Λένε ότι… το Κυπριακό είναι πρόβλημα εισβολής και κατοχής

Είναι εξαιρετικά διαδεδομένη (και στην Αριστερά) η άποψη πως το Κυπριακό ζήτημα ξεκίνησε το 1974 με την τουρκική εισβολή του «Αττίλα». Ξεχνούν όμως ότι η διχοτόμηση του νησιού συνέβη δέκα χρόνια νωρίτερα.

Οι δυο κοι­νό­τη­τες, ελ­λη­νο­κυ­πρια­κή (ε/κ) και τουρ­κο­κυ­πρια­κή (τ/κ), συ­νυ­πήρ­χαν αρ­μο­νι­κά από τον 16ο αιώνα, με πολλά μει­κτά χωριά, με κοι­νές αγρο­τι­κές εξε­γέρ­σεις, με ανά­μι­ξη θρη­σκευ­τι­κών εθί­μων κ.λπ. Αυτή η κα­τά­στα­ση άλ­λα­ξε στα­δια­κά με τις εθνι­κι­στι­κές αντι­πα­ρα­θέ­σεις στον 20ό αιώνα. Οι εθνι­κι­σμοί εν μέρει ει­σά­γο­νταν από Ελ­λά­δα και Τουρ­κία, εν μέρει πή­γα­ζαν από την ε/κ αστι­κή τάξη που θε­ω­ρού­σε πως η «Ένωση με την Ελ­λά­δα» θα απέ­φε­ρε τα με­γα­λύ­τε­ρα οφέλη, μετά την απε­λευ­θέ­ρω­ση από την αγ­γλι­κή κα­το­χή.

 

Για την άνοδο των εθνι­κι­σμών δεν έφτα­ναν μόνο η προ­πα­γάν­δα και η εκ­παί­δευ­ση. Απα­ραί­τη­τη για το δι­χα­σμό των κοι­νο­τή­των ήταν η χρήση τρο­μο­κρα­τί­ας ενα­ντί­ον των Τ/Κ και όσων ήθε­λαν τη συμ­βί­ω­ση. Σε αυτό το πλαί­σιο βίας και προ­πα­γάν­δας εντάσ­σο­νται οι αι­μα­τη­ρές συ­μπλο­κές του 1958, με τους 107 φό­νους. Όπως και το ότι ανά­με­σα στα 600 πε­ρί­που θύ­μα­τα της «αντια­ποι­κια­κής» αλλά σο­βι­νι­στι­κής ΕΟΚΑ βρί­σκο­νταν πολ­λοί Τ/Κ, ενώ το ένα τρίτο ήταν Ε/Κ και αρι­στε­ροί.

 

Ο βρε­τα­νι­κός ιμπε­ρια­λι­σμός εν­θάρ­ρυ­νε το δι­χα­σμό. Από τη μία διό­ρι­ζε πε­ρισ­σό­τε­ρους Τ/Κ στην αστυ­νο­μία κι από την άλλη, μέσω του εκλο­γι­κού νόμου, άφηνε σχε­δόν όλα τα πόστα της αυ­το­διοί­κη­σης στους Ε/Κ.

 

Όταν το 1960 η Κύ­προς τε­λι­κά θα ανε­ξαρ­τη­το­ποι­η­θεί, η ε/κ αστι­κή τάξη επι­κε­ντρώ­νε­ται στην εκ­με­τάλ­λευ­ση και κα­τα­στο­λή των Τ/Κ. Το 1962 οι Τ/Κ είχαν κατά κε­φα­λήν ει­σό­δη­μα 3,5 φορές μι­κρό­τε­ρο από των Ε/Κ.

