Εκπαίδευση, πανδημία και νεοφιλελεύθερος (αν)ορθολογισμός

«Χωρίς καθηγητές σε αίθουσες κλουβιά, αυτό δεν είναι μέτρα, είναι μια τρολιά»

Μόλις λίγες μέρες μετά το άνοιγ­μα των σχο­λεί­ων, το υπο­τι­θέ­με­νο σχέ­διο της κυ­βέρ­νη­σης απο­δει­κνύ­ε­ται φιά­σκο. Η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη σε κάθε της κί­νη­ση απο­κα­λύ­πτει τον βαθιά αντι­κοι­νω­νι­κό και εγκλη­μα­τι­κό χα­ρα­κτή­ρα της πο­λι­τι­κής της. Δεν τί­θε­ται ζή­τη­μα ανι­κα­νό­τη­τας ή έστω λαν­θα­σμέ­νου σχε­δια­σμού. Πρό­κει­ται για ζή­τη­μα προ­τε­ραιο­τή­των της κυ­βερ­νη­τι­κής πο­λι­τι­κής και συ­γκε­κρι­μέ­να για εξυ­πη­ρέ­τη­ση συ­γκε­κρι­μέ­νων συμ­φε­ρό­ντων στην κοι­νω­νία: η οι­κο­νο­μία και τα κέρδη πάνω από τις αν­θρώ­πι­νες ζωές με κάθε κό­στος. Και το κό­στος αυτό είναι πολύ βαρύ και βρι­σκό­μα­στε μόνο στην αρχή μιας προ­α­ναγ­γελ­θεί­σας κα­τα­στρο­φής.

Χρήστος Σταυρακάκης

Πα­νε­πι­στή­μιο

Και ενώ όλη η δη­μό­σια συ­ζή­τη­ση σωστά κι­νεί­ται γύρω από τη λει­τουρ­γία των σχο­λεί­ων, τα πα­νε­πι­στή­μια και η τρι­το­βάθ­μια εκ­παί­δευ­ση έχουν ει­σέλ­θει σε μία δυ­στο­πι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα χωρίς κα­νέ­να ενιαίο σχέ­διο από το Υπουρ­γείο για τη λει­τουρ­γία τους. Εξε­τα­στι­κές, μα­θή­μα­τα, ερ­γα­στή­ρια γί­νο­νται κατά το δο­κούν και σύμ­φω­να με την άποψη της εκά­στο­τε πρυ­τα­νι­κής αρχής. Το μόνο σί­γου­ρο είναι ότι δεν προ­βλέ­πε­ται να υπάρ­ξει καμία «κα­νο­νι­κή» λει­τουρ­γία των πα­νε­πι­στη­μί­ων ούτε τη φε­τι­νή ακα­δη­μαϊ­κή χρο­νιά. Με­γά­λος πρω­τα­γω­νι­στής θα είναι η τη­λεκ­παί­δευ­ση. Βέ­βαια, η κυ­βέρ­νη­ση απερ­γά­ζε­ται κι άλλες επι­θέ­σεις στο δη­μό­σιο και δω­ρε­άν χα­ρα­κτή­ρα της εκ­παί­δευ­σης και δεν έχου­με καμία αμ­φι­βο­λία ότι θα αξιο­ποι­ή­σει τα έρημα από φοι­τη­τές/τριες ιδρύ­μα­τα για να τις υλο­ποι­ή­σει.

Κυ­βερ­νη­τι­κό φιά­σκο

Στον πρώτο γύρο έξαρ­σης της παν­δη­μί­ας, η κυ­βέρ­νη­ση επέ­λε­ξε το κακήν κακώς κλεί­σι­μο των σχο­λεί­ων αλλά και των πα­νε­πι­στη­μί­ων, στα πλαί­σια του lockdown. Τότε, την όχι πολύ μα­κρι­νή Άνοι­ξη του 2020, τα σχο­λεία και οι μα­θη­τές/τριες απο­τε­λού­σαν «υγειο­νο­μι­κές βόμ­βες», σή­με­ρα από ό,τι φαί­νε­ται όχι. Αλλά η κυ­βέρ­νη­ση είχε «σχέ­διο»: μά­σκες σε ακα­τάλ­λη­λα με­γέ­θη, αύ­ξη­ση των μα­θη­τών/τριών ανά τάξη (σε μία πε­ρί­ο­δο μου η τή­ρη­ση των απο­στά­σε­ων ει­δι­κά σε κλει­στούς χώ­ρους είναι από τα πιο ση­μα­ντι­κά μέτρα προ­στα­σί­ας), ατο­μι­κό πα­γου­ρί­νο. Στο ίδιο πολύ καλά με­λε­τη­μέ­νο «σχέ­διο» συ­μπε­ρι­λαμ­βά­νε­ται η κα­θυ­στέ­ρη­ση σύ­να­ψης συμ­βά­σε­ων με κα­θα­ρί­στριες, η μη απο­λύ­μαν­ση με τον ορθό ια­τρι­κά τρόπο των σχο­λι­κών κτι­ρί­ων, η μη διε­νέρ­γεια τεστ σε μα­θη­τές/τριες και εκ­παι­δευ­τι­κούς. Επι­πλέ­ον, σύμ­φω­να με τη ΔΟΕ τα κενά εκ­παι­δευ­τι­κών στην πρω­το­βάθ­μια εκ­παί­δευ­ση είναι 8000 ενώ σύμ­φω­να με την ΟΛΜΕ τα κενά στη δευ­τε­ρο­βάθ­μια εκ­παί­δευ­ση αγ­γί­ζουν το 20% του συ­νό­λου των θέ­σε­ων, χωρίς να είναι γνω­στός ο ακρι­βής αριθ­μός.

