didbidensayabortionyet.org –το οποίο κα­τα­γρά­φει αν έχει ανα­φέ­ρει έστω την λέξη «άμ­βλω­ση» από όταν εξε­λέ­γη (η απά­ντη­ση σε αυτό το ερώ­τη­μα, πε­ρί­που 400 μέρες μετά την εκλο­γή του, είναι όχι).

Η κυ­βέρ­νη­ση θέλει, του­λά­χι­στον στα χαρ­τιά, να υπε­ρα­σπι­στεί την από­φα­ση Ρόου. Όμως η στρα­τη­γι­κή της δεν στη­ρί­ζε­ται σε μια κα­μπά­νια υπε­ρά­σπι­σης της άμ­βλω­σης που θα ασκού­σε πίεση στο Ανώ­τα­το Δι­κα­στή­ριο και θα απει­λού­σε αν εξα­πο­λύ­σει κοι­νω­νι­κό χάος αν κα­ταρ­γη­θεί το δι­καί­ω­μα, αλλά στην υπό­σχε­ση ότι θα εγ­γυ­η­θεί την πρό­σβα­ση στην άμ­βλω­ση όπου το εκλο­γι­κό σώμα πα­ρα­μέ­νει Δη­μο­κρα­τι­κό. Είναι ένα πε­ρί­ερ­γο είδος «υπε­ρά­σπι­σης» του δι­καιώ­μα­τος στην άμ­βλω­ση, το οποίο πε­ρι­λαμ­βά­νει την απο­δο­χή της ήττας του­λά­χι­στον στη μισή χώρα. Αλλά του­λά­χι­στον οι Δη­μο­κρα­τι­κοί πε­ρι­φρου­ρούν τα δι­καιώ­μα­τα άμ­βλω­σης όπου έχουν την εξου­σία να το κά­νουν, σωστά; Όχι, αν πά­ρου­με υπόψη το πα­ρά­δειγ­μα της Βιρ­τζί­νια.

Η Βιρ­τζί­νια είναι Πο­λι­τεία «πεδίο μάχης». Μία από τις ελά­χι­στες στα νότια που η πλειο­ψη­φία παί­ζε­ται ορια­κά ανά­με­σα στα δύο κόμ­μα­τα. Είχε Δη­μο­κρα­τι­κό κυ­βερ­νή­τη από το 2014 και μετά, αλλά εξε­λέ­γη ένας Ρε­που­μπλι­κά­νος στις αρχές του πε­ρα­σμέ­νου Νο­έμ­βρη. Στη διάρ­κεια αυτής της εκλο­γι­κής μάχης, οι Δη­μο­κρα­τι­κοί υπο­σχέ­θη­καν ότι θα απο­τε­λέ­σουν ένα «τσι­με­ντέ­νιο τεί­χος» απέ­να­ντι σε νο­μο­θε­σία ενά­ντια στις αμ­βλώ­σεις. Αλλά στους πάνω από δύο μήνες που είχαν δια­θέ­σι­μους για να κα­το­χυ­ρώ­σουν νο­μι­κά την πρό­σβα­ση στην άμ­βλω­ση πριν ανα­λά­βει κυ­βερ­νή­της ο «υπέρ της ζωής» Ρε­που­μπλι­κά­νος κυ­βερ­νή­της και καθώς εκ­κρε­μού­σε η υπό­θε­ση για την από­φα­ση Ρόου, δεν έκα­ναν τί­πο­τα. Ή για να εί­μα­στε πιο ακρι­βείς, πήγαν δια­κο­πές. «Το συ­ζη­τή­σα­με», είπε ο επι­κε­φα­λής της Δη­μο­κρα­τι­κής πλειο­ψη­φί­ας, Ρί­τσαρντ Σά­σλο­ου στους New York Times. «Αλλά πολ­λοί βρί­σκο­νται εκτός πόλης».

Γιατί είναι τόσο ντρο­πα­λό το Δη­μο­κρα­τι­κό Κόμμα στο ζή­τη­μα της άμ­βλω­σης; Γιατί δεν θέλει να εγκα­τα­λεί­ψει την προ­σπά­θεια απεύ­θυν­σης σε συ­ντη­ρη­τι­κούς ψη­φο­φό­ρους και διεκ­δί­κη­σης τμη­μά­των του Νότου σε δεξιά βάση. Το απο­τέ­λε­σμα είναι ότι η επι­θε­τι­κή Χρι­στια­νι­κή Δεξιά και το Ρε­που­μπλι­κα­νι­κό Κόμμα μπο­ρούν να κα­θο­ρί­ζουν τους όρους της συ­ζή­τη­σης και να δια­βρώ­νουν τα ανα­πα­ρα­γω­γι­κά δι­καιώ­μα­τα.

