Το ΚΚΕ και οι μαζικές απαντήσεις στα «ψευτοδιλήμματα»

Σε αυτή την από­φα­ση, υπάρ­χουν ασφα­λώς κά­ποιες εκτι­μή­σεις σω­στές και συ­μπε­ρά­σμα­τα επι­βε­βαιω­μέ­να. Όπως ότι το κα­πι­τα­λι­στι­κό σύ­στη­μα, διε­θνώς, βα­δί­ζει προς μια επι­δεί­νω­ση της κρί­σης και ότι δεν πρέ­πει να υπάρ­χει καμιά αμ­φι­βο­λία ότι αυτό θα συν­δυα­στεί με μια με­γά­λη έντα­ση της επι­θε­τι­κό­τη­τας του κε­φα­λαί­ου ενά­ντια στην ερ­γα­τι­κή τάξη και τις λαϊ­κές μάζες σε όλους τους το­μείς της κοι­νω­νι­κής και πο­λι­τι­κής ζωής. Επί­σης σωστά εντο­πί­ζε­ται η στενή σχέση ανά­με­σα σε αυτήν την οι­κο­νο­μι­κή/κοι­νω­νι­κή προ­ο­πτι­κή με τη σφο­δρή επί­θε­ση στα δη­μο­κρα­τι­κά δι­καιώ­μα­τα των από κάτω, με τις πο­λι­τι­κές «ενί­σχυ­σης του κρά­τους» ως ενί­σχυ­σης των κα­τα­σταλ­τι­κών μη­χα­νι­σμών του, ταυ­τό­χρο­να με την εγκα­τά­λει­ψη/υπο­βάθ­μι­ση όλων των λει­τουρ­γιών «κοι­νω­νι­κής προ­στα­σί­ας» στην εκ­παί­δευ­ση, στην πε­ρί­θαλ­ψη, στην προ­στα­σία από «φυ­σι­κές» κα­τα­στρο­φές κ.ο.κ.

Μαρία Μπόλαρη

Έχει πο­λι­τι­κή ση­μα­σία η ακρι­βής δια­πί­στω­ση για το ποιο ση­μείο βρι­σκό­μα­στε μέσα σε αυτή την πο­ρεία. Η ΚΕ του ΚΚΕ δια­πι­στώ­νει ότι «εντεί­νε­ται η εκ­με­τάλ­λευ­ση της ερ­γα­τι­κής τάξης και με­γα­λώ­νει η από­λυ­τη και σχε­τι­κή εξά­πλω­σή της» και προει­δο­ποιεί ότι αυτή η κα­τά­στα­ση θα επι­δει­νω­θεί μέσα στις προ­ο­πτι­κές «της οι­κο­νο­μι­κής επι­βρά­δυν­σης και της πο­ρεί­ας προς την ύφεση». Αυτή η δια­πί­στω­ση επι­βά­λει μια αυ­το­κρι­τι­κή αντι­με­τώ­πι­ση της μέχρι σή­με­ρα δρά­σης όλων μας, αφού αυτή δεν κα­τόρ­θω­σε να απο­τρέ­ψει την έντα­ση της εκ­με­τάλ­λευ­σης των ερ­γα­τών, ακόμα και την εξα­θλί­ω­ση τμη­μά­των της τάξης μας. Καμιά δύ­να­μη της ερ­γα­τι­κής-μαρ­ξι­στι­κής Αρι­στε­ράς δεν δι­καιού­ται σή­με­ρα να χρη­σι­μο­ποιεί τό­νους αυ­τα­ρέ­σκειας (που ως γνω­στόν είναι προ­θά­λα­μος για προ­γραμ­μα­τι­σμούς αυ­τάρ­κειας και αυ­το­α­να­φο­ρι­κό­τη­τας…), πα­ρό­λο που οι με­γά­λες δια­φο­ρές στην ορ­γα­νω­τι­κή δύ­να­μη και στην πο­λι­τι­κή επιρ­ροή πα­ρα­μέ­νουν ένας ση­μα­ντι­κός πα­ρά­γο­ντας. Όμως στις με­γα­λύ­τε­ρες δυ­νά­μεις αντι­στοι­χούν με­γα­λύ­τε­ρες ευ­θύ­νες και αυτό το υπο­γραμ­μί­ζου­με όχι ως προς τα πε­πραγ­μέ­να στο πα­ρελ­θόν, αλλά κυ­ρί­ως ως προς τις προ­ο­πτι­κές και τα «φορ­τία» που θα κλη­θεί να ση­κώ­σει η κάθε δύ­να­μη της Αρι­στε­ράς στις μέρες που έρ­χο­νται.