Στις 22 Σε­πτεμ­βρί­ου, μόλις την έβδο­μη ημέρα λει­τουρ­γί­ας των σχο­λεί­ων, 59 σχο­λεία και τμή­μα­τα είναι κλει­στά λόγω επι­βε­βαιω­μέ­νων κρου­σμά­των ενώ τα σχε­τι­κά ρε­πορ­τάζ συ­γκλί­νουν στην εκτί­μη­ση ότι η λίστα θα με­γα­λώ­νει διαρ­κώς. Το απο­τέ­λε­σμα θα είναι, μέσα σε εξαι­ρε­τι­κά μικρό χρο­νι­κό διά­στη­μα, να έχουν κλεί­σει πολ­λές εκα­το­ντά­δες σχο­λεία. Υπο­θέ­του­με ότι αυτό το «κλεί­σι­μο» των σχο­λεί­ων είναι κομ­μά­τι του «σχε­δια­σμέ­νου ανοίγ­μα­τός» τους από την κυ­βέρ­νη­ση και την Κε­ρα­μέ­ως (;). Την ίδια στιγ­μή ερ­γα­ζό­με­νοι/ες που τα παι­διά τους είναι σε κά­ποιο από τα πα­ρα­πά­νω σχο­λεία ανα­γκά­ζο­νται να πη­γαί­νουν κα­νο­νι­κά στη δου­λειά τους, χωρίς να γί­νο­νται τεστ (παρά μόνο εάν οι ίδιοι/ες έχουν να το πλη­ρώ­σουν) ούτε δι­καιού­νται άδεια ει­δι­κού σκο­πού.

Ο δρό­μος που ακο­λού­θη­σε η κυ­βέρ­νη­ση μπο­ρεί να ερ­μη­νευ­τεί μόνο ως προ­με­λε­τη­μέ­νο έγκλη­μα ενά­ντια στη δη­μό­σια υγεία. Εδώ και μήνες οι διά­φο­ροι πα­πα­γά­λοι της κυ­βέρ­νη­σης υπο­στη­ρί­ζουν ότι έχει ενι­σχυ­θεί (και μά­λι­στα γεν­ναία) τόσο η δη­μό­σια παι­δεία όσο και η δη­μό­σια υγεία. Ωστό­σο, εκ­παι­δευ­τι­κοί, μα­θη­τές και για­τροί δια­φω­νούν, προ­σπα­θώ­ντας να απο­κα­λύ­ψουν τα ψέ­μα­τα της κυ­βέρ­νη­σης. Αντί να ακού­σει όμως η κυ­βέρ­νη­ση, έχει επι­λέ­ξει μία αυ­ταρ­χι­κή και υπε­ρο­πτι­κή αντι­με­τώ­πι­ση, ενώ ταυ­τό­χρο­να ρί­χνει όλο το βάρος στην ατο­μι­κή ευ­θύ­νη στην προ­σπά­θειά της να κρύ­ψει τις δικές της ευ­θύ­νες.

«Δώστε λεφτά για υγεία και παι­δεία, αυτά μας προ­στα­τεύ­ουν από την παν­δη­μία»

Η κο­ροϊ­δία αυτή είναι προ­κλη­τι­κή. Πόση ατο­μι­κή ευ­θύ­νη να αντέ­ξει κα­νείς όταν βλέ­πει τα νο­σο­κο­μεία να στε­νά­ζουν, τα σχο­λεία να αδυ­να­τούν να λει­τουρ­γή­σουν αλλά να δί­νο­νται αυτά τα δυ­σθε­ώ­ρη­τα χρη­μα­τι­κά ποσά σε όπλα και αφε­ντι­κά; Πόσο μπο­ρεί να γί­νε­ται ανε­κτό το τζο­γά­ρι­σμα της αν­θρώ­πι­νης ζωής για χάρη των κερ­δών;

