Συντάκτης:
Peter Schaber*
Ο Τζεμίλ Μπαγίκ είναι ιδρυτικό μέλος του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν, του γνωστού μας PΚΚ.
Το 1976 συμμετείχε στον στενό κύκλο γύρω από τον ηγέτη των Κούρδων Αμπντουλάχ Οτσαλάν.
Εκτοτε έχει σημαντικές λειτουργίες στο κουρδικό απελευθερωτικό κίνημα.
Σήμερα είναι, μαζί με την Μπέζε Χοζάτ, γραμματέας της Ενωσης των Κουρδικών Κοινοτήτων (KCK), στην οποία συμμετέχει και το PKK.
◼ Παρά τα όσα λέει ο Ερντογάν, ισχυρίζεστε πως η τουρκική κυβέρνηση προσπαθεί να εμφανιστεί ως σταθερή δίχως να είναι. Γιατί δεν είναι και πώς μπορεί να ηττηθεί;
Τη χρονιά που πέρασε η τουρκική κυβέρνηση αμόλησε όλο της τον κατασταλτικό μηχανισμό (αστυνομία και στρατό) εναντίον των πόλεων όπου ο κουρδικός λαός είναι καλά οργανωμένος.
Στις πόλεις αυτές ζουν τα κομμάτια του λαού με την υψηλότερη αυτοπεποίθηση και οργάνωση.
Οι επιθέσεις αυτές έγιναν γιατί το τουρκικό κράτος είδε πως οι Κούρδοι κέρδιζαν έδαφος τόσο στη Μέση Ανατολή όσο και στο Μπακούρ (Νοτιοανατολική Τουρκία). Η δυναμική αυτή έπρεπε να ανακοπεί.
Στις επιθέσεις τους ισοπέδωσαν δέκα κουρδικές πόλεις. Ετσι απέδειξαν ταυτόχρονα πως έχουν πολιτικά χρεοκοπήσει στο Κουρδιστάν.
Η κυβέρνηση ΑΚP είχε αποδυναμωθεί στο εσωτερικό της, όπου υπήρχαν μεγάλες συγκρούσεις.
Οπότε προσέγγισε όλες τις σοβινιστικές, φασιστικές και εθνικιστικές δυνάμεις για να τις ενώσει στη βάση της εχθρότητάς τους εναντίον των Κούρδων ώστε να τις έχει με το μέρος της, για να ξανακερδίσει την παλιά της δύναμη.
Εκμεταλλεύτηκε και το πραξικόπημα ως μια αφορμή για την άμυνά της και έβαλε την εχθρότητα απέναντι στους Κούρδους σε άλλο επίπεδο.
Μόνο με το να μιλά κανείς για ειρήνη και τερματισμό τον εχθροπραξιών δεν μπορεί να αποτρέψει τους σκοτωμούς.
Το ΑΚP βλέπει την επιβίωσή του μέσα από τον θάνατο των Κούρδων. Αυτοί πάλι μιλούν για ανεξαρτησία και πόλεμο για τη δική τους επιβίωση.
Εάν οι δημοκρατικές δυνάμεις και οι Κούρδοι, εσωτερικά και στο εξωτερικό, δράσουν από κοινού, η κυβέρνηση του ΑΚP θα νικηθεί, αυτό μπορούμε να το πούμε με σιγουριά.
◼ Πιστεύετε πως το αντάρτικο θα συνεχίσει την ίδια στρατηγική; Να βάλλει κατά αστυνομικών τμημάτων και στρατοπέδων;
Οταν το τουρκικό κράτος επιτέθηκε στις πόλεις με άρματα μάχης, πυροβολικό, ελικόπτερα και άλλο βαρύ οπλισμό για να τις ισοπεδώσει μαζί με τον πληθυσμό τους, ήταν αναγκαίο να βρεθεί μέθοδος για τη συνέχιση της αντίστασης.