Πο­λι­τι­κό άνοιγ­μα;

Τι απα­ντά η ΚΕ του ΚΚΕ σε αυτό το κρί­σι­μο ερώ­τη­μα; Δια­βά­ζου­με στον «Ρ» ότι πέρα από την έγκρι­ση «του βα­σι­κού κορ­μού των ψη­φο­δελ­τιών του κόμ­μα­τος» και το κά­λε­σμα προς «τα μέλη και τους φί­λους του ΚΚΕ και της ΚΝΕ σε συ­στρά­τευ­ση», η ΚΕ «επε­ξερ­γά­στη­κε βα­σι­κά ζη­τή­μα­τα που αφο­ρούν το πε­ριε­χό­με­νο του πο­λι­τι­κού ανοίγ­μα­τος μπρο­στά στις εκλο­γι­κές μάχες». Ταυ­τό­χρο­να υπο­γραμ­μί­ζει ότι το ΚΚΕ «δίνει όλες του τις δυ­νά­μεις για τη μα­ζι­κο­ποί­η­ση και εν­δυ­νά­μω­ση όλων των κρί­σι­μων με­τώ­πων πάλης για τη ζωή και το μέλ­λον του ερ­γα­ζό­με­νου λαού». Ασφα­λώς η έγκρι­ση των ψη­φο­δελ­τί­ων και το κά­λε­σμα προς τα μέλη για συ­στρά­τευ­ση είναι αυ­το­νό­η­τες, αλλά «εύ­κο­λες» απο­φά­σεις για ένα κόμμα. Τα άλλα δύο στοι­χεία που υπό­σχε­ται η ΚΕ του ΚΚΕ (πο­λι­τι­κό άνοιγ­μα, μα­ζι­κο­ποί­η­ση και εν­δυ­νά­μω­ση με­τώ­πων πάλης) είναι δυ­στυ­χώς πολύ ωραία για να τα πι­στέ­ψου­με ως αλη­θι­νά. Στην πο­ρεία μετά το τε­λευ­ταίο συ­νέ­δριό του, το ΚΚΕ προ­σω­ρι­νά δο­κί­μα­σε ένα κά­ποιο «πο­λι­τι­κό άνοιγ­μα», αλλά σύ­ντο­μα το ακύ­ρω­σε και το έβαλε στο ψυ­γείο. Ως προς τα μέ­τω­πα πάλης, είναι κοινό μυ­στι­κό ότι σε κα­νέ­να βα­σι­κό κοι­νω­νι­κό χώρο το ΚΚΕ δεν έχει κάνει την επι­λο­γή «με­τω­πι­κής» τα­κτι­κής με στόχο μια αυ­θε­ντι­κή κλι­μά­κω­ση της κοι­νω­νι­κής αντί­στα­σης. Στο τε­λευ­ταίο διά­στη­μα δυ­στυ­χώς εμ­φα­νί­ζο­νται πα­ρα­δείγ­μα­τα «στρο­φής» δυ­νά­με­ων του ΚΚΕ προς την τα­κτι­κή στραγ­γα­λι­σμού (με ορ­γα­νω­τι­κούς όρους) άλλων δυ­νά­με­ων της Αρι­στε­ράς, υπο­τι­μώ­ντας βά­ναυ­σα τις ανά­γκες ενο­ποί­η­σης της δρά­σης μπρο­στά στις δύ­σκο­λες προ­κλή­σεις.

