Ισπανικές εκλογές: Ιστορική ήττα του δικομματισμού-Αστάθεια του πολιτικού συστήματος-Τρίτη δύναμη το Podemos

Ισπανικές εκλογές: Ιστορική ήττα του δικομματισμού-Αστάθεια του πολιτικού συστήματος-Τρίτη δύναμη το Podemos

  • |

Κατερίνα Σεργίδου

Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές η καταμέτρηση των ψηφοδελτίων στις ισπανικές κάλπες έχει σχεδόν ολοκληρωθεί. Ακολουθεί ένα πρώτο σχόλιο για τα αποτελέσματα με την υπόσχεση ότι όπως πάντα θα επανέλθουμε γρήγορα με περισσότερα συμπεράσματα.

Τα νού­με­ρα δε βγαί­νουν…

Τα ΜΜΕ, η αρι­στε­ρά, οι αγω­νι­στές μι­λούν για μια ιστο­ρι­κή ήττα  του δι­κομ­μα­τι­σμού. Πράγ­μα­τι το κα­θε­στώς του ’78 και τα κόμ­μα­τα της ομα­λής με­τά­βα­σης από τη δι­κτα­το­ρία στη χού­ντα τα­ρα­κου­νιού­νται συ­θέ­με­λα. Το PP αν και κα­τέ­λα­βε την πρώτη θέση με 28,71% , χάνει 65 βου­λευ­τές, συ­γκρι­νό­ντας το απο­τέ­λε­σμα με τις  προη­γού­με­νες εκλο­γές του 2011. Με τους 123 βου­λευ­τές του, μένει πολύ μα­κριά από την από­λυ­τη πλειο­ψη­φία που χρειά­ζε­ται για να κυ­βερ­νή­σει. Μια με­γά­λη κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία, που πρω­το­εμ­φα­νί­στη­κε στο δρόμο το 2011, απαι­τεί την αλ­λα­γή κυ­βέρ­νη­σης. Το  PSOE με 22% και 90 εδρες ακο­λου­θεί στη δεύ­τε­ρη θέση. Μαζί τα δύο συ­στη­μι­κά κόμ­μα­τα μετα βίας φτά­νουν το 50% όταν το 2011 είχαν το 73% των­ψη­φο­φό­ρων.

Τα καλά νέα έρ­χο­νται από μια τρι­πλή επι­τυ­χία.  Η πρώτη είναι ότι το ιδιαί­τε­ρα επι­κίν­δυ­νο κόμμα των Ciudadanos (Πο­λί­τες) πάνω στο οποίο είχε επεν­δύ­σει τόσα πολλά το σύ­στη­μα και η ισπα­νι­κή αστι­κή τάξη, μένει αρ­κε­τά πίσω με 13.9% και 40 έδρες. Η δεύ­τε­ρη είναι ότι το PODEMOS κα­τά­φε­ρε να αντι­στρέ­ψει το κλίμα, κα­τα­κτώ­ντας τη τρίτη θέση με 20,6% και 69 έδρες και το τρίτο καλό νέο ότι η Ενω­μέ­νη Αρι­στε­ρά με το σχη­μα­τι­σμό Unidad Popular en Comun κα­τά­φε­ρε έστω και με δύο έδρες να μπει στη βουλή, πράγ­μα που δεν ήταν κα­θό­λου δε­δο­μέ­νο.

Σε αυτό το πο­λυ­κομ­μα­τι­κό σκη­νι­κό που δια­μορ­φώ­νε­ται για πρώτη φορά στην ισπα­νι­κή βουλή δύο είναι τα σε­νά­ρια. Είτε  σχη­μα­τι­σμός κυ­βέρ­νη­σης με συ­νερ­γα­σί­ες κομ­μά­των, είτε και­νού­ριες εκλο­γές. Το πρό­βλη­μα για το σύ­στη­μα, προ­κύ­πτει από το γε­γο­νός ότι για να εξα­σφα­λι­στεί πλειο­ψη­φία και να προ­κύ­ψει κυ­βέρ­νη­ση, χρειά­ζο­νται 176 έδρες. Τα ισπα­νι­κά μέσα έχουν ήδη αρ­χί­σει να πιέ­ζουν για τέ­τοιες συ­νερ­γα­σί­ες, κα­λώ­ντας το Podemos να πάρει ρε­α­λι­στι­κές απο­φά­σεις. Το σί­γου­ρο είναι πως ακόμα και αν αυτό περνά από το μυαλό της ηγε­σί­ας του Podemos, πρό­κει­ται για σε­νά­ριο αντι­δη­μο­φι­λές τόσο ανά­με­σα στη βάση του Podemos, όσο και στην ισπα­νι­κή κοι­νω­νία.