Ο πρό­ε­δρος «όλων των Κυ­πρί­ων» Μα­κά­ριος Γ’ εξα­κο­λου­θεί να ανα­φέ­ρε­ται δη­μό­σια στην «Ένωση»! Τον κρα­τι­κό μη­χα­νι­σμό στε­λε­χώ­νουν κυ­ρί­ως Ε/Κ εθνι­κι­στές, οπότε η εθνι­κι­στι­κή βία γί­νε­ται κρα­τι­κή πο­λι­τι­κή. Από το 1961 σκορ­πούν τον τρόμο πα­ρα­στρα­τιω­τι­κές ομά­δες, με αρ­χη­γούς όπως ο υπουρ­γός Εσω­τε­ρι­κών (!) Γιωρ­κά­τζης και ο Νίκος Σαμ­ψών, ο πρα­ξι­κο­πη­μα­τί­ας του ’74. Το Νο­έμ­βρη του 1963 ο Μα­κά­ριος κα­τα­θέ­τει τα «13 ση­μεία» με τα οποία ακυ­ρώ­νει την ουσία του Συ­ντάγ­μα­τος, δη­λα­δή τις εγ­γυ­ή­σεις ασφα­λεί­ας για τους Τ/Κ (πε­ριο­ρι­σμέ­νο δι­καί­ω­μα βέτο, αυ­ξη­μέ­νη εκ­προ­σώ­πη­ση στη δη­μό­σια διοί­κη­ση κ.ά.). Οι Τ/Κ δεν δέ­χο­νται την αλ­λα­γή του Συ­ντάγ­μα­τος και απο­χω­ρούν από τον κρα­τι­κό μη­χα­νι­σμό, που γί­νε­ται στο εξής απο­κλει­στι­κά ελ­λη­νο­κυ­πρια­κός!

Αμέ­σως το ε/κ πα­ρα­κρά­τος και η αστυ­νο­μία ξε­κι­νούν όργιο απα­γω­γών και φόνων με σκοπό την εκ­δί­ω­ξη των Τ/Κ. Εκεί­νοι αντι­στέ­κο­νται και οι δικές τους εθνι­κι­στι­κές ορ­γα­νώ­σεις, όπως η TMT, κερ­δί­ζουν πο­λι­τι­κά. Σκο­τώ­νο­νται σε έναν μήνα κάπου 1000 Τ/Κ και 200 Ε/Κ. Μετά τις αι­μα­τη­ρές συ­γκρού­σεις του ’63, οι Τ/Κ πε­ριο­ρί­ζο­νται στους «θυ­λά­κους», πε­ριο­χές που κα­τα­λαμ­βά­νουν μόλις το 3% του κυ­πρια­κού εδά­φους, όπου στε­ρού­νται ακόμα και τα βα­σι­κά αγαθά (με­τα­κι­νή­σεις, ρεύμα, νερό, τη­λέ­φω­νο, τρό­φι­μα). Πρό­κει­ται για ένα άτυπο απαρτ­χάιντ. Αυτή είναι η πρώτη γε­ω­γρα­φι­κή και θε­σμι­κή δι­χο­τό­μη­ση της Κύ­πρου, με τους Τ/Κ πρώ­τους πρό­σφυ­γες!

 

Τότε είναι που απο­στέλ­λο­νται στο νησί «ει­ρη­νευ­τι­κές δυ­νά­μεις» από την Ελ­λά­δα, την Τουρ­κία και τον ΟΗΕ. Και που ο στρα­τη­γός Γιανγκ χα­ράσ­σει με πρά­σι­νο τη γραμ­μή της Λευ­κω­σί­ας. Σε έξι μήνες αι­μα­το­χυ­σιών, 96 μει­κτά χωριά εγκα­τα­λεί­φθη­καν από τους Τ/Κ κα­τοί­κους τους και 12 από Ε/Κ. Ως τον Αύ­γου­στο του 1964, κάπου 25.000 Τ/Κ είχαν ξε­ρι­ζω­θεί. Ένο­πλες τ/κ ομά­δες κατά και­ρούς θα προ­σπα­θούν να επε­κτεί­νουν τους θυ­λά­κους, δί­νο­ντας καλές αφορ­μές σε ακόμη χει­ρό­τε­ρα «αντί­ποι­να».

