«Εμείς οι Αλβανοί είμαστε μόνο ο τελευταίος αποδιοπομπαίος τράγος για το αποτυχημένο ιδεολογικό σχέδιο της Βρετανίας» γράφει η Αλβανή δημοσιογράφος και καθηγήτρια στο LSE, Lea Ypi, σε άρθρο της στον Guardian.
To εξαιρετικά ενδιαφέρον άρθρο, όπου η Lea Ypi σχολιάζει την πραγματικότητα που βιώνουν οι Αλβανοί μετανάστες και οι Αλβανές μετανάστριες στο Ηνωμένο Βασίλειο, με αφορμή το ρατσιστικό σχόλιο της Υπουργού Εξωτερικών Σουέλα Μπρέιβμαν, μετέφρασε η Πρωτοβουλία Αλβανών Μεταναστών και Αλληλέγγυων στη σελίδα της στο facebook.
Όταν μεγάλωνα στην Αλβανία το ‘90, ο πατέρας μιας από τις φίλες μου ήταν διακινητής ανθρώπων. Τον λέγαμε Μπι ο Κουτσός. Ο Μπι ο Κουτσός δεν ήταν πάντα διακινητής. Πριν γίνει η μετάβαση της χώρας από ένα κομμουνιστικό κράτος σε ένα φιλελεύθερο, δούλευε βάρδιες στο ναυπηγείο, όπου έφτιαχνε δίχτυα και επισκεύαζε βάρκες. Δεν έμοιαζε με διακινητή- ήταν μικρόσωμος και αναιμικός και περπατούσε κουτσά.
Δεν διάλεξε να γίνει διακινητής – οι ιδιωτικοποιήσεις που ακολούθησαν την άφιξη του πολιτικού πλουραλισμού ανάγκασαν τους υπεύθυνους στα ναυπηγεία να προχωρήσουν σε απολύσεις, οπότε ο Μπι και η γυναίκα του βρέθηκαν άνεργοι. Ούτε σκεφτόταν τον εαυτό του ως διακινητή. Ήταν απλά μια δουλειά όπως κάθε άλλη. Πληρωνόταν για να βοηθήσει ανθρώπους σε φουσκωτά σκάφη να πάνε στην Ιταλία και χρειαζόταν τα λεφτά για να ταΐσει τα παιδιά του. Φοβόταν λίγο, αλλά δεν ένιωθε ντροπή για αυτή του την δραστηριότητα.
Για δεκαετίες, Αλβανοί δολοφονούνταν από το κράτος όποτε προσπαθούσαν να περάσουν τα σύνορα. Στις ελάχιστες περιπτώσεις που κάποιοι άνθρωποι τα κατάφεραν, οι συγγενείς τους πίσω στην χώρα απελαύνονταν. Τελικά, οι Αλβανοί ήταν ελεύθεροι και ο Μπι ο Κουτσός βοηθούσε τους ανθρώπους να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους. Μιλούσε για αυτό με μια αίσθηση υπερηφάνειας.
Ένα βράδυ, ο Μπι ο Κουτσός εξαφανίστηκε και δεν επέστρεψε ποτέ. Κάποιοι λένε ότι δολοφονήθηκε, άλλοι ότι πνίγηκε στην Αδριατική και τον έφαγαν τα ίδια ψάρια για τα
οποία έφτιαχνε δίχτυα.
Η μετανάστευση έχει υπάρξει ταυτόχρονα ευλογία και κατάρα για την Αλβανία από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Ήταν μια ευλογία γιατί χωρίς τα εμβάσματα από τους Αλβανούς μετανάστες, οι οικογένειές τους θα υπέφεραν περισσότερο από την καταστροφική επίδραση των νεοφιλελεύθερων «shock therapy» μεταρρυθμίσεων που υπόσχονταν ότι θα μετατρέψουν το αποτυχημένο απομονωμένο κομμουνιστικό κράτος σε έναn επιτυχημένο καπιταλιστικό παράδεισο.
Ήταν κατάρα γιατί, αντίθετα από ότι η προπαγάνδα των Τόρις θαήθελε να πιστεύετε, κανείς δεν απολαμβάνει το να εγκαταλείπει την χώρα του μόνο και μόνο για να συγχύσει ανθρώπους σε μια άλλη χώρα. Ακόμα κι αν παραμερίσουμε τους κινδύνους των μη εξουσιοδοτημένων περασμάτων, ακόμα και αν νόμιμες οδοί ήταν διαθέσιμες, η μετανάστευση διαλύει οικογένειες και η μαζική μετανάστευση εξειδικευμένων επαγγελματιών είναι μια ανοιχτή πληγή.