Το Podemos

Στις δυ­νά­μεις του Podemos θα πρέ­πει να προ­σθέ­σου­με τις τρεις υπο­ψη­φιό­τη­τες που συμ­με­τεί­χαν στο ψη­φο­δέλ­τιο του με δια­φο­ρε­τι­κά ονό­μα­τα, στη Βα­λέν­σια, στη Γα­λι­κία και στην Κα­τα­λο­νία. Το «En Marea Podemos, «En Comú Podem» και το « Compromís/Podemos/És el momento». Η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα είναι πως το Podemos για λίγο δεν κα­τά­φε­ρε να πάρει τη δεύ­τε­ρη θέση. Από τον περ­συ­νό Νο­έμ­βρη που κα­τα­γρά­φη­κε για πρώτη φορά ως πι­θα­νή πρώτη δύ­να­μη, το Podemos έχει πε­ρά­σει από χίλια μύρια κύ­μα­τα. Σε κάθε στρο­φή προς το κέ­ντρο έχανε επιρ­ροή, με τον Ιγλέ­σιας να δη­λώ­νει το κα­λο­καί­ρι του 2015 ότι “αν στις εκλο­γές πά­ρου­με 16%, εγώ θα πάω σπίτι μου”. Με δε­δο­μέ­νο την κα­τα­κό­ρυ­φη πτώση, απο­τέ­λε­σμα της ταύ­τι­σης του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και του Podemos , αφού ο Ιγλέ­σιας είχε στη­ρί­ξει  με κάθε τρόπο τον Αλέξη Τσί­πρα, το ση­με­ρι­νό απο­τέ­λε­σμα είναι καλό. Το Podemos για την ώρα έσωσε την παρ­τί­δα, ξα­να­ε­μπνέ­ο­ντας το λαό και ξα­να­χρη­σι­μο­ποιώ­ντας ρι­ζο­σπα­στι­κό λόγο. Κα­ταρ­χήν δή­λω­σε την πρό­θε­ση του να στη­ρί­ξει τε­λι­κά ένα δη­μο­ψή­φι­σμα στην Κα­τα­λο­νία, διορ­θώ­νο­ντας το λάθος του φθι­νο­πώ­ρου με την ου­δέ­τε­ρη στάση στο Κα­τα­λα­νι­κό ζή­τη­μα. Δεύ­τε­ρο ανέ­βα­σε πολύ το σύν­θη­μα “όχι στις εξώ­σεις, κα­νέ­να σπίτι χωρίς ρεύμα”. Στην τε­λευ­ταία του προ­ε­κλο­γι­κή εμ­φά­νι­ση στη Μούρ­σια, η ηγε­σία του επέ­λε­ξε να κρα­τή­σει μια πι­κέ­τα στή­ρι­ξης στην απερ­γία των ερ­γα­ζο­μέ­νων στη Juver. Τρί­τον, η επι­τυ­χία του Podemos είναι επί­σης απο­τέ­λε­σμα της ορ­γα­νω­μέ­νης κα­μπά­νιας που ξε­δι­πλώ­θη­κε σε όλη τη χώρα από την Αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή Αρι­στε­ρά. Δεν μπο­ρού­με να μην ανα­φέ­ρου­με επί­σης και έναν τέ­ταρ­το πα­ρά­γο­ντα. Την αρι­στε­ρή προ­ε­κλο­γι­κή κα­μπά­νια του όλου Podemos. Ο Ιγλέ­σιας μπο­ρεί να μη φω­το­γρα­φή­θη­κε με τον Τσί­πρα ή με κά­ποιον άλλο γραμ­μα­τέα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ αλλά φρό­ντι­σε να ταυ­τι­στεί με τις δύο γυ­ναί­κες σύμ­βο­λο στην Ισπα­νία: τις δύο δη­μαρ­χί­νες Άντα Κο­λά­ου και Μα­νου­έ­λα Καρ­μέ­να. Δύο γυ­ναί­κες που έβα­λαν φρένο στις εξώ­σεις, άλ­λα­ξαν τη δια­νο­μή πόρων στους δή­μους, και απέ­δει­ξαν ότι υπάρ­χει εναλ­λα­κτι­κή στη δια­κυ­βέρ­νη­ση.  Ο ση­μα­ντι­κό­τε­ρος ίσως λόγος είναι ότι ο ισπα­νι­κός λαός, προ­έ­βλε­ψε ότι τα χει­ρό­τε­ρα μέτρα δεν έχουν έρθει ακόμα, ότι η Τρόι­κα θα ζητά όλο και πε­ρισ­σό­τε­ρες θυ­σί­ες, ότι δεν υπάρ­χει καμιά άλλη διέ­ξο­δος πέρα από τη ψήφο σε ένα ρι­ζο­σπα­στι­κό κόμμα. Τα νέα λοι­πόν είναι καλά. Το σύ­στη­μα οδη­γεί­ται σε αστά­θεια και οι προ­ο­πτι­κές για μια με­γά­λη αλ­λα­γή σε όλα τα επί­πε­δα είναι με­γά­λες.

