Δώρα στα αφεντικά και περικοπές κοινωνικών δαπανών, αλλά με εθνική υπερηφάνεια

Πίσω από το ιταλικό δράμα της σύγκρουσης με την ΕΕ

Το τε­λε­σί­γρα­φο της Κο­μι­σιόν πέ­ρα­σε, η Ρώμη επι­μέ­νει στο προ­σχέ­διο προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού της και το ιτα­λι­κό «δράμα» θα συ­νε­χί­σει να απα­σχο­λεί. Όχι με την έν­νοια δρα­μα­τι­κών συ­γκρού­σε­ων, αλλά με πα­ρα­τε­τα­μέ­να πα­ζά­ρια και λε­ο­ντα­ρι­σμούς. Η λε­γό­με­νη «δια­δι­κα­σία υπερ­βο­λι­κού ελ­λείμ­μα­τος» αν ενερ­γο­ποι­η­θεί και υιο­θε­τη­θεί από τα κρά­τη-μέ­λη, μάλ­λον από Γε­νά­ρη, δίνει κά­ποιους μήνες χρόνο στην Ιτα­λία «να συμ­μορ­φω­θεί» (βάλτε μέσα και τις ευ­ρω­ε­κλο­γές του Μάη στις οποί­ες επεν­δύ­ει πολλά ο Σαλ­βί­νι), για να φανεί αν θα κα­τα­λή­ξει τε­λι­κά στην εσχά­τη των ποι­νών: την επι­βο­λή κυ­ρώ­σε­ων. Ρώμη και Βρυ­ξέλ­λες έχουν αρ­κε­τούς μήνες μπρο­στά τους για να επι­δο­θούν σε αντε­γκλή­σεις προς πο­λι­τι­κή κα­τα­νά­λω­ση, πριν φτά­σουν σε σο­βα­ρές απο­φά­σεις. 

Πάνος Πέτρου

Όσοι στον αστι­κό οι­κο­νο­μι­κό Τύπο (και τον διε­θνή, αλλά και στο όρ­γα­νο του ιτα­λι­κού ΣΕΒ) κα­τα­λα­βαί­νουν ότι το ζή­τη­μα αφορά «πο­λι­τι­κά μη­νύ­μα­τα» πρω­τί­στως, ανα­δει­κνύ­ουν την οι­κο­νο­μι­κή αση­μα­ντό­τη­τα της δια­φω­νί­ας. «Μην προ­κα­λεί­τε πα­νι­κό», λέει η Confidustria (ο ιτα­λι­κός ΣΕΒ) στους ξε­σα­λω­μέ­νους κε­ντρο­α­ρι­στε­ρούς ευ­ρω­παϊ­στές του PD (Δη­μο­κρα­τι­κό Κόμμα) που προ­βλέ­πουν κα­τα­στρο­φές, αν δεν υπο­χω­ρή­σει η ιτα­λι­κή κυ­βέρ­νη­ση. «Αφή­στε την Ιτα­λία να νι­κή­σει», ομο­νο­ούν ο πρώην αρ­χι­συ­ντά­κτης του «Economist» και η αρ­θρο­γρα­φία στο «Foreign Policy».

Η αση­μα­ντό­τη­τα της οι­κο­νο­μι­κής δια­φο­ράς και η δυ­σα­νά­λο­γη πο­λι­τι­κή έντα­ση έχει με­γά­λη ση­μα­σία.

Αφε­νός λέει πολλά για τον πο­λι­τι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό, αλλά και τη λει­τουρ­γία της ΕΕ. Η ιτα­λι­κή πρό­τα­ση για 2,4% έλ­λειμ­μα είναι εντός των ευ­ρω­παϊ­κών ορίων του 3%. Δέ­χε­ται τόσο σκλη­ρή επί­θε­ση από τις Βρυ­ξέλ­λες, γιατί ανα­θε­ω­ρεί τις δε­σμεύ­σεις της προη­γού­με­νης κυ­βέρ­νη­σης (για 0,8%) και γιατί υπάρ­χουν δια­φω­νί­ες στις εκτι­μή­σεις για την ανά­πτυ­ξη. Νέα ήθη στους ευ­ρω­παϊ­κούς «δη­μο­σιο­νο­μι­κούς κα­νό­νες»… Αν ανα­κι­νη­θεί η άνευ προη­γου­μέ­νου δια­δι­κα­σία επι­βο­λής ποι­νών, η Ιτα­λία θα κλη­θεί να πλη­ρώ­σει πρό­στι­μο το 0,2% του ΑΕΠ της. Άλλη μια ευ­ρω­παϊ­κή ομορ­φιά, όπου όταν δεν πε­ριο­ρί­ζεις ικα­νο­ποι­η­τι­κά το έλ­λειμ­μα, στο φορ­τώ­νουν με άλλο ένα 0,2%. Σε τέ­τοιο πα­ρα­λο­γι­σμό έχει βυ­θι­στεί η ΕΕ στο όνομα της «υπε­ρά­σπι­σης της ευ­ρω­παϊ­κής ολο­κλή­ρω­σης» εν μέσω κρί­σης, που παί­ζει τέ­τοια παι­χνί­δια με την τρίτη με­γα­λύ­τε­ρη οι­κο­νο­μία της ευ­ρω­ζώ­νης, ενώ αντι­με­τω­πί­ζει «πταί­σμα»…

