Να ανατρέψουμε τα σχέδια του Μπακογιάννη

Σε μία κί­νη­ση που με ακρί­βεια μπο­ρεί να πε­ρι­γρα­φεί ως «σαν τον κλέ­φτη μες τη νύχτα», τα συ­νερ­γεία της Ατ­τι­κό Μετρό με τη ισχυ­ρό­τα­τη πα­ρου­σία του κα­τα­σταλ­τι­κού μη­χα­νι­σμού κα­τέ­φτα­σαν αξη­μέ­ρω­τα ακόμα στις 9/8 και άρ­χι­σαν τις ερ­γα­σί­ες δη­μιουρ­γί­ας σταθ­μού στην Πλα­τεία Εξαρ­χεί­ων.

Θάνος Λυκουργιάς

Εξάρ­χεια

Ακρι­βώς όπως ανα­με­νό­ταν και είχε κα­ταγ­γελ­θεί πως θα συμ­βεί από τις συλ­λο­γι­κό­τη­τες που αντι­μά­χο­νται τα σχέ­δια εξα­φά­νι­σης της ιστο­ρι­κής και ταυ­τό­χρο­να μο­να­δι­κής πλα­τεί­ας στα Εξάρ­χεια και του συ­νο­λι­κό­τε­ρου εξευ­γε­νι­σμού (gentrification) της πε­ριο­χής, οι υπο­τι­θέ­με­νοι εκ­πρό­σω­ποι «του κοι­νού συμ­φέ­ρο­ντος και της κοι­νής λο­γι­κής» ξε­κί­νη­σαν την υλο­ποί­η­ση του σχε­δί­ου τους τη στιγ­μή που θα είχε το λι­γό­τε­ρο δυ­να­τό κόσμο. Από εκεί­νη την ημέρα και έκτο­τε, η πλα­τεία και τα γύρω στενά βρί­σκο­νται πρα­κτι­κά υπό αστυ­νο­μι­κή κα­το­χή, με 24ωρη επι­τό­πια πα­ρου­σία και διαρ­κείς πε­ρι­πο­λί­ες τρι­γύ­ρω, με χη­μι­κά σε συ­γκε­ντρώ­σεις, δε­κά­δες προ­σα­γω­γές και πολ­λές συλ­λή­ψεις και με από­λυ­το έλεγ­χο ως προς το ποια/ος κι­νεί­ται σε μια πε­ριο­χή εξαι­ρε­τι­κά πυ­κνο­κα­τοι­κη­μέ­νη. Και η κα­τά­στα­ση αυτή ανα­μέ­νε­ται να συ­νε­χι­στεί για αρ­κε­τό καιρό ακόμα.

Αν και τα φώτα της δη­μο­σιό­τη­τας έχουν εστιά­σει σε αυτό το το­πι­κό μέ­τω­πο και επί­σης η ιστο­ρία των Εξαρ­χεί­ων είναι προ­φα­νώς πο­λυ­πα­ρα­γο­ντι­κή ως προς τους εντο­λείς της επί­θε­σης, όσον αφορά την δη­μο­τι­κή αρχή Μπα­κο­γιάν­νη δεν είναι το μόνο μέ­τω­πο που επέ­λε­ξε να ανοί­ξει το τε­λευ­ταίο διά­στη­μα. Το προ­στα­τευό­με­νο από τα ΜΑΤ ξε­κί­νη­μα της «ανά­πλα­σης» του λόφου του Στρέ­φη, η πλή­ρης στή­ρι­ξη της από­φα­σης για κλεί­σι­μο του camp του Ελαιώ­να και τα αιφ­νι­δια­στι­κά σχέ­δια για ανά­πλα­ση του πάρ­κου Δρα­κό­που­λου απο­τε­λούν τρεις ακόμα άμε­σες προ­κλή­σεις, οι οποί­ες παρά τις προ­φα­νείς δια­φο­ρές τους έχουν κά­ποια πολύ κοινά στοι­χεία, τόσο με τα Εξάρ­χεια όσο και με­τα­ξύ τους. Η εμ­φα­νέ­στε­ρη ομοιό­τη­τα είναι αυτή της πο­λι­τι­κής στή­ρι­ξης στην κα­τα­σταλ­τι­κή δράση. Ελά­χι­στες μέρες πριν την πλα­τεία Εξαρ­χεί­ων, ξε­κί­νη­σε η υλο­ποί­η­ση του σχε­δια­σμού που «χο­ρή­γη­σε» η (γνω­στή για τη δρα­στη­ριο­ποί­η­ση της στο Airbnb και συ­νο­λι­κά στο real estate) Prodea στο δη­μο­τι­κό συμ­βού­λιο, η οποία συ­νο­δεύ­τη­κε από εκ­δί­ω­ξη των δια­μαρ­τυ­ρό­με­νων κα­τοί­κων από τα ΜΑΤ, προ­σα­γω­γές που σε του­λά­χι­στον μία πε­ρί­πτω­ση σή­μαι­ναν με­τα­φο­ρά μιας κο­πέ­λας χει­ρο­πό­δα­ρα από 4 έν­στο­λους και διέ­λευ­ση κα­τό­πιν ελέγ­χου για τους πε­ρί­οι­κους. Αντί­στοι­χα, ούτε δέκα μέρες μετά την πλα­τεία, τα ΜΑΤ ει­σέ­βαλ­λαν και πάλι στις πέντε το πρωί στον Ελαιώ­να, ρί­χνο­ντας δα­κρυ­γό­να και κρό­του λάμ­ψης και κυ­νη­γώ­ντας τους αν­θρώ­πους που αντι­στε­κό­ντου­σαν και αντι­στέ­κο­νται στην με­τα­κί­νη­ση τους. Μπρο­στά σε αυτά, η δη­μο­τι­κή αρχή έκανε λόγο για αν­θρω­πι­στι­κό σχέ­διο υπέρ των προ­σφύ­γων «που δεν χρειά­ζε­ται να μέ­νουν σε ένα camp που έκλει­σε τον κύκλο του», επι­τέ­θη­κε στην Αρι­στε­ρά ως «μο­νο­πω­λη­τές της ευαι­σθη­σί­ας» και τό­νι­σε, φυ­σι­κά, πως η με­τα­κί­νη­ση των προ­σφύ­γων επεί­γει καθώς ξε­κι­νά η διπλή ανά­πλα­ση…