Οι αμε­ρι­κά­νι­κες πα­ρεμ­βά­σεις δυ­σα­ρε­στού­σαν και τις δυο πλευ­ρές και τις εξω­θού­σαν να σκλη­ραί­νουν τη στάση τους. Οι Ε/Κ άρ­χο­ντες δεν επι­διώ­κουν πλέον την Ένωση, πι­στεύ­ο­ντας πως μπο­ρούν να δια­τη­ρή­σουν μο­νο­πω­λια­κή κυ­ριαρ­χία σε όλο το νησί. Είχαν άλ­λω­στε πε­τύ­χει δι­ψή­φια πο­σο­στά «ανά­πτυ­ξης» και οι Ε/Κ εφο­πλι­στές κα­τα­λάμ­βα­ναν την τέ­ταρ­τη θέση στη Με­σό­γειο.

 

Στο Κυ­πρια­κό την τι­μη­τι­κή τους έχουν οι ελ­λη­νι­κές επεμ­βά­σεις. Δεν ξε­κί­νη­σαν με το πρα­ξι­κό­πη­μα της ΕΛΔΥΚ το ’74. Το 1955, το ελ­λη­νι­κό κρά­τος θα στεί­λει στην Κύπρο ως πρά­κτο­ρά του το συ­νερ­γά­τη των ναζί και έπει­τα των Βρε­τα­νών, Γρίβα, για να ιδρύ­σει την ΕΟΚΑ. Το ’64 ο Γ. Πα­παν­δρέ­ου απο­δέ­χε­ται τη δι­χο­τό­μη­ση του σχε­δί­ου Άτσε­σον, προ­κει­μέ­νου να προ­σαρ­τή­σει η Ελ­λά­δα το με­γα­λύ­τε­ρο κομ­μά­τι και η Τουρ­κία μόλις το 5,5%. Την ίδια χρο­νιά απο­στέλ­λει στην Κύπρο, μυ­στι­κά, πάνω από 10.000 Έλ­λη­νες στρα­τιώ­τες, για να επι­βά­λει στον Μα­κά­ριο τα ελ­λη­νι­κά επε­κτα­τι­κά σχέ­δια. Ταυ­τό­χρο­να, διο­ρί­ζει τον Γρίβα διοι­κη­τή τόσο της ΕΛΔΥΚ όσο και της Εθνι­κής Φρου­ράς. Η χού­ντα του Πα­πα­δό­που­λου, με προ­γε­φύ­ρω­μα το «ενω­τι­κό» ακρο­δε­ξιό πα­ρα­κρά­τος που και ο Μα­κά­ριος χρη­σι­μο­ποιού­σε κατά των Τ/Κ τα προη­γού­με­να χρό­νια, απλά κλι­μά­κω­σε αυτήν την πο­λι­τι­κή όλων των πε­ρα­σμέ­νων κυ­βερ­νή­σε­ων, με την ίδρυ­ση της τρο­μο­κρα­τι­κής ΕΟΚΑ Β’ το ’71, υπό τον Γρίβα. Αυτή ορ­γά­νω­σε δύο από­πει­ρες πρα­ξι­κο­πή­μα­τος και δο­λο­φο­νί­ας εις βάρος τού πρώην σύμ­μα­χου Μα­κά­ριου. Το πρα­ξι­κό­πη­μα θα πε­τύ­χει τε­λι­κά τον Ιούλη του ’74, υπό τη διεύ­θυν­ση της ελ­λη­νι­κής χού­ντας. Ο Μα­κά­ριος θα κα­ταγ­γεί­λει στον ΟΗΕ την «ελ­λη­νι­κή ει­σβο­λή»! Η τουρ­κι­κή ει­σβο­λή είχε ως πρό­σχη­μα ότι απο­τε­λού­σε απά­ντη­ση στην ελ­λη­νι­κή, πέντε μέρες μετά. Ήταν το επι­στέ­γα­σμα μιας πο­λι­τι­κής δε­κα­ε­τιών, που αντί να ενώ­νει τον πλη­θυ­σμό σε τα­ξι­κή βάση, φρό­ντι­ζε να τον διαι­ρεί με βάση τα εθνι­κι­στι­κά σχέ­δια.

rproject.gr