Αφε­τέ­ρου λέει πολλά για το πρό­γραμ­μα Σαλ­βί­νι-Ντι Μάιο. Η «συ­μπά­θεια» του αστι­κού οι­κο­νο­μι­κού Τύπου δεν αφορά μόνο το μέ­γε­θος της οι­κο­νο­μί­ας της Ιτα­λί­ας κι άρα μια έγνοια για την απο­φυ­γή μιας γε­νι­κευ­μέ­νης κα­τα­στρο­φής. Αφορά και το γε­γο­νός ότι είναι ένα πρό­γραμ­μα που δεν αμ­φι­σβη­τεί τις κα­πι­τα­λι­στι­κές προ­τε­ραιό­τη­τες στο ελά­χι­στο. Γι’ αυτό και δεν επι­κρα­τεί ένα κλίμα «συ­ντρίψ­τε τους», αντί­στοι­χο με εκεί­νο με το οποίο αντι­με­τω­πί­στη­κε η άνο­δος του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, ακόμα και με το πρό­γραμ­μα της Θεσ­σα­λο­νί­κης.

Ο Σαλ­βί­νι υπο­στη­ρί­ζει το έλ­λειμ­μα για να ικα­νο­ποι­ή­σει τον πυ­ρή­να της κοι­νω­νι­κής του βάσης και τη βα­σι­κή του προ­ε­κλο­γι­κή υπό­σχε­ση σε αυτή: Φο­ρο­α­παλ­λα­γές στα αφε­ντι­κά –μικρά, με­σαία και με­γά­λα– και μια  του­λά­χι­στον αμ­φι­λε­γό­με­νη φο­ρο­λο­γι­κή αμνη­στία για τα προη­γού­με­να χρό­νια, που δεν αφορά τους μι­σθω­τούς που έτσι κι αλ­λιώς αδυ­να­τούν να γλι­τώ­σουν από την εφο­ρία.

Η πιο δη­μο­φι­λής πτυχή του ελ­λείμ­μα­τος είναι το «επί­δο­μα υπη­κο­ό­τη­τας», η βα­σι­κή προ­ε­κλο­γι­κή υπό­σχε­ση των Πέντε Αστέ­ρων στη δική τους πιο φτωχή κοι­νω­νι­κή βάση. Το «καλό» μέτρο πα­ρου­σιά­ζε­ται ως αντι­γρα­φή της «flexicurity» που επι­κρα­τεί στη Δανία, δί­νο­ντας ένα επί­δο­μα σε εκεί­νους τους ανέρ­γους που «ψά­χνουν ενερ­γά για δου­λειά», κα­τα­γρά­φο­νται και ακο­λου­θούν τις οδη­γί­ες των το­πι­κών Κέ­ντρων Ευ­ρέ­σε­ως Ερ­γα­σί­ας. Ει­δι­κά στο ση­με­ρι­νό ερ­γα­σια­κό τοπίο που δεν αμ­φι­σβη­τεί­ται από την ιτα­λι­κή κυ­βέρ­νη­ση, εν­νο­ού­νται όσοι είναι πρό­θυ­μοι να απο­δε­χτούν όποιο ψω­ρο­με­ρο­κά­μα­το του τρό­μου ή και απλή­ρω­τη «κοι­νω­νι­κή ερ­γα­σία» τους προ­σφερ­θεί. Ένα επί­δο­μα που επί­σης θα είναι… «μόνο για Ιτα­λούς». Ένα επί­δο­μα που τε­λι­κά, σύμ­φω­να με τον κα­θη­γη­τή στο πα­νε­πι­στή­μιο Σα­πιέν­τζα Ματία Ντι­λέ­τι, έχει ήδη κου­τσου­ρευ­τεί δρα­μα­τι­κά: «Λι­γό­τε­ρα χρή­μα­τα για λι­γό­τε­ρους αν­θρώ­πους», πολύ πίσω από τις προ­ε­κλο­γι­κές εξαγ­γε­λί­ες Ντι Μάιο για ένα «κα­θο­λι­κό κα­τώ­τα­το ει­σό­δη­μα» ή έστω εκεί­νες του Σε­πτέμ­βρη για «εξύ­ψω­ση 6 εκατ. αν­θρώ­πων από τη φτώ­χεια»…