Πριν το άνοιγ­μα των σχο­λεί­ων εκ­παι­δευ­τι­κοί και μα­θη­τές/τριες προει­δο­ποιού­σαν και διεκ­δι­κού­σαν: πε­ρισ­σό­τε­ρες προ­σλή­ψεις εκ­παι­δευ­τι­κών και μό­νι­μου προ­σω­πι­κού κα­θα­ριό­τη­τας, μέχρι 15 μα­θη­τές ανά τμήμα, δω­ρε­άν μά­σκες και τεστ σε προ­σω­πι­κό και παι­διά. Η κυ­βέρ­νη­ση κατά την προ­σφι­λή της τα­κτι­κή πε­ρι­φρό­νη­σε ή/και αγνό­η­σε αυτές τις κι­νη­το­ποι­ή­σεις. Γι’ αυτό σή­με­ρα βρί­σκει απέ­να­ντι της τους μα­θη­τές και τις μα­θή­τριες.

Σε εκα­το­ντά­δες σχο­λεία, με τα πε­ρισ­σό­τε­ρα να βρί­σκο­νται σε Αθήνα, Θεσ­σα­λο­νί­κη και Πάτρα, οι μα­θη­τές και οι μα­θή­τριες έχουν προ­χω­ρή­σει σε κα­τα­λή­ψεις. Βα­σι­κή απαί­τη­ση είναι η ύπαρ­ξη ου­σια­στι­κών μέ­τρων προ­στα­σί­ας, προ­σλή­ψεις και μέχρι 15 άτομα σε κάθε τμήμα. Οι μα­θη­τές και οι μα­θή­τριες δε δια­μαρ­τύ­ρο­νται για την υπο­χρε­ω­τι­κή χρήση μά­σκας όπως επι­χει­ρούν να πα­ρου­σιά­σουν διά­φο­ροι «δη­μο­σιο­γρά­φοι», παίρ­νο­ντας τις κα­τάλ­λη­λες απα­ντή­σεις από τους ίδιους τους μα­θη­τές και μά­λι­στα στον τη­λε­ο­πτι­κό αέρα. Η προ­σπά­θεια συ­κο­φά­ντη­σης και ταύ­τι­σης όσων αγω­νί­ζο­νται για την προ­στα­σία της δη­μό­σιας υγεί­ας με συ­νο­μω­σιο­λό­γους αρ­νη­τές του ιού και της χρή­σης μά­σκας δε θα πε­ρά­σει.

Οι μα­θη­τι­κές κα­τα­λή­ψεις διεκ­δι­κούν το δι­καί­ω­μα σε μία ασφα­λή και αξιο­πρε­πή εκ­παι­δευ­τι­κή δια­δι­κα­σία χωρίς να μπαί­νουν σε ρίσκο οι ζωές οι δικές τους και των οι­κο­γε­νειών τους. Δυ­στυ­χώς για με­ρι­κούς, αυτή η ει­κό­να δεν ται­ριά­ζει με το προ­φίλ της ανεύ­θυ­νης νε­ο­λαί­ας που «συ­νω­στί­ζε­ται» σε πλα­τεί­ες και δια­σπεί­ρει τον ιό.

Ο μόνος τρό­πος να λει­τουρ­γή­σουν τα σχο­λεία, με ασφά­λεια για μα­θη­τές/τριες και εκ­παι­δευ­τι­κούς, είναι να γί­νουν απο­δε­κτά τώρα τα αι­τή­μα­τά τους. Αυτό ακρι­βώς διεκ­δι­κούν και οι μα­θη­τι­κές κα­τα­λή­ψεις. Όταν αγνο­ούν και συ­κο­φα­ντούν τους/ις μα­θη­τές/τριες, ο αγώ­νας, η κα­τά­λη­ψη, η διεκ­δί­κη­ση είναι ο μόνος δρό­μος υπε­ρά­σπι­σης ενός σχο­λεί­ου που δε θα παί­ζει κο­ρό­να γράμ­μα­τα με τις ζωές μα­θη­τών/τριών και εκ­παι­δευ­τι­κών.

Ο αγώ­νας των μα­θη­τών δεν αφορά μόνο τα σχο­λεία. Είναι άλλη μία ψη­φί­δα στον αγώνα υπε­ρά­σπι­σης της δη­μό­σιας υγεί­ας συ­νο­λι­κά, της μόνης ασπί­δας που έχου­με ως κοι­νω­νία απέ­να­ντι στην παν­δη­μία. Για αυτό και είναι ανα­γκαία η συ­μπό­ρευ­ση με εκ­παι­δευ­τι­κούς, γο­νείς, υγειο­νο­μι­κούς. Τώρα, πριν να είναι αργά.

rproject.gr/