Μια τέ­τοια πο­ρεία που δίνει την έμ­φα­ση στην αυ­τό­νο­μη πο­ρεία του κόμ­μα­τος δεν είναι αρ­κε­τή προ­στα­σία απέ­να­ντι σε πο­λι­τι­κά λάθη και μά­λι­στα ση­μα­ντι­κά. Οι αυ­στη­ρές δια­τυ­πώ­σεις της ΚΕ για την ενί­σχυ­ση των κα­τα­σταλ­τι­κών μη­χα­νι­σμών του κρά­τους, δεν εμπό­δι­σαν την Κοι­νο­βου­λευ­τι­κή Ομάδα του ΚΚΕ να ψη­φί­σει μαζί με τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και το ΠΑΣΟΚ υπέρ της προ­κλη­τι­κής από­φα­σης του Μη­τσο­τά­κη να ενι­σχύ­σει με 600 ευρώ τους αστυ­νο­μι­κούς, την ώρα που φλέ­γο­νταν από οργή οι κα­ταυ­λι­σμοί των Ρομά σε όλη τη χώρα. Οι αυ­στη­ρές δια­τυ­πώ­σεις της ΚΕ απέ­να­ντι στην πο­λι­τι­κή του ιμπε­ρια­λι­σμού στην πε­ριο­χή, δεν εμπο­δί­ζουν την επα­νά­λη­ψη της προει­δο­ποί­η­σης περί του κιν­δύ­νου ενός «οδυ­νη­ρού συμ­βι­βα­σμού για τα κυ­ριαρ­χι­κά δι­καιώ­μα­τα της χώρας». Την ώρα που ο δυ­τι­κός ιμπε­ρια­λι­σμός εξο­πλί­ζει «σαν αστα­κό» το ελ­λη­νι­κό κρά­τος, που η Αλε­ξαν­δρού­πο­λη και η Σούδα γί­νο­νται τα πιο πο­λύ­τι­μα στη­ρίγ­μα­τα του ΝΑΤΟ στην Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο, που έχουν υπο­γρα­φεί τα «σύμ­φω­να» με τη Γαλ­λία και τις ΗΠΑ αλλά και οι «άξο­νες» με το Ισ­ρα­ήλ και την Αί­γυ­πτο, τι εν­νο­εί το ΚΚΕ; Θε­ω­ρεί θε­τι­κή ή αρ­νη­τι­κή κι επι­κίν­δυ­νη την πο­λι­τι­κή μο­νο­με­ρούς επέ­κτα­σης των χω­ρι­κών υδά­των στην Κρήτη (όπου έχει πιά­σει ήδη στα­σί­δι η Exxon Mobil) και τη διαρ­κή στρα­τιω­τι­κο­ποί­η­ση των νη­σιών όπου το­πο­θε­τού­νται (να­τοϊ­κά) πυ­ραυ­λι­κά συ­στή­μα­τα με­γά­λης κα­τα­στρε­πτι­κής ικα­νό­τη­τας και ακτί­νας δρά­σης; Πόσο πει­στι­κή μπο­ρεί να είναι μια αντί­θε­ση στους εξο­πλι­σμούς, όταν ανα­γνω­ρί­ζει κα­νείς ως πραγ­μα­τι­κή μια απει­λή στα λε­γό­με­να «κυ­ριαρ­χι­κά δι­καιώ­μα­τα της χώρας»;