Οι αντάρτικες δράσεις σίγουρα θα συνεχιστούν ποικιλοτρόπως. Θα υπάρξουν επιθέσεις σε δομές και οχήματα, καμιά φορά και μέσα στις ίδιες τις τουρκικές μητροπόλεις.
Οι δράσεις θα διαφέρουν, ανάλογα με αυτές του τουρκικού κράτους.
Ολα εξαρτώνται από το εάν θα αλλάξει η παρούσα πολιτική· όσο συνεχίζεται, θα συνεχίζει και η αντίσταση.
Δεν είναι ζήτημα του PKK, είναι ζήτημα δημοκρατίας και ελευθερίας ενός λαού, όταν ισοπεδώνονται πόλεις, όταν δολοφονούνται εκατοντάδες νέοι, το αντάρτικο και ο λαός θα αντιστέκονται.
Τι περιμένουν από τη νεολαία; Οτι θα ανεχτεί τη γενοκτονία;
◼ Τι δυνατότητες έχουν απομείνει σε Κούρδους και αριστερούς στην Τουρκία για νόμιμη κοινοβουλευτική πολιτική;
Το ΑΚΡ δεν επιτίθεται μονάχα εναντίον των Κούρδων, αλλά ενάντια σε όλες τις δημοκρατικές δυνάμεις, έχει μια αντιδημοκρατική συμπεριφορά. Εχει αφαιρέσει κάθε δημοκρατική προοπτική.
Αυτή τη στιγμή στην Τουρκία κυβερνά ένα φασιστικό καθεστώς.
Η αντιπολίτευση, οι δημοκράτες, οι Κούρδοι, άνθρωποι με διαφορετικές εθνοτικές ταυτότητες δεν χωρούν.
Οι οργανώσεις που διεξάγουν έναν αποτελεσματικό αγώνα ενάντια στο τουρκικό κράτος, που θα μπορούσαν να επηρεάσουν και να αντιπαλέψουν τις πολιτικές του, απαγορεύτηκαν ή διαλύθηκαν, οι ηγεσίες τους φυλακίστηκαν.
Συγγραφείς και ακαδημαϊκοί επίσης. Οταν συγγραφείς σαν την Aslı Erdoğan και τη Necmiye Alpay διώκονται, τότε αυτό είναι μια απόδειξη πως στην Τουρκία κανείς και καμία πια δεν είναι ασφαλής.
Ωστόσο, οι Κούρδοι επιμένουν σε αυτόν τον τρόπο αγώνα, παραμένουν στο Κοινοβούλιο και ας μην μπορούν να αγωνιστούν από εκεί.
Αλλά και ο νόμιμος εξωκοινοβουλευτικός αγώνας γίνεται όλο και πιο δύσκολος, ούτε συνέντευξη Τύπου δεν μπορεί να δώσει πια κανείς.
Επομένως, η αντίσταση γίνεται παράνομα και ένοπλα, πράγμα που δεν σημαίνει πως θα σταματήσει ο αγώνας με νόμιμα μέσα, όσο ακριβό και αν είναι το τίμημα για τους ανθρώπους.
Μπορεί να φυλακιστούν, ακόμη και να δολοφονηθούν.
◼ Πώς εξελίχτηκαν οι σχέσεις με τη Δαμασκό μέσα στο 2016; Ποιες είναι οι σχέσεις μεταξύ των κουρδικών δυνάμεων και του καθεστώτος;
Ο απελευθερωτικός αγώνας του κουρδικού λαού ξεκίνησε σε μια βάση δημοκρατικοποίησης του συριακού κράτους.
Οταν ξεκίνησε η πολιτική κρίση στη χώρα, οι Κούρδοι απέκτησαν τον έλεγχο πάνω στις περιοχές τους.
Στις περιοχές αυτές ζούσαν φυσικά και Αραβες και Ασσύριοι.
Μετά την εκδίωξη των κυβερνητικών δυνάμεων, Κούρδοι, Αραβες και Ασσύριοι προσπάθησαν να δομήσουν ένα νέο πολιτικό σύστημα για να μπορέσει να συνεχιστεί η κοινωνική ζωή.