Ενώ η κα­τάρ­γη­ση του νόμου Φορ­νέ­ρο (για τις συ­ντά­ξεις) έγινε «τρο­πο­ποί­η­ση», με μια πι­θα­νή μεί­ω­ση του χρό­νου συ­ντα­ξιο­δό­τη­σης, που χωρίς να συ­νο­δεύ­ε­ται από πα­ρεμ­βά­σεις στην ερ­γα­τι­κή νο­μο­θε­σία, γί­νε­ται τρό­πος για τους ερ­γο­δό­τες να απαλ­λα­γούν από τις «πα­λιές» συμ­βά­σεις χωρίς να απο­λύ­σουν, για να προ­σλά­βουν εκεί­νους τους νέους που, για να πά­ρουν το επί­δο­μα, «θα δε­χτούν όποια δου­λειά» με τις νέες άθλιες ερ­γα­σια­κές συμ­βά­σεις.

Αυτό το ετε­ρο­βα­ρές μίγμα υπέρ των αφε­ντι­κών και ψί­χου­λων στους φτω­χό­τε­ρους (ο Σαλ­βί­νι δεν έχει επι­βά­λει την πο­λι­τι­κή του μόνο στο με­τα­να­στευ­τι­κό, όπου η υπό­κλι­ση του Ντι Μάιο προ­κα­λεί ντρο­πή στα πιο «αρι­στε­ρό­στρο­φα» στε­λέ­χη του κόμ­μα­τός του, αλλά και στην οι­κο­νο­μία) επι­βα­ρύ­νει το έλ­λειμ­μα. Αλλά οι κυ­βερ­νη­τι­κοί εταί­ροι βρή­καν λύ­σεις για να μην επι­βα­ρυν­θεί επι­πλέ­ον το έλ­λειμ­μα, με τις δρα­στι­κές πε­ρι­κο­πές στη στέ­γα­ση-φι­λο­ξε­νία των με­τα­να­στών, με τις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις που θα φτά­σουν το 1% του ΑΕΠ και με την πε­ρι­κο­πή πάνω από 7 δισ. σε κοι­νω­νι­κές δα­πά­νες.

Το έλ­λειμ­μα ενι­σχύ­ε­ται κι από κά­ποιες επι­λο­γές, αντί­θε­τες με τις προ­ε­κλο­γι­κές υπο­σχέ­σεις του Ντι Μάιο. Η αντί­θε­ση στα «Με­γά­λα Έργα», που έχουν προ­κα­λέ­σει άγριες κοι­νω­νι­κές συ­γκρού­σεις ει­δι­κά στο Βορρά, έγι­ναν «επεν­δύ­σεις στις υπο­δο­μές» (εκεί­νο το είδος δη­μο­σί­ων επεν­δύ­σε­ων που ο Μάριο Μόντι πά­ντο­τε έλεγε ότι πρέ­πει να εξαι­ρεί­ται από τους ευ­ρω­παϊ­κούς κα­νό­νες, και ίσως ει­σα­κου­στεί). Η μεί­ω­ση των στρα­τιω­τι­κών δα­πα­νών και το μπλο­κά­ρι­σμα της αγο­ράς των F35 μα­ταιώ­θη­κε: τα F35 θα αγο­ρα­στούν κα­νο­νι­κά και τα οπλι­κά συ­στή­μα­τα της Ιτα­λί­ας θα εκ­συγ­χρο­νι­στούν.