Και καθώς με­γά­λο τμήμα του κι­νή­μα­τος υπέρ της επι­λο­γής είναι προ­σα­να­το­λι­σμέ­νο στους Δη­μο­κρα­τι­κούς, η προ­σέγ­γι­σή του τεί­νει να είναι κα­τα­στρο­φι­κά αμυ­ντι­κή. Όπως έγρα­ψε η Κάθα Πόλιτ στο βι­βλίο του 2014 «Pro: Reclaiming Abortion Rights»:

«Για πάρα πολύ καιρό το κί­νη­μα υπέρ της ελευ­θε­ρί­ας επι­λο­γής ήταν είτε εφη­συ­χα­σμέ­νο είτε αμυ­ντι­κό. Στη­ρι­ζό­ταν σε σπου­δαί­ους δι­κη­γό­ρους και συ­μπα­θού­ντες δι­κα­στές, την ώρα που οι αντί­πα­λοι των εκτρώ­σε­ων έχτι­ζαν ένα κί­νη­μα από τα κάτω και κα­τα­λάμ­βα­ναν πο­λι­τι­κές θέ­σεις, από τις το­πι­κές επι­τρο­πές κα­τοί­κων και τα σχο­λι­κά συμ­βού­λια ως και τα ίδια τα νο­μο­θε­τι­κά σώ­μα­τα. Που­λή­θη­κε πολύ φτηνά στο Δη­μο­κρα­τι­κό Κόμμα, ακόμα κι ενώ οι Δη­μο­κρα­τι­κοί επε­δί­ω­καν να κα­τε­βά­ζουν υπο­ψη­φιό­τη­τες κατά των αμ­βλώ­σε­ων και κατά του φε­μι­νι­σμού για να κερ­δί­σουν σε συ­ντη­ρη­τι­κές εκλο­γι­κές πε­ρι­φέ­ρειες. Άφησε την κυ­ρί­ως λευκή ηγε­σία του να πα­ρα­μεί­νει στη θέση της καθώς γερ­νού­σε, η οποία συ­νέ­χι­σε να ακο­λου­θεί την απαρ­χαιω­μέ­νη στρα­τη­γι­κή εστί­α­σης στους δια­δρό­μους της Ουά­σινγ­κτον και μετά ανα­ρω­τιό­ταν γιατί οι νέες γυ­ναί­κες και οι ερ­γα­ζό­με­νες έγ­χρω­μες γυ­ναί­κες δεν συν­δέ­ο­νταν με τις ορ­γα­νώ­σεις τους».

Οι ΗΠΑ έχουν απε­γνω­σμέ­νη ανά­γκη από μια κα­θό­λου «απο­λο­γη­τι­κή» υπε­ρά­σπι­ση των δι­καιω­μά­των στην άμ­βλω­ση, προ­σα­να­το­λι­σμέ­νη στην ακτι­βι­στι­κή δράση προ­κει­μέ­νου να στα­θεί ως αντά­ξιος αντί­πα­λος της απο­φα­σι­στι­κό­τη­τας και της ορ­γα­νω­τι­κό­τη­τας που έχει επι­δεί­ξει η Δεξιά. Οι εχθροί των αμ­βλώ­σε­ων έχουν χτί­σει ένα επι­θε­τι­κό κί­νη­μα από τα κάτω ενώ με­γά­λο μέρος του στρα­το­πέ­δου υπέρ της επι­λο­γής ενα­πό­θε­σε τις ελ­πί­δες του στους Δη­μο­κρα­τι­κούς. Ακόμα και σε μέρη όπως το Τέξας, οι στα­τι­στι­κές δεί­χνουν ότι υπάρ­χει ένα ση­μα­ντι­κό τμήμα –πράγ­μα­τι, με­ρι­κές φορές πλειο­ψη­φι­κό– της κοι­νής γνώ­μης που πε­ρι­μέ­νει να κι­νη­το­ποι­η­θεί από τις ακτι­βί­στριες υπέρ του δι­καιώ­μα­τος στην άμ­βλω­ση. Αλλά χωρίς ένα κί­νη­μα που να μπο­ρεί να εν­θαρ­ρύ­νει τους υπο­στη­ρι­κτές του και να τους δώσει την αυ­το­πε­ποί­θη­ση να αγω­νι­στούν, αυτό το συ­ναί­σθη­μα δεν κάνει κά­ποια ση­μα­ντι­κή δια­φο­ρά. Η πλειο­ψη­φία των αμε­ρι­κα­νών γυ­ναι­κών αντι­με­τω­πί­ζουν άμεση την απει­λή να χά­σουν την ανα­πα­ρα­γω­γι­κή τους ελευ­θε­ρία. Τα επί­δι­κα ποτέ δεν ήταν με­γα­λύ­τε­ρα.

rproject.gr