Σήμερα στη Ροζάβα υπάρχει μια κοινή δημοκρατική διοίκηση των λαών αυτών, συντελείται μια επανάσταση σοσιαλισμού και χειραφέτησης.
Σήμερα, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ε.Ε. προσπαθούν να φτάσουν σε ένα αποτέλεσμα αποκαθιστώντας τις σχέσεις τους και ερχόμενοι σε διάλογο με το καθεστώς.
Οι Κούρδοι επικροτούν πολιτικές διαπραγματεύσεις. Βασίζονται σε αυτές για τον εκδημοκρατισμό της Συρίας, τον βάζουν όμως ως προϋπόθεση.
Αν υπάρξουν διαπραγματεύσεις για τον εκδημοκρατισμό, είτε με το καθεστώς είτε με την αντιπολίτευση, οι δημοκρατικές δυνάμεις της ομοσπονδίας της βόρειας Συρίας θα συμμετάσχουν και θα παίξουν σημαντικό ρόλο σε αυτόν.
◼ Ο Ερντογάν μεταφέρει δυνάμεις στα ιρακινά σύνορα. Υπάρχει κίνδυνος εισβολής στο βόρειο Ιράκ και στο Καντίλ (οροσειρά υπό τον έλεγχο του PΚΚ); Θα τολμήσει κάτι τέτοιο και αν ναι, πού θα οδηγούσε αυτό;
Το τουρκικό κράτος δεν θέλει την ενδυνάμωση των Κούρδων στις περιοχές όπου ζουν ώστε αυτοί να μην παίξουν ρόλο στην οικοδόμηση των νέων ισορροπιών.
Είναι πραγματικά δύσκολο να απαντηθεί βάσει λογικής η ερώτηση εάν το τουρκικό κράτος θα επιτεθεί στο Καντίλ για να το καταλάβει.
Και αυτό γιατί καιρό τώρα η κυβέρνηση του ΑΚP έχει σταματήσει να λειτουργεί βάσει κάποιας λογικής.
Θα έχει μεγάλες απώλειες αν το επιχειρήσει. Ολες οι αναγκαίες προετοιμασίες γι’ αυτό έχουν γίνει.
◼ Κάποιες αριστερές οργανώσεις από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ κατηγορούν το κουρδικό κίνημα, ειδικά στη Ροζάβα, πως συνεργάζεται με ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Τι απαντάτε;
Οι κατηγορίες αυτές δημιουργήθηκαν από τους βομβαρδισμούς των ΗΠΑ εναντίον θέσεων του «Ισλαμικού κράτους» κατά τη διάρκεια της μάχης του Κομπάνι.
Μέχρι τότε οι επαναστατικές δυνάμεις βασίζονταν μόνο στις δικά τους μέσα, δίχως να λαμβάνουν καμία βοήθεια από κανέναν.
Πριν από το Κομπάνι οι αντάρτες πολέμησαν επιτυχώς στο Σενγκάλ χωρίς καμία υποστήριξη.
Η εμπλοκή των ΗΠΑ άρχισε με το Κομπάνι και υπήρξαν λόγοι γι’ αυτό.
Το «Ισλαμικό κράτος» δεν ήταν πια απειλή μόνο για τους επαναστατημένους Κούρδους, αλλά για όλη την ανθρωπότητα. Δρούσε με τρόπο που προσέβαλλε τη συνείδηση των λαών.
Στην Ευρώπη, στις ΗΠΑ και σε όλο τον κόσμο οι κυβερνήσεις άρχισαν να αντιλαμβάνονται το «Ισλαμικό κράτος» ως κίνδυνο. Δεν γίνεται να μη βλέπουμε αυτά τα δεδομένα.
Η σχέση αυτή δεν σημαίνει πως οι ΗΠΑ θα στηρίξουν τη δίκαιη πολιτική της επανάστασης στη Ροζάβα.
Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να στηρίζουν την Τουρκία.
Δεν θα υποστηρίξουν τη Ροζάβα με πολιτική συνέπεια, θα ήταν εξ αρχής λάθος να περιμένει κανείς κάτι τέτοιο, θέλουν μέσω της πολιτικής τους να επηρεάσουν τη Ροζάβα.
◼ Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν σκληρύνει την καταστολή εναντίον Κούρδων και Τούρκων αγωνιστών. Οι γερμανικές αρχές συνέλαβαν την περασμένη χρονιά αρκετούς Κούρδους ακτιβιστές με την κατηγορία πως υποστηρίζουν την τρομοκρατία.
Εάν εξαιρέσουμε τον αγώνα κατά του τουρκικού κράτους, δεν μπορεί κανείς να κατηγορήσει το κουρδικό κίνημα πως έβλαψε οποιονδήποτε σε οποιαδήποτε άλλη χώρα.
Υπάρχει μονάχα η πραγματικότητα του κουρδικού λαού που μάχεται εναντίον της γενοκτονίας του από το τουρκικό κράτος.
Είναι ένας λαός που απειλείται από γενοκτονία. Η Ευρώπη και η Γερμανία δεν θέλουν να το δουν αυτό, βρίσκουν την πολιτική αυτή φυσιολογική.
Η πολιτική της Γερμανίας είναι ανήθικη, άδικη και δίχως συνείδηση. Οι Κούρδοι δεν έκαναν ούτε στη Γερμανία ούτε κάπου αλλού τίποτα που να ζημιώνει τους λαούς.
Ωστόσο, η Γερμανία συνεχίζει να συλλαμβάνει αγωνιστές για να ικανοποιήσει το τουρκικό κράτος.
Είναι ξεκάθαρο πως η Μέρκελ κάνει ένα ιστορικό λάθος, ενδυναμώνοντας μια κυβέρνηση που διαπράττει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
◼ Σήμερα πολλές δυτικές αριστερές, αναρχικές, κομμουνιστικές και δημοκρατικές ομάδες βλέπουν τον δημοκρατικό συνομοσπονδισμό ως ένα εναλλακτικό μοντέλο. Είναι εφικτό κάτι τέτοιο;
Ο σοσιαλισμός απέτυχε επειδή δεν κατάφερε να ξεπεράσει τον κρατισμό και την εξουσία.
Εάν ο σοσιαλισμός είχε απομακρυνθεί από αυτά και είχε οικοδομήσει το σύστημά του έξω από αυτά, σίγουρα δεν θα είχε αποτύχει.
Ο σοσιαλισμός δεν έχει ανάγκη το κράτος και την εξουσία για να υπερασπίσει τον εαυτό του.
Κράτος και εξουσία είναι κεντρικοποιημένες οργανώσεις και δεν ανήκουν στον λαό.
Η δύναμη του λαού βρίσκεται στη βάση, ο λαός μπορεί να είναι ισχυρός μονάχα σε αποκεντρωμένα συστήματα.
Οι αναρχικοί απορρίπτουν το κράτος έτσι και αλλιώς, έτσι δεν τους ξενίζει ένα τέτοιο εγχείρημα.
Αυτό δεν σημαίνει πως συμμεριζόμαστε όλες τις προσεγγίσεις τους, αλλά η στάση τους απέναντι στο κράτος είναι σωστή.
Γι’ αυτόν τον λόγο θα πρέπει όσοι θεωρούν τον δημοκρατικό συνομοσπονδισμό ως ένα μοντέλο εναλλακτικό στον καπιταλισμό σε πρώτο στάδιο να αμφισβητήσουν το κράτος και την εξουσία.
Info:
Αποσπάσματα μακροσκελούς συνέντευξης που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2017 στον γερμανικό ιστότοπο «Lower Class Magazine»*.
Συνέντευξη: Peter Schaber – Μετάφραση: Αλέξανδρος Μαρσέλ – Επιμέλεια: Μάριος Διονέλλης