Κάθε χρόνο το αλβανικό κράτος επενδύει σε γιατρούς και νοσοκόμες που σύντομα μετά την αποφοίτησή τους αφήνουν την χώρα τους, δελεαζόμενοι από τους υψηλούς μισθούς και τις καλύτερες βιοτικές συνθήκες στην Δύση. Όταν υποστηρίζεις ένα βαθμολογικό σύστημα μετανάστευσης ή συμφωνείς ότι η Βρετανία πρέπει να επενδύσει στο να προσελκύσει υψηλά ειδικευμένους μετανάστες, υποστηρίζεις αποτελεσματικά μια μορφή εκμετάλλευσης.
Οι Αλβανοί θα δουλεύουν και θα πληρώνουν φόρους για να απολαμβάνουν ιατρική φροντίδα οι Βρετανοί συνταξιούχοι από Αλβανές νοσοκόμες.
Οι δυτικές κυβερνήσεις δεν νοιάζονται για αυτό. Η μετανάστευση γι’ αυτούς είναι μια στατιστική. Ο Μπιι ο Κουτσός ήταν ένας από τους εκατοντάδες Αλβανούς που η μοίρα τους επισφραγίστηκε από την μετανάστευση. Εγώ είμαι άλλη μια. Για την βρετανική κυβέρνηση και για την υπουργό εξωτερικών, Suella Braverman, είμαστε και οι δύο εγκληματίες.
Μια εισβολη από Αλβανούς, ακόμα κι αν αφήσουμε στην άκρη την χρήση αυτής της μεταφοράς για μια χώρα με ένα από τα μικρότερα ποσοστά αιτούντων ασύλου στην Ευρώπη, δείχνει μια ξαφνική αντιστροφή στις τάσεις και μια συγκεκριμένη και κακόβουλη πρόθεση να στοχοποιήσει το Ηνωμένο Βασίλειο. Η αλήθεια είναι ότι από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, η Αλβανία είχε ένα από τους μεγαλύτερους κατά κεφαλήν δείκτες μετανάστευσης στην Ευρώπη, μια τάση που τα Ηνωμένα Έθνη προβλέπουν ότι θα συνεχιστεί για τουλάχιστον δύο δεκαετίες ακόμα. Μετά την οικονομική κρίση του 2008-2009, όταν η ΕΕ στραγγάλισε χώρες όπως η Ελλάδα (όπου περισσότερο από το μισό του μεταναστευτικού πληθυσμού είναι Αλβανοί), τα εμβάσματα μειώθηκαν σημαντικά.
Ο Covid-19 έπληξε το ήδη αδύναμο και με μεγάλη ανισότητα κράτος, καθώς πολλές επιχειρήσεις έκλεισαν και τα έξοδα για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη αυξήθηκαν. Δεν βοήθησε το ότι οι Δυτικοευρωπαίοι σύμμαχοί μας μονοπώλησαν τα εμβόλια χωρίς να τους ενδιαφέρει για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις σε άλλες χώρες. Αλλά, παρ’όλα αυτά, το καλοκαίρι του 2021 και μετά τις συνέπειες της αποχώρησης του ΝΑΤΟ από το Αφγανιστάν, η Αλβανία-μια χώρα 2.8 εκατομμυρίων ανθρώπων και μια από τις πιο φτωχές στην Ευρώπη- συμφώνησε να φιλοξενήσει 4.000 Αφγανούς πρόσφυγες που είχαν απορριφθεί από τις πλουσιότερες χώρες του ΝΑΤΟ.
Είναι αλήθεια ότι τον τελευταίο χρόνο οι αριθμοί των Αλβανών μεταναστών έχουν αυξηθεί, και στην ΕΕ και στο Η.Β. Αυτό είναι ανησυχητικό για την Αλβανία, αλλά δεν είναι κάτι που μπορεί να προκαλέσει την κατάρρευση μιας χώρας των G7. Οι Αλβανοί ξέρουν-επίσης μέσω των social media- ότι μετά το Brexit υπάρχουν σημαντικά ελλείμματα στην αγορά εργασίας στο Η.Β. Είναι οι Ευρωπαίοι εργάτες, τους οποίους το Η.Β. έχει χάσει ως αποτέλεσμα του Brexit που ελπίζουν να αντικαταστήσουν. Ξέρουν επίσης ότι το Καλαί έχει γίνει ένα ευάλωτο σημείο, καθώς το μοίρασμα πληροφοριών με τις γαλλικές αρχές είναι τώρα πιο περίπλοκο – πιο αδύναμοι δεσμοί με τις Ευρωπαϊκές υπηρεσίες σημαίνει ότι το Η.Β. πρέπει να ρωτήσει τους Αλβανούς αξιωματούχους για δεδομένα που πριν θα λάμβαναν από τους Γάλλους. Εν συντομία, αυτό είναι ένα Βρετανικό, πιο συγκεκριμένα ένα πρόβλημα των Συντηρητικών.