Τι μένει για τον Σαλ­βί­νι να που­λή­σει, για να διευ­ρύ­νει την επιρ­ροή πέρα από τα μι­κρο­με­σαία αφε­ντι­κά της βό­ρειας Ιτα­λί­ας; Ο οι­κο­νο­μι­κός εθνι­κι­σμός, ο ρα­τσι­σμός και η «αντί­στα­ση στην ΕΕ». Τι μένει στον Ντι Μάιο, του οποί­ου η κοι­νω­νι­κή βάση είναι αρι­στε­ρό­στρο­φη πλειο­ψη­φι­κά και τον βλέ­πει να με­τα­τρέ­πε­ται σε θλι­βε­ρό «μικρό εταί­ρο» της ακρο­δε­ξιάς (σε πεί­σμα των αρ­χι­κών εκλο­γι­κών συ­σχε­τι­σμών, οι οποί­οι ανα­τρέ­πο­νται γρή­γο­ρα σε βάρος του τους τε­λευ­ταί­ους μήνες); Να που­λή­σει «εθνι­κή αντί­στα­ση». Στο με­τα­ξύ αυτός και οι πιο αρι­στε­ρό­στρο­φοι(;) συ­νερ­γά­τες του έχουν με­τα­τρα­πεί σε φύλο συκής της ακρο­δε­ξιάς για (πρώην και νυν) αρι­στε­ρούς ψη­φο­φό­ρους.

Οι κυ­βερ­νη­τι­κοί εταί­ροι γνω­ρί­ζουν ότι μια «εθνι­κά πε­ρή­φα­νη» λι­τό­τη­τα μπο­ρεί να που­λη­θεί πιο εύ­κο­λα στην κοινή γνώμη. Αν κά­νουν πίσω κι από αυτά στα οποία κα­τέ­λη­ξαν στον προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό, «θα είναι αυ­το­κτο­νία» (με τα λόγια του Ντι Μάιο). Η Κο­μι­σιόν όμως φο­βά­ται ότι, αν ανε­χθεί έστω αυτά, θα στεί­λει λάθος σήμα «χα­λά­ρω­σης» στους υπό­λοι­πους.

Με αυτές τις πραγ­μα­τι­κό­τη­τες υπόψη, οι σο­βα­ροί οι­κο­νο­μι­κοί ανα­λυ­τές ση­μειώ­νουν ότι «ο κοι­νός τόπος είναι εμ­φα­νής, αλλά η πο­λι­τι­κή έντα­ση το κάνει πιο δύ­σκο­λο να βρε­θεί». Με αυτές τις πραγ­μα­τι­κό­τη­τες υπόψη, οι σύ­ντρο­φοί μας της Sinistra Anticapitalista στην Ιτα­λία κα­λούν στις κι­νη­το­ποι­ή­σεις των συν­δι­κά­των βάσης προ­βάλ­λο­ντας το σύν­θη­μα: «Ούτε με την κυ­βέρ­νη­ση, ούτε με τις Βρυ­ξέλ­λες! Όχι άλλα δώρα στα αφε­ντι­κά! Όχι νέες πε­ρι­κο­πές στις κοι­νω­νι­κές δα­πά­νες!».

Το σύν­θη­μα τα λέει όλα για τον «πυ­ρή­να» του προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού του Σαλ­βί­νι. Η στάση των συ­ντρό­φων της μα­χό­με­νης Αρι­στε­ράς μπο­ρεί σή­με­ρα να είναι «ενά­ντια στο ρεύμα» (του μήνα του μέ­λι­τος της κυ­βέρ­νη­σης με τις μάζες), αλλά απο­τε­λεί μια κρί­σι­μη προ­σπά­θεια να γυ­ρί­σει αυτό το επι­κίν­δυ­νο ρεύμα. Καλά θα κά­νουν και τμή­μα­τα της ελ­λη­νι­κής Αρι­στε­ράς να συ­νει­δη­το­ποι­ή­σουν τα πραγ­μα­τι­κά επί­δι­κα, που δεν είναι αν ο Σαλ­βί­νι «θα συ­γκρου­στεί με την ΕΕ μέχρι τέ­λους» για να υπε­ρα­σπι­στεί το πρό­γραμ­μά του. Αλλά ότι το ίδιο το πρό­γραμ­μα του Σαλ­βί­νι είναι εχθρι­κό προς την ερ­γα­τι­κή τάξη και την Αρι­στε­ρά…

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από το φ. 421 της Ερ­γα­τι­κής Αρι­στε­ράς, που κυ­κλο­φό­ρη­σε πριν αρ­χί­σει το νέο “πα­ζά­ρι” Ρώ­μης-Βρυ­ξελ­λών για συ­ναι­νε­τι­κή λύση

rproject.gr