Ενιαίο Μέ­τω­πο

Η ΚΕ δη­λώ­νει ότι «η συμ­με­το­χή, στή­ρι­ξη ή ανοχή του ΚΚΕ σε μια αστι­κή κυ­βέρ­νη­ση δεν συ­νι­στά πραγ­μα­τι­κά πίεση για επί­λυ­ση λαϊ­κών προ­βλη­μά­των, αλλά το αντί­θε­το». Συ­ζη­τώ­ντας για αστι­κές κυ­βερ­νή­σεις, η θέση αυτή είναι απο­λύ­τως σωστή. Πα­ρε­μπι­πτό­ντως, βάζει κά­ποια ιδιαί­τε­ρα κα­θή­κο­ντα «ανα­θε­ώ­ρη­σης» της ιστο­ρί­ας του ΚΚΕ που συμ­με­τεί­χε σε αστι­κές κυ­βερ­νή­σεις, σε πε­ριό­δους που δεν υπήρ­χε καμιά αμ­φι­βο­λία για τον χα­ρα­κτή­ρα τους (κυ­βέρ­νη­ση «κά­θαρ­σης» το 1989, κυ­βέρ­νη­ση «εθνι­κής ανοι­κο­δό­μη­σης» του Γ. Πα­παν­δρέ­ου το 1945, μπλοκ «κοι­νο­βου­λευ­τι­κής πλειο­ψη­φί­ας» με τους Φι­λε­λεύ­θε­ρους το 1936 και το Σύμ­φω­νο Σο­φού­λη-Σκλά­βαι­να). Είναι όμως γνω­στό ότι το ζή­τη­μα της κυ­βερ­νη­τι­κής εξου­σί­ας μπο­ρεί να τεθεί μπρο­στά στην Αρι­στε­ρά σε συν­θή­κες που δεν είναι (ακόμα) ώριμη μια κοι­νω­νι­κή επα­νά­στα­ση και η λύση της ερ­γα­τι­κής εξου­σί­ας. Προς απά­ντη­ση η Τρίτη Διε­θνής στην εποχή του Λένιν επε­ξερ­γά­στη­κε την πο­λι­τι­κή των ερ­γα­το-αγρο­τι­κών κυ­βερ­νή­σε­ων ή κυ­βερ­νή­σε­ων των ερ­γα­τι­κών κομ­μά­των. Πρό­κει­ται για πο­λι­τι­κή που δεν είναι «πα­ντός και­ρού», αλλά συ­γκε­κρι­μέ­νων συν­θη­κών κοι­νω­νι­κής και πο­λι­τι­κής κρί­σης, ανό­δου των μα­ζι­κών αγώ­νων και αδιε­ξό­δων του συ­στή­μα­τος. Σή­με­ρα είναι απο­λύ­τως σαφές ότι δεν υπάρ­χουν τέ­τοιες συν­θή­κες. Ο Δ. Κου­τσού­μπας χα­ρα­κτή­ρι­σε την πρό­τα­ση για «προ­ο­δευ­τι­κή κυ­βέρ­νη­ση» των ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΠΑ­ΣΟΚ ως μούφα αλ­λα­γή και είχε απο­λύ­τως δίκιο. Όμως, όταν ένα κόμμα βρί­σκε­ται σε αυτήν τη θέση, να μην έχει θέση (και σωστά) πάνω στο ερώ­τη­μα της άμε­σης κυ­βερ­νη­τι­κής εξου­σί­ας, τότε η μόνη διέ­ξο­δος απέ­να­ντι στην πα­ρα­λυ­τι­κή πίεση των «ψευ­το­δι­λημ­μά­των» είναι μια γε­νι­κευ­μέ­νη εφαρ­μο­γή της τα­κτι­κής του Ενιαί­ου Με­τώ­που, με στόχο την υπε­ρά­σπι­ση και διεύ­ρυν­ση των ερ­γα­τι­κών/λαϊ­κών κα­τα­κτή­σε­ων μέσω της κλι­μά­κω­σης των αγώ­νων από τα κάτω.

Αν όμως αυτό επί­σης δεν ισχύ­ει στην πράξη, και δεν επι­βε­βαιώ­νε­ται στη ζω­ντα­νή εμπει­ρία ευ­ρύ­τε­ρων τμη­μά­των του κό­σμου, τότε τα «ψευ­το­δι­λήμ­μα­τα» παύ­ουν να είναι ψεύ­τι­κα και γί­νο­νται πιε­στι­κά. Το ΚΚΕ πέ­ρα­σε από αυτήν την πίεση στις εκλο­γές του 2012, όπου κα­τέ­γρα­ψε απώ­λειες. Δυ­στυ­χώς, η από­φα­ση της ΚΕ στην πράξη πε­ριο­ρί­ζε­ται στην έκ­κλη­ση για μια «εξόρ­μη­ση για την ενί­σχυ­ση του ΚΚΕ». Στις συ­γκε­κρι­μέ­νες συν­θή­κες αυτή η έκ­κλη­ση είναι κα­τώ­τε­ρης ευ­θύ­νης απ’ ό,τι αντι­στοι­χεί στις δυ­νά­μεις του ΚΚΕ. Και μια τέ­τοια επι­λο­γή απο­φυ­γής των ευ­θυ­νών που αντι­στοι­χούν, συ­νή­θως στις εκλο­γι­κές/πο­λι­τι­κές μάχες γί­νε­ται αντι­λη­πτή και λει­τουρ­γεί πε­ριο­ρι­στι­κά. Και αυτό δεν θα είναι θε­τι­κή εξέ­λι­ξη για μια καμιά δύ­να­μη που πα­λεύ­ει ει­λι­κρι­νά για τη σο­σια­λι­στι­κή απε­λευ­θέ­ρω­ση των ερ­γα­ζο­μέ­νων λαϊ­κών μαζών.

rproject.gr