Στο Η.Β. ζουν τώρα περίπου 140.000 Αλβανοί, από εργάτες στην οικοδομή μέχρι γιατρούς, από δικηγόρους μέχρι καθαριστές, από επιχειρηματίες μέχρι ακαδημαϊκούς. Η μεγάλη πλειοψηφία είναι καλά ενσωματωμένη: πληρώνουν φόρους, περιμένουν στην ουρά, ζητάνε συγνώμη σε άψυχα αντικείμενα, ορκίζονται πίστη στην μοναρχία.
Όταν όλοι χαρακτηρίζονται ως εγκληματίες, οι διαφορές τους, οι προσωπικές ιστορίες τους, η συνεισφορά τους στην κοινωνία, γίνεται αόρατη. Το ιδανικό της δημοκρατίας καταλήγει όμηρος της πιο άσχημης πραγματικότητας των πολεμικών μεταφορών. Όταν μια ολόκληρη μειονότητα ξεχωρίζεται ως «εισβολείς», το σχέδιο της ενσωμάτωσης καταρρέει. Αυτό που απομένει είναι η βία, ένας κόσμος διαιρεμένος σε φίλους και εχθρούς, που αναζωπυρώνει τον θυμό και νομιμοποιεί την εχθρότητα.
Οι Αλβανοί έχουν γίνει τα τελευταία θύματα ενός ιδεολογικού σχεδίου που εκθέτει τις μειονότητες σε αρνητικά στερεότυπα, στην ξενοφοβία και τον ρατσισμό, και όλα αυτά για να μπορέσει να αποκρύψει τις δικές τις πολιτικές αποτυχίες. Δυστυχώς συνεχίζουν να έχουν σε υπόληψη το Η.Β. ως ένα μοντέλο σταθερότητας, φιλελεύθερης ενσωμάτωσης και καλής διακυβέρνησης.
Ξέρουν προφανώς για τις πρόσφατες αναταραχές: ήταν μέσα από τα αλβανικά social media που ανακάλυψα το meme που δείχνει τον Ρίσι Σουνάκ ως τον
πρωθυπουργό του μήνα. Αυτό ίσως εξηγεί, γιατί παρόλο που οι Αλβανοί δικαίως προσβλήθηκαν που τους αποκάλεσαν εισβολείς, ούτε ένας από αυτούς δεν επεσήμανε το παράδοξο του να συμπεριφέρεσαι στους Αλβανούς ως εχθρούς από την μια, ενώ από την άλλη ζητάς φιλική συνεργασία με την κυβέρνηση της Αλβανίας.
Ως απάντηση, οι αλβανικές αρχές δήλωσαν ότι το κράτος είναι έτοιμο να συνεργαστεί με το Η.Β. για να λύσει την μεταναστευτική «κρίση». Για την ακρίβεια, συνεργάζονταν εξαρχής, όπως παραδέχτηκε η Braverman. Είμαι σκεπτική για την πιθανότητα επιτυχίας μιας συνεργασίας με μια κυβέρνηση που έχει δημιουργήσει το πρόβλημα που προσπαθεί να επιλύσει.
Αλλά το πραγματικό ερώτημα άπτεται περισσότερο στην ηθική παρά στην αποδοτικότητα. Τα σχόλια της Braveman ήταν αχρείαστα, προσβλητικά και ζημιογόνα για τους δεκάδες χιλιάδες Αλβανούς που συνεισφέρουν στην δεύτερη χώρα τους, ενώ φέρουν το τραύμα του να πρέπει να εγκαταλείψεις την χώρα καταγωγής σου. Ως πολίτες του Η.Β. πρέπει να ζητήσουμε να παραιτηθεί. Ως Αλβανοί πολίτες, πρέπει να ζητήσουμε από τις αλβανικές αρχές να αρνηθούν τη συνεργασία μέχρι να απολογηθεί.
w.rednblack.gr