Πάρκο Δρα­κό­που­λου

Αν όμως ο αυ­ταρ­χι­σμός είναι το ένα κοινό στοι­χείο (και η προ­ο­πτι­κή της μπίζ­νας το στα­θε­ρό), ο αιφ­νι­δια­σμός και η απου­σία λο­γο­δο­σί­ας είναι το άλλο. Κάπως έτσι, στις αρχές του κα­λο­και­ριού, το­πο­θε­τή­θη­κε ξαφ­νι­κά πι­να­κί­δα στην εί­σο­δο του Πάρ­κου Δρα­κό­που­λου στα Πα­τή­σια, η οποία «ενη­μέ­ρω­νε» πως επί­κει­ται ανά­πλα­ση του χώρου, με το­πο­θέ­τη­ση βιο­μη­χα­νι­κών/οι­κο­δο­μι­κών υλι­κών που θα κα­λύ­ψουν το μισό του­λά­χι­στον εμ­βα­δό, δια­μόρ­φω­ση πάρ­κου σκύ­λων στην εί­σο­δο(!), ώστε πρα­κτι­κά να πε­ριο­ρί­ζει την πρό­σβα­ση, πε­ριο­ρι­σμό του πρα­σί­νου και συ­νο­λι­κά δια­μόρ­φω­ση του με­γα­λύ­τε­ρου μέ­ρους του πάρ­κου ως άγονο, ώστε προ­ο­πτι­κά να αξιο­ποι­η­θεί εμπο­ρι­κά και φυ­σι­κά χωρίς να πα­ρου­σιά­ζο­νται σχε­τι­κές με­λέ­τες. Η μα­ζι­κής κλί­μα­κας ενερ­γο­ποί­η­ση των κα­τοί­κων απέ­τρε­ψε σε πρώτη φάση το άμεσο προ­χώ­ρη­μα των έργων (μη επι­τρέ­πο­ντας σε τε­χνι­κό κλι­μά­κιο να προ­χω­ρή­σει σε με­τρή­σεις) , αλλά είναι δε­δο­μέ­νο πως δεν επι­τρέ­πε­ται εφη­συ­χα­σμός.

Στη λίστα των με­τώ­πων που βρί­σκο­νται ανοι­χτά, θα μπο­ρού­σαν να προ­στε­θούν πολλά ακόμα. Η πε­ριο­χή του Φι­λο­πάπ­που των διαρ­κών σχε­δί­ων πε­ρί­φρα­ξης με κά­γκε­λα και προ­σπά­θειας του­ρι­στι­κο­ποί­η­σης/εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­σης. Η Ακα­δη­μία Πλά­τω­νος όπου επί­σης χο­ρη­γεί­ται με­λέ­τη «ανα­βάθ­μι­σης» του ιστο­ρι­κού χώρου, ανά­πτυ­ξης εμπο­ρευ­μα­τι­κής δρα­στη­ριό­τη­τας, απο­ψί­λω­σης 600 σχε­δόν δέ­ντρων και πε­ριο­ρι­σμού του δη­μό­σιου χώρου. Το Πάρκο Γουδή της διαρ­κούς υπο­νό­μευ­σης και εμ­φά­νι­σης όλο και πε­ρισ­σό­τε­ρων εμπο­ρευ­μα­τι­κών νη­σί­δων στην κε­ντρι­κή ζώνη / καρ­διά του, οι οποί­ες στο­χεύ­ουν σε νο­μι­μο­ποί­η­ση με νέο ΠΔ κλπ. Ο κα­τά­λο­γος θα μπο­ρού­σε να μα­κρύ­νει κι άλλο, αλλά το πλαί­σιο είναι σαφές και το ζή­τη­μα είναι η κω­δι­κο­ποί­η­ση του και η ορ­γά­νω­ση αντι­στά­σε­ων.