Η κά­λυ­ψη του γε­γο­νό­τος στην Ελ­λά­δα και οι ανε­ξή­γη­τοι  πα­νη­γυ­ρι­σμοί του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ

Τα έντυ­πα και ηλε­κτρο­νι­κά Μέσα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ άρ­χι­σαν να κα­λύ­πτουν από νωρίς τις εκλο­γι­κές δια­δι­κα­σί­ες, δί­νο­ντας έμ­φα­ση στην επι­τυ­χία του Podemos. Οι σχο­λια­σμοί της πλειο­ψη­φί­ας των στε­λε­χών του στο Facebook και στο twitter πε­ρι­στρά­φη­καν γύρω από ένα βα­σι­κό στόχο. Να συν­δέ­σουν την επι­τυ­χία του Podemos με την κυ­βέρ­νη­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Ακόμα και αν δε­χτού­με  το επι­χεί­ρη­μα ότι το  Podemos δεν συ­ντρί­φτη­κε μετά από την ελ­λη­νι­κή τρα­γω­δία, σί­γου­ρα δεν μπο­ρού­με να ισχυ­ρι­στού­με το ανά­πο­δο. Ότι δη­λα­δή  το Podemos κα­τέ­λα­βε την τρίτη θέση χάρη στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και την υπο­γρα­φή του μνη­μο­νί­ου. Όλη η αγω­νία κε­ντρι­κών στε­λε­χών ήταν και είναι να «την πουν» στη ΛΑΕ, απο­δει­κνύ­ο­ντας υπο­τί­θε­ται ότι οι εκτι­μή­σεις που μι­λού­σαν για πτώση των πο­σο­στών του Podemos δια­ψεύ­στη­καν. Εντω­με­τα­ξύ “κου­βέ­ντα” για το αδερ­φό κόμμα, την Ενω­μέ­νη Αρι­στε­ρά, που φέτος υπό τη νέα ηγε­σία του Αλ­μπέρ­το Γκαρ­σόν συ­νερ­γά­στη­κε με δυ­νά­μεις που συμ­με­τεί­χαν στις δη­μο­τι­κές εκλο­γές. Είναι άξιον απο­ρί­ας, αν τα πράγ­μα­τα εξε­λι­χθούν θε­τι­κά, και το Podemos δώσει κι­νη­μα­τι­κή διέ­ξο­δο και δεν υπο­χω­ρή­σει στις πιέ­σεις, θα συ­νε­χί­σει όλη αυτή η ευ­φο­ρία; Ή μήπως τότε θα γίνει επι­τέ­λους κα­τα­νοη­τό ότι το να υπάρ­χουν και άλλοι τυ­φλοί γύρω μας, αυτό από μόνο του δε μας κάνει λι­γό­τε­ρο τυ­φλούς ή αν εμείς εί­μα­στε τυ­φλοί δεν πρέ­πει να τυ­φλώ­σου­με και τους άλ­λους. Κυ­ρί­ως εντυ­πω­σιά­ζει το πως εγκα­λεί­ται με τόση ευ­κο­λία η ΛΑΕ και η υπό­λοι­πη ρι­ζο­σπα­στι­κή αρι­στε­ρά  να απο­λο­γη­θούν(!), για τις «λάθος εκτι­μή­σεις» τους  αφού όλοι εμείς, δεν κα­τα­λα­βαί­νου­με ότι η τρίτη θέση του Podemos, απο­δει­κνύ­ει πε­ρί­τρα­να ότι νο­μι­μο­ποιεί­ται η μνη­μο­νια­κή πο­λι­τι­κή.

Τα νέα από την Ισπα­νία είναι καλά. Η πο­λι­τι­κή κρίση είναι ανοι­χτή, το σύ­στη­μα τα­ρα­κου­νιέ­ται συ­θέ­με­λα. Ανοί­γουν οι προ­ο­πτι­κές και για μια ενω­τι­κή συμ­μα­χία με την Ενω­μέ­νη Αρι­στε­ρά, καθώς και για  συ­νέ­χι­ση των καλών απο­τε­λε­σμά­των στους δή­μους, στους δρό­μους, στους χώ­ρους ανα­σφά­λι­στης και απλή­ρω­της ερ­γα­σί­ας.

Το ισπα­νι­κό κί­νη­μα, βρί­σκε­ται πιο πίσω μια και ακόμα δεν έχει παι­χτεί το ζή­τη­μα της κυ­βέρ­νη­σης,  και ταυ­τό­χρο­να πιο μπρο­στά από εμάς. Γιατί τώρα πια  ξέρει και μπο­ρεί  να αξιο­ποι­ή­σει  την ελ­λη­νι­κή εμπει­ρία για να απο­φύ­γει την ήττα. Εντω­με­τα­ξύ ανα­ζη­τεί­ται νέο σύν­θη­μα στη θέση του συν­θή­μα­τος  ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-Podemos για να μη φτά­σει ο Σόι­μπλε να πει το Venceremos, όπως εύ­στο­χα σκί­τσα­ρε ο Τάσος Ανα­στα­σί­ου στην Αυγή. Σε αυτές τις συν­θή­κες πρέ­πει και μπο­ρούν, τώρα πια που ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν υπάρ­χει, να φω­νά­ξουν το Podemos. Και να τους βγει όντως Podemos.  Για την ώρα αυτό αρκεί.