Στις 23 Ιουνίου 2016 διεξήχθη στο Ηνωμένο Βασίλειο – ΗΒ δημοψήφισμα για την παραμονή ή έξοδό του από την Ευρωπαϊκή Ένωση – ΕΕ.
- του Κώστα Λαμπρόπουλου |
| red line
Από τα 46,425 εκατ. εγγεγραμμένων ψηφοφόρων το 2015 στο δημοψήφισμα συμμετείχαν εγκύρως 33,552 εκατ., δηλαδή το 72,2%. Από τους εγκύρως συμμετέχοντες, τα 17,410 εκατ. (51,9%)ψήφισαν υπέρ της εξόδου και τα 16,141 εκατ. (48,1%) υπέρ της παραμονής.
Το αποτέλεσμα αυτό ήταν αναπάντεχο, τουλάχιστον για την κοινή γνώμη, καθότι όλες οι δημοσιευμένες δημοσκοπήσεις προέβλεπαν την επικράτηση, έστω και οριακή, της παραμονής.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος αποκάλυψε το βαθύ διχασμό του Ηνωμένου Βασιλείου. Η Αγγλία και η Ουαλία ψήφισαν μαζικά υπέρ της εξόδου ενώ η Σκωτία και η Β. Ιρλανδία ψήφισαν μαζικά υπέρ της παραμονής. Στην Αγγλία, όμως, το Λονδίνο συντάχθηκε μαζικά υπέρ της παραμονής.
Επίσης, το δημοψήφισμα αποκάλυψε την οριζόντια διαίρεση των πολιτικών κομμάτων. Από τους 330 βουλευτές του Συντηρητικού Κόμματος οι 185 τάσσονται υπέρ της παραμονής και οι υπόλοιποι 145 υπέρ της εξόδου. Από τους 230 βουλευτές του Εργατικού Κόμματος οι 172 κατηγόρησαν ευθέως τον ηγέτη τουCorbyn για ανεπαρκή υποστήριξη, βλέπε προσχηματική, της παραμονής και ζητούν αλλαγή ηγεσίας.
Η δε σκωτική κυβέρνηση (Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας) ξαναθέτει το θέμα της ανεξαρτητοποίησης της Σκωτίας από το ΗΒ[i] προκειμένου να παραμείνει αυτοτελώς στην ΕΕ (και να μπει προφανώς στην ευρωζώνη).
Ο ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος Cameron παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία ισχυριζόμενος ορθά ότι ως υποστηρικτής της παραμονής δεν είναι σε θέση να είναιο επικεφαλήςτης εξόδου[ii].
Η (μεταβατική[iii]) διάδοχός του May ήταν ανέκαθεν υποστηρίκτρια της εξόδου αλλά στο δημοψήφισμα υποστήριξε την παραμονή και μετά ανέλαβε να πρωθυπουργεύσει στην έξοδο(!;). Προφανώς, η κα Mayείναι περισσότερο objectiveorientedαπό τον κ. Cameron.
Οι δε δύο ηγέτες του κινήματος υπέρ της εξόδου, οι Farage και Johnson, αντάμειψαν τους εαυτούς τους για την απρόσμενη νίκη τους στο δημοψήφισμα με τις παραιτήσεις τους από τα αξιώματά τους (!;).
Η νέα, ωστόσο, (μεταβατική) πρωθυπουργός διόρισε τον Johnson Υπουργό Εξωτερικών στην κυβέρνησή της (!;). Με το φλεγματικό χιούμορ τους οι Βρετανοί ζήτησαν αμέσως προκαταβολικά συγνώμη από ολόκληρη την υφήλιο για το νέο τους Υπουργό επί των Εξωτερικών!
Στις αρμοδιότητες του Johnsonδεν συμπεριλαμβάνεται η διαπραγματευτική διαχείριση της εξόδου από την ΕΕ. Αυτή ανατέθηκε επί τούτου στον Davis ο οποίος διορίστηκε Υπουργός Εξόδου από την ΕΕ, μια adhocνέα (και επίσης μεταβατική) υπουργική αρμοδιότητα.
Με λίγα λόγια, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος άνοιξε τον ασκό του Αιόλου επί του Ηνωμένου Βασιλείου.
Το απίθανο μπέρδεμα με την όλη κατάσταση βρίσκεται στο ότι το μεν δημοψήφισμα συνταγματικά έχει συμβουλευτικό και όχι δεσμευτικό χαρακτήρα∙ το δε συνταγματικά ανώτατο όργανο εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας είναι το Κοινοβούλιο.
Πως αναμένει κανείς από ένα Κοινοβούλιο στο οποίο πλειοψηφούν κατά 2/3 οι υποστηρικτές της παραμονής να ψηφίσει υπέρ της εξόδου;
Η λύση προφανώς είναι η διενέργεια πρόωρων εκλογών προκειμένου η σύνθεση του κοινοβουλίου να αντιστοιχηθεί πλήρως με τη μεταψηφισματική διάθεση και άποψη του εκλογικού σώματος.
Η διενέργεια εκλογών ανά πενταετία αποτελεί συνταγματική ρύθμιση. Η παράκαμψή της[iv] προϋποθέτει την υπερψήφιση πρότασης μομφής κατά της υφιστάμενης κυβέρνησης του Συντηρητικού Κόμματος. Δηλαδή, οι βουλευτές του Συντηρητικού Κόμματος καλούνται να ρίξουν τη δικιά τους κυβέρνηση, πράγμα μάλλον πρωτοφανές για τα πολιτικά πράγματα της Γηραιάς Αλβιώνος. Πάντως, το προφίλ της νέας πρωθυπουργού και ο μονοπρόσωπος τρόπος ανάληψης του πρωθυπουργικού αξιώματος φαίνεται να συνάδει με μία παρόμοια αναλώσιμη αποστολή.
Στην προοπτική των πρόωρων εκλογών οι φανατικοί υπέρμαχοι της παραμονής τόσο στο Συντηρητικό όσο και το Εργατικό Κόμμα σχεδιάσουν / σκέπτονται να συμπράξουν σε ένα νέο Κεντρώο Κόμμα.
Εάν το σχέδιο ευοδωθεί, τότε θα μιλάμε για τεκτονική ανατροπή του δικομματικού πολιτικού τοπίου στο ΗΒ. Στην υφιστάμενη ευρωπαϊκή κάθετη τομή «αριστερά / δεξιά» προστίθεται και η υπερατλαντική οριζόντια τομή «ομοσπονδιακός /αντι-ομοσπονδιακός». Το κομματικό σύστημα θα γίνει βασικά τετραμελές (με μεταβλητά διαχρονικά όρια αλλά και -ανά περίπτωση- εθνικιστικές συμφύσεις). Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ στην Ελλάδα είναι ο προπομπός του μέλλοντος που ήδη ξετυλίγεται στην ευρωπαϊκή ήπειρο.
[i] Υπενθυμίζεται ότι στις 18 Σεπτεμβρίου 2014 διεξήχθη στη Σκωτία δημοψήφισμα για την παραμονή ή έξοδό της από το ΗΒ. Το 55% των συμμετεχόντων ψήφισε υπέρ της παραμονής.
[ii]Η σύγκριση με την στάση του κου Τσίπρα μάλλον είναι αναπόφευκτη…
[iii]Καθότι ανέλαβε το αξίωμα επειδή κανένα άλλο σημαντικό στέλεχος του Συντηρητικού Κόμματος δεν εμφανίστηκε για να το διεκδικήσει.
[iv]Από το σημείο αυτό και μετά, η όλη υπόθεση θυμίζει πολύ Ελλάδα…