Συ­ντο­νι­σμός και αντί­στα­ση

Ως προς το πρώτο επί­πε­δο, πρό­σφα­τη ανα­κοί­νω­ση της η δημ. Κί­νη­ση Ανυ­πό­τα­κτη Αθήνα ανέ­φε­ρε εύ­στο­χα πως συ­νο­λι­κά «οδη­γού­μα­στε προς ένα νέου τύπου Δήμο, με απο­ψί­λω­ση υπη­ρε­σιών και με­τά­βα­ση αρ­μο­διο­τή­των, με απευ­θεί­ας ανα­θέ­σεις έργων και με­λε­τών, με Δ.Σ. τυ­πι­κό εγκρι­τή ει­λημ­μέ­νων απο­φά­σε­ων του κύκλο του δη­μάρ­χου, με επέ­λα­ση ανα­πλά­σε­ων και με κα­τοί­κους επι­σκέ­πτες/κα­τα­να­λω­τές των χώρων που τους ανή­κουν». Φυ­σι­κά, δε, για τους πρό­σφυ­γες και συ­νο­λι­κά τους απο­κλει­σμέ­νους ούτε λόγος. Το να εμ­βα­θύ­νουν τέ­τοιες ανα­λύ­σεις και να γί­νουν κτήμα όσο το δυ­να­τόν πε­ρισ­σό­τε­ρων αν­θρώ­πων θα είναι πο­λύ­τι­μο για την δια­μόρ­φω­ση συ­νε­κτι­κών πο­λι­τι­κών απα­ντή­σε­ων. Εξί­σου ση­μα­ντι­κά όμως, επι­χει­ρεί­ται στο πεδίο των αντι­στά­σε­ων μια προ­σπά­θεια συ­νερ­γα­σί­ας και κοι­νής δρά­σης το­πι­κών συλ­λο­γι­κο­τή­των από διά­φο­ρες γει­το­νιές της Αθή­νας. Έχουν ήδη υπάρ­ξει σχε­τι­κές συ­να­ντή­σεις και γί­νο­νται προ­σπά­θειες για τα επό­με­να βή­μα­τα, ενώ ση­μα­ντι­κή ήταν η στιγ­μή της συ­γκέ­ντρω­σης στην πλ. Εθνι­κής Αντι­στά­σε­ως στις 29/8, την ώρα που συ­νε­δρί­α­ζε το δη­μο­τι­κό συμ­βού­λιο του Δήμου Αθη­ναί­ων. Η συ­γκε­κρι­μέ­νη, εκτός από το ότι υπήρ­ξε η μα­ζι­κό­τε­ρη αντί­στοι­χη εδώ και πολύ καιρό, συ­γκέ­ντρω­σε δίπλα δίπλα τα πανό από διά­φο­ρες γει­το­νιές (Δρα­κό­που­λο, Θη­σείο-Πε­τρά­λω­να-Κου­κά­κι, Σε­πό­λια-Κο­λω­νός- Ακ. Πλά­τω­να, Πα­τή­σια κλπ) αλλά και ρι­ζο­σπα­στι­κές αρι­στε­ρές αυ­το­διοι­κη­τι­κές κι­νή­σεις. Κάθε επό­με­νο βήμα σε αυτή την κα­τεύ­θυν­ση μπο­ρεί να λει­τουρ­γή­σει πολ­λα­πλα­σια­στι­κά. Με οι­κο­δό­μη­ση όσο το δυ­να­τόν πιο διευ­ρυ­μέ­νων με­τώ­πων και με συ­γκρό­τη­ση μιας μα­ζι­κής και ενω­τι­κής εναλ­λα­κτι­κής αφή­γη­σης, μπο­ρού­με και πρέ­πει να φτιά­ξου­με τους όρους για να κερ­δί­σου­με τις μάχες που ξε­δι­πλώ­νο­νται μπρο­στά μας.